H Νέα Προοπτική είχε την ευχάριστη και πολύ σημαντική δυνατότητα να έρθει σε επαφή με το βουλγαρικό κίνημα «23 Σεπτέμβρη» που συμμετέχει στο μέτωπο ενάντια στο ευρώ στη γειτονική χώρα. Παραθέτουμε την συνέντευξη που δόθηκε στη Νέα Προοπτική.
«Χαίρεται σύντροφοι, εκ μέρους της Νέας Προοπτικής. Είναι μεγάλη μας χαρά που έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε συνέντευξη σε εσάς, την κυρία κομμουνιστική οργάνωση στη Βουλγαρία, με αφορμή το κίνημα ενάντια στο ευρώ. Εμείς, η Νέα Προοπτική και η οργάνωσή μας ΕΕΚ (Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα) επιδιώκουμε και έχουμε ιδιαίτερη σχέση με τα Βαλκάνια ιστορικά, όντας υπέρμαχοι των επαναστατικών ιστορικών παραδόσεων της βαλκανικής ομοσπονδίας, της σοσιαλιστικής και κομμουνιστικής ομοσπονδίας. Ιδιαίτερα από την έναρξη της εισβολής του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία δημιουργήσαμε έναν διεθνή Βαλκανικό Αντινατοϊκό σύνδεσμο ενάντια στην επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού, του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., σε αλληλεγγύη προς τον γιουγκοσλαβικό λαό. Αυτός ο σύνδεσμος υπάρχει και σήμερα και πλέον έχει διευρυνθεί στην Ανατολική και Δυτική Ευρώπη και σε άλλες ηπείρους με το όνομα “Διεθνές Σοσιαλιστικό Κέντρο Κρίστιαν Ρακόφσκι”, από το όνομα του μεγάλου Βούλγαρου διεθνιστή Κρίστιαν Ρακόφσκι, μέλους της κεντρικής επιτροπής του Μπολσεβίκικου κόμματος και ανιψιού του διάσημου εθνικού επαναστάτη της Βουλγαρίας Γκεόργκι Σάβα Ρακόφσκι.
ΝΠ: Η πρώτη ερώτηση έχει ως εξής: 30 χρόνια μετά από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την έναρξη της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στον πρώην σοβιετικό χώρο, η Βουλγαρία καλείται να μπει στο ευρώ ενώ ήδη έχει μπει στην ζώνη Σένγκεν· για ποιον λόγο πιστεύετε εσείς ότι σήμερα μετά από τρία χρόνια πολέμου του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και δύο χρόνια ακατάπαυστης γενοκτονίας στην Παλαιστίνη, η Ε.Ε. και η ντόπια αστική τάξη, επιθυμούν να εντάξουν την χώρα στο ευρώ; Τι συνέπειες θα έχει αυτό για την χώρα;
Απάντηση:Η επικείμενη είσοδος της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη έρχεται σε μια εξαιρετικά σημαντική ιστορική στιγμή. Οι διεθνείς εντάσεις κλιμακώνονται συνεχώς. Οι ιμπεριαλιστικές χώρες προσπαθούν να συνεχίσουν την οικονομική και πολιτική επέκταση στην Ανατολική Ευρώπη, η οποία ξεκίνησε με την παλινόρθωση του καπιταλισμού στις χώρες αυτής της περιοχής το 1989. Στις χώρες μας, αυτές οι αλλαγές, συνοδευόμενες από οικονομική καταστροφή, μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, δημογραφική καταστροφή και ηθική και πολιτιστική παρακμή, παρουσιάστηκαν στον λαό ως ένα είδος «πολιτισμένης επιλογής», μια «επιστροφή στην κανονικότητα» μετά την εποχή του σοσιαλισμού και την είσοδο σε κάποιο φαντασιακό «μπλοκ των πλουσίων».
Σε αυτή τη διαδικασία, η Βουλγαρία έπρεπε να περάσει από ορισμένα βήματα, όπως η ένταξη στο ΝΑΤΟ (2004) και στην ΕΕ (2007), την αποδοχή αμερικανικών βάσεων στο βουλγαρικό έδαφος (2006), την ένταξη στη ζώνη Σένγκεν (2024) και στην ευρωζώνη (που έχει προετοιμαστεί για την 1η Ιανουαρίου 2026). Στη χώρα εγκαθιδρύθηκε η δύναμη μιας μικρής κομπραδόρικης ελίτ, η οποία εφάρμοσε την πολιτική του δυτικού μεγάλου κεφαλαίου και της μεγάλης βουλγαρικής ολιγαρχίας της υποδούλωσης και της ληστείας του βουλγαρικού λαού. Αυτή η ελίτ δουλεύει για τους ιμπεριαλιστές αφέντες της, γι’ αυτό θέλει πάση θυσία να φέρει τη χώρα μας στην Ευρωζώνη και έτσι να ολοκληρώσει την λεγόμενη «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της Βουλγαρίας.
Θα αντισταθούμε”
Η στιγμή για αυτό δεν επιλέχθηκε τυχαία. Στις χώρες της ΕΕ βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία στρατιωτικοποίησης. Προετοιμάζεται ένας μεγάλης κλίμακας πόλεμος εναντίον της Ρωσίας – μιας από τις λίγες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που σε κάποια στιγμή αποφάσισε να αντιταχθεί στην πλήρη υποταγή στον Δυτικό κόσμο. Είναι σαφές σε όλους ότι η Ουκρανία είναι μόνο η αφορμή για αυτό. Σε αυτήν την σύγκρουση, η Βουλγαρία έχει εξαιρετική σημασία για τους ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ, κυρίως λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Η χώρα μας συνορεύει πρακτικά τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Η βουλγαρική στρατιωτική βιομηχανία εξακολουθεί να παράγει όπλα σοβιετικού τύπου, τα οποία οι Ουκρανοί ξέρουν να χειρίζονται. Στο βουλγαρικό έδαφος βρίσκονται 4 αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις. Στη Βουλγαρία οι ιμπεριαλιστές έχουν προετοιμάσει τα πάντα για τον μελλοντικό πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, με μία εξαίρεση – τον λαό.
Σύμφωνα με όλα τα επίσημα κοινωνιολογικά στοιχεία, οι Βούλγαροι είναι ο τελευταίος λαός στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ που επιθυμεί να πολεμήσει εναντίον της Ρωσίας. Η πλειοψηφία του λαού μας δεν αισθάνεται τη Ρωσία ως απειλή, ούτε επιθυμεί να συμμετάσχει στα επιθετικά σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Στη Βουλγαρία είναι ισχυρές οι ρωσοφιλικές διαθέσεις, ενώ συχνά πραγματοποιούνται αντινατοϊκές και αντιαμερικανικές διαδηλώσεις διαφόρων ειδών. Περιοδικά τίθεται υπό αμφισβήτηση η γεωπολιτική θέση της χώρας, η οποία αποτελεί πάντα αντικείμενο πολιτικής συζήτησης. Σε αυτό το πλαίσιο της προετοιμασίας για πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, από την άποψη των ιμπεριαλιστών η Βουλγαρία αποτελεί αναξιόπιστο σύμμαχο. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι δυτικοί θεσμοί πιέζουν τη βουλγαρική κομπραδόρικη αστική τάξη να κάνει το τελευταίο βήμα στην «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» –την είσοδο στην Ευρωζώνη– μια νομισματική ένωση από την οποία, ακόμη και θεωρητικά, δεν υπάρχουν καθορισμένες διαδικασίες αποχώρησης. Οι ιμπεριαλιστές θέλουν να εξασφαλίσουν το ανατολικό τους μέτωπο στην προετοιμαζόμενη στρατιωτική επίθεση.
Είναι εύκολο να προβλέψουμε τι συνέπειες που θα έχει αυτό για τον απλό Βούλγαρο – ο σίγουρος πληθωρισμός θα επιδεινώσει περαιτέρω το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων και θα καταβροχθίσει τις αποταμιεύσεις τους, ενώ το κράτος θα χάσει και τα τελευταία υπολείμματα της κυριαρχίας του. Οι πιο σοβαρές συνέπειες θα είναι για την εργατική τάξη. Όλες οι σημαντικές αποφάσεις που σχετίζονται με την οικονομική ζωή της χώρας θα λαμβάνονται πλέον και επίσημα εκτός του εδάφους της Βουλγαρίας. Αυτό θα σήμαινε μια ακόμη υποδούλωση της χώρας στις ιμπεριαλιστικές δομές.
Γι’ αυτό συμμετέχουμε και χαιρετίζουμε όλες τις λαϊκές πρωτοβουλίες που στρέφονται ενάντια στην προετοιμαζόμενη είσοδο της χώρας στην Ευρωζώνη. Η οργάνωσή μας ήταν από τις πρώτες που έθεσαν αυτό το ζήτημα στη Βουλγαρία. Οργανώσαμε δύο συνέδρια με διεθνή συμμετοχή στη Σόφια, αφιερωμένα σε αυτό το ζήτημα. Πριν από χρόνια ξεκινήσαμε τη δημιουργία ενημερωτικού υλικού που προειδοποιεί για τις συνέπειες από την υιοθέτηση του ευρώ. Συμμετείχαμε ενεργά στην πρωτοβουλία για τη συλλογή υπογραφών για τη διεξαγωγή εθνικού δημοψηφίσματος με θέμα την αναβολή της ένταξης της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη. Συμμετέχουμε σχεδόν καθημερινά σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και προπαγανδιστικές ενέργειες για το θέμα αυτό. Πιστεύουμε ότι η είσοδος στην Ευρωζώνη μπορεί ακόμα να αποφευχθεί με τις προσπάθειες των πλατιών λαϊκών μαζών. Αυτό θα ήταν ένα πρωτοφανές παράδειγμα, το οποίο θα δημιουργούσε προβλήματα σε όλους τους ιμπεριαλιστικούς θεσμούς και θα ενίσχυε τις αποσυνθετικές διαδικασίες στην ΕΕ. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι αυτός ο αγώνας του βουλγαρικού λαού ενάντια στο ευρώ έχει τεράστια σημασία, η οποία ξεπερνά τα όρια της χώρας μας.
Εάν όμως η Βουλγαρία εισέλθει στην Ευρωζώνη, αυτό θα είναι αναμφισβήτητα μια ήττα για όλες τις αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις της χώρας. Όπως αναφέρθηκε, αυτό θα οδηγήσει σε πρόσθετες οικονομικές δυσκολίες και εξάρτηση από το εξωτερικό. Πιθανόν να εμφανιστούν στοιχεία απελπισίας και απογοήτευσης μέσα στον λαό, λόγω της χαμένης μάχης. Μακροπρόθεσμα, όμως, η νίκη μας είναι αναπόφευκτη. Οι ιμπεριαλιστές δεν έχουν σωστή στρατηγική. Η βίαιη ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη (σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 60% των Βουλγάρων είναι αντίθετοι) θα υπονομεύσει για πάντα τα ψέματα για τη «δημοκρατικότητα» του σημερινού συστήματος, της ΕΕ και των δυτικών θεσμών. Αυτή η ήττα θα δημιουργήσει ένα επιπλέον χάσμα μεταξύ της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας και του λαού, το οποίο θα συμβάλει στην απελευθέρωση του λαού μας.
Ν.Π: Η Βουλγαρία όπως και πολλές χώρες του ανατολικού μπλοκ που μπήκαν στο ΝΑΤΟ, δεν έχουν πολλές κομμουνιστικές οργανώσεις και κόμματα όπως γίνεται στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Αντίθετα, οι παραδόσεις του προλεταριακού κινήματος πριν την λήξη του δεύτερου παγκόσμιου ήταν οι μεγαλύτερες στα Βαλκάνια με αποκορύφωμα την εξέγερση του Σεπτεμβρίου του 1923. Το κίνημα ενάντια στο ευρώ όπως και το κίνημα για την υπεράσπιση του αγάλματος του σοβιετικού στρατού πώς επηρέασαν το κομμουνιστικό κίνημα στη Βουλγαρία;
Απάντηση: Η αποκατάσταση του καπιταλισμού στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης το 1989 προκάλεσε κρίση στο κομμουνιστικό κίνημα σε αυτές τις χώρες, η οποία δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί. Ειδικά στη Βουλγαρία, η καταστροφή του σοσιαλιστικού συστήματος και η αποκατάσταση του καπιταλισμού πραγματοποιήθηκαν από υψηλόβαθμα στελέχη του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Αυτό δεν μπορεί παρά να δημιουργήσει ιδεολογική σύγχυση στον λαό, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων ατόμων που θεωρούν τους εαυτούς τους κομμουνιστές. Στις χώρες αυτής της ομάδας δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρό κομμουνιστικό κίνημα, μέχρι να διευκρινιστούν οι αιτίες αυτής της αποκατάστασης του καπιταλισμού το 1989. Υπό αυτή την έννοια, ο ρόλος μας ως κομμουνιστών από αυτές τις χώρες είναι εξαιρετικά σημαντικός για το κομμουνιστικό κίνημα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Το πιο σημαντικό πράγμα που βοηθά στην έξοδο από αυτή την κρίση είναι ακριβώς η ζωντανή ζωή και η νέα πρακτική εμπειρία στον αγώνα για τα πιο σημαντικά ζητήματα της εποχής μας. Τα παραδείγματα που αναφέρατε είναι κατάλληλα. Ο αγώνας για τη διατήρηση του Μνημείου της Σοβιετικής Στρατιάς και κατά της ένταξης της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη βοήθησαν στην έξοδο των κομμουνιστικών ιδεών από την περιθωριοποίηση στη χώρα. Υπερασπιζόμενοι αυτές τις δύο υποθέσεις (μαζί με μια σειρά συνδικαλιστικών εργατικών ζητημάτων, ενάντια στην εμπλοκή της Βουλγαρίας σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους κ.λπ.), οι εκπρόσωποι του Κινήματος «23 Σεπτεμβρίου» αναδείχθηκαν ως μερικοί από τους πιο φανερούς και συνεπείς αγωνιστές για τη λαϊκή δικαιοσύνη. Τα σύμβολά μας είναι πλέον ευρέως αποδεκτά σε μαζικές διαδηλώσεις, στις οποίες συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κάτι που ήταν αδιανόητο πριν από χρόνια. Εμείς οι ίδιοι και η συμπεριφορά μας σε σημαντικές και αποφασιστικές στιγμές – αυτή είναι η καλύτερη διαφήμιση που θα μπορούσαν να έχουν οι ιδέες μας.
Ν.Π: Η μαρξιστική βιβλιογραφία, μετά τη διάλυση του ανατολικού μπλοκ, πώς έχει επηρεαστεί; Είναι γνωστές στο κομμουνιστικό κίνημα της χώρας οι παραδόσεις του Βουλγάρων κομμουνιστών, τα μαθήματα από την εξέγερση του Σεπτέμβρη και, για παράδειγμα, η φυσιογνωμία του Κριστιάν Ρακόφσκι;
Απάντηση: Ένα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα της οργάνωσής μας είναι η υπεράσπιση της ιστορικής αλήθειας για τον αντιφασιστικό αγώνα στη χώρα κατά την περίοδο 1923-1944 και την περίοδο της σοσιαλιστικής ανάπτυξης το 1989. Σε σχέση με αυτό, διοργανώνουμε διάφορες εκδηλώσεις και δημιουργούμε ενημερωτικό υλικό στα διαθέσιμα μέσα ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι η οργάνωσή μας επέλεξε ως όνομα της μια αναφορά στα γεγονότα γύρω από την Επανάσταση του Σεπτεμβρίου του 1923, η οποία, αν και δεν κατάφερε να νικήσει τους φασίστες πραξικοπηματίες, έθεσε τα θεμέλια του αντιφασιστικού αγώνα και της λαϊκής νίκης το 1944.
Μετά το 1989, η βουλγαρική ιστορία στο σύνολό της υπέστη σοβαρή επίθεση. Όλη η περίοδος 1944-1989 στιγματίστηκε ως αντιδημοκρατική και σκληρή, ενώ όλα τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού διαγράφηκαν. Το αντάρτικο κίνημα άρχισε να παρουσιάζεται ως τρομοκρατική δραστηριότητα ξένων πρακτόρων, η 9η Σεπτεμβρίου 1944 ως πραξικόπημα συνωμοτών υπό τη δικτατορία της «σοβιετικής μπότας» κ.λπ.
Ωστόσο, η αναθεώρηση της ιστορίας δεν αφορούσε μόνο τους κομμουνιστές και τον αντιφασιστικό αγώνα. Στο στόχαστρο βρέθηκαν και οι αγωνιστές για την εθνική απελευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και κυρίως ο ρόλος της Ρωσίας στην απελευθέρωση της χώρας. Βασικές ιστορικές αλήθειες τέθηκαν υπό αμφισβήτηση. Γι’ αυτό ο ρόλος μας στην υπεράσπιση της αλήθειας σε αυτά τα ζητήματα είναι εξαιρετικά σημαντικός.
Όσον αφορά τη μαρξιστική λογοτεχνία, μετά το 1989 απομακρύνθηκε συστηματικά από τις βιβλιοθήκες, τα σχολεία και τα πολιτιστικά κέντρα. Ωστόσο, μπορούν ακόμα να βρεθούν αρκετές εκδόσεις. Παραμένει το πρόβλημα ότι κατά τη διάρκεια της 45ετούς σοσιαλιστικής περιόδου στη Βουλγαρία εναλλάσσονται διάφορες ιδεολογικές τάσεις και είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή σε αυτή την ιδιαιτερότητα. Πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη επαρκούς αριθμού σύγχρονης μαρξιστικής βιβλιογραφίας, η οποία να αντιμετωπίζει με την απαιτούμενη πληρότητα τα σημερινά προβλήματα της μεθοδολογίας του μαρξισμού.
Ν.Π: Πέραν από την αντίσταση στην εγκληματική πολιτική του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και της ντόπιας αστικής τάξης, ποια πρέπει να είναι τα καθήκοντα κομμουνιστών στην χώρα;
Απάντηση: Η ενδεχόμενη υιοθέτηση του ευρώ στη Βουλγαρία θα είναι μια ήττα, αλλά δεν θα θέσει τέλος στον αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό. Βασική αποστολή των κομμουνιστών στη χώρα θα συνεχίσει να είναι η δημιουργία ενός αρκετά ισχυρού και οργανωμένου κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει τον λαό στην καταστροφή του σημερινού συστήματος και στην οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας της νικηφόρας εργατικής τάξης.
Ν.Π: Πόσο επίκαιρα μένουν σήμερα τα λόγια του Βούλγαρου ποιητή Γκέο Μίλεφ* στο ποίημά του “Σεπτέμβρης”; «Ο Σεπτέμβρης θα γίνει Μάης, η Γη θα γίνει Παράδεισος» που ακόμα διδάσκεται στα βουλγαρικά σχολεία; Γιατί παλεύει και ποιοι είναι οι στόχοι του κινήματος 23 Σεπτέμβη;
Απάντηση: Ο Γκέο Μίλεφ είναι καταδικασμένος να είναι πάντα επίκαιρος. Αναπόφευκτα, εξακολουθεί να εμπνέει και θα συνεχίσει να εμπνέει τους νέους να αγωνίζονται ενάντια στις αδικίες. Το έργο του «Σεπτέμβριος» είναι ένα από τα λίγα σοσιαλιστικά ποιήματα που η κομπραδόρικη αστική τάξη δεν έχει καταφέρει ακόμα να αφαιρέσει από τα σχολικά προγράμματα. Αν και η μελέτη αυτού του ποιήματος συνοδεύεται από «εξηγήσεις» που περιέχουν την «σωστή» για την τρέχουσα εξουσιαστική ιστορική ερμηνεία, αυτό δεν μπορεί να αφαιρέσει τη δύναμη των λέξεων του Γκέο Μίλεφ, οι οποίες συνεχίζουν να τρυπάνε τα μάτια και τα αυτιά των εκμεταλλευτών του λαού.
Το Κίνημα «23 Σεπτεμβρίου» είναι μια μαρξιστική-λενινιστική οργάνωση. Ιδρύθηκε από μια ομάδα νέων ανθρώπων στις δύσκολες συνθήκες της περιόδου της αποκατάστασης του καπιταλισμού και συνεχίζει να υπερασπίζεται τις κομμουνιστικές ιδέες, να αναπτύσσει τις μαρξιστικές ιδέες και μεθόδους, να υπερασπίζεται το έργο της εργατικής τάξης και τον αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Το Κίνημα «23 Σεπτεμβρίου» αγωνίζεται για την εγκαθίδρυση της εξουσίας των εργαζομένων ως μετάβαση προς μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο.
Τη συνέντευξη πήρε ο σύντροφος Fanis P.
* Ο Γκέο Μίλεφ ήταν Βούλγαρος κομμουνιστής, ποιητής, δημοσιογράφος και μεταφραστής. Στις 15 Μαΐου 1925, κατά τη διάρκεια των κυβερνητικών αντιποίνων μετά την βομβιστική επίθεση στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής στη Σόφια που είχε οργανώσει το ΚΚΒ, ο Γκέο Μίλεφ, μέλος του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος, μεταφέρθηκε σε αστυνομικό τμήμα για μια «σύντομη ανάκριση» από την οποία δεν επέστρεψε ποτέ. Μετά από 30 χρόνια, το 1954, κατά την δίκη του στρατηγού Ιβάν Βάλκοβ (χρημάτισε και υπουργός άμυνας της χώρας κατά την περίοδο 1923-1929), ομολογήθηκε πώς εκτελέστηκαν τα θύματα της εκκαθάρισης του 1925 και πού θάφτηκαν. Ο Γκέο Μίλεφ στραγγαλίστηκε με σύρμα και στη συνέχεια θάφτηκε σε ομαδικό τάφο στο Ιλίεντσι, κοντά στη Σόφια. Το κρανίο του βρέθηκε στον ομαδικό τάφο και το σώμα του αναγνωρίστηκε από το γυάλινο μάτι που φορούσε αφού είχε χάσει το δεξί του μάτι στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
