«ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ» ΕΝΑ ΣΤΑ ΤΡΙΑ ΣΠΙΤΙΑ, «ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΑ» ΕΝΑ ΣΤΑ ΤΡΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ
Νέα βουτιά στις τιμές των ακινήτων το 2014 πρέπει να περιμένουν οι ιδιοκτήτες τους. Συγκεκριμένα, η πτώση στις τιμές των ακινήτων, αναμένεται να φτάσει πιο πιθανά στο 6%, χωρίς να αποκλείεται και το 8,5% αντί 11,5% φέτος.
Η ίδια πτωτική τάση, αν και με ηπιότερους, ρυθμούς αναμένεται και το 2015-16. Η πτώση των τιμών των οικιστικών ακινήτων είναι πιο πιθανό να ακολουθήσει πορεία σχήματος “L”. Δηλαδή οι τιμές των σπιτιών θα συνεχίσουν να πέφτουν για άλλα δύο χρόνια και έπειτα, θα παραμείνουν στάσιμες. Σωρευτικά από το α’ τρίμηνο του 2009 έως το β’ τρίμηνο του 2013 η πτώση έχει φτάσει το 31% σε ονομαστικές τιμές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των κτηματομεσιτικών γραφείων, κατά την περίοδο 2009-13 αυτή η μείωση ήταν ακόμα μεγαλύτερη, φτάνοντας στο επίπεδο του 40%.
Η απαξίωση των ακινήτων ήλθε κυρίως τα τελευταία χρόνια, λόγω του μπλοκαρίσματος των αγοροπωλησιών, της άγριας φορολόγησής τους, αλλά και της υπερπροσφοράς τους. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στην αγορά 200.000 απούλητα νεόδμητα οικιστικά ακίνητα. Αν σ’ αυτά συνυπολογιστούν και τα παλιότερα σπίτια, το πλήθος των σπιτιών προς πώληση φτάνει στα 1,35 εκατομμύρια ( 20% των ακινήτων και 30% των σπιτιών)
Ωστόσο, αυτή τη στιγμή η «ενεργός» ζήτηση είναι κάτι παραπάνω από… αρνητική, λόγω της υψηλής ανεργίας, της μείωσης των μισθών και της μαζικής αδήλωτης εργασίας. Η «εν δυνάμει» ζήτηση, δηλαδή εκείνη η ζήτηση που καθορίζεται από τις ανάγκες εκατομμυρίων εργατών για μια μόνιμη εστία είναι, όμως, πανίσχυρη…
Η ανεξέλεγκτη, πλέον, απαξίωση των ακινήτων τινάζει ακόμα περισσότερο στον αέρα τα ήδη διάτρητα τραπεζικά χαρτοφυλάκια που είναι… πήχτρα στα στεγαστικά δάνεια με υποθήκη ακινήτων.
Γι’ αυτό οι τράπεζες κατεβάζουν τη διαχρονική πτώση της αξίας των ακινήτων αρκετά κάτω από το 30% που προβλέπει η ΤτΕ. Μ’ αυτόν τον τεχνητό τρόπο κρατούν πιο ψηλά την αξία του χαρτοφυλακίου τους, το οποίο περιλαμβάνει φυσικά και ακίνητα, είτε σαν περιουσιακό στοιχείο, είτε ως υποθήκη στεγαστικού δανείου, παραδέχονται αναλυτές τραπεζών. Αυτή η μεγαλύτερη… αυτοεκτίμηση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων λειτουργεί μάλιστα ως ένα από τα «μαξιλάρια» των τραπεζών εν μέσω των stress tests που διεξάγει η Black Rock αυτήν την περίοδο. Τι σημαίνει αυτό; Υποτιμώντας οι τράπεζες την… υποτίμηση των ακινήτων, υποτιμούν και τις απώλειες των υποθηκών που έχουν εγγεγραμμένες στα χαρτοφυλάκιά τους. Την ίδια στιγμή, όμως, ένα άλλο 30% των στεγαστικών δανείων έχει καταστεί μη – εξυπηρετούμενο, λόγω της αδυναμίας των δανειοληπτών να ανταπεξέλθουν στην κανονική πληρωμή τους.
Τα πιθανότερα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση για να ξεμπλοκάρει την αγορά ακινήτων είναι τα ακόλουθα:
Να προχωρήσει από την 1η Ιανουαρίου 2014 η μείωση του ανώτατου ορίου προστασίας της πρώτης κατοικίας στα 150.000 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική διάρκεια του δανείου αλλά και το βιοτικό επίπεδο του δανειολήπτη.
Να διευρύνει τη βάση φορολόγησης των ακινήτων σε συνδυασμό με μία μείωση του φόρου μεταβίβασης στο 5% από το 8% που βρίσκεται σήμερα.
Να « απελευθερώσει» τις νέες μισθώσεις των επαγγελματικών ακινήτων.
Να χρησιμοποιήσει επιπλέον 10 δις ευρώ από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την παραπέρα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Δ.Κ.
