Μηχανισμό μείωσης των αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα έως 20% αποτελεί ο μηχανισμός ενίσχυσης της βραχυχρόνιας απασχόλησης υπό την εξευτελιστική ονομασία «Συν-Εργασία», τον οποίο ανακοίνωσε η κυβέρνηση την Τετάρτη 20/5.
Παράλληλα, όμως, η «Συν-Εργασία» αποτελεί το ανώτερο, που από τότε ξέσπασε η κορονο-κρίση, στάδιο στήριξης των καπιταλιστικών επιχειρήσεων από το κράτος τους την ώρα που βαθαίνει η χρεοκοπία του, επιταχύνοντας παραπέρα την κατάρρευσή του, μαζί και του ίδιου του ελληνικού καπιταλισμού…
Η «Συν-Εργασία» είναι το νέο μοντέλο στήριξης των καπιταλιστικών επιχειρήσεων το οποίο θα ισχύσει από τον Ιούνιο σε όλες τις επιχειρήσεις που έχουν μειωμένο τζίρο τουλάχιστον 20% (ανεξάρτητα αν ανήκουν σε πληττόμενο κλάδο ή όχι) λόγω κορονο-κρίσης.
Όποια από αυτές τις επιχειρήσεις, το επιθυμεί, θα μπορεί να μειώσει έως 50% το ωράριο και το μισθό των πλήρως απασχολούμενων εργαζομένων της. Ωστόσο, το κράτος θα δίδει ένα βοήθημα που θα αντιστοιχεί στο 60% της απώλειας του μισθού.
Έτσι π.χ. αν κάποιος πέσει από τα 1150 ευρώ (σ.σ. μέσος μικτός μισθός πλήρως απασχολούμενων στην Ελλάδα) στα 575 ευρώ, θα λάβει ένα κρατικό βοήθημα της τάξης των 345 ευρώ. Έτσι θα πέσει στα 920 ευρώ αντί για τα 1150 ευρώ και θα χάσει 20% αντί για 50%. Όσον αφορά τις εισφορές, αυτές θα καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις και μάλιστα όπως αυτές αντιστοιχούν στις μικτές αμοιβές προ της «συν-εργασίας», αλλά και χωρίς καμία παράταση (όπως ισχύει για τις εισφορές Φεβρουαρίου – Μαΐου).
Η κρατική αυτή «στήριξη» θα ισχύσει το πολύ για 4 μήνες, δηλαδή έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Για το διάστημα αυτό, ο εργοδότης δεν μπορεί να απολύσει τον «συν-εργαζόμενο» μισθωτό. Μπορεί, όμως, να απολύσει όποιον άλλο μη «συν-εργαζόμενο» μισθωτό της επιχείρησης του, εκτός αν τον έχει θέσει σε αναστολή έως τέλη του τρέχοντος μηνός. Σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να τον απολύσει από τα μέσα Ιουλίου και έπειτα.
Συνεπώς τρία είναι τα βασικά στοιχεία του μηχανισμού «Συν-Εργασία»:
- Διευρύνει το φάσμα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κυβερνητικά μέτρα της εργασιακής ευελιξίας, καθώς εντάσσει και επιχειρήσεις με μειωμένο τζίρο (τουλάχιστον 20%) ακόμα και αν δεν ανήκουν σε πληττόμενο κλάδο. Αντίθετα, το καθεστώς της αναστολής εργασίας το οποίο εφαρμόστηκε μαζικά το προηγούμενο δίμηνο αφορούσε μόνο τις πληττόμενες επιχειρήσεις.
- Δεν «προστατεύει» από την απόλυση τους εργαζομένους μιας επιχείρησης οι οποίοι δεν εντάσσονται στο καθεστώς της «συν-εργασίας», ενώ η «προστασία» από την απόλυση για τους «συν-εργαζομένους» διαρκεί όσο η επιδότηση από το κράτος, δηλαδή μόνο έως 4 μήνες. Αντίθετα το καθεστώς της αναστολής της σύμβασης εργασίας προέβλεπε «προστασία» για όλους τους εργαζομένους των πληττόμενων επιχειρήσεων από την απόλυση, όχι μόνο για όσο διαρκούσε η αναστολή αλλά και για 1½ μήνα μετά.
- Ανοίγει το δρόμο για τη μονιμοποίηση της μείωσης έως 20% την οποία πριμοδοτεί το κράτος μέσω της επιδότησης των «συν-εργαζόμενων». Κύκλοι της αγοράς ήδη προεξοφλούν πως μετά τη λήξη της εν λόγω επιδότησης οι αμοιβές των «συν-εργαζομένων» θα μείνουν, στην καλύτερη περίπτωση, στο επίπεδο που της έφερε το καθεστώς της «συν-εργασίας».
Οι παραπάνω αντεργατικές παρεμβάσεις και πολύ αρνητικές προβλέψεις σε σχέση με αυτές, αφορούν ιδίως τις επιχειρήσεις του εμπορίου και της βιομηχανίας, για τις οποίες από τον επόμενο μήνα, παύει να ισχύει η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους μαζί και τα… «πλεονεκτήματά» της -σε σχέση με το καθεστώς της συν-εργασίας (π.χ. οριζόντια απαγόρευση απολύσεων).
Σ’ αυτούς τους τομείς απασχολούνται περί τους 700.000 εργαζομένους (βγάζοντας κανείς εκτός τους εμποροϋπαλλήλους των σούπερ μάρκετ οι οποίοι ανήκουν σε κερδοφόρο τομέα).
Δυνητικά, θα μπορούσαν να ενταχθούν όλοι τους στο καθεστώς της «συν-εργασίας». Με άλλα λόγια, το 1/3 των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, θα μπορούσε τους επόμενους μήνες να συν-αμείβεται από το κράτος.
Στην πραγματικότητα, όμως, το πλήθος των «συν-εργαζόμενων»/συν-αμειβομένων από το κράτος θα μπορούσε να καταστεί ακόμα υψηλότερο, καθώς θα αφορά και τους 700.000 εργαζομένους του τουρισμού και της εστίασης (οι οποίοι αποτελούν άλλο 1/3 του συνόλου των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα), με τη διαφορά ότι γι’ αυτούς, για τον Ιούνιο – Ιούλιο θα μπορεί να εφαρμοσθεί και το καθεστώς της αναστολής συμβάσεων εργασίας.
Έτσι, π.χ. μία επιχείρηση εστίασης με 50 εργαζομένους θα μπορούσε το επόμενο 2μηνο να εντάξει τους 25 μισθωτούς της σε καθεστώς «συν-εργασίας» με αμοιβές (από εργοδότη και κράτος) έως 20% χαμηλότερες και τους άλλους 25 να τους κρατήσει σε αναστολή, με το κράτος να τους πληρώνει με 534 ευρώ/μήνα.
Την ίδια ώρα, συνεχίζονται τα κακά μαντάτα από το μέτωπο της ανεργίας. Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι τον Απρίλιο του 2020 αυξήθηκαν κατά 23% ή 211.000 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρσι και κατά 4% ή 53.000 σε σχέση με το Μάρτιο του 2020. Έτσι πλέον οι άνεργοι φτάνουν τους 1.185.000 έναντι 973.000 πέρσι. Επίσης, οι επιδοτούμενοι άνεργοι αυξήθηκαν μέσα σε ένα χρόνο κατά 35%, φτάνοντας τους 192.000 έναντι 142.000 πέρσι. Μάλιστα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε επιπλέον μέτρα επιδότησης των ανέργων (2μηνη παράταση σε όσους λήγει το Μάιο η επιδότηση, μείωση 50% στα ένσημα επιδότησης εποχικών).
Έτσι το εργασιακό τοπίο το οποίο θα αρχίσει να διαμορφώνεται στον ιδιωτικό τομέα από τον Ιούνιο θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά :
Το πλήθος των εργαζομένων που θα μπορούσαν εντός του προσεχούς καλοκαιριού να τεθούν υπό την κρατική «ομπρέλα» της «συν-εργασίας» και της αποζημίωσης (μέσω αναστολής σύμβασης εργασίας) θα μπορούσε να φτάσει ακόμα και τους 1.400.000 έναντι των 900.000 που είχε μπει κάτω από την «ομπρέλα» της αποζημίωσης το προηγούμενο 2μηνο.
Σχεδόν 3 στους 4 μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (συνολικά 2.000.000) θα μπορούσαν να «συν-εργάζονται» με κρατική συγχρηματοδότηση των μισθών τους ή να μην… εργάζονται αλλά να αποζημιώνονται από το κράτος τους επόμενους μήνες… Μόνο 1 στους 4 εργαζόμενους φέρονται να μένουν εκτός αυτής της «ομπρέλας». Αν στους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, προστεθούν και οι κοντά 600.000 κρατικοί υπάλληλοι, τότε γίνεται σαφές πως η κατάσταση στην οποία οδεύει η αγορά εργασίας δείχνει πως το κράτος μπορεί να γίνει τους επόμενους μήνες ο μεγαλύτερος «εργοδότης» αμείβοντας, εν μέρει (περίπτωση «συν-εργαζόμενων»), έμμεσα (περίπτωση υπό αναστολή εργαζομένων) και άμεσα (περίπτωση δημοσίων υπαλλήλων) πάνω από το 75% της εργατικής τάξης που έχει δουλειά. Προσθέτοντας και τους ανέργους (πάνω από 1.000.000), σε συνολικό εργατικό δυναμικό 4.000.000, το 55% εξαρτάται, από άποψη αμοιβής από το κράτος, το 25% είναι άνεργο (και άρα προσδοκά κάποια στήριξη από το κράτος…), ενώ μόλις το 20% αμείβεται από τους εργοδότες, αν και στις σημερινές συνθήκες θα πλήττονταν αγρίως αν δεν είχε επέμβει το κράτος.
Στόχος της δυνητικής κυριαρχίας του κράτους στην αγορά εργασίας του ελληνικού καπιταλισμού σε ό,τι αφορά τα βάρη της μισθοδοσίας δεν είναι άλλος από τη διάσωση του ίδιου του καπιταλισμού.
Ωστόσο, αν και αυτή η «διάσωση» είναι εντελώς αμφίβολη, η «εισβολή» του κράτους στην οικονομική ζωή με αφορμή την κορονο-κρίση φέρνει με ραγδαίους ρυθμούς μία πρωτοφανή δημοσιονομική χρεοκοπία (λόγω κατάρρευσης των εσόδων και εκτίναξης των δαπανών), την ώρα που θα έχει γεννηθεί, σαν συνέπεια αυτής της «εισβολής» ένα πρωτοφανές κύμα λαϊκής διεκδίκησης αιτημάτων «διάσωσης» από το κράτος, το οποίο δεν θα μπορεί να αναχαιτισθεί, με οικονομικά μέσα, ακριβώς λόγω αυτής της χρεοκοπίας.
Έτσι, θα επιταχυνθεί η ήδη πυροδοτούμενη από το Μάρτιο του 2020 νέα, βαθύτερη, κρίση κρατικής εξουσίας στην Ελλάδα. Η απάντηση από την πλευρά της εργατικής τάξης δεν μπορεί να είναι άλλη από την διεκδίκηση της εξουσίας, παλεύοντας για μόνιμη-σταθερή εργασία για όλους και όχι «συν-Εργασία» και αναστολές συμβάσεων, για αυξήσεις μισθών και όχι κρατικά επιμίσθια και εργασιακή ομηρεία, με κρατικοποίηση των καπιταλιστικών επιχειρήσεων χωρίς αποζημίωση και όχι την κρατικοποίηση των ζημιών τους, με εργατικό έλεγχο της παραγωγής βάσει των κοινωνικών αναγκών και όχι των κερδών των καπιταλιστών και ρύθμιση – ελάττωση της εργάσιμης ημέρας για μοίρασμα της εργασίας σε όλους!
Δ.Κ.
