Ο ενθουσιασμός για το επικείμενο νέο «σχέδιο Μάρσαλ», όπως αρέσει σε πολλούς να αποκαλούν το Ταμείο Ανάκαμψης, τροφοδοτείται με αλλεπάλληλες και αναλυτικές ανακοινώσεις μέσω των ΜΜΕ για τα περίπου 30 δις ευρώ, που θα έρθουν από την Κομισιόν και περίπου άλλα τόσα… από ιδιωτικές επενδύσεις.
Σύνολο περί τα 57 δις ευρώ μέσα στα επόμενα έξι χρόνια.
Σε μια χώρα που έχουν ήδη ξοδευτεί μέχρι στιγμής μέσα σε ένα χρόνο περί τα 24 δις για το 2020 και άλλα 14 δις ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2021, μόνο και μόνο για να μην καταρρεύσει ολοκληρωτικά η οικονομία και η κοινωνία, μέσα στην ύφεση και την πανδημία, το όραμα των 57 δις ευρώ, μοιάζει -αν ζεις στον… Άρη και όχι στην Ελλάδα- κυριολεκτικά «μάνα εξ ουρανού».
Με μία διαφορά βέβαια. Ο κόσμος που ξέρουμε ζει εδώ, μέσα στον ατέλειωτο εφιάλτη που τα ΜΜΕ και η κυβέρνηση θέλουν να κρύψουν πίσω από τις υποσχέσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Τι είναι το NGEU ή αλλιώς Ταμείο Ανάκαμψης
Κατ’ αρχήν όταν ορίσθηκαν τα όρια του συνολικού πακέτου του Ταμείου Ανάκαμψης στα 750 δις ευρώ που θα μοιραστούν στις χώρες μέλη της Ε.Ε. για να αντιμετωπισθεί η κρίση της πανδημίας, οι προϋποθέσεις ήταν διαφορετικές. Και οι απαιτήσεις επίσης πολύ μικρότερες.
Στις ΗΠΑ για παράδειγμα το ανάλογο πακέτο ήταν περί τα 2 τρις επί Τραμπ, προαγγέλθηκαν επιπλέον 1,9 τρις δολ. πριν καν εγκατασταθεί ο Μπάιντεν και πριν καν αρχίσει να «τρέχει» το πακέτο αυτό ανακοινώνεται η δρομολόγηση νέου επιπλέον πακέτου 2,25 τρις δολ…
Τώρα μετά από ένα χρόνο αλλεπάλληλων lockdown και με την πανδημία να παραμένει σε πλήρη έξαρση, αρχές Απρίλη σχεδόν σ’ ολόκληρη την Ευρώπη (χάρη στην Κομισιόν και στην διαχείριση των εμβολίων), είναι προφανές ότι τα 30 δις ευρώ στα επόμενα έξι χρόνια, δεν συμβαδίζουν ούτε γι’ αστείο με τις ανάγκες του αρχικού στόχου της «επαναφοράς της οικονομικής δραστηριότητας στα προ πανδημίας επίπεδα…».
Πολύ περισσότερο μάλιστα που οι εισροές πόρων από το συνολικό ποσό που θα έρθει από την Κομισιόν, ήτοι 18 δις ευρώ σε επιδοτήσεις και 12,9 δις ευρώ σε δάνεια, προβλέπεται σε «δόσεις» των 3 δις ευρώ ανά εξάμηνο. Και αφού προηγουμένως έχουν επιβεβαιωθεί θετικά οι δεσμεύσεις/προαπαιτούμενα που προβλέπονται…
Δηλαδή αφού γίνουν οι έλεγχοι που ξέρουμε από τα τρία μνημόνια που έχουν προηγηθεί.
Οι «μεταρρυθμίσεις»
Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, συνοδεύονται, όπως προαναφέρθηκε από εξαμηνιαίους ελέγχους επί των προαπαιτουμένων ή αλλιώς «μεταρρυθμίσεων» που τους συνοδεύουν.
Οι «μεταρρυθμίσεις» αυτές αφορούν στην αγορά εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση, την παιδεία, την υγεία, τον «εκσυγχρονισμό» του νομικού συστήματος, τον «πτωχευτικό κώδικα» κ.λπ.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι κάθε δόση των 3 δις ευρώ ανά εξάμηνο θα συνδέεται με την εφαρμογή των αντίστοιχων μνημονιακών δεσμεύσεων που βέβαια μπορούν να καθυστερήσουν ή ακόμα και να αναστείλουν την εκταμίευση των πόρων, αν οι περιβόητοι έλεγχοι δεν πάνε καλά.
Καταλαβαίνει κανείς με την «διευκρίνιση» αυτή ότι το νομοσχέδιο Χατζηδάκη, όπως και τα αντίστοιχα της Κεραμέως, ή του Βορίδη κ.α. δεν αποτελούν ζητήματα που μπορούν να αντιμετωπισθούν σαν επιμέρους στόχοι πάλης για την ανατροπή της πολιτικής στον εκάστοτε χώρο, αλλά μόνο σαν επιμέρους πλευρές της, ταυτόσημες με την ύπαρξη αυτής της κυβέρνησης.
Της οποίας η ανατροπή πλέον αναδεικνύεται σαν προϋπόθεση και αποτέλεσμα ταυτόχρονα για την ανατροπή των πολιτικών σε κάθε τομέα.
Όσο για τους ελέγχους που θα γίνονται για την εφαρμογή των «μεταρρυθμίσεων» αυτών, δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η χώρα ζούσε κάθε τρεις μήνες τον ίδιο εφιάλτη αυτών των μνημονιακών ελέγχων. Τότε που η «δυσαρέσκεια» ενός κοινοτικού υπαλλήλου ή οι εντολές της μνημονιακής δέσμευσης ήταν σε θέση να βάλουν στην άκρη υπουργεία, κρατικές υπηρεσίες, βουλή και ό,τι τέλος πάντων συνδέεται ακόμα και με τα ψήγματα της αστικής κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης…
Βέβαια οι καθυστερήσεις που προαναφέρθηκαν όσον αφορά στις εκταμιεύσεις, αν και όπου υπάρξουν, εφ’ όσον οδηγήσουν σε υπέρβαση του ορίου των έξι ετών, ήτοι μέχρι και το 2026, οδηγούν σε απώλεια των πόρων που δεν έχουν προλάβει να δεσμευθούν. Ή ακόμα χειρότερα κάποιοι από τους πόρους που έχουν εισπραχθεί μπορεί να απαιτηθεί να επιστραφούν αν στον τελικό ολικό έλεγχο εντοπισθούν βαριές αστοχίες.
Ταμείο Ανάκαμψης και Χρυσοχοΐδης
Ένα από τα προγράμματα που έχει δρομολογηθεί η ένταξή του στην χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης είναι το «ΤΗ2ORAX – ΕΞΕΛΙΞΙΜΟ ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΥΒΡΙΔΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» για την «ΑΜΥΝΑ, ΑΣΦΑΛΕΙΑ και την ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ».
Πρόκειται για ένα από τα νέα εργαλεία που θα μπουν στην υπηρεσία της κρατικής καταστολής για να… εφαρμοσθούν οι μεταρρυθμίσεις.
Το TH2ORAX είναι ένα νέο «εργαλείο» που αφορά στη «δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος πληροφόρησης «επόμενης γενιάς» (Trellis Holistic & Hybrid Operational Ruggedized Autonomous
eXemplary system) για τη χώρα, βασισμένο σε τεχνολογίες AI & Machine-to-Machine Learning. Το σύστημα αυτό «συνθέτει» διαφορετικούς τύπους και μορφές συνεργατικών υποδομών με άμεση επίπτωση στον τρόπο με τον οποίο τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και πολιτικής προστασίας». Με άλλα λόγια συστήματα παρακολούθησης τελευταίας γενιάς στην πληροφορική!
Τα δάνεια
Υπάρχει βέβαια και η υποχρέωση της μεσομακροπρόθεσμης αποπληρωμής των δανείων. Αλλά και των… επιδοτήσεων.
Οι δωρεάν επιδοτήσεις αποτελούν πόρους οι οποίοι θα χρηματοδοτηθούν όπως και τα δάνεια, μέσω ευρω-ομολόγων τα οποία πρέπει να αρχίσει να εκδίδει η Κομισιόν.
Τα ομόλογα αυτά κάποια στιγμή θα πρέπει να πληρωθούν με πόρους του κοινοτικού προϋπολογισμού.
Αυτό σημαίνει ότι ή ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα υποστηριχθεί με κάποιους νέους έμμεσους φόρους σε κάθε χώρα μέλος ή με την άμεση αναλογική κατανομή του κόστους αποπληρωμής στις χώρες μέλη στο απώτερο μέλλον.
Δεν υπάρχει άλλος τρόπος σύμφωνα τουλάχιστον με τα μέχρι στιγμής δεδομένα των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου του 2020 που αποφάσισε την συγκρότηση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι όλα τα παραπάνω είναι ακόμα στον αέρα, παρά την καθημερινό βομβαρδισμό από τα ΜΜΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης και «τα λεφτά που θα φέρει». Κι αυτό γιατί ως γνωστόν οι δικαστές του Δικαστηρίου της Καρλσρούης αποφάνθηκαν ότι το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι σύννομο με τους γερμανικούς νόμους και κατά συνέπεια η Βουλή της Γερμανίας δεν μπορεί να το εγκρίνει!
Αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν η Κομισιόν έχει τα χέρια δεμένα και δεν μπορεί να ξεκινήσει να δανείζεται από τις αγορές για να χρηματοδοτήσει τις χώρες μέλη, μαζί και την Ελλάδα, από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κάποια στιγμή βέβαια, ίσως και μέσα στον Μάιο ή τον Ιούνιο, η κατάσταση θα μπορούσε να ξεμπλοκάρει με μια διαδικασία ανάλογη εκείνης με την οποία ξεπεράστηκε το πρόβλημα «νομιμότητας» του PEPP της ΕΚΤ.
Τότε η Κομισιόν θα αρχίσει τις εκδόσεις ευρω-ομολόγων, περίπου 900 δις ευρώ (μαζί με το SURE), και κάποια στιγμή θα αρχίσει, πιθανώς μέσα στο 2021, να εκταμιεύει τις δόσεις στις χώρες μέλη με τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν…
Τότε, ίσως, ο Μητσοτάκης αποπειραθεί να πάει σε εκλογές.
