Coca Cola
Tο σύμβολο του καπιταλισμού σύμβολο εργατικού αγώνα
Θεσσαλονίκη (του ανταποκριτή μας)
Τις απεργιακές τους κινητοποιήσεις συνεχίζουν για περισσότερες από 40 ημέρες οι εργαζόμενοι του εργοστασίου της Coca-Cola στην Θεσσαλονίκη. Αφορμή αποτέλεσε η απόφαση της εταιρίας για κλείσιμο του εργοστασίου (όπως και του εργοστασίου της Πάτρας) και μεταφορά της παραγωγής σε εργοστάσιο της Βουλγαρίας.
Καθώς η κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού συνεχίζεται, η Ελλάδα ως ο αδύναμος κρίκος της Ευρωπαϊκής αλυσίδας, γίνεται το μέτωπο μιας πρωτόγνωρης επίθεσης του κεφαλαίου ενάντια στην εργατική τάξη. Σε αυτή την επίθεση η Coca Cola, -το brand name της οποίας έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο με τον καπιταλισμό και την παγκοσμιοποίηση- δεν ήταν δυνατόν να παραμείνει ουδέτερη.
Το ελληνικό κομμάτι της εταιρίας, η Coca-Cola 3E, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές των προϊόντων της Coca-Cola Company παγκοσμίως και ο μεγαλύτερος με έδρα την Ευρώπη παρουσιάζοντας δραστηριότητα σε 28 χώρες. Μετά από τέσσερις σχεδόν δεκαετίες παρουσίας, η εταιρία κατέχει την μερίδα του λέοντος της ελληνικής αγοράς (εκτός της Coca Cola παράγει και τα αναψυκτικά Fanta, Sprite, τους χυμούς Amita, το νερό Αύρα, το Nestea κ.α) και εμφανίζει τεράστια κερδοφορία που όμως για τους ιθύνοντές της δεν φαίνεται αρκετή. Γι’ αυτό και αποφάσισαν το κλείσιμο της παραγωγής του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης και την μεταφορά του στην Βουλγαρία όπου το εργατικό κόστος υπολογίζεται πολλές φορές μικρότερο.
Eνδείξεις αυτής της απόφασης είχαμε από τον περασμένο χρόνο όταν όλο και περισσότερα βουλγαρικά προϊόντα άρχισαν να εμφανίζονται στα ράφια των καταστημάτων της Βορείου Ελλάδος. Στις ανησυχίες των εργαζομένων η εταιρία παρουσιάστηκε καθησυχαστική και απάντησε ότι αυτό οφειλόταν σε προβλήματα των γραμμών παραγωγής σε άλλα εργοστάσια της χώρας, θέλοντας ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο να τους πιάσει στον ύπνο. Παράλληλα όμως άρχισαν να αποψιλώνονται διάφορα τμήματα του εργοστασίου όπως το λογιστήριο, το διαφημιστικό τμήμα, ο πιστωτικός έλεγχος κτλ παρότι ακόμη η εταιρία συνέχιζε κατηγορηματικά να διαψεύδει οποιαδήποτε πιθανότητα μεταφοράς του εργοστασίου. Αυτές οι κινήσεις προκάλεσαν τις πρώτες απεργιακές 24ωρες και 48ωρες κινητοποιήσεις που ξεκίνησαν τον Νοέμβριο και συνεχίστηκαν ως και τον Ιανουάριο.
Και ενώ η Coca Cola διέψευδε, οι φόβοι των εργαζομένων δεν άργησαν να επιβεβαιωθούν, καθώς η εταιρία πρότεινε υπό μορφή τελεσιγράφου ένα πρόγραμμα “εθελουσίας” εξόδου με αυξημένες αποζημιώσεις σε όλους τους εργάτες του τομέα παραγωγής. Ο εκβιασμός στην ουσία που προτάθηκε είχε ως καταληκτική ημερομηνία την 6η Μάρτη και όποιος δεν τον αποδεχόταν θα απολυόταν άμεσα. Ταυτόχρονα ανακοινώθηκε πως οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου θα λειτουργούν στο εξής ως μεταμορφωτικός σταθμός κάτι που δεν εξασφαλίζει ότι σύντομα δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με την απόλυση και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι.
Η επιλογή της Θεσσαλονίκης δεν είναι συμπτωματική και δεν πάρθηκε με μόνο γνώμονα τα οικονομικά κριτήρια. Στο εργοστάσιο δραστηριοποιείται ένα ισχυρό σωματείο εργαζομένων -ίσως το ισχυρότερο ολόκληρου του κλάδου των Ποτών- το οποίο έχει επιδείξει μεγάλη αγωνιστικότητα κατά το παρελθόν. Ενδεικτικοί είναι οι νικηφόροι απεργιακοί αγώνες του 1981 και κυρίως του 1987 που η απεργία έφτασε τις 114 ημέρες! Αντίθετα στα υπόλοιπα εργοστάσια της εταιρίας είτε η συνδικαλιστική παρουσία είναι μικρή είτε δεν υπάρχει καν σωματείο! Με το λουκέτο λοιπόν του εργοστασίου η εταιρία προσπαθεί να πάρει μια άτυπη ρεβάνς από τους εργαζομένους της Θεσσαλονίκης και να δώσει ένα μήνυμα και σε όλους τους υπόλοιπους υπαλλήλους της ώστε να είναι πιστοί και υπάκουοι.
Oι εργαζόμενοι, όμως, έχοντας το σωματείο και την παρακαταθήκη των προηγούμενων νικηφόρων αγώνων, απάντησαν στην προκλητική πρόσκληση “εθελουσίας” εξόδου με μια διαρκή απεργιακή κινητοποίηση που ξεκίνησε στις 2 Φεβρουαρίου και συνεχίζεται ως σήμερα.
Αίτημα των εργαζομένων να μην κλείσει το εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης και να μην χαθεί ούτε μια θέση εργασίας (καλύπτοντας και τις θέσεις όσων τυχόν δεχθούν την εθελούσια με νέες προσλήψεις).
Στο πλαίσιο του αγώνα οργανώθηκαν ομάδες περιφρούρησης του εργοστασίου, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε προσπάθεια φυγάδευσης μηχανημάτων και προϊόντων ενώ στήθηκαν μπλόκα επί καθημερινής βάσεως σε διόδια και δρόμους για να εμποδιστεί η τροφοδοσία των καταστημάτων με αναψυκτικά από την Βουλγαρία και τα Σκόπια. Παράλληλα ξεκίνησε μια μεγάλη ενημερωτική καμπάνια προς το καταναλωτικό κοινό σε πολλές πόλεις της Βορείου Ελλάδος, η οποία γνωρίζει θερμή ανταπόκριση και δεν είναι λίγοι αυτοί που σε ένδειξη συμπαράστασης αποφασίζουν να μποϋκοτάρουν όλα τα προϊόντα της εταιρίας μέχρι να γίνουν δεκτά τα αιτήματα των εργατών.
Στον αντίποδα, η πολυεθνική έχει θέσει σε λειτουργία έναν οργανωμένο απεργοσπαστικό μηχανισμό και με διάφορους τακτικισμούς προσπαθεί να κάμψει το ηθικό των απεργών και να τους διασπάσει. Κύριο μέλημά της είναι να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι ώστε να μην πληγεί το προφίλ της εταιρίας η οποία παρά την τεράστια κερδοφορία της πετάει εν μέσω κρίσης δεκάδες εργαζόμενους στον δρόμο. Σε αυτό βρίσκει σύμμαχο και τα ΜΜΕ (των οποίων άλλωστε αποτελεί τον μεγαλύτερο διαφημιστικό πελάτη) που εντέχνως αποσιωπούν τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων.
Τα εργατικά μπλόκα που εμποδίζουν την τροφοδοσία των καταστημάτων είναι ένας μεγάλος πονοκέφαλος της εταιρίας καθώς τα άδεια ράφια όχι μόνο σηματοδοτούν απώλειες πωλήσεων αλλά σημαίνουν ταυτόχρονα και την στροφή των καταναλωτών σε ανταγωνιστικά προϊόντα. Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα έχουν μισθωθεί αποθήκες και φορτηγά που δεν φέρουν τα λογότυπα της Coca Cola, όμως στην πλειονότητα των περιπτώσεων μέχρι σήμερα γίνονται και αυτά αντιληπτά με αποτέλεσμα η εταιρία να φθάσει στο σημείο να ζητήσει την συνοδεία των οχημάτων της και από περιπολικά!
Παρ’ όλες τις προσπάθειες του πολυεθνικού κολοσσού να καταστείλει τις απεργιακές κινητοποιήσεις οι εργαζόμενοι είναι αποφασισμένοι και συνεχίζουν τον αγώνα τους μέχρι τέλους. Στο πλευρό τους βρίσκονται και όλοι οι εργαζόμενοι του κλάδου Ποτών οι οποίοι τους στηρίζουν, τόσο ηθικά με επαναλαμβανόμενες πανελλαδικές απεργίες, όσο και έμπρακτα με την παρουσία τους στα εργατικά μπλόκα. Άλλωστε γνωρίζουν πως ο αγώνας των συναδέλφων τους είναι και δικός τους αγώνας. Αν αυτός χαθεί τότε σύντομα τα ίδια προβλήματα θα χτυπήσουν και την δική τους πόρτα.
Αναμφίβολα ο αγώνας των εργατών ενάντια σε μια εταιρία όπως η Coca Cola αποκτά έναν ξεχωριστό συμβολισμό την περίοδο που διανύουμε και αποτελεί επιβεβαίωση του συνθήματος: “Μας φαίνονται μεγάλοι γιατί είμαστε γονατιστοί” καθώς όταν οι εργαζόμενοι τολμούν και ορθώνουν το ανάστημά τους, ακόμη και αυτοί οι τεράστιοι εταιρικοί γίγαντες φαίνεται πως στηρίζονται σε πήλινα πόδια. Οι αγώνες του παρελθόντος δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να κερδίσουν αρκεί να μείνουν ενωμένοι. Μετά τις επιθέσεις των τροϊκανών και των μνημονίων όπου κάθε δικαίωμα καταστέλλεται, αγώνες όπως της Coca Cola, των Χαλυβουργών, του Άλτερ κτλ αποτελούν παράδειγμα για ολόκληρη την εργατική τάξη και πρέπει να γίνουν το εφαλτήριο για το επόμενο μεγάλο βήμα. Για την οργάνωση μιας Γενικής Πολιτικής Απεργίας Διαρκείας που θα στραφεί εναντία στην ολιγαρχία του κεφαλαίου και θα ανοίξει τον δρόμο για την εργατική εξουσία.
Βάγιος Τ.
