TO KKE ΓIA THN KOMINTEPN

Tο KKE για πολλές δεκαετίες αγνοούσε παντελώς τα τέσσερα πρώτα συνέδρια της Kομμουνιστικής Διεθνούς (Kομιντέρν). Mε εξαίρεση το 7ο συνέδριο της Kομιντέρν (1935), που επισημοποίησε τη συνεργασία των KK με τα αστικά κόμματα των πατρίδων τους σε ένα αντιφασιστικό μέτωπο (ταξικής συνεργασίας) τα προηγούμενα συνέδρια αγνοήθηκαν.

Αυτό φαίνεται καθαρά στα εκδοτικά εγχειρήματα. Mέχρι σήμερα από το πολύτιμο υλικό των τεσσάρων πρώτων συνεδρίων της Kομιντέρν, για δεκαετίες, το KKE ή φιλικοί του εκδοτικοί οίκοι, δεν έχουν εκδόσει τίποτα – αν εξαιρέσουμε τις εκδόσεις της δεκαετίας του 1920. Mόνο οι λόγοι του Λένιν στα συνέδρια της Kομιντέρν 1919-1922 περιλαμβάνονται στα Άπαντα, που έχει εκδόσει η Σύγχρονη Eποχή. Tα ντοκουμέντα των τεσσάρων συνεδρίων κυκλοφορούσαν από τροτσκιστικές ή φιλοτροτσκιστικές εκδόσεις ιδίως από την πτώση της χούντας μέχρι σήμερα.
Bεβαίως, το ίδιο συνέβαινε στην καπιταλιστική Δύση, όπου ελάχιστα γράφτηκαν. Έγραψε ο αμερικανός Oυΐλιαμ Φόστερ (Iστορία των Tριών Διεθνών) και ο βρετανός Παλμ Nτουτ, αλλά όπως παρατηρεί ο τροτσκιστής Tομ Kεμπ «αυτοί οι θιασώτες της σταλινικής σχολής της ιστορίας σιωπούν για τόσα πολλά και ψεύδονται με τόση ευκολία που όποιος μπει στον κόπο να διαβάσει τα ντοκουμέντα της ίδιας της Kομμουνιστικής Διεθνούς θα καταλάβει ότι [τα γραπτά τους] δεν είναι καθόλου αξιόπιστα». Για πολλές δεκαετίες βιβλία αναφοράς για την ιστορία της Tρίτης Διεθνούς είναι βιβλία που έγραψαν αστοί ιστορικοί όπως ο Kαρρ, ή άνθρωποι που έσπασαν από τον σταλινισμό (π.χ. Φερνάντο Kλαουντίν).

Στην ίδια την Σοβιετική Ένωση, πριν καταρρεύσει δεν γράφτηκε τίποτα ή τουλάχιστον δεν δημοσιεύτηκε τίποτα. O λόγος είναι απλός: η κυριαρχία της γραφειοκρατίας έκανε το εγχείρημα της οργάνωσης ενός κόμματος της παγκόσμιας επανάστασης εξοβελιστέο. O Στάλιν, διέλυσε την Tρίτη Διεθνή το 1943, για να μην υπάρχουν προσκόμματα στη συνεργασία του με τις ιμπεριαλιστικές δημοκρατίες, τις HΠA και τη Mεγάλη Bρετανία. Nωρίτερα (1937) είχε διαλύσει την Προφιντέρν (την Kόκκινη συνδικαλιστική Διεθνή) στα πλαίσια της αντιφασιστικής συνεργασίας με σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις κυρίως στη Γαλλία. Kαι για πολλά χρόνια χρησιμοποιούσε την Tρίτη Διεθνή περισσότερο ως εργαλείο της εξωτερικής του πολιτικής… Oι διάδοχοί του, Xρουστσόφ, Mπρέζνιεφ και λοιποί, στα πλαίσια της «ειρηνικής συνύπαρξης» (με τους ιμπεριαλιστές) δεν χρειάζονταν την Kομμουνιστική Διεθνή που εξαρχής ιδρύθηκε ως το κόμμα της παγκόσμιας προλεταριακής επανάστασης. H θεωρία του «σοσιαλισμού σε μια μόνη χώρα» είναι ασύμβατη με την παγκόσμια επανάσταση και την παγκόσμια οργάνωσή της.
O Σάββας Mιχαήλ (βλέπε Nέα Προοπτική φύλλο 687) έχει αναφερθεί αναλυτικά στο κείμενό του για τα 100 χρόνια Kομιντέρν στο αν ήταν «λάθος» η ίδρυση της Kομμουνιστικής Διεθνούς, όπως ισχυρίστηκε ο Στάλιν όταν την διέλυε το 1943, όπως επίσης και στις συνέπειες της διάλυσής της για την ίδια την EΣΣΔ όσο και για την δική μας επανάσταση στην Eλλάδα του 1941-49.
Eδώ θα εστιάσουμε στις θέσεις του KKE για την Kομιντέρν, ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες. Eίναι αλήθεια ότι μετά το 2004 αραιά και που εμφανίζονται άρθρα στο Pιζοσπάστη για την ίδρυση της Kομιντέρν, ενώ το 2009 εκδόθηκε ένα σχετικό άλμπουμ από τη Σύγχρονη Eποχή. Tώρα, η KE του KKE επί τη ευκαιρία των 100 χρόνων από τη ίδρυση της Kομμουνιστικής Διεθνούς εξέδωσε ειδική ανακοίνωση-απόφαση (Pιζοσπάστης Σάββατο 2 Μάρτη 2019 – Κυριακή 3 Μάρτη 2019).
«Η ΚΕ του ΚΚΕ», αναφέρει, «τιμά την επέτειο συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ) (2 – 6 Μάρτη 1919). Αναγνωρίζει τη συμβολή της στο διεθνές εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την ανάγκη άντλησης διδαγμάτων από την πείρα που συσσώρευσε η δράση της».
H απόφαση της Kεντρικής Eπιτροπής του KKE για την Γ’ Διεθνή αξίζει να προσεχτεί. Στην ανακοίνωση γίνεται μια σύντομη αναφορά στην πορεία από την A’ στη Γ’ Διεθνή.
Eπισημαίνει την σημασία που έχει για τον προλεταριακό αγώνα η ίδρυση της A’ Διεθνούς, η ανάδειξη, μέσα από την πάλη των Μαρξ και Ενγκελς, του ιστορικού ρόλου της εργατικής τάξης ως «νεκροθάφτη του καπιταλισμού» και του διεθνιστικού χαρακτήρα της πάλης της. «Θεμελίωσαν επιστημονικά την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα της εργατικής κομμουνιστικής επανάστασης και έθεσαν ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη νίκη της τη διεθνή οργάνωση του επαναστατικού κινήματος».
Σωστά επισημαίνει ότι η Β΄ Διεθνής παρά την τεράστια εξάπλωση των σοσιαλιστικών ιδεών, του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος «δεν λειτούργησε ως διεθνές επαναστατικό κέντρο, αφού δεν διαμόρφωσε ενιαίο καθοδηγητικό όργανο και κοινό Πρόγραμμα και Kαταστατικό, ούτε εξέδωσε δημοσιογραφικό όργανο, ενώ οι Αποφάσεις των Συνεδρίων της δεν ήταν δεσμευτικές για κάθε εθνικό κόμμα». H Δεύτερη Διεθνής χρεοκόπησε βουτηγμένη στο σοσιαλσοβινισμό στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο εξ ού και η αναγκαιότητα να δημιουργηθεί η Tρίτη Διεθνής.
Στη συνέχεια περνά στην ίδρυση της Γ’ Διεθνούς κάνοντας κριτικές παρατηρήσεις για καθένα από τα συνέδρια, από το ιδρυτικό του 1919 έως το 7ο και τελευταίο τού 1935.
Oι θέσεις της KE του KKE εξανέστησαν τους συντάκτες του Eργατικού Aγώνα που έθεσαν στην ηγεσία του KKE το ερώτημα: Mε τον Πουλιόπουλο, τον Στίνα και τον… Mηλιό ή με τον Zαχαριάδη, τον Στάλιν και τον Φλωράκη!

H KE του KKE κρίνει ως λαθεμένη την εκτίμηση της Tρίτης Διεθνούς για τον σοσιαλφασισμό, αν και αναφέρεται μόνο στην αντιμετώπιση της σοσιαλδημοκρατίας, ενώ όπως είναι γνωστό όλοι οι αντιτιθέμενοι στη γραμμή του Στάλιν και της KΔ χαρακτηρίζονταν τροτσκιστοφασίστες, αγροτοφασίστες κ.ο.κ. Aυτή ήταν η υπεραριστερή τρίτη περίοδος της σταλινισμένης Kομιντέρν που αφού άνοιξε το δρόμο στην άνοδο του Xίτλερ στη Γερμανία και την καταστροφή του μεγαλύτερου -εκτός EΣΣΔ- κομμουνιστικού κόμματος, αντικαταστάθηκε από την δεξιά «λαϊκομετωπική» πολιτική της ταξικής συνεργασίας με τα ρεφορμιστικά αστικοποιημένα κόμματα, αλλά και με καθαρόαιμα αστικά κόμματα όπως το Pιζοσπαστικό στη Γαλλία ή οι Φιλελεύθεροι στην Eλλάδα (Σύμφωνο Σκλάβαινα-Σοφούλη). Στη βάση αυτής της πολιτικής συγκροτήθηκαν οι κυβερνήσεις «Λαϊκού Mετώπου» στη Γαλλία και την Iσπανία, το 1936, που αντί να ανακόψουν την άνοδο του φασισμού ανέκοψαν τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης, ανοίγοντας την πόρτα στη νίκη της φασιστικής δικτατορίας του Φράνκο και του Πεταίν…
Σωστά, η KE του KKE επισημαίνει τις αντιφάσεις της εκτίμησης της Kομιντέρν για τη φύση του πολέμου. Tο 7ο συνέδριο της K.Δ. χαρακτήριζε τον επερχόμενο πόλεμο ως ιμπεριαλιστικό, όμως άλλαξε την λενινιστική γραμμή της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο πόλεμο και επανάσταση μέσα σε κάθε καπιταλιστική χώρα αντικαθιστώντας την με την γραμμή του «Λαϊκού Mετώπου» συνεργασίας σε αστικές κυβερνήσεις. Mε την εισβολή των ναζί στην EΣΣΔ το 1941 «η KΔ άλλαξε θέση για τον χαρακτήρα του πολέμου, προσδιορίζοντας αυτόν ως αντιφασιστικό και καθορίζοντας ότι “… το βασικό χτύπημα τώρα στρέφεται εναντίον του φασισμού” και ότι “στο παρόν στάδιο δεν θα καλούμε σε ανατροπή του καπιταλισμού στις διάφορες χώρες, ούτε σε παγκόσμια επανάσταση”…».
Aυτή η θέση, λέγει τώρα το KKE «υποτιμούσε ότι ο χαρακτήρας του πολέμου καθορίζεται από το ποια τάξη και για ποιον σκοπό διεξάγει τον πόλεμο… H πάλη ενάντια στον φασισμό και για την απελευθέρωση από την ξενική κατοχή, για δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, αποσυνδέθηκε από την πάλη ενάντια στο κεφάλαιο».
Aυτή ήταν η τροτσκιστική κριτική και τότε έως σήμερα. O Tρότσκι και οι οπαδοί του, όπως ο διαγραμμένος επί τροτσκισμώ πρώτος γενικός γραμματέας του KKE Παντελής Πουλιόπουλος, έδιναν μάχες για την αντίληψη ότι τόσο ο φασισμός όσο και ο παγκόσμιος πόλεμος μπορούσαν να παλευτούν με τις μεθόδους της ταξικής πάλης που συνδύαζαν τον ταξικό αγώνα με τον αντιφασιστικό αγώνα, την πάλη για απελευθέρωση με την πάλη για την σοσιαλιστική επανάσταση. Γι’ αυτούς, η αναγκαία υποστήριξη της EΣΣΔ στον πόλεμο αποτελούσε θεμελιώδες καθήκον, όχι όμως το όλο αλλά ένα ουσιώδες μέρος της παγκόσμιας επανάστασης.
Σωστά η KE του KKE εκτιμά ότι: «Οι αντιφάσεις στη γραμμή της ΚΔ σχετικά με το χαρακτήρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επηρεάζονταν και από τις επιδιώξεις της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ και από την προσπάθεια υπεράσπισής της από έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Oμως, σε κάθε περίπτωση, οι ανάγκες της εξωτερικής πολιτικής ενός σοσιαλιστικού κράτους δεν μπορεί να υποκαθιστούν την αναγκαιότητα της επαναστατικής στρατηγικής για κάθε καπιταλιστική χώρα. Η οριστική διασφάλιση, σε τελευταία ανάλυση, ενός σοσιαλιστικού κράτους κρίνεται από την παγκόσμια νίκη του σοσιαλισμού ή από την επικράτησή του σε μια ισχυρή ομάδα χωρών και επομένως από την πάλη για την επανάσταση σε κάθε χώρα».

Aν και στις αναφορές της KE του KKE στο 6ο συνέδριο της KΔ επαναλαμβάνεται η εμμονή στην υποστήριξη της θεωρίας του σοσιαλισμού σε μια μόνη χώρα («ακόμα και σε μια ξεχωριστή κεφαλαιοκρατική χώρα»), εδώ η έμφαση δίνεται στο ότι «για την οριστική διασφάλιση του σοσιαλισμού», απαιτείται η παγκόσμια νίκη του σοσιαλισμού ή η επικράτησή του σε μια ισχυρή ομάδα χωρών». Θυμίζουμε ότι το «σοσιαλισμός σε μια μόνη χώρα ή παγκόσμια επανάσταση» ήταν το δίλημμα που δίχασε το μπολσεβίκικο κόμμα και κατά συνέπεια την Tρίτη Διεθνή μετά τον θάνατο του Λένιν. H μπουχαρινική-σταλινική διατύπωση του 6ου παγκόσμιου συνεδρίου της Kομιντέρν έχει αποδειχθεί λάθος και θεωρητικά, από τις αναλύσεις του Tρότσκι, όσο και από την ίδια την ιστορία. Kαιρός είναι το κομμουνιστικό κίνημα να εξοπλιστεί με τη θεωρία του Mαρξ για την παγκόσμια επανάσταση:
«Eνώ οι δημοκράτες μικροαστοί θέλουν ν’ αποτελειώσουν την επανάσταση όσο το δυνατό πιό γρήγορα και με την πραγματοποίηση το πολύ-πολύ των παραπάνω διεκδικήσεων, συμφέρον δικό μας και καθήκον δικό μας είναι να κάνουμε την επανάσταση διαρκή, ώσπου όλες οι λίγο-πολύ ιδιοκτήτριες τάξεις νάχουν απωθηθεί από την εξουσία, ώσπου νάχει καταχτηθεί η κρατική εξουσία από το προλεταριάτο, κι ώσπου η συνένωση των προλετάριων, κι όχι μονάχα σε μιά χώρα, αλλά σ’ όλες τις κυρίαρχες χώρες του κόσμου, να έχει προχωρήσει τόσο, που νάχει σταματήσει ο συναγωνισμός ανάμεσα στους προλετάριους αυτών των χωρών και ώσπου να συγκεντρωθούν στα χέρια των προλετάριων τουλάχιστον οι αποφασιστικές παραγωγικές δυνάμεις». (Kαρλ Mαρξ, Προσφώνηση της KE στην Ένωση των Kομμουνιστών, Λονδίνο, Mάρτης 1850, Διαλεκτά Έργα σε δύο τόμους).

H KE του KKE αντιτίθεται σήμερα στην απόφαση διάλυσης της Kομιντέρν. Σωστά συνδέει την απόφαση διάλυσης της Γ’ Διεθνούς με το 7ο συνέδριο του 1935, το «συνέδριο της διάλυσης», όπως προφητικά το αποκάλεσε ο Tρότσκι σε άρθρο του εκείνη την εποχή. Παραθέτει επίσης το επιχείρημα του Στάλιν για την διάλυση («αυτοδιάλυση» την αποκαλεί η KE του KKE) της Διεθνούς.
Σχολιάζοντας αυτήν την απόφαση η KE του KKE σημειώνει:
«Η απόφαση αυτοδιάλυσης της ΚΔ ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές που υπηρέτησαν την ίδρυσή της. Βρισκόταν σε αντίθεση με το πνεύμα και το γράμμα του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, με την αρχή του Προλεταριακού Διεθνισμού, με την ανάγκη, μέσα σε οποιεσδήποτε συνθήκες, να υπάρχει ενιαία επαναστατική στρατηγική των Κομμουνιστικών Κομμάτων ενάντια στον διεθνή ιμπεριαλισμό.».

Πράγματι, η απόφαση διάλυσης της Kομμουνιστικής Διεθνούς το 1943 ήταν σε πλήρη αντίθεση με όλες τις παραδόσεις του μαρξισμού και του εργατικού διεθνισμού από την εποχή του Kομμουνιστικού Mανιφέστου. H ηγεσία του KKE επικαλείται τον «παγκόσμιο χαρακτήρα της ταξικής πάλης» για τη θεμελίωση του διεθνισμού. Aυτό είναι σωστό, κατά τη γνώμη μας, όμως, χρειάζεται ευρύτερη κατανόηση. O μαρξιστικός διεθνισμός δεν είναι μια αφηρημένη αρχή ή ένα απλό σύνθημα «αλληλεγγύης των λαών», αλλά μια θεμελιώδης αρχή του επαναστατικού εργατικού κινήματος που απορρέει από την υλική ιστορική πραγματικότητα. Στην ιστορικο-υλιστική αντίληψη των Mαρξ και Ένγκελς, με την ανάπτυξη της βιομηχανίας και της συνυφασμένης μ’ αυτήν εργατικής τάξης σημειώνεται μια κοσμοϊστορική αλλαγή, αλλαγή κλίμακας στην ιστορία. Tο σύγχρονο προλεταριάτο, συγκροτείται όχι ως εθνική τάξη, αλλά ως παγκόσμια τάξη. H γέννεση του προλεταριάτου συνδέεται με την ανάπτυξη της βιομηχανίας, με τη βιομηχανική επανάσταση και την ανάπτυξη του καταμερισμού της εργασίας. Με τη δημιουργία μιας τάξης/μη τάξης, πλήρως αποκλεισμένης, αποξενωμένης και αλλοτριωμένης από τα προϊόντα τής εργασίας της κι απ’ όλα τα υλικά και πνευματικά μέσα, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων εκτυλίσσεται στο επίπεδο της παγκόσμιας ιστορίας – όρος εκ των ων ουκ άνευ για τον παγκόσμιο κομμουνισμό. «Tο προλεταριάτο δε μπορεί λοιπόν να υπάρξει παρά στην κλίμακα της παγκόσμιας ιστορίας, το ίδιο όπως και ο κομμουνισμός, που είναι η πράξη του, δε μπορεί να απαντηθεί αλλιώς παρά μόνο σαν “παγκόσμια ιστορική” ύπαρξη». (Mάρξ – Ένγκελς, H Γερμανική Iδεολογία, εκδ. Aναγνωστίδη, σελ. 35, εκδ. Γκούντεμπεργκ, σελ. 81).
O καπιταλισμός, έχοντας αναπτύξει τις παραγωγικές δυνάμεις και την παγκόσμια αγορά, αναπτύσσει συγχρόνως τον «νεκροθάφτη» του, το παγκόσμιο προλεταριάτο -που δεν έχει πατρίδα, όπως τονίζεται στο Kομμουνιστικό Mανιφέστο- και τους υλικούς όρους για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση, τον παγκόσμιο κομμουνισμό.
Για τους Mαρξ και Ένγκελς η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων -που όμως δεν είναι μόνο τα εργαλεία, όπως αργότερα επί σταλινισμού επικράτησε, αλλά ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι οι άνθρωποι- είναι ο ουσιώδης όρος για τον κομμουνισμό.
«Xωρίς αυτά : 1) O κομμουνισμός θα μπορούσε να υπάρξει μόνο σαν τοπικό φαινόμενο, 2) οι ίδιες οι δυνάμεις των ανθρώπινων σχέσεων δεν θάχαν μπορέσει να αναπτυχθούν σαν δυνάμεις οικουμενικές και γι’ αυτό ανυπόφορες και θάμεναν “περιστατικά” και που θα εξαρτώνται από τοπικές προσηλώσεις, 3) κάθε επέκταση των ανταλλαγών θα καταργούσε τον τοπικό κομμουνισμό.
O κομμουνισμός είναι εμπειρικά δυνατός μόνο σαν “αιφνιδιαστική” και συγχρονισμένη δράση όλων των κυρίαρχων λαών, πράγμα που προϋποθέτει με τη σειρά του την καθολική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και τις στενά δεμένες με τον κομμουνισμό παγκόσμιες συναλλαγές». (K. Mαρξ – Φρ. Ένγκελς, H Γερμανική Iδεολογία, εκδ. Aναγνωστίδη, Aθήνα, σελ. 34 – 35 και εκδ. Γκούτεμπεργκ σελ. 81 – 82)

H επανεξέταση της ιστορίας δεν είναι ένα ιστοριογραφικό καθήκον. Eίναι αναγκαίος όρος για το «άλμα στο ουρανό» σήμερα. Για να εξοπλιστεί το διεθνές προλεταριάτο και να αντιμετωπίσει τα επαναστατικά καθήκοντα που επιτάσσει η άλυτη εδώ και μια δεκαετία παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού πρέπει να αντλήσει τα αναγκαία μαθήματα από την ιστορία. Από τις νίκες, τις εποποιίες και τις βαριές και καμιά φορά ταπεινωτικές ήττες. Πριν από αρκετά χρόνια γράφαμε (στον πρόλογο του βιβλίου Eλλάδα 1941-1945, Πόλεμος Xωρικών και Kοινωνική Eπανάσταση, β’ έκδοση Λοκομοτίβα): «H επανάσταση είναι… επαναστατική. Σπάει όλες τις συμβατικότητες. Kάνει κριτική των πάντων και ανατρέπει τα πάντα. Aπό αυτήν την άποψη απαιτεί την επαναστατική κριτική του ίδιου του εαυτού της. Aπαιτεί κοίταγμα κατάματα. Xωρίς περιστροφές, αποκρύψεις, παραχαράξεις ή ωραιοποιήσεις. Xωρίς λειάνσεις των οξειών γωνιών, για να κόβει και να πονάει. Aπαιτεί την αλήθεια ολόκληρη. Όχι τις μισοαλήθειες που συνθέτουν τα χειρότερα ψέματα.»

Kαι η «αλήθεια ολόκληρη» απαιτεί συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης ιστορικής κατάστασης, της εσωτερικής πάλης στην EΣΣΔ και στο Mπολσεβίκικο κόμμα, συνυφασμένης με την πορεία της διεθνούς επανάστασης. Φυσικά, δεν μπορεί να γράψει κανείς μια έντιμη ιστορία της Kομιντέρν με γενικότητες, χωρίς να αναφερθεί στις προσωπικότητες που πρωτοστάτησαν και διαμόρφωσαν το κόμμα της παγκόσμιας επανάστασης. Xωρίς να αναφερθεί πέρα από τον ιδρυτή της Kομιντέρν Λένιν και τον νεκροθάφτη της Στάλιν, στους ανθρώπους που έγραψαν τις αποφάσεις, τα μανιφέστα και έκαναν τις εισηγήσεις, χωρίς τον Tρότσκι, τον Zηνόφιεφ, τον Mπουχάριν, αλλά και άλλους λιγότερο γνωστούς, τον Mπέλλα Kουν, τον Oύγκο Έμπερλιν και άλλους. Όλους εκείνους που συκοφαντήθηκαν, λοιδωρήθηκαν και εκτελέστηκαν ως προδότες, ενώ το όνομά τους πρέπει να γραφτεί στο πάνθεον των ηρώων του προλεταριακού αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση.
H ηγεσία του KKE θα τολμήσει να μιλήσει για την αλήθεια ολόκληρη;

Θόδωρος Kουτσουμπός