Αντιμέτωπη με την «κατάρα» όλων των κυβερνήσεων μετά το 2000 βρίσκεται και η σημερινή «αριστερή» κυβέρνηση.
Αυτή δεν είναι άλλη από τον κίνδυνο να ανατραπεί από την αδυναμία διαχείρισης της κρίσης του ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού συστήματος.
Οι δανειστές έχουν ξεκαθαρίσει στην κυβέρνηση Τσίπρα πως δεν πρόκειται να προχωρήσει η αναδιάρθρωση του υπέρογκου και μη – βιώσιμου ελληνικού δημοσίου χρέους, χωρίς τη βίαιη αναδιάρθρωση του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος.
Η βίαιη αναδιάρθρωση του ασφαλιστικού θα την φέρει σε ευθεία σύγκρουση όχι μόνο με τη λαϊκή βάση της αλλά με όλο το λαό. Το ασφαλιστικό σύστημα είναι ο μεγαλύτερος μηχανισμός αναδιανομής πόρων στο Δημόσιο, μετά το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Το επόμενο τρίμηνο θα είναι πολύ κρίσιμο. Η κυβέρνηση πρέπει να περάσει ένα ακόμα πακέτο μέτρων στο Ασφαλιστικό μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ αμέσως μετά να μπει στον «σκληρό πυρήνα» των αλλαγών που προβλέπει το νέο Μνημόνιο παράλληλα με τη διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του χρέους.
Μη «βιώσιμο» το ασφαλιστικό
Το χρονικό ορόσημο για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος είναι το 2022. Την ίδια χρονιά αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η «φυγή» από τη δουλειά και των τελευταίων της «γενιάς του Πολυτεχνείου», εκτινάσσοντας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τις συνταξιοδοτικές δαπάνες, σε συνθήκες που η ανεργία δεν θα έχει πέσει κάτω από το… 20% σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν.
Αυτό σημαίνει πως θα απαιτηθούν αυξημένες κρατικές δαπάνες για την καταβολή των συντάξεων, μιας και οι ασφαλιστικές εισφορές δεν πρόκειται ουσιαστικά ανακάμψουν με τόσο χαμηλή απασχόληση.
Αν αυξηθούν οι κρατικές δαπάνες για συντάξεις θα καταστεί «αδύνατη» η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων στον προϋπολογισμό μέσω των οποίων να μπορεί να αναχρηματοδοτείται το ελληνικό δημόσιο χρέος, πάντα με τη «στήριξη» της Ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ΔΝΤ.
Ελλείμματα
Οι δανειστές δεν νοιάζονται μόνο για το 2022, αλλά και για το… 2016. Όπως τόνισε και ο Κοινοτικός Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσχοβισί κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, το πρόβλημα του ασφαλιστικού είναι και «άμεσο».
Τι σημαίνει αυτό ; Το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015 προβλέπει έλλειμμα 1,6 δισ. ευρώ στους ασφαλιστικούς φορείς. Πρέπει να κοπούν τουλάχιστον τα 700 εκατ. ευρώ εξ αυτών για να μπορούν να καταβληθούν κανονικά οι συντάξεις το 2016. Για το 2016 προβλέπεται έλλειμμα 2,6 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς το έλλειμμα των ταμείων κύριας ασφάλισης (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ) ανέρχεται ετησίως στα 2,4 δισ. ευρώ ενώ το έλλειμμα των επικουρικών ταμείων (π.χ. ΕΤΕΑ) ανέρχεται στα 1,3 δισ. ευρώ.
Τα ελλείμματα αυτά αντιστοιχούν στο 10% και στο 35% των δαπανών για την αντίστοιχη κατηγορία συντάξεων.
Φρούδες ελπίδες
Η κυβέρνηση μάταια ελπίζει ότι το μεγαλύτερο ποσό αυτών των ελλειμμάτων θα μπορούσε να κλείσει με αυξήσεις εργοδοτικών εισφορών και όχι με περικοπές συντάξεων. Για παράδειγμα, αν αυξάνονταν οι εργοδοτικές και εργατικές ασφαλιστικές εισφορές κατά 1%, θα εισπράττονταν 800 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ωστόσο, κάθε άλλο παρά βέβαιο είναι πως κάτι τέτοιο θα γίνει δεκτό από τους δανειστές, αλλά και από τους «εργοδότες» καθώς τίποτα δεν τους εμποδίσει να περάσουν αυτήν την αύξηση στις εισφορές στους μισθούς κατεβάζοντάς τους ή και να αυξήσουν τους ανασφάλιστους εργάτες τους.
Ήδη όλες οι «εργοδοτικές» οργανώσεις (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ) έχουν δηλώσει αντίθετες προς ένα τέτοιο μέτρο σε συνθήκες μίας εν εξελίξει φορο – καταιγίδας, αλλά και της οικονομικής στασιμότητας.
Back to the future
Υπό αυτούς τους όρους, η κυβέρνηση θα βρεθεί «υποχρεωμένη» να περικόψει τις συντάξεις. Δηλαδή θα βρεθεί στην ίδια δύσκολη θέση όλων των κυβερνήσεων εδώ και δεκαπέντε χρόνια πριν αυτές… πέσουν.
Έτσι έπεσε η κυβέρνηση Σημίτη το 2004 μετά την ήττα που υπέστη το 2001 όταν πήγε να περάσει τη «μεταρρύθμιση» Γιαννίτση. Έτσι έπεσε η κυβέρνηση Καραμανλή το 2009, του Παπαδήμου το 2012 αλλά και του Σαμαρά το 2014.
Η διαφορά της κυβέρνησης Τσίπρα με όλες τις προηγούμενες είναι πως αυτή ανήλθε για να «καταργήσει» τα Μνημόνια και γενικότερα τη λιτότητα.
Ωστόσο, ανέλαβε τη διαχείριση της νέας φάσης χρεοκοπίας του ελληνικού καπιταλισμού σε βάρος του λαού. Γι’ αυτό είναι διπλά εκτεθειμένη απέναντι στο λαό. Γί’ αυτό πρέπει να ανατραπεί από το εργατικό – λαϊκό κίνημα. Δεν παίζεται γενικά το μέλλον των συντάξεων και της ασφάλισης, αλλά και το παρόν τους.
Οι «ουρές» των συνταξιούχων έξω από τα ATMs τον περασμένο Ιούνιο – Ιούλιο λόγω των Capital Controls μπορεί να επαναληφθούν μιας και τα Ταμεία εξακολουθούν να συγκεντρώνουν μετά βίας τα απαραίτητα κεφάλαια για την καταβολή των συντάξεων, μιας και η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται στην «εντατική».
Αυτή τη φορά, όμως, η κυβέρνηση Τσίπρα δεν θα έχει πλέον τη δικαιολογία της «σκληρής διαπραγμάτευσης» με τους δανειστές, μιας και έχει γίνει πλέον εργαλείο τους.
Η εργατική πρωτοπορία πρέπει να ετοιμάζεται για μια παλλαϊκή εξέγερση.
Δ.Κ.
