Το Σουδάν στις φλόγες

Από τα μέσα Δεκεμβρίου του περασμένου έτους ο λαός του Σουδάν βρίσκεται καθημερινά στον δρόμο και οι συγκρούσεις με στρατό και αστυνομία σε όλη την χώρα συχνότατες. Πρωτοστάτες στην εξέγερση αυτή είναι τα συνδικάτα και συγκεκριμένες επαγγελματικές ενώσεις, όπως των γιατρών και δικηγόρων. Αφορμή για αυτό το νέο εξεγερσιακό κύμα στη χώρα ήταν ο τριπλασιασμός της τιμής του ψωμιού στις 19/12/2018, αλλά πολύ γρήγορα τα αιτήματα των διαδηλωτών επεκτάθηκαν γενικότερα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, την διαφθορά και την καταστολή βασικών ελευθεριών, όπως του τύπου, καλώντας σε άμεση παραίτηση του επί τριακονταετίας προέδρου Ομάρ αλ-Μπασίρ, υπεύθυνου για την γενοκτονία στο Νταρφούρ το 2007. Η οργή του λαού διογκώθηκε ακόμα περισσότερο από την πρόθεση του αλ-Μπασίρ να κατέβει το 2020 εκ νέου υποψήφιος για την προεδρική θοκό, παρά την σχετική απαγόρευση του συντάγματος του Σουδάν, και την στήριξη αυτής της απόφασης από το κυβερνών κόμμα του Εθνικού Κογκρέσου. Στις 22 Φεβρουαρίου ο αλ-Μπασίρ κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για ένα έτος, διαλύοντας την κεντρική και περιφερειακή κυβέρνηση, επιβάλλοντας στρατιωτικό νόμο και απαγόρευση κυκλοφορίας, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Παρά τους δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες από τα πραγματικά πυρά των δυνάμεων καταστολής ο λαός του Σουδάν δεν πτοείται, βρισκόμενος στον δρόμο ακόμα και την στιγμή της ανακοίνωσης της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης.

Το Σουδάν βρίσκεται υπό την επίβλεψη του ΔΝΤ από το 1997, όμως η οικονομική κατάσταση της χώρας έχει επιδεινωθεί ραγδαίως στα χρόνια της κρίσης, ειδικά μετά την απόσχιση του πλουσίου σε πετρελαίου Νοτίου Σουδάν το 2011. Κάποτε το χρυσό παράδειγμα αναπτυσσόμενης χώρας, παρουσιαζόμενο ως πρότυπο από το διεθνές κεφάλαιο προς όλο τον κόσμο, το Σουδάν έχει τώρα πλυθωρισμό που πλησιάζει το 70%, εξωτερικό χρέος που υπερβαίνει τα 41 δισεκατομμύρια δολλάρια και έλλειμμα της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου δολλαρίων. Εκτιμάται ότι σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ 5,5 εκατομμύρια κινδυνεύουν κυριολεκτικά να πεθάνουν από την πείνα.
Το Σουδάν παίζει κομβικό ρόλο στην γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, αποτελώντας τον συνεκτικό κρίκο μεταξύ της αραβικής βόρειας Αφρικής και της υποσαχάριας Αφρικής. Με την εξέγερση να μαίνεται αμείωτη σε όλη την χώρα οι επιπτώσεις για όλη την ήπειρο είναι απρόβλεπτες. Ήδη αραβικές χώρες όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν εκφράσει την στήριξή τους στον πρόεδρο αλ-Μπασίρ, όπως επίσης η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ – οι τελευταίες τρεις καλώντας όμως και σε “μετριασμό” της βίας και καταστολής και στην απελευθέρωση των εκατοντάδων κρατούμενων διαδηλωτών. Με νωπή την μνήμη των Αραβικών επαναστάσεων, το διεθνές κεφάλαιο τρέμει τους απόκληρους της Αφρικανικής ηπείρου και θέλει να βρει μια όσο δυνατόν πιο ανώδυνη λύση όσο δυνατόν πιο γρήγορα, πριν οι φλόγες τη εξέγερσης εξαπλωθούν εκτός των σουδανικών συνόρων. Όμως ο λαός του Σουδάν αδιαφορεί για τα γεωπολιτικά παιχνίδια των ισχυρών μπροστά στην εξαθλίωσή του. Μένει να δούμε την εξέλιξη της κατάστασης τόσο στο Σουδάν όσο και γενικότερα στην κεντρική και βόρεια Αφρική.
Μάριος Β