της Μαργαρίτας Κουτσανέλλου
Με ιδιαίτερα πλούσιο και εποικοδομητικό τρόπο διεξάχθηκαν οι εργασίες της ανοιχτής εργατικής συνδιάσκεψης της Μαχόμενης Εργατικής Κίνησης, την Κυριακή 7 Απριλίου 2024. Αντικείμενο της συνδιάσκεψης ήταν η συζήτηση για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου προγράμματος διεκδικήσεων της εργατικής τάξης. Η συνδιάσκεψη αποτελούσε στην ουσία, τη συνέχιση της δουλειάς που ξεκίνησε στην προηγούμενη ανοιχτή συνδιάσκεψη της 3ης Μαρτίου.
Στο πρώτο μέρος της, η συνδιάσκεψη ασχολήθηκε με:
- Συζήτηση και έγκριση ψηφίσματος για την εργατική απεργία στις 17 Απρίλη. Η συνδιάσκεψη επεσήμανε ότι είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί στο σχετικό ψήφισμα ότι τη στιγμή που οι εργαζόμενοι απεργούν με αίτημα αυξήσεις στους μισθούς, κατά της ακρίβειας, η κυβέρνηση δαπανά εκατομμύρια ευρώ για πολεμικούς εξοπλισμούς που τροφοδοτούν τη νατοϊκή πολεμική μηχανή στην Ουκρανία και την Ερυθρά Θάλασσα.
- Ενημέρωση, συζήτηση και έγκριση ψηφίσματος για τις εξελίξεις στη ΛΑΡΚΟ και τον αντίκτυπο που αυτές έχουν στην οικονομία και στους εργαζόμενους. Αναδείχθηκε ιδιαίτερα η κατά πρόσωπο κοροϊδία του υπουργού Σταϊκούρα προς τους εργαζόμενους, ο οποίος χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, έστειλε με σαρκασμό στους εργαζόμενους «φιλάκια», μαζί με τη δήλωση ότι δεν υπάρχει επενδυτής και το εργοστάσιο ξεπουλιέται σαν παλιοσίδερα (σκραπ).
Στο δεύτερο μέρος, η συνδιάσκεψη ασχολήθηκε με τα υπό συζήτηση αιτήματα, τα οποία ομαδοποιήθηκαν σε τέσσερις ενότητες, προς διευκόλυνση της διαδικασίας. Είχε προηγηθεί η δυνατότητα δημόσιου σχολιασμού των αιτημάτων, η οποία απέφερε αρκετές και ενδιαφέρουσες επισημάνσεις, οι οποίες τέθηκαν και αυτές προς συζήτηση.
ΕΝΟΤΗΤΑ 1η: ΕΡΓΑΣΙΑ – ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΛΑΪΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ
Στην πρώτη ενότητα με τίτλο ΕΡΓΑΣΙΑ – ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΛΑΪΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ, τέθηκαν σε συζήτηση τα παρακάτω αιτήματα:
1.1. Αυξήσεις των μισθών και συντάξεων πάνω από τον πληθωρισμό. Αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή (ATA)
1.2. Επιστροφή 13ου – 14ου μισθού (δημόσιο) / σύνταξης.
1.3. Κανένας άνεργος – Αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης προς όφελος των εργαζόμενων, για τη μείωση του χρόνου εργασίας, χωρίς ελάττωση μισθού και διατήρηση των δικαιωμάτων. Λιγότερη δουλειά – Δουλειά για όλους.
1.4. Κατάργηση του νόμου Χατζηδάκη και όλων των αντεργατικών νόμων που μετατρέπουν την εργασία σε κάτεργο.
1.5. Υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας – Αποκατάσταση των εργατικών δικαιωμάτων με μόνιμη και σταθερή δουλειά.
1.6. Κατάργηση κάθε διάκρισης στις αμοιβές και στα δικαιώματα των εργαζόμενων, βάσει φύλου ή καταγωγής. Πλήρης κοινωνική ένταξη των μεταναστών και προσφύγων, με όλα τα δικαιώματα.
Στο πλαίσιο της συζήτησης δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στον τρόπο που διαμορφώνεται το εργασιακό περιβάλλον στον 21ο αιώνα, υπό την καταλυτική επίδραση των διαδικτυακών πλατφορμών, διαμορφώνοντας πολύ διαφορετικά ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα για τις σχέσεις εργασίας, περνώντας σε άτυπες μορφές απασχόλησης. Η αλλαγή αυτή βέβαια γίνεται εις βάρος των εργαζόμενων, οι οποίοι μετατρέπονται σε αυτοαπασχολούμενους, κυριαρχώντας στην εργασία τους η απομόνωση, η εντατικοποίηση, η πολύωρη εργασία, η ψηφιακή παρακολούθηση, η επιτήρηση, αλλά και οι επισφαλείς συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής στην εργασία. Με ανάλογο τρόπο, αναλύθηκε ο τρόπος που διαμορφώνει το μεταναστευτικό φαινόμενο τη σύγχρονη εργατική τάξη και πώς οι πολυεθνικές εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους – μετανάστες, ειδικά σε χώρες, όπως η Ελλάδα, η Πολωνία, η Πορτογαλία στην Ευρώπη ή το Μεξικό στη Λατινική Αμερική, όπου η απορρύθμιση της εργασίας έχει προχωρήσει σε μεγαλύτερο βαθμό.
Από τη συζήτηση προέκυψε ανάγκη να ενισχυθούν τα αιτήματα που αφορούν το εισόδημα των συνταξιούχων, τα αιτήματα για το ασφαλιστικό σύστημα κ.λπ. Διατυπώθηκαν αιτήματα όπως καμία σύνταξη να μην είναι κάτω από τον κατώτατο μισθό, να καταργηθεί το κεφαλαιοποιητικό και να επανέλθει το αναδιανεμητικό σύστημα στις συντάξεις, να στελεχωθεί η Επιθεώρηση Εργασίας από εκπροσώπους των ίδιων των εργαζόμενων, να απαγορευθεί η άτυπη εργασία, να επανέλθουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, να αξιοποιηθεί η Τεχνητή Νοημοσύνη προς όφελος των εργαζόμενων και να μη συντελεί ως παράγοντας αύξησης της ανεργίας, να καταργηθεί η συνδικαλιστική καταστολή και πολλά ακόμη, τα οποία πρόκειται να ενσωματωθούν.
Ιδιαίτερα τονίστηκε η ανάγκη υπογραφής γνήσιων συλλογικών συμβάσεων για τους εργαζόμενους στο χώρο του θεάτρου και του πολιτισμού.
ΕΝΟΤΗΤΑ 2η: ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Στη δεύτερη ενότητα με τίτλο ΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, τέθηκαν σε συζήτηση τα παρακάτω αιτήματα:
2.1. Ενάντια στην ακρίβεια που συνθλίβει το λαϊκό και εργατικό εισόδημα και κάνει αφόρητη τη ζωή ιδίως των χαμηλοσυνταξιούχων, να χτυπηθεί το καπιταλιστικό κέρδος των μεσαζόντων στα αγροτικά προϊόντα και τα είδη πρώτης ανάγκης
2.2. Ενάντια στο κλείσιμο των εργοστασίων και την ανεργία, έλεγχο στα βιβλία των επιχειρήσεων που επικαλούμενες την κρίση κάνουν μαζικές απολύσεις, κλείνουν ή μεταφέρουν τις παραγωγικές τους δραστηριότητες σε άλλες χώρες. Εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση και λειτουργία τους κάτω από εργατικό έλεγχο. Κατάσχεση των προσωπικών περιουσιακών στοιχείων των καπιταλιστών που ενώ παίρνουν τα γνωστά θαλασσοδάνεια χρεοκοπούν και κλείνουν τις επιχειρήσεις.
2.3. Όχι στους πλειστηριασμούς και στην αρπαγή της λαϊκής κατοικίας – Φθηνή κατοικία για όλο το λαό
2.4. Κρατικό πρόγραμμα προμήθειας με φθηνά βιομηχανικά είδη και λιπάσματα στους αγρότες, έναντι φθηνών αγροτικών προϊόντων με ικανοποιητικές τιμές για τους παραγωγούς
2.5. Οργάνωση της εγχώριας παραγωγής με στόχο την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του λαού, τη διατροφική αυτάρκεια και την προστασία από την επισιτιστική κρίση, με βάση τον μικρομεσαίο αγρότη και όχι τα συμφέροντα των πολυεθνικών αγροτοβιομηχανικών μονοπωλίων.
2.6. Εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, ντόπιων και πολυεθνικών
2.7. Ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων. Λειτουργία των επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση προς όφελος του κοινωνικού συμφέροντος και όχι με σκοπό το κέρδος (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, Συγκοινωνίες). Επανεθνικοποίηση όλων των επιχειρήσεων που ξεπουλήθηκαν χωρίς αποζημίωση στα τρωκτικά του κεφαλαίου, ντόπια και ξένα.
2.8. Κατάργηση του Χρηματιστήριου Ενέργειας – Απαλλοτρίωση χωρίς αποζημίωση των παρόχων ενέργειας. Αντιμετώπιση της ηλεκτρικής ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού και όχι ως εμπορεύματος. Ακριβό ρεύμα σημαίνει την καταστροφή και χρεοκοπία οποιασδήποτε βιομηχανικής δραστηριότητας αυξάνοντας ακόμα περισσότερα την ανεργία
2.9. Παιδεία – Υγεία – Ενέργεια – Νερό – Συγκοινωνίες: Κοινωνικά αγαθά και όχι εμπορεύματα για τους κερδοσκόπους.
2.10. Καθολική, Δημόσια και Δωρεάν Εκπαίδευση και Υγεία για όλο το λαό.
2.11. Απεξάρτηση των κρατικών λειτουργιών από τη διείσδυση του ιδιωτικού τομέα και των ιδιωτικοοικονομικών συστημάτων διοίκησης.
2.12. Ελευθερία επιλογής σεξουαλικού προσανατολισμού – Καμία διάκριση λόγω ταυτότητας φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού.
Στην ενότητα αυτή επισημάνθηκε η ανάγκη να γίνει ειδική αναφορά στην αόρατη εργασία των μεταναστών, οι οποίοι γίνονται θύματα ανερμάτιστης υπερεκμετάλλευσης που τους φέρνει στα όρια της αποανθρωποποίησης. Εξίσου, τονίστηκε η ανάγκη να σχολιαστεί ιδιαίτερα το στεγαστικό πρόβλημα καθώς τα απλησίαστα ενοίκια και η πλήρης αδυναμία απόκτησης κατοικίας αποτελούν την υπ’ αριθ. ένα μάστιγα της κοινωνίας. Διατυπώθηκε το αίτημα για αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου κτηρίου, το οποίο με μέριμνα του κράτους να διαμορφωθεί σε κατοικίες για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Ανάλογη προσοχή δόθηκε στην ανάγκη ενδυνάμωσης των αιτημάτων που αφορούν στους αγρότες και στην αγροτική παραγωγή.
Όσον αφορά στα αιτήματα για εθνικοποίηση των ΔΕΚΟ κάτω από εργατικό έλεγχο, επίσης και σε αυτό το σημείο έγινε αρκετή συζήτηση, γύρω από το ζήτημα κατά πόσο η παραγωγή ενέργειας με καπιταλιστικούς όρους είναι ποτέ δυνατόν να καλύψει τις ανάγκες του λαού και κατά πόσο η ενεργειακή κρίση είναι και αυτή ταξικό ζήτημα, αφού βλέπουμε τους ολιγάρχες της παγκοσμιοποίησης να διακρατούν για τον εαυτό τους τη δυνατότητα κατανάλωσης άπειρων ποσοτήτων ενέργειας, καταδικάζοντας ταυτόχρονα τους λαούς σε ενεργειακή φτώχεια και στέρηση. Τέλος, στην ενότητα αυτή επισημάνθηκε ότι πρέπει να γίνει αναφορά στην κατάργηση της αξιολόγησης στην εκπαίδευση και στους νόμους που την ιδιωτικοποιούν και καταστρέφουν το δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα της. Αντίστοιχα, τα ίδια αναφέρθηκαν και για την Υγεία.
ΕΝΟΤΗΤΑ 3η: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ – ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ
Στην τρίτη ενότητα με τίτλο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ, τέθηκαν σε συζήτηση τα παρακάτω αιτήματα:
3.1. Ελεύθεροι, δημόσιοι χώροι για όλους
3.2. Ελεύθερες παραλίες – Ελεύθερη πρόσβαση σε όλο το λαό
3.3. Ελεύθερα βουνά, χωρίς αιολικά
3.4. Ανθρώπινες γειτονιές – Όχι στον εκτοπισμό των κατοίκων από τον «εξευγενισμό» των γειτονιών
3.5. Όχι στις εξορύξεις υδρογονανθράκων 3.6. Όχι στην παράδοση της φύσης και του περιβάλλοντος στο ενεργειακό και τουριστικό κεφάλαιο
Ιδιαίτερα πλούσια, παρά την πίεση του χρόνου, υπήρξε και σε αυτή την ενότητα η συζήτηση. Σχολιάστηκε κυρίως ότι εκτός από ελεύθερους, δημόσιους χώρους, παραλίες κ.λπ., με ελεύθερη πρόσβαση, είναι ανάγκη αυτοί να είναι ευπρεπισμένοι και καθαροί. Όπως επίσης, έγινε αναφορά στην ανεξέλεγκτη επέκταση φωτοβολταϊκών πάρκων στην αροτραία γη, αλλά και στη θάλασσα ακόμη, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερη επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος. Επίσης, το ζήτημα του «εξευγενισμού» των γειτονιών, συνδέθηκε με το φαινόμενο της εκτόξευσης των ενοικίων, την αλλαγή χρήσης στις κατοικίες, οι οποίες έχουν μετατραπεί σε ένα τεράστιο ξενοδοχείο, εκτοπίζοντας τους κατοίκους από τις γειτονιές. Τέλος, επισημάνθηκε και σε αυτό το σημείο, πόσο σημαντικό είναι να αποδίδονται στους κατοίκους ελεύθεροι, δημόσιοι χώροι για την ανάπτυξη πολιτιστικών, καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, με όρους ελευθερίας της έκφρασης, για την αισθητική ανάταξη του λαού. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συζήτησης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε το ερώτημα, αν και κατά πόσο ο καπιταλισμός μπορεί να είναι συμβατός με περιβαλλοντικές-οικολογικές ευαισθησίες, με την απάντηση ότι «πράσινη ενέργεια» με καπιταλιστικούς όρους δεν είναι εφικτή.
Τέλος, η συζήτηση ολοκληρώθηκε με την:
ΕΝΟΤΗΤΑ 4η : ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Στην τέταρτη ενότητα με τίτλο ΠΟΛΙΤΙΚΗ, τέθηκαν σε συζήτηση τα παρακάτω αιτήματα:
4.1. Μονομερής διαγραφή του χρέους στους διεθνείς τοκογλύφους .
4.2. Άμεση εθνικοποίηση χωρίς αποζημίωση και κάτω από εργατικό έλεγχο όλων των πιστωτικών ιδρυμάτων, τραπεζών και ασφαλιστικών ιδρυμάτων.
Δημιουργία ενός κεντρικού τραπεζικού οργάνου που θα ελέγχει την πορεία της οικονομίας και θα παρεμβαίνει για να αντιμετωπιστεί η ύφεση, έχοντας ως αποστολή να μη χάσουν τα λεφτά τους οι μικροκαταθέτες, οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι και να προστατευθεί η στέγη από τις κατασχέσεις για τους μισθοσυντήρητους.
4.3. Απαλλοτρίωση όλης της μοναστηριακής και εκκλησιαστικής μεγάλης περιουσίας και των τσιφλικιών. Πλήρης διαχωρισμός της εκκλησίας από το κράτος.
4.4. Άμεση διάλυση των κατασταλτικών μηχανισμών, των MAT και των ομάδων ΔEΛTA. Κατάργηση των ειδικών δικαστηρίων και των αντιδημοκρατικών τρομονόμων.
Και σε αυτή την ενότητα, παρά τη χρονική πίεση, η συζήτηση υπήρξε ζωηρή και ενδιαφέρουσα. Καυτηριάστηκε η μεροληψία της αστικής δικαιοσύνης, η αντιδραστική νομοθέτηση, όπως ο πρόσφατα τροποποιημένος ποινικός κώδικας με την πρωτοφανή ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής και κινηματικής δράσης, η ανάγκη αναγνώρισης του όρου «γυναικοκτονία» στο ποινικό δίκαιο, όπως και η κατάργηση όλων των κατασταλτικών σωμάτων.
Η συνδιάσκεψη ολοκλήρωσε σε αυτό το σημείο τις εργασίες της, δίνοντας κατεύθυνση στη συντονιστική επιτροπή, προκειμένου να ενισχύσει και να διαμορφώσει αναλόγως το πρόγραμμα διεκδικήσεων. Κοινή ήταν η διαπίστωση ότι σε επόμενο στάδιο είναι αναγκαίο να διεξαχθούν νέοι κύκλοι συζητήσεων ανά ενότητα, για ακόμα καλύτερη επεξεργασία και εμβάθυνση του σύγχρονου προγράμματος διεκδικήσεων, που είναι ο στόχος.
