Ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό και πολιτικό τοπίο εγκυμονείται και επιχειρείται να κρυφτεί από την κυβέρνηση πίσω από τις “φιέστες” με τον Μακρόν και την ψευδεπίγραφη “επιστροφή στην κανονικότητα” που προσπαθεί να στήσει στην ΔΕΘ ο Τσίπρας.
Το φυτίλι έχει ανάψει και πάλι στα “υπόγεια” των τραπεζών και το βαρέλι με το μπαρούτι είναι τα “κοκκινα δάνεια”.
Το ΔΝΤ εδώ και μερικούς μήνες θεωρεί ως “μη επαρκή” την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών λόγω του τεράστιου όγκου των κόκκινων δανείων. Και για τον λόγο αυτό έχει εκφράσει την θέση ότι χρειάζεται νέα κεφαλαιοποίηση ή άλλη διαδικασία εκκαθάρισης “κόκκινων δανείων”. Το πρόβλημα για την κυβέρνηση και την ΕΚΤ είναι ότι τα προσωρινά στοιχεία από την σχετική διαδικασία ελέγχου του SSM [Eνιαίος Mηχανισμός Eποπτείας]στα κόκκινα δάνεια, προς το παρόν τουλάχιστον, δείχνουν να δικαιώνουν τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ.
Η διαφορά μεταξύ της EKT και του ΔΝΤ είναι ότι η ΕΚΤ θεωρεί τις τράπεζες επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, αλλά το ΔΝΤ αμφισβητεί την ποιότητα των κεφαλαίων που βρίσκονται στους ισολογισμούς τους.
Η “λογική” της θέσης της ΕΚΤ βασίζεται στο ότι η υλοποίηση του μνημονιακού προγράμματος θα οδηγήσει σε βελτίωση του οικονομικού κλίματος και έτσι στη σταδιακή, πέραν των “μέτρων” εκκαθάρισης, βελτίωση του δείκτη των κόκκινων δανείων. Για τον λόγο αυτό έχει δώσει περισσότερο χρόνο στην διαδικασία αυτή.
Η “λογική” του ΔΝΤ είναι ότι η εκκαθάριση πρέπει να είναι εμπροσθοβαρής και έχει καθυστερήσει. Κατά συνέπεια αφού δεν γίνεται αυτό, πρέπει να υποκατασταθεί από μία νέα κεφαλαιακή ενίσχυση των συστημικών τραπεζών, ορίζοντας μάλιστα και ως ελάχιστο πλαφόν το ποσό των 10 δισ. ευρώ.
Η αντιπαράθεση έχει δημιουργήσει μεγαλύτερες επιπλοκές καθώς η δημοσια τοποθέτηση του ΔΝΤ, έχει -έμμεσα αλλά ξεκάθαρα- θέσει θέμα αμφισβήτησης της επάρκειας των θεσμών εποπτείας της ΕΚΤ και του SSM.
Τι πρόκειται να ακολουθήσει ;
Οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες λένε ότι η αντίθεση αυτή δεν μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη μεταξύ ΕΚΤ – ΔΝΤ και θα “πρέπει να βρεθεί μια συμβιβαστική φόρμουλα” μέσω της οποίας και “οι δύο πλευρές θα καλύπτονται επαρκώς…”.
Χτυπάνε και την πρώτη κατοικία
Ποιά θα είναι αυτή; Η μέχρι στιγμής εικόνα δεν μπορεί να οδηγήσει σε άμεσες απαντήσεις, αλλά εφ’ όσον τα προσωρινά μη ικανοποιητικά στοιχεία για την διαχείριση των “κόκκινων δανείων” επιβεβαιωθούν από τον SSM, οι τραπεζίτες λένε ότι “θα υποχρεωθεί η κυβέρνηση σε μία αποτελεσματικότερη και ταχύτερη διαδικασία εκκαθάρισης”. Οι διευκρινίσεις στο τι μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό λένε ότι αυτό σημαίνει πως οι πλειστηριασμοί και οι εκκαθαρίσεις θα πρέπει να πιάσουν και την μέχρι στιγμής προστατευόμενη “πρώτη κατοικία”… Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να μπουν στο στόχαστρο, πέραν των επιχειρηματικών δανείων και τα ιδιωτικά στεγαστικά ακόμα και στο κομμάτι εκείνο που προστατεύεται από τον νόμο Κατσέλη.
Αυτό είναι ένα σημείο που όπως διαφαίνεται θα κινηθεί το ένα από τα δύο σκέλη του επιχειρούμενου συμβιβασμού ΕΚΤ – ΔΝΤ.
Το δεύτερο σκέλος αφορά στην αναθεώρηση της συμμετοχής του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα.
Εδώ η “εικόνα” είναι ακόμα ασαφής ως προς τις δηλωμένες προθέσεις, αλλά αρκετά σαφής ως προς τις “τεχνικές” της προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδιες πηγές της Κομισιόν, το ΔΝΤ έχει ήδη “τεχνικά” την δυνατότητα να “αποχωρήσει”, αλλά ταυτόχρονα να παραμείνει (!) από άλλη θέση στο μνημόνιο.
Αυτό θα μπορούσε να δρομολογηθεί πριν κλείσει το Α τρίμηνο του 2018.
Νέο μνημόνιο
Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, στις αρχές του 2018 και εφ’ όσον έχει βρεθεί μια “συμβιβαστική” φόρμουλα με την ΕΚΤ, η οποία θα ενσωματώνει μια πιο γρήγορη εκκαθάριση και των στεγαστικών “κόκκινων δανείων”, το ΔΝΤ θα μπορούσε να μετακινηθεί μέσω του νεότευκτου “Εργαλείου Συντονισμού Πολιτικής” (Policy Coordination Instrument – PCI) σε μία θέση “εποπτείας” και “τεχνικής βοήθειας” προς τον ESM και την ΕΚΤ.
Με την προϋπόθεση βέβαια ότι ο ESM θα έχει εξαγοράσει τα δάνεια του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα.
Οι σχετικές συζητήσεις αναμένεται να γίνουν σε συναντήσεις που θα οργανωθούν στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του ΔΝΤ τον Οκτώβριο στην Ουάσιγκτον και αφού έχουν μεσολαβήσει οι γερμανικές εκλογές.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, η εκτίμηση που υπάρχει σε στελέχη της Κομισιόν είναι ότι στα τέλη του Α’ τριμήνου του 2018 και εφ’ όσον δεν έχουν υπάρξει σημαντικά απρόοπτα στην Ευρωζώνη, θα μπορούσε “να επανεξετασθεί σε μια συμφωνία-πακέτο τόσο η αποχώρηση του ΔΝΤ όσο και ο ανασχεδιασμός της “επόμενης ημέρας” μετά το τέλος του προγράμματος, με ένα νέο “πρόγραμμα” δεσμεύσεων της Ελλάδας για μνημονιακές μεταρρυθμίσεις.
Γ. Aγγ.