του Θόδωρου Κουτσουμπού
Πριν 100 χρόνια πέθανε ένας μεγάλος επαναστάτης, διεθνιστής κομμουνιστής, ο αμερικανός δημοσιογράφος Τζον Ριντ, συγγραφέας του καλύτερου χρονικού της ρωσικής επανάστασης, του περίφημου Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο
Ο Τζον Ριντ πέθανε στις 17 Οκτωβρίου 1920 στη Μόσχα και κηδεύτηκε ως ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, διεθνιστής μαχητής για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης και των λαών από τον ιμπεριαλιστικό καπιταλισμό. Είχε γεννηθεί στις 22 Οκτωβρίου στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, στην περιοχή που σήμερα αποτελεί εστία της εξέγερσης της εργατικής τάξης και του λαού των ΗΠΑ. Όταν πέθανε δεν είχε καν συμπληρώσει τα 33 χρόνια του.
Σπούδασε στο Χάρβαρντ, ήταν δημοσιογράφος και ποιητής. Έγραψε μια υπέροχη σειρά άρθρων για την Μεξικάνικη επανάσταση και τον Πάντσο Βίλλα (1914) που εκδόθηκε σε βιβλίο με τίτλο Το Επαναστατημένο Μεξικό. Ταξίδευσε σε διάφορα μέρη του κόσμου, εργάστηκε σε εργοστάσια και καράβια, υπήρξε πολεμικός ανταποκριτής στην Ανατ. Ευρώπη και στα Βαλκάνια για τα οποία έγραψε τα βιβλία Ο πόλεμος στην Ανατολική Ευρώπη και Τα Βαλκάνια στις Φλόγες. Με το ξέσπασμα της Ρωσικής επανάστασης μαζί με την Λουΐζ Μπράιντ, με την οποία είχαν παντρευτεί την προηγούμενη χρονιά, ταξίδεψαν στη Ρωσία.
Στο ευρύ κοινό είναι γνωστός για το βιβλίο του για Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο, το συγκλονιστικό χρονικό των Δέκα ημερών της επανάστασης του Οκτώβρη. Για αυτό το βιβλίο, ο Λένιν στον πρόλογό του είχε γράψει:
«Διάβασα με τεράστιο ενδιαφέρον και με αμείωτη προσοχή το βιβλίο του Τζον Ριντ “Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο”, και συνιστώ ολόψυχα να διαβάσουν το έργο αυτό οι εργάτες όλων των χωρών. Θα ήθελα το βιβλίο αυτό να κυκλοφορήσει σε εκατομμύρια αντίτυπα και να μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες γιατί δίνει μια αληθινή και με εξαιρετική ζωντάνια γραμμένη εξιστόρηση των γεγονότων, τα οποία είναι τόσο βασικά για να κατανοηθεί τι είναι προλεταριακή επανάσταση, τι είναι δικτατορία του προλεταριάτου…»
Ο Τζον Ριντ από πολύ μικρή ηλικία εμπνεύστηκε από τις σοσιαλιστικές αρχές, υπεράσπιζε τους εργάτες και το κίνημα των Βιομηχανικών Εργατών Κόσμου (IWW), υπήρξε από τους πρωτεργάτες του κομμουνισμού στις ΗΠΑ και απ’ τους ιδρυτές του Εργατικού Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ (1919), το οποίο συγχωνεύτηκε με το Κομμουνιστικό Κόμμα το 1920. Το 1919 κατηγορήθηκε από τις αμερικανικές αρχές για ανταρσία, διέφυγε στην Σοβιετική Ένωση όπου και πέθανε από τύφο, τρεις ημέρες πριν συμπληρώσει τα 33 του χρόνια.
Κατά την παραμονή του στην επαναστατική Ρωσία πήρε ενεργό μέρος στην πάλη για την Τρίτη Διεθνή, το κόμμα της παγκόσμιας επανάστασης, όπως την χαρακτήριζε ο Λένιν, υπήρξε μέλος της εκτελεστικής της επιτροπής και αντιπρόσωπος στο Συνέδριο των Λαών της Ανατολής στο Μπακού το 1920. Στο πέρασμά του από τον Καύκασο προσβλήθηκε από τύφο και καθώς υπήρχε ιμπεριαλιστικό εμπάργκο στα φάρμακα, επήλθε το μοιραίο.
Στον τάφο του, στα τείχη του Κρεμλίνου δίπλα στην Κόκκινη Πλατεία, σε μια πλάκα από γρανίτη γράφτηκε: ΤΖΟΝ ΡΙΝΤ, ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΙΙΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ, 1920».
