17ο Συνέδριο του ΕΕΚ
11 – 13 Ιουνίου 2021
1. Τίποτα δεν μπορεί να είναι ίδιο μετά τον Μάρτιο του 2020. Το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, που το τέλος της παραμένει αόρατο, εκτίναξε στα ύψη την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, άλυτη από το 2008 και επιδεινούμενη. Αυτή η “τέλεια καταιγίδα” σαρώνει πια όλο τον πλανήτη, ανατρέποντας, ανισόμετρα και συνδυασμένα, όλες τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και γεωπολιτικές σχέσεις. Μαζί και στην χρεοκοπημένη Ελλάδα, την ρημαγμένη από την κρίση των καπιτα-ληστών, την λαομίσητη τρόικα της ΕΕ, Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ΔΝΤ, τα μνημόνια του κοινωνικού κανιβαλισμού και τις αστικές κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, και ΣΥΡΙΖΑ που τα επέβαλλαν.
Χάρη στην ωμή εξαπάτηση των λαϊκών προσδοκιών από την τάχα “κυβερνώσα Αριστερά” και την άθλια “κωλοτούμπα” του Τσίπρα το 2015, ο δρόμος άνοιξε στην κυβέρνηση των “α(χ)ρίστων” και αχόρταγων της πιο μαύρης Δεξιάς που γνώρισε ο τόπος από την πτώση της χούντας. Τώρα πάνω στα ερείπια των προηγουμένων κυβερνήσεων, το “επιτελικό” κράτος Κούλη – Χατζηδάκη – Άδωνη – Βορίδη και λοιπών ήρθε να ολοκληρώσει την καταστροφή του λαού για λογαριασμό του μεγάλου κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού – με τα ρόπαλα των ανθρωποφυλάκων του Χρυσοχουντίδη και με το αζημίωτο, βεβαίως, για τους διεφθαρμένους παρατρεχάμενους της αντιλαϊκής εξουσίας, του Μαξίμου και των πρεσβειών.
Η πανδημία, όμως, καλπάζει ξανά στο “τέταρτο κύμα” και επιδεινώνεται από τους άθλιους χειρισμούς της κυβέρνησης Κούλη στον εμβολιασμό, στον τουρισμό, στη διάλυση του ΕΣΥ προς όφελος των ιδιωτών μεγαλοκλινικαρχών, ενώ προαναγγέλθηκε νέο τσουνάμι λουκέτων σε 200.000 μικροεπιχειρήσεις, μαζικής ανεργίας, “μισθών” πείνας στη μαύρη εργασία, γενικευμένης λαϊκής εξαθλίωσης με την άρση των “μέτρων στήριξης” το φθινόπωρο και μέχρι το τέλος του 2021.
Όλοι οι όροι ενός αμείλικτου, παρατεταμένου κοινωνικού ταξικού πολέμου συγκεντρώνονται – ενώ δεν πάψανε να πυκνώνουν και τα σύννεφα του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην περιοχή μας. Δεν πρόκειται βέβαια να εξαφανιστούν απλώς με τα αντεργατικά αντιλαϊκά νομοσχέδια για το εργασιακό, το ασφαλιστικό, την Παιδεία, την Υγεία κ.λπ. που ψηφίζει σωρηδόν η Δεξιά με τα κουκιά της ή και με την βοήθεια μιας άσφαιρης “αντιπολίτευσης”. Ούτε το πολιτικό-κοινωνικό πρόβλημα θα λυθεί με τυχόν πρόωρες εκλογές κι αναβάπτιση στην κολυμβήθρα της κάλπης των ήδη χρεοκοπημένων πολιτικάντηδων.
Όλα θα κριθούν στην διεξαγωγή και την έκβαση του κοινωνικού ταξικού πολέμου, της αναμέτρησης ζωντανών κοινωνικών ταξικών και πολιτικών δυνάμεων, των οργανώσεων, προγραμμάτων και πολιτικών τους, σε εθνική και διεθνή κλίμακα..
Το 17ο Συνέδριο του ΕΕΚ τονίζει: η εργατική τάξη κι οι διάσπαρτες δυνάμεις της μαχητικής πρωτοπορία της πρέπει να οργανωθούν και να οργανώσουν όχι απλώς τις απαραίτητες αμυντικές επιμέρους αντιστάσεις αλλά προπαντός την απαιτούμενη αντεπίθεση σε όλη την γραμμή των κοινωνικών μετώπων. Με άλλα λόγια – μια στρατηγική αντεπίθεση που με όλες τις αναπόφευκτες στροφές, τακτικές υποχωρήσεις και άλματα προς τα εμπρός, το τελικό της διακύβευμα είναι η ίδια η πολιτική εξουσία κι η ταξική κυριαρχία. Ποιος θα νικήσει ποιον; Ποιος θα καθορίσει την πορεία, την σωτηρία ή το ναυάγιο της κλυδωνιζόμενης κοινωνίας μέσα στην “τέλεια καταιγίδα”, το κεφάλαιο ή η εργασία;
2. Στις σημερινές κρίσιμες συνθήκες, μια στρατηγική αντεπίθεση της εργατικής τάξης, εργαζόμενης και άνεργης, επικεφαλής όλων των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των κάθε λογής καταπιεσμένων κι αποκλεισμένων, απαιτεί επειγόντως τον στρατηγικό επανεξοπλισμό της, πρώτα απ’ όλα της οργανωμένης επαναστατικής πρωτοπορίας.
Αφετηρία και ακρογωνιαίος λίθος ενός μαρξιστικού επαναστατικού στρατηγικού προσανατολισμού είναι να ερευνήσει και να συλλάβει τον ανισόμετρο και μοναδικό τρόπο με τον οποίο συνδυάζονται σε κάθε χώρα τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της παγκόσμιας ιστορικής διαδικασίας. Πώς δρουν, σήμερα, διαθλούνται κι αλληλεπιδρούν μέσα σε κάθε ιδιαίτερο κοινωνικό σχηματισμό οι διεθνείς κινητήριες δυνάμεις της μεταβατικής εποχής της ιμπεριαλιστικής παρακμής του καπιταλισμού. Μιλώντας το 1907 στο Συνέδριο του Λονδίνου των Ρώσων μαρξιστών για την πρώτη Ρωσική Επανάσταση, η Ρόζα Λούξεμπουργκ τόνιζε εύστοχα: “ένας Μαρξιστής πρέπει να εξετάζει τις σχέσεις όχι σερνάμενος πίσω από τις συγκυρίες της μέρας και της ώρας, αλλά ανυψούμενος σε ένα ορισμένο θεωρητικό επίπεδο˙ ο πύργος από τον οποίο πρέπει να εξετάζεται η πορεία της Ρωσικής επανάστασης είναι η διεθνής ανάπτυξη της αστικής ταξικής κοινωνίας και το επίπεδο ωριμότητάς της”. Από το ύψος ενός παρόμοιου θεωρητικού “πύργου” των ημερών μας και την διεθνή του σκοπιά πρέπει να ιδωθεί η ιστορική σκηνή στην οποία εκτυλίσσεται σήμερα η ταξική πάλη στην Ελλάδα και κάθε χώρα.
Και πρώτα-πρώτα ποιος είναι ο συγκεκριμένος ιστορικός χαρακτήρας της παγκόσμιας κρίσης, της “τέλειας καταιγίδας” που μαίνεται στον καπιταλιστικό κόσμο από τον Μάρτιο του 2020; Γιατί το 17ο Συνέδριο του ΕΕΚ επιμένει ότι συνιστά ιστορική ποιοτική τομή, κι όχι απλώς ποσοτική επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού που είχε ξεσπάσει το 2007-08 και που έδειχνε, μάλιστα, πριν την πανδημία, από το 2019, ότι βυθίζονταν ξανά σε νέες, χειρότερες περιπέτειες χρηματιστικής αναταραχής και οικονομικής ύφεσης;
Γενικά, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η πανδημία χειροτέρεψε αφάνταστα την προϋπάρχουσα κρίση. Επρόκειτο, όμως απλώς για ένα τυχαίο συμβάν που έπεσε από το πουθενά, ένας απρόβλεπτος “μαύρος κύκνος” ή ο παροιμιώδης γάιδαρος που βρήκε ένα κλίμα έτσι κι αλλιώς στραβό και το έφαγε;
Έχουμε το σωρευτικό άθροισμα μιας υγειονομικής, μιας οικονομικής και μιας περιβαλλοντολογικής κρίσης;
Μήπως η πανδημία απλώς “λειτούργησε σαν καταλύτης, σαν ένα πρόσθετο χειρόφρενο στην κίνηση της διεθνούς οικονομίας που είχε ήδη επιβραδυνθεί” (Θέσεις του 21ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, Δεύτερο Κείμενο), χωρίς να έχει οργανική, εσωτερική, διαλεκτική σχέση με την ίδια την δομική- συστημική κρίση του κεφαλαίου; Ή, πάλι βρισκόμαστε, όπως σε άλλες κυκλικές κρίσεις, ξανά σε μια “νέα καπιταλιστική οικονομική κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου [που] εκδηλώθηκε νωρίτερα λόγω πανδημίας από ό,τι αρχικά αναμενόταν”(Πολιτική Απόφαση του 21ου Συνεδρίου του ΚΚΕ);
Τί το καινούργιο,όμως, το ιδιαίτερο, το ποιοτικό, συντελείται με την πανδημία εν μέσω της 12χρονης παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης; Ποιες οι συνέπειες του Συμβάντος αυτού στις ζωές και τον θάνατο εκατομμυρίων, στους όρους της ύπαρξής τους, σε ό,τι ο Μαρξ ονομάζει ενεργό διαδικασία της ζωής;
Το ΕΕΚ, στην προσυνεδριακή ετοιμασία του 17ου Συνεδρίου, στην ειδικήμπροσούρα Κρίση και πανδημία – η Τέλεια Καταιγίδα αλλά και σε διαδικτυακές εκδηλώσεις της Νέας Προοπτικής για τον Ένγκελς, ή στο διήμερο Πανδημία και Πολιτισμός ανίχνευσε και συνεχίζει να διερευνά τη νέα πραγματικότητα. Αρνήθηκε να δει στην πανδημία μια άσχετη με τον καπιταλισμό φυσική καταστροφή, ενώ συνάμα απέρριψε τις αυθαίρετες εικασίες τύπου Αγκάμπεν περί τεχνητής πολιτικής κατασκευής των κρατούντων. Απέρριψε επίσης τον ρηχό οικονομισμό αναγωγής των πάντων στην οικονομική σφαίρα και τους εμπειρικούς δείκτες της.
Με την πανδημία εκδηλώνεται η βαθύτατη κρίση του κοινωνικού μεταβολισμού ανθρώπου και Φύσης, σύμφωνα με τον όρο του Μαρξ, μέσα στις συνθήκες του όψιμου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Η αχαλίνωτη επέκταση του κεφαλαίου σε πλανητική κλίμακα, ιδιαίτερα στα τελευταία σαράντα χρόνια της λεγόμενης χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης γκρέμισε οικοσυστήματα και ανοσολογικούς φραγμούς, γιγάντωσε όσο ποτέ την κλιματική κρίση, προκάλεσε ζωονόσους και μια “επιδημία επιδημιών” από την δεκαετία του 1980, με τελευταίο αλλά όχι έσχατο ολέθριο αποτέλεσμα την πανδημία Covid-19.
Η ιδιωτικοποίηση και διάλυση των δημοσίων συστημάτων Υγείας τις τελευταίες δεκαετίες, ο ληστρικός ρόλος και ανταγωνισμός των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών, η εθνικιστική-εγωιστική πολιτική εμβολιασμού των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών σε βάρος των φτωχότερων χωρών του παγκόσμιου Νότου, η άθλια διαχείριση της πανδημίας από τις καπιταλιστικές κυβερνήσεις που υποτάσσουν την ανθρώπινη ζωή του πληθυσμού στο ιδιωτικό κέρδος των λίγων, φούντωσαν με την καύσιμη ύλη τους την πυρκαγιά του Covid-19.
Η ίδια διαδικασία της χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης του κεφαλαίου που έφερε την επιδημία επιδημιών και την τωρινή πανδημία έφερε και την οικονομική καταστροφή. Σαν στρατηγική διεξόδου από την παγκόσμια κρίση που ακολούθησε την κατάρρευση της μεταπολεμικής κεϋνσιανής τάξης πραγμάτων στα πλαίσια των Συμφωνιών του Μπρέττον Γουντς το 1971, συγκρούστηκε με τα όριά της πυροδοτώντας το κραχ του 2008, την τεράστια παγκόσμια χρηματοοικονομική κατάρρευση μετά την χρεοκοπία της Λήμαν Μπράδερς και την Μεγάλη Ύφεση.
Το υπόβαθρο, συνεπώς, τόσο της πανδημίας όσο και της μετά το 2008 παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης είναι ενιαίο. Δεν είναι άλλο από την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση και την άλυτη κρίση της. Πανδημία και συστημική κρίση του κεφαλαίου συνιστούν ενότητα στην διαφορετικότητά τους. Η καπιταλιστική μορφή οργάνωσης της κοινωνίας και του ιστορικού-παραγωγικού μεταβολισμού της με την Φύση έγινε πια ασύμβατη με το περιεχόμενό της, με την ίδια την ενεργό διαδικασία της Ζωής.
Αποκαλύπτεται ξανά, με τον πιο τραγικό τρόπο, ο πεπερασμένος, παροδικός, μεταβατικός ιστορικός χαρακτήρας του καπιταλισμού που παρίστανε πάντα ότι αποτελεί την αιώνια τάξη της Φύσης. Η αναγκαιότητα της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης -που αφετηρία της ήταν η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία με τις διεθνείς της προεκτάσεις, τις νίκες και τις ήττες στον 20ό αιώνα- επανέρχεται στο προσκήνιο. Η επιστροφή της φανερώνεται με τις λαϊκές επαναστατικές εξεγέρσεις από την Κολομβία και την Χιλή, στην Παλαιστίνη κι ακόμα μέσα στο ίδιο το μητροπολιτικό κέντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού και της πανδημίας, την Αμερική, με την γιγάντια πολυφυλετική κινητοποίηση των καταπιεσμένων τον Ιούνιο 2020 στο κίνημα του Black Lives Matter, μετά την ρατσιστική δολοφονία του Τζωρτζ Φλόιντ από την αστυνομία.
Η Νέμεση ενάντια στην Ύβρη του παγκόσμιου καπιταλισμού που την ανακήρυξε οριστικά ενταφιασμένη το 1991 χτύπησε ήδη δυο φορές, το 2008 και το 2020. Το τρίτο πλήγμα της Νέμεσης της Ιστορίας πρέπει να δοθεί και θα το δώσουν οι ίδιες οι εξεγερμένες μάζες του πλανήτη με την κοινωνική επανάσταση.
3. Το παγκόσμιο σοκ του 2020, πολλαπλάσιο σε ισχύ ακόμα και σε σχέση με εκείνο του κραχ του 2008, έφερε στο χείλος της κατάρρευσης την λιμνάζουσα και παραπαίουσα παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία που μπήκε στο λεγόμενο “κορονο-κώμα”. Με επικεφαλής την αμερικανική κυβέρνηση και την Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα που τα βήματά της ακολούθησαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Τράπεζα της Αγγλίας, η Τράπεζα της Ιαπωνίας και των άλλων καπιταλιστικών χωρών πάρθηκαν πρωτοφανή νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα διάσωσης, με την διοχέτευση τρισεκατομμυρίων ρευστότητας που ξεπέρασαν σε κλίμακα κατά πολύ κι εκείνα που πάρθηκαν μετά την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 και συγκρίθηκαν με τα έκτακτα μέτρα διόγκωσης του δημόσιου χρέους τον καιρό του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα φιλόδοξα τρία σχέδια-μαμούθ της κυβέρνησης Μπάιντεν, αρχικά ύψους 6 τρις δολαρίων (στη συνέχεια μειώθηκαν στα 4 τρις λόγω του μποϋκοτάζ των Ρεπουμπλικανών και των δεξιών Δημοκρατικών) ή το επείγον πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ ύψους 1,85 τρις ευρώ και τα επιπλέον δάνεια τρισεκατομμυρίων ευρώ σε τράπεζες με αρνητικά επιτόκια, δίνουν το μέτρο της έκτασης της επαπειλούμενης καταστροφής, του πανικού των αρχουσών τάξεων και των κυβερνήσεων και της ίδιας της δραματικής στροφής σε αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη των δεκαετιών της πάλαι ποτέ νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Σε καιρούς απελπισίας, παίρνονται μέτρα απελπισίας.
Ο ίδιος ο Πρόεδρος Μπάιντεν στην πρώτη ομιλία του στο αμερικανικό Κογκρέσο μίλησε για αντιστροφή της οικονομικής πολιτικής που ακολουθήθηκε από τον Ρήγκαν το 1980 κι εδώ. Ακόμα κι ο Φουκουγιάμα έγραψε ότι ο κορονοϊός σκότωσε το νεοφιλελευθερισμό.
Κάποιοι αστοί οικονομολόγοι αλλά και αναλυτές της ρεφορμιστικής Αριστεράς βιάστηκαν να μιλήσουν για επιστροφή στον κεϋνσιανισμό του New Deal του Ρούζβελτ ή των Συμφωνιών του Μπρέττον Γουντς του 1944. Η Ιστορία, όμως, δεν γυρίζει πίσω. Η Αμερική του 1944 που ως η νέα παγκόσμια ηγεμονική υπερδύναμη παρήγαγε το 70% του παγκόσμιου ΑΕΠ δεν είναι η παρακμασμένη Αμερική του 2021 που παράγει πια μόνο το 25%. Η ίδια η παγκόσμια ιστορική σκηνή έχει αλλάξει δραματικά, καθώς αρχίζει η τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Μένοντας σε εντυπώσεις, ορισμένοι αναλυτές βλέπουν εμπειρικά στη νέα καθοριστική παρέμβαση του κράτους την νεκρανάσταση του κεϋνσιανού διεθνούς πλαισίου του 1944, το οποίο κατέρρευσε οριστικά κι αμετάκλητα το 1971. Πράγματι και το 2008 και σε ακόμα πιο γιγάντια κλίμακα το 2020-21 ο καπιταλισμός κατέφυγε στον κρατικό παρεμβατισμό για να συγκρατήσει, έστω προσωρινά, την κατολίσθηση στην άβυσσο. Το “αόρατο χέρι της αγοράς” σαν ρυθμιστής της οικονομίας απέδειξε ότι, στην εποχή της προχωρημένης καπιταλιστικής παρακμής, είναι παράλυτο. Το απέδειξε και μετά το σοκ του 2008 και τώρα με την πανδημία. Σαν όργανα διάσωσης του κεφαλαίου παρέμειναν το “ένοπλο χέρι της αγοράς” -το κράτος της καταστολής και της “κατάστασης εξαίρεσης”- και το “ Γενικό Επιτελείο της αστικής τάξης” στην κορυφή του κράτους με τον παρεμβατισμό του στην οικονομία.
Αλλά και το ίδιο το Κράτος-Έθνος, το ιστορικό εφαλτήριο του κεφαλαίου, βρίσκεται σε κρίση στην εποχή της προχωρημένης αστικής παρακμής και της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης σε κρίση. Οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στα κράτη, το κλείσιμο των συνόρων, τα προστατευτικά τείχη, ο εμβολιαστικός εθνικισμός κ.λπ. επιδείνωσαν τις συνέπειες της πανδημίας. Η δομική κρίση του ίδιου του ταξικού Κράτους άνοιξε όλες τις πυορροούσες πληγές των άλλων δομών και σχέσεων εξουσίας που κωδικοποιούνται στη συγκρότησή του : την πατριαρχία, την έμφυλη βία, την ομοφοβία, τον φυλετικό κι κοινωνικό ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό, την ισλαμοφοβία…
Η πανδημία, όπως σωστά έχουν τονίσει ειδικοί επιστήμονες, είναι μια από τις τελευταίες, αν όχι η τελευταία προειδοποίηση πριν το κλιματικό κραχ. Στα παγκόσμια προβλήματα απαιτούνται παγκόσμιες λύσεις. Το Κράτος-Έθνος με τους περιορισμούς του ή συμφωνίες που επιχειρούν εξισορρόπηση αντίθετων κρατικών και επιχειρηματικών συμφερόντων, όπως η Συμφωνία του Παρισιού ή η διακρατική πρόταση της Κομισιόν για μείωση κατά 55% των ρύπων σε μια δεκαετία, στην καλύτερη περίπτωση εξαντλούνται σε ευχολόγια και σε κάθε περίπτωση αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την επιταχυνόμενη κλιματική καταστροφή.
Ο μονόπλευρος υπερτονισμός από την μεριά του ΚΚΕ (Πολιτική Απόφαση του 21ου Συνεδρίου) του λεγόμενου Πράσινου Green Deal σαν του “βασικού εργαλείου” παρέμβασης στην οικονομία των καπιταλιστικών κρατών σε Αμερική κι Ευρώπη ξεπερνά σε αισιοδοξία και τους ίδιους τους καπιταλιστές προπαγανδιστές της “πράσινης”, ψευτο-οικολογικής πολιτικής.
Ακόμα μεγαλύτερη “αισιοδοξία” για τις δυνατότητες του καπιταλισμού και τις συνέπειες των έκτακτων μέτρων τον καιρό της πανδημίας, δείχνει η Πολιτική Απόφαση του 21ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, όταν προβλέπει ότι «ο νέος κύκλος “επενδύσεων” και οικονομικής ανάκαμψης θα δημιουργήσει τις συνθήκες για την εκδήλωση μιας νέας βαθύτερης κρίσης υπερσυσσώρευσης.». Τελικά, λοιπόν, οι εργάτες έχουν να περιμένουν κάποια “οικονομική ανάκαμψη” και μετά πάλι μια από τα ίδια, ίσως και χειρότερα, μια ακόμα κρίση υπερσυσσώρευσης, αλλά “βαθύτερη” της προηγούμενης.
Τα κέντρα του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου, ακριβώς γιατί έχουν οξύτερη ταξική συνείδηση των συμφερόντων τους και διορατικότητα για το τί τους απειλεί, σημαίνουν συναγερμό. Ήδη από το φθινόπωρο του 2020, το IIF (Institute of International Finance), και στη συνέχεια η “κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζών”, η Διεθνής Τράπεζα Συναλλαγών (Bank of International Settlements – BIS), η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, διάφορα think tanks του μεγάλου κεφαλαίου, έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες των έκτακτων μέτρων που εισήχθησαν με πρωτεργάτη την αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα και την κυβέρνηση Μπάιντεν: την τεράστια υπερδιόγκωση του δημόσιου και εταιρικού χρέους˙ τον αλματώδη πολλαπλασιασμό των μη βιώσιμων, ζόμπι εταιριών και τραπεζών και συνεπώς την άμεση προοπτική μιας χιονοστιβάδας χρεοκοπιών και νέο τσουνάμι μαζικής ανεργίας˙τηνχρηματιστική αστάθεια και τον κίνδυνο νέου κραχ, καθώς οι πάμφθηνες πιστώσεις διοχετεύτηκαν κυρίως όχι σε παραγωγικές επενδύσεις αλλά σε χρηματιστική κερδοσκοπία δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες “φούσκες” έτοιμες να σκάσουν, επιδεινώνοντας την κάμψη της οικονομίας˙ και τελευταίο αλλά καθόλου έσχατο, εμφανίζονται μετά από δεκαετίες αυξανόμενες πληθωριστικές τάσεις, για τις οποίες διάφοροι αστοί αναλυτές θεωρούν υπεύθυνη την “υπερθέρμανση της οικονομίας” από τα γιγάντια πακέτα στήριξης και “ανάκαμψης”. Ο φόβος τους είναι ότι όταν ο πληθωρισμός εκτιναχθεί στα ύψη, μια αναπόφευκτη άνοδος των επιτοκίων θα προκαλέσει κατάρρευση της οικονομίας, με αλυσιδωτές χρεοκοπίες κρατών, τραπεζών και εταιρειών.
H αμερικανική Fed και ο Πρόεδρός της Τζαίη Πάουελ και η Τζάνετ Γέλεν, υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Μπάιντεν, οι επικεφαλής των πανίσχυρων θεσμών που δίνουν τον τόνο στη νομισματική και δημοσιονομική πολική των υπόλοιπων τραπεζών και κυβερνήσεων, είναι καθησυχαστικοί. Μιλούν για “μέτριο πληθωρισμό”, “αντιμετωπίσιμο”, “χωρίς κάποια απότομη και δραματική αύξηση επιτοκίων” που θα προκαλούσε οικονομική κατολίσθηση. Καθησυχάζουν αλλά και επισπεύδουν για ένα χρόνο, το 2023, μια “μικρή συγκράτηση” τηςπαροχής ρευστότητας.
Ο κίνδυνος πληθωρισμού είναι υπαρκτός αλλά κι ανισόμετρος, με διαφορετικές συνέπειες στα μητροπολιτικά κέντρα του Παγκόσμιου Βορρά (Αμερική, Βρετανία, ΕΕ, Ιαπωνία) ενώ είναι άμεσα καταστροφικές στις φτωχές χώρες του Παγκόσμιου Νότου.
Οι πακτωλοί ρευστότητας για την διάσωση του καπιταλισμού στην “τέλεια καταιγίδα” του 2020 δεν “υπερθέρμαναν” την οικονομία αλλά τα υπερκέρδη των πιο πελώριων δεινοσαύρων του κεφαλαίου, ενώ εξαθλίωσαν τους κολασμένους της γης. Έκαναν αβυσσαλέες τις κοινωνικές ανισότητες μέσα σε κάθε χώρα, ανάμεσα στις χώρες του Παγκόσμιου Βορρά. και προπαντός ανάμεσα στον Παγκόσμιο Βορρά και τον Παγκόσμιο Νότο όπου ζουν τα δύο τρίτα της ανθρωπότητας.
Το πλουσιότερο 1% των ΗΠΑ κέρδισε άλλα 10 τρισεκατομμύρια δολάρια, επισήμως. Δύο μόνο άτομα, ο Τζεφ Μπέζος (που τον τραπέζωσαν ο Κούλης κι η Μαρέβα στα αρχαία των Κυκλάδων) κι ο Έλον Μουσκ, όχι μόνο αύξησαν κατά 1 τρισεκατομμύριο τα πλούτη τους το 2020-21 αλλά κι έχουν περισσότερα λεφτά από το 40% των Αμερικανών.
Στον αντίθετο κοινωνικό πόλο, το 2020-21, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, “ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν επαρκή τροφή”, που πεινούν, αυξήθηκε κατά 320 εκατομμύρια και έφτασε τα 2,4 δισεκατομμύρια ανθρώπων – το ένα τρίτο του πληθυσμού της Γης (Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, 12/7/21). Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Παγκόσμιας Διατροφής του ΟΗΕ, ο φτωχόκοσμος του Παγκόσμιου Νότου αντιμετωπίζει τώρα το σοκ τεράστιων ανατιμήσεων ενώ τα όποια λίγα εισοδήματά του εξανεμίστηκαν την χρονιά που πέρασε και γιγαντώθηκε η ανεργία.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί του ΟΗΕ, η κοινωνική κατάσταση είναι χειρότερη από εκείνη που προκάλεσε τις Αραβικές Επαναστάσεις του 2011. Προειδοποιούν τους κρατούντες για τους νέους “μεγάλους γεωπολιτικούς κινδύνους”, νέες επαναστάσεις και πολέμους την ίδια στιγμή που και μέσα στις Μητροπόλεις η γιγάντωση των ανισοτήτων, της εξαθλίωσης, της κοινωνικής πόλωσης γεννούν “πολιτικούς κινδύνους” και πυροδοτούν μαζικές λαϊκές εξεγέρσεις.
4. Πουθενά δεν είναι πιο εκρηκτικός και με τις μεγαλύτερες διεθνείς συνέπειες ο συνδυασμός κοινωνικού πολέμου στο εσωτερικό της χώρας με ταυτόχρονη κλιμάκωση ιμπεριαλιστικών πολέμων στο εξωτερικό, όσο στην Αμερική του Μπάιντεν, την βαθειά διχασμένη κοινωνικά και πολιτικά Μητρόπολη, όπως έδειξε η φασιστική επίθεση των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 και η συνεχιζόμενη υστερική εκστρατεία τους ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2022.
Ο Τρότσκυ είχε δείξει ότι με την άνοδο της Αμερικής σε παγκόσμια ηγεμονική δύναμη, ο αμερικανικός καπιταλισμός είναι υποχρεωμένος να στηρίζει την εσωτερική του ισορροπία στις ΗΠΑ, σε μια παγκόσμια ισορροπία. Πώς, όμως, μπορεί να στηριχθεί μια αποκατάσταση της εσωτερικής ισορροπίας στις ΗΠΑ πάνω στο τωρινό παγκόσμιο χάος;
Η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν επιχειρεί να αποκαταστήσει αυτή την ισορροπία της παρακμασμένης και βαθειά διχασμένης Αμερική, συνδυάζοντας την ανορθόδοξη οικονομική πολιτική των παραχωρήσεων στο εσωτερικό με μια επιθετική καμπάνια σε πλανητική κλίμακα για να συνενώσει, κάτω από την αμερικανική ηγεσία όλους τους συμμάχους του αμερικανικού ιμπεριαλισμού που ο Τραμπ είχε αποδιώξει, ενάντια στη Κίνα και την Ρωσία, τους θεωρούμενους πια σαν κύριους στρατηγικούς αντιπάλους. Αυτός ήταν ο άξονας της πρώτης επίσκεψης του Μπάιντεν ως Προέδρου στην Ευρώπη, στην Κορνουάλη, στο ΝΑΤΟ, στην ΕΕ.
Η αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν μετά από μια 20ετία βάρβαρης πολεμικής επιδρομής αποτελεί μια μείζονα ταπεινωτική ήττα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού αλλά καθόλου δεν εγκαινιάζει κάποια πολιτική ιμπεριαλιστικής “ειρήνης”. Δεν αφήνει μόνο το καταστραμμένο Αφγανιστάν στα χέρια των Ταλιμπάν και μια “μαύρη τρύπα” στο κέντρο της Ασίας, εστία νέων εντάσεων με όλες τις γειτονικές χώρες (Ιράν, Τατζικιστάν, Ρωσία κ.λπ.). Είναι μια στρατηγική αναδίπλωση από ένα χαμένο πόλεμο ώστε να επικεντρωθεί και να κλιμακωθεί η επικίνδυνη σύγκρουση του ιμπεριαλισμού με τον κύριο στρατηγικό εχθρό, την Κίνα – αλλά και την Ρωσία, μια που χωρίς τον έλεγχο του πρώην σοβιετικού χώρου στην Ευρασιατική μάζα, δεν μπορεί να απομονωθεί και να πληγεί ο κινέζικος “δράκος”.
Τριάντα χρόνια μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και της αντεπαναστατικής στροφής στην καπιταλιστική παλινόρθωση στον πρώην σοβιετικό χώρο και την Κίνα, παρόλες τις πρόωρες θριαμβολογίες της ιμπεριαλιστικής Δύσης, όχι μόνο η δομική της κρίση δεν ξεπεράστηκε αλλά παραμένει ανοικτό το ζήτημα που με κυνική ωμότητα είχε θέσει ο Μπρεζίνσκι: για να ενσωματωθεί πλήρως κι οριστικά στον παγκόσμιο καπιταλισμό η αχανής έκταση σε Ευρώπη και Ασία, όπου το κεφάλαιο είχε απαλλοτριωθεί επαναστατικά τον Οκτώβρη 1917 και μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, θα πρέπει να κατακερματιστεί και να αποικιοποιηθεί.
Αυτόν τον στόχο υπηρέτησαν, πολύ πριν ο Μπάιντεν γίνει Πρόεδρος, και συνεχίζουν να υπηρετούν η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η προέκταση του ΝΑΤΟ ως τα σύνορα της Ρωσίας, η περικύκλωσή της, οι “έγχρωμες” αντεπαναστάσεις, οι τοπικοί πόλεμοι στον Καύκασο, το φασιστικό πραξικόπημα του 2014 στην Ουκρανία και ο υβριδικός πόλεμος στο εξεγερμένο Ντονμπάς, οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις ΗΠΑ και ΕΕ στην κρίση στη Λευκορωσία, η βρετανική πολεμική προβοκάτσια στα νερά της Κριμαίας. Ιδιαίτερα μετά το κραχ του 2008, τον ίδιο στόχο υπηρετεί και η κλιμάκωση του λεγόμενου “Νέου Ψυχρού Πολέμου” κατά της Κίνας και οι απειλητικές στρατιωτικές ασκήσεις στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας και στον Ινδο-Ειρηνικό.
Το ΕΕΚ απορρίπτει ως αντιδραστικές κι αντιμαρξιστικές τις “θεωρίες” κομμάτων κι οργανώσεων της Αριστεράς, κοινοβουλευτικής κι εξωκοινοβουλευτικής, που αναγορεύουν την κλιμάκωση αυτών των απειλητικών για όλη την ανθρωπότητα πολεμικών εντάσεων σε σύγκρουση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού με τον κινέζικο ή και τον ρωσικό “ιμπεριαλισμό” για “την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα”. Δεν είμαστε “ουδέτεροι” αλλά κατηγορηματικά αντίθετοι και ενεργητικά πολέμιοι κατά του αμερικανο-νατοϊκού ιμπεριαλισμού και των συμμάχων του, μαζί και της ελληνικής αστικής τάξης, στην εκστρατεία αποικιοποίησης του πρώην σοβιετικού χώρου και της Κίνας.
Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε άκριτοι απολογητές του παλινορθωτικού Βοναπαρτισμού του Πούτιν ή του “σοσιαλισμού της αγοράς με κινεζικά χαρακτηριστικά”, όπως κάνει μια άλλη μερίδα της διεθνούς Αριστεράς. Παλεύουμε τον ιμπεριαλισμό αντιπαλεύοντας συνάμα τις δυνάμεις που του ανοίγουνε τον δρόμο, τις δυνάμεις και τάσεις της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Για την απαλλοτρίωση των ολιγαρχών, την ανατροπή των γραφειοκρατών, την εργατική εξουσία των Συμβουλίων (σοβιέτ), τον παγκόσμιο σοσιαλισμό.
5. Η Ελλάδα, στο νοτιοανατολικό βαλκανικό άκρο της Ευρώπης, στην πύλη της φλεγόμενης Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής, στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και στη διαδρομή του νέου διεθνούς “Δρόμου του Μεταξιού” της Κίνας, βρίσκεται στο σταυροδρόμι όλων των διεθνών αντιφάσεων και συγκρούσεων.
Από την ιστορική της διαμόρφωση, και τώρα, μετά την χρεοκοπία της χώρας στη δίνη της παγκόσμια κρίσης και της κρίσης της ευρωζώνης, με δόλωμα-διακύβευμα τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, η ελληνική αστική τάξη βλέπει στις ιμπεριαλιστικές Μεγάλες Δυνάμεις, το όχημα για ισχυροποίηση και ηγεμονία στη στρατηγική αυτή περιοχή. Σχεδόν 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, τυφλή απέναντι στην ίδια την Ιστορία, η άρχουσα τάξη της Ελλάδας συνδέει πάντα τα συμφέροντά της με τον ρόλο του χωροφύλακα του ιμπεριαλισμού. Γι’ αυτό και σήμερα συμμετέχει ενεργά σε όλα τα τυχοδιωκτικά σχέδια και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, εκτελώντας συνάμα και καθήκοντα συνοριοφύλακα του ιμπεριαλιστικού Φρουρίου-Ευρώπη. Αναβάθμισε την συμφωνία με τις ΗΠΑ, με την Σούδα να είναι το κύριο προπύργιο της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας στη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, και την Αλεξανδρούπολη να αποτελεί κρίσιμο κρίκο στην αλυσίδα περικύκλωσης της Ρωσίας. Την ίδια στιγμή, ελληνικές ένοπλες στρατιωτικές δυνάμεις συμμετέχουν σε επεμβάσεις των Αμερικανών και Γάλλων ιμπεριαλιστών σε ευρύτατη κλίμακα, από το Μάλι και την υπο-Σαχάρια Αφρική (Σαχέλ) ως τον Λίβανο και την Σαουδική Αραβία. Υποσύνολο ενταγμένο στην γενικότερη επιχείρηση επιβολής της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων στην περιοχή είναι και η συμμαχία Ελλάδας και Κύπρου με την δικτατορία του αλ Σίσι στην Αίγυπτο και το σιωνιστικό καθεστώς του Ισραήλ.
Σ’ αυτή τη αντιδραστική βάση η ελληνική μεγαλοαστική τάξη έρχεται σε σύγκρουση με την κύρια ανταγωνίστριά της στην περιοχή, την τουρκική άρχουσα τάξη, πληρεξούσιο του νατοϊκού ιμπεριαλισμού επίσης αλλά και με νεο-οθωμανικές χίμαιρες, συνεχείς στρατιωτικές επεμβάσεις στην περιοχή, συνεχείς ελιγμούς ανάμεσα στις δυτικές ιμπεριαλιστικές και περιφερειακές δυνάμεις (Ρωσία, Ιράν, Κατάρ κ.ά.) και φιλοδοξίες ηγεμονίας στον ευρύτερο τουρκόφωνο και σουνιτικό μουσουλμανικό κόσμο.
Η ελληνοτουρκική διαμάχη των δύο αρχουσών τάξεων, καλυμμένη με εθνικιστικές κορώνες και πατριωτικές μεγαλοστομίες, απειλεί τους λαούς με μακελειό σε Αιγαίο και Κύπρο. Είναι αντιδραστική και από τις δύο πλευρές. Η γραμμή μας παραμένει αταλάντευτα διεθνιστική:
Ο εχθρός βρίσκεται στις τράπεζες και στα υπουργεία, μέσα στην δική μας χώρα. Πόλεμο στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο των αφεντικών, ντόπιων και ξένων!
Έξω οι βάσεις του θανάτου, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ!
Όχι διχοτόμηση της Κύπρου, έξω όλοι οι στρατοί και ο βάσεις, ενιαίο, ανεξάρτητο, σοσιαλιστικό νησί!
Ενάντια στην υποταγή, τον κατακερματισμό και την αλληλοσφαγή των λαών που προωθούν οι αστικές ολιγαρχίες κι ο ιμπεριαλισμός, παλεύουμε για την σοσιαλιστική ομοσπονδιακή ενοποίηση των λαών στα Βαλκάνια, στην περιοχή, στην Ευρώπη, στον κόσμο!
6. Η ληστεία του Παγκόσμιου Νότου από τους ιμπεριαλιστές, η παγκόσμια κρίση του συστήματός τους, οι στρατιωτικές τους επεμβάσεις κι οι άμεσα ή δια πληρεξουσίων πόλεμοι, ξεριζώνουν και σπρώχνουν ολόκληρους πληθυσμούς απελπισμένων κι αποκλήρων στην οδύσσεια της προσφυγιάς. Πρόκειται για την μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών στην Ιστορία. Μόνο που αυτή την φορά η απεγνωσμένη αυτή μετακίνηση από τον καθημαγμένο παγκόσμιο Νότο γίνεται προς ένα παρακμασμένο και βυθιζόμενο στην κρίση παγκόσμιο Βορρά που επιστρατεύει ενάντια σε οικονομικούς και πολιτικούς πρόσφυγες, όλα τα μέσα της βαρβαρότητας.
Στη Μεγάλη Πορεία τους στην αναζήτηση Ζωής, οι πρόσφυγες θα συναντήσουν συχνά τον θάνατο στη Μεσόγειο, στο Αιγαίο, στον Έβρο, στα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα και τις νάρκες στα σύνορα του Φρούριου-Ευρώπη ή στα σύνορα Μεξικού και ΗΠΑ. Αν γλυτώσουν θα βρεθούν στα κολαστήρια των φυλακών και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, θα γνωρίσουν τον κρατικό ρατσισμό, την υποκινούμενη ξενοφοβία, το μαρτύριο της αποκοπής από τους οικείους, την τραγωδία των ασυνόδευτων προσφυγόπουλων.
Η φρίκη των συνόρων προεκτείνεται στο εσωτερικό, επιδρώντας και μεταλλάσσοντας το κοινωνικό και πολιτικό τοπίο. Τροφοδοτεί τον φασισμό και τις ακροδεξιές συμμορίες αλλά και κινήματα αλληλεγγύης και αντίστασης στην βαρβαρότητα – την συστημική βαρβαρότητα που, τελικά, απειλεί “ντόπιους” και “ξένους”.
Και στην Ελλάδα, όπως και στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο καπιταλιστικό κόσμο, οι κρατούντες ψαρεύουν στα θολά νερά του βάλτου που δημιουργεί το κλυδωνιζόμενο σύστημά τους και υποκινούν με την ξενοφοβική τους προπαγάνδα ένα πόλεμο των φτωχών ενάντια στους φτωχότερους, στήνοντας και δυναμώνοντας τις εγκληματικές συμμορίες των φασιστών. Δεν ξεμπερδέψαμε με τους φασίστες με την καταδίκη της ναζιστικής συμμορίας των Χρυσαυγιτών. Η Λερναία Ύδρα έχει πολλά κεφάλια και θα χρειαστεί η ηράκλεια πάλη της εργατική τάξης και του λαού για να τα κόψει και να ξεμπερδέψει με το τέρας και αυτούς που το τρέφουν και το προστατεύουν, το κεφάλαιο και το κράτος του. Παραμένει πάντα επίκαιρο το αντιφασιστικό κάλεσμα:Θάνατος στο φασισμό – λευτεριά στο λαό!
Το παρόν και το μέλλον του νέου νομαδικού προλεταριάτου των προσφύγων και μεταναστών είναι αλληλένδετο με το παρόν και το μέλλον των “ντόπιων” προλεταρίων και νεόφτωχων. Αλληλένδετη είναι και πρέπει να είναι η πάλη τους για χειραφέτηση από τα κοινωνικά δεινά, τωρινά και επαπειλούμενα. Ανοιχτά τα σύνορα για τους δυστυχισμένους! Να κλείσουν τα στρατόπεδα της ντροπής! Στον κόσμο των αφεντικών είμαστε όλοι ξένοι !Να αλλάξουμε τον κόσμο, να κερδίσουμε ξανά την ζωή που μας κλέβουν!
7. Η χρεοκοπημένη οικονομικά από το 2010 Ελλάδα παραδέρνει στην τρικυμία χωρίς πυξίδα και με τυφλό πλοηγό μια χρεοκοπημένη πολιτικά αντιδραστική κυβέρνηση που κυβερνά χάρη σε μια επίσης πολιτικά χρεοκοπημένη αντιπολίτευση. Η πιο μαύρη Δεξιά από την πτώση της χούντας, που δυο χρόνια τώρα μόνο συμφορές φέρνει στο φτωχό λαό και πλουσιοπάροχα δώρα στους κοντινούς “ημετέρους”, μας κάθισε στο σβέρκο ελέω της “πρώτης φορά κυβερνώσας Αριστεράς” του ΣΥΡΙΖΑ παρέα με το μακαρίτικο ακροδεξιό ΑΝΕΛ.
Χωρίς την οικτρή διάψευση των λαϊκών προσδοκιών, χωρίς την προδοσία των αντιμνημονιακών αγώνων, πάνω στους οποίους σέρφαρε ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς την επαίσχυντη “κωλοτούμπα” που ποδοπάτησε την εκφρασμένη στο Δημοψήφισμα λαϊκή θέληση κι αναποδογύρισε σε ΝΑΙ της ήττας την νίκη του ΟΧΙ τον Ιούλιο του 2015, χωρίς την υποταγή στην μισητή τρόικα και τον ιμπεριαλισμό, χωρίς το τρίτο και χειρότερο μνημόνιο που στραγγάλισε με φόρους τους μικροαστούς για χάρη των ματωμένων “πλεονασμάτων” και διέρρηξε το κοινωνικό μέτωπο που είχαν συγκροτήσει με την εργατική τάξη, δεν θα μπορούσε η Δεξιά ΝΔ, ένα συνονθύλευμα ακροδεξιών και νεοφιλελεύθερων, του Κούλη υιού Μητσοτάκη, του υστερικού τηλεπωλητή αντισημιτικών ναζιστικών βιβλίων Άδωνη, του τσεκουροφόρου Βορίδη, και λοιπών “αστέρων” να δημαγωγήσει και να ξαναπάρει την κουτάλα και το ρόπαλο της κυβερνητικής εξουσίας το 2019.
Δεν πρόκειται απλώς για μια ακόμα “εναλλαγή στην εξουσία”, μια αναμενόμενη στον αστικό κοινοβουλευτισμό “εκλογική επιστροφή της ΝΔ”, μια ανακύκλωση του ίδιου. Μετά την διάρρηξη της “κανονικότητας” από την “τέλεια καταιγίδα” της κρίσης και της πανδημίας, τίποτα δεν είναι “κανονικό”.
Δηλωμένος πολιτικός στόχος της νέας κυβέρνησης ΝΔ, όπως με κυνισμό τον διατύπωσε ο πρώην γραμματέας της “νεολαίας’ του δικτάτορα Παπαδόπουλου και τώρα πρωτοκλασάτος υπουργός του Μητσοτάκη, ο Βορίδης: “Να δημιουργήσει τους όρους ώστε ποτέ πια να μην διεκδικήσει την εξουσία η Αριστερά, είτε με τα όπλα είτε με τις κάλπες”. Μ’ άλλα λόγια, θέλει να μας γυρίσει πίσω, ούτε καν στις δεξιές κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης μια και επιχειρεί να καταστρέψει ό,τι απέμεινε από την Μεταπολίτευση, όλα τα δημοκρατικά κεκτημένα από την κατάρρευση της χούντας. Ουσιαστικά η κυβέρνηση Μητσοτάκη – Άδωνη – Βορίδη – Χρυσοχοΐδη θέλει να γυρίσει την χώρα στα πέτρινα χρόνια μετά τον εμφύλιο.
Η άρχουσα τάξη της χώρας και το πιο δοκιμασμένο πολιτικό της προσωπικό συνεχίζουν να ζουν με το φόβο της απώλειας της εξουσίας της, όπως ήδη το έζησε και ποτέ δεν το ξέχασε στην επαναστατική δεκαετία του 1941-49, στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 και την πτώση της χούντας το 1974, στην εξέγερση του 2008, στους μαζικούς αντιμνημονιακούς αγώνες του 2010-15.
Τώρα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να γυρίσει τον τροχό της Ιστορίας πίσω, με τους ανθρωποφύλακες του Χρυσοχουντίδη, την πανεπιστημιακή αστυνομία της Κεραμέως, τον στραγγαλισμό των εργατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών με τον χουντονόμο Χατζηδάκη, κηρύσσοντας μια μόνιμη κατάσταση “εξαίρεσης”, συνολικά με την υπερτροφία ενός αστυνομικού κράτους προστατευτικής φωλιάς φασιστών και υποκόσμου τύπου… Φουρθιώτη.
Έτσι, όμως, στόχος της λαϊκής δυσαρέσκειας γίνεται όχι απλώς η κυβερνητική πολιτική αλλά το ίδιο το Κράτος που απλώνει τα πλοκάμια του παντού, προσπαθώντας να ελέγξει με αστυνομικά μέτρα κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής: την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων.
Καθόλου τυχαία, οι μαζικές αντιδράσεις κι αντιστάσεις δεν άργησαν, από την μαζικότατη λαϊκή αντιφασιστική συγκέντρωση για την καταδίκη της “Χρυσής Αυγής” στο Εφετείο, τον Οκτώβρη 2020 μέχρι τη κινητοποίηση-καμπή στη Νέα Σμύρνη και στη συνέχεια στις λαϊκές γειτονιές και στο κέντρο της Αθήνας ενάντια στην αστυνομική βία. Αστοί αναλυτές παραδέχτηκαν ότι “πολλή καύσιμη ύλη συγκεντρώθηκε” κι ο Χρυσοχοΐδης μίλησε για “626 διαδηλώσεις στους δύο πρώτους μήνες του 2021” που τις χρέωσε όλες στην δίκαιη κι ολοένα μαζικότερη αλληλεγγύη στον απεργό πείνας Κουφοντίνα.
Η υπερτροφία του Κράτους δείχνει την φθορά και απονομιμοποίηση της δεξιάς κυβέρνησης, τον κλονισμό της ίδιας της αστικής ηγεμονίας. Κανένα καθεστώς δεν μπορεί να κυβερνά μόνο με τον βούρδουλα χωρίς να διατηρεί την συναίνεση κάποιας κρίσιμης μάζας του πληθυσμού.
Κι εδώ, σε συνθήκες κλιμακούμενης κρίσης, είναι η ίδια οικονομική πολιτική της κυβέρνησης που υποσκάπτει την όποια συναίνεση των μικροαστικών στρωμάτων που βλέπουν τις ελπίδες τους να φυλλορροούν και τα μαγαζιά τους να βάζουν λουκέτο.
Το κυβερνητικό πρόγραμμα με τον βαρύγδουπο τίτλο Ελλάδα 2.0 που υποβλήθηκε ελπίζοντας στη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ στηρίζεται στο ακραία νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα Πισσαρίδη που θέλει η Δεξιά να εφαρμόσει εκτός τόπου και χρόνου, καθώς σωριάζεται σε ερείπια η νεοφιλελεύθερη τάξη πραγμάτων διεθνώς. Τα ποσά από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ είναι άρρηκτα δεμένα με αντιμεταρρυθμίσεις, νέους φόρους και μνημονιακές επιταγές, με το κλείσιμο των λεγόμενων εταιρειών ζόμπι και το βούλιαγμα του αχανούς αρχιπελάγους των μικρών επιχειρήσεων. Καθόλου τυχαία, ο περιβόητος Σόιμπλε ξαναβγήκε στο κλαρί για να απειλήσει για την τύχη της Ιταλίας και της Ελλάδας με το χρέος της στο 220% του ΑΕΠ…
Με μεροκάματα πείνας για μια πρόσκαιρη εργασία-λάστιχο, με το κόστος της ζωής να ανεβαίνει και προπαντός με την ανεργία να φουντώνει ξανά, ιδιαίτερα στη νέα γενιά, με διαλυμένη την Υγεία και την Παιδεία, η εύφλεκτη ύλη για μια κοινωνική έκρηξη συγκεντρώνεται γοργά.
Το πρώτο άμεσο καθήκον μας είναι η συγκέντρωση δυνάμεων κι η συσπείρωση αγώνων κι αγωνιστών στη μετωπική σύγκρουση με την άθλια αυτή αντιλαϊκή κυβέρνηση των “α(χ)ρίστων”. Για την ανατροπή της από τις μάζες μέσα από την οργάνωση μιας Γενικής Πολιτικής Απεργίας διαρκείας. Για να ανοίξει ο δρόμος στη μόνη πραγματική εναλλακτική λύση: την εργατική εξουσία και την σοσιαλιστική διέξοδο από την κρίση.
8. Η κυβέρνηση πατάει όχι μόνο στη δουλική υπηρεσία του εργοδοτικού-κρατικού “συνδικαλισμού” αλλά προπαντός στο πολιτικό κενό μιας δραστικής αντιπολίτευσης που να προβάλλει σαν πειστική εναλλακτική πρόταση εξουσίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μια από τα ίδια και χειρότερα: μια δεξιότερη εκδοχή αστικής “προοδευτικής κυβέρνησης” με πιθανότερο εταίρο το συρρικνωμένο ΚΙΝΑΛ /ΠΑΣΟΚ που μεγάλο μέρος του λοξοκοιτάζει επίμονα προς την Δεξιά.
Το ΚΚΕ στη ρητορική του μιλάει μεν για εργατική εξουσία και σοσιαλισμό αλλά απωθεί την προοπτική τους στο ακαθόριστο μέλλον, επικαλούμενο βεβαίως, όπως πάντα, τους αιωνίως “αρνητικούς συσχετισμούς” ή και το “χαμηλό επίπεδο συνειδητοποίησης της εργατικής τάξης”, προσμετρούμενο συνήθως σε αριθμό κομματικών ταυτοτήτων και ψήφους.
Γι’ αυτό, παρόλο που η ΝΔ φθείρεται συνεχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα καρκινοβατεί επιτόπου αλλά και το ΚΚΕ μένει καθηλωμένο. Το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ της Φώφης και του Λοβέρδου δεν πείθει ούτε τους εναπομείναντες πασόκους. Το ίδιο και το αρχηγικό Βαρουφακικό ΜΕΡΑ 25.
Το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται, χωρίς αμφιβολία, στον χώρο της Αριστεράς. Μπορεί για την ανοιχτή συνθηκολόγηση του 2015 να ευθύνεται ο Τσίπρας κι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά το πολιτικό κόστος το πλήρωσε και το πληρώνει όλο το αριστερό και εργατικό κίνημα. Η απογοήτευση, η σύγχυση, η υποχώρηση, οι τάσεις αποστράτευσης, απλώθηκαν και πέρα από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ σε όλο τον κόσμο της εργασίας και στο φάσμα των κομμάτων κι οργανώσεων της Αριστεράς, κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής, ακόμα κι επαναστατικής, έστω κι αν προειδοποιούσε για τον ρόλο και την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ πριν και μετά τις εκλογές, όπως έκανε το ΕΕΚ.
Όταν δέχεται ένα ισχυρό πλήγμα η εργατική τάξη και υποχωρεί, η πρωτοπορία της δεν μένει αλώβητη. Ούτε μπορεί ούτε πρέπει να αυτοδικαιωθεί με ένα “εμείς σας τα λέγαμε…”. Το ίδιο το ΕΕΚ πλήρωσε το δικό του τίμημα, έχοντας υποτιμήσει την απογοήτευση και την υποχώρηση του κινήματος μετά το 2015.
Χρέος του ΕΕΚ, αλλά και της ευρύτερης πρωτοπορίας στο κίνημα, είναι να ανασυνταχθεί, να βγάλει τα μαθήματα από τις στρατηγικές εμπειρίες της προηγούμενης δεκαετίας, να προχωρήσει στον αναγκαίο στρατηγικό επαναπροσανατολισμό και τον προγραμματικό επανεξοπλισμό στις νέες συνθήκες. Να βγάλει μαθήματα από την παρέμβαση στην ταξική πάλη και τις καθυστερήσεις στην εκπαίδευση μαρξιστικών στελεχών. Να αντιπαλέψει τις πιέσεις και τις συγχύσεις, να συσπειρώσει και να οργανώσει στην επαναστατική οργάνωση και την επαναστατική Διεθνή, πρώτα απ’ όλα τους πιο μαχητικούς κι ανυποχώρητους αγωνιστές. Αλλά, ταυτόχρονα να ενθαρρύνει, στις δύσκολες στιγμές, όλους τους συντρόφους και συντρόφισσες, να συζητήσει υπομονετικά, μέσα κι έξω από το ΕΕΚ, να εμπνεύσει. Να ανιχνεύσει συλλογικά και τολμηρά νέους, απάτητους δρόμους. Σ’ αυτές τις κατευθύνσεις πρέπει να κινηθεί το ΕΕΚ μετά το 17ο Συνέδριο.
9. Δεν υπάρχουν περιθώρια καθυστερήσεων. Ενώ η “τέλεια καταιγίδα” μαίνεται και μπαίνουν στην αρένα της ταξικής πάλης, με μια στυφή γεύση οργής και κοινωνικής απόγνωσης νέα στρώματα καταπιεσμένων στην Ελλάδα και διεθνώς, βλέπουμε συνάμα να εκδηλώνονται στον αριστερό χώρο τάσεις συντηρητικοποίησης, δεξιόστροφες, κινήσεις επανάληψης πολιτικών που χρεοκόπησαν οριστικά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά την άδοξη ήττα του το 2019, μετακινείται ολοένα δεξιότερα. Μεταλλάσσεται σε ανοιχτά κεντροαριστερό μόρφωμα, μέσα στα καπιταλιστικά πλαίσια, πιστό στη “συνέχεια του (αστικού) κράτους” πάντα, προσαρμοσμένο στους “θεσμούς” της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, ζητώντας μια θέση στην ουρά της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Το “πρόγραμμά” του ΣΥΡΙΖΑ Ελλάδα+ που συνέταξε η επιτροπή του σοσιαλφιλελεύθερου Σταθάκη στηρίζεται κι αυτό, όπως και το πισσαριδικό – μητσοτακικό έκτρωμα Ελλάδα 2.0, σε ελπίδες φρούδες για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Ακολουθεί μια πολιτική ήττας που θα την πληρώσουν όσοι, με τις καλύτερες προθέσεις συχνά, συνεχίζουν να ελπίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ, ή, έστω, βλέπουν σ’ αυτόν το “μικρότερο κακό”.
Είναι σαφές ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν έμαθε τίποτα και δεν μετάνοιωσε για τίποτα.
Αλλά και η αντίπαλη ηγεσία του ΚΚΕ δεν φαίνεται να έμαθε ή να μετάνοιωσε για τίποτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην επέτειο του Δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015, το υψηλό αυτό σημείο πολιτικής αντιπαράθεσης του λαού με τα μνημόνια και την τρόικα αλλά και το σημείο καμπής προς την κατηφόρα, η μεν συριζαία “Αυγή” της 11/7/21 διατυμπάνιζε ότι το ΟΧΙ ήταν “μια νίκη χωρίς διέξοδο”, ο δε σταλινικός “Ριζοσπάστης” την ίδια μέρα καμάρωνε ότι καλά έκανε το ΚΚΕ και μποϊκόταρε το Δημοψήφισμα και το ΟΧΙ με το άκυρο… Η ανάγκη αυτοσυντήρησης των γραφειοκρατιών θυσιάζει την ίδια την άβολη ιστορική αλήθεια.
Με τέτοια πεισματική άρνηση των γραφειοκρατών να λάβουν υπόψη τους τις αλλαγές στη συνείδηση και το αίσθημα των εργατικών-λαϊκών μαζών, είναι κατανοητό γιατί ο μεν ΣΥΡΙΖΑ δεν ξανακερδίζει τις δυνάμεις που έχασε ο ίδιος ή που χάνει η ΝΔ αλλά και γιατί το κενό που αφήνει δεν το αναπληρώνει το ΚΚΕ.
Αλλά και στις διάσπαρτες δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς κυριαρχεί σύγχυση και ανακυκλώνονται αδιέξοδα. Ποιους νέους δρόμους κι ορίζοντες ελπίδας μπορούν να ανοίξουν κινήσεις που ερωτοτροπούν ξανά με την φενάκη της εκλογής μιας “αριστερής κυβέρνησης” , όπως το 2012-15, ή γυροφέρνουν πάλι τον ΣΥΡΙΖΑ, παρόλο που σημαντικές αριστερές οργανώσεις αποδεκατίστηκαν και δυνάμεις αγωνιστών χάθηκαν με ανάλογες επιλογές;
Ή τί το καινούργιο μπορεί να υπάρξει και να εμπνεύσει από εγχειρήματα δημιουργίας κάποιου μικρότερου, “αριστερότερου” ΣΥΡΙΖΑ στα αριστερά, υποτίθεται, του ΣΥΡΙΖΑ;
Ή ενός μικρότερου ΚΚΕ “στα αριστερά του ΚΚΕ”, χωρίς να ξεφεύγει από τα άλυτα ιστορικά προβλήματα του τελευταίου; Την στιγμή που ορισμένοι, στον χώρο αυτών των προσπαθειών, κάνουν κριτική από τα δεξιά στο ΚΚΕ, είτε ζητώντας επιστροφή στην πολιτική Φλωράκη, είτε κατηγορώντας το ΚΚΕ για “αριστερισμό”(!) , ακόμα και για… τροτσκισμό(!;), επειδή αναφέρεται στην εργατική εξουσία;
Αναγνωρίζουμε σ’ αυτές τις κινήσεις και πέρα από αυτές, την ειλικρινή αγωνία πολλών αγωνιστών, ιδιαίτερα μπροστά στα οξυνόμενα προβλήματα και προκλήσεις της εποχής και την αδυναμία, την παράλυση ή και την αποτυχία μιας κατακερματισμένης Αριστεράς να τα αντιμετωπίσει. Αναγνωρίζουμε την αναζήτηση όρων κοινής δράσης που να μην ματαιώνεται από καιροσκοπισμούς και γραφειοκρατικά “καπέλα”. Αλλά πρέπει να ξεχωρίσουμε την σύγχυση σαν αναπόφευκτο, σε ένα βαθμό, προϊόν της κρίσης και την σύγχυση σαν παράγοντα αναπαραγωγής και διαιώνισης της κρίσης του κινήματος.
Χωρίς την διαρκή πάλη να ξεπεραστεί η σύγχυση, με κοινή δράση και διάλογο αρχών, μπροστά και μέσα στις μάζες, δεν θα ξεπεραστεί η ίδια η κρίση, δεν θα εξοπλιστεί με ταξική συνείδηση, πρόγραμμα, οργάνωση η εργατική τάξη – και δεν θα νικήσουμε τον ταξικό εχθρό.
Στην μεγάλη καμπή της Ιστορίας, στην οποία βρισκόμαστε, καμιά δύναμη του εργατικού και επαναστατικού κινήματος -και κανένας κομμουνιστής και κομμουνίστρια- δεν μπορεί να διεκδικήσει το αλάθητο ή την κατοχή της απόλυτης αλήθειας. Όποιος/α λέει ότι “από θεωρία πάμε καλά αλλά μας λείπει μόνο η κατάλληλη πράξη”, εκφράζει συνήθως, όχι τόσο μια τυφλή πίστη στον ακτιβισμό και τον κινηματισμό -καταλήγοντας αργά ή γρήγορα στην παράλυση και εγκατάλειψη της πράξης- όσο έναν βαθύτατο σκεπτικισμό για την ίδια την επαναστατική θεωρία ως οδηγό στην ιστορική ανατρεπτική Πράξη.
10. Στη βάση αυτών εκτιμήσεων, το ΕΕΚ, σαν επαναστατική τεταρτοδιεθνιστική οργάνωση μάχης, προχωρά χωρίς ιστορική αμνησία αλλά περήφανο για την παράδοση του Τροτσκισμού που συνεχίζει, φέρνοντας την επαναστατική μνήμη του Οκτώβρη 1917 κι όλων των νικών, των ηττών, του έπους και των τραγωδιών του 20ού αιώνα ζωντανή, όχι σαν νεκρό δόγμα αλλά σαν πυξίδα μέσα στις τρικυμίες και τις πρωτοφανείς προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Το ΕΕΚ είναι αποφασισμένο να παλέψει να αναβαθμίσει την θεωρητική του πάλη και την πρακτική του δράση, στην επόμενη περίοδο μέχρι το 18ο Συνέδριο το 2022, ξεπερνώντας παλιά και νέα προβλήματα που έφερε στο φως το 17ο Συνέδριο του Ιουνίου 2021:
* με πρωτοβουλίες κι επεμβάσεις στις κεντρικές πολιτικές μάχες στην Ελλάδα και διεθνώς, σε όλα τα κοινωνικά μέτωπα, ενάντια στην κυβέρνηση, την αστυνομική βία, τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, την πατριαρχία, την έμφυλη βία κατά των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ υποκειμένων, την οικολογική και κλιματική καταστροφή
* με συστηματική δουλειά των οργανώσεων του ΕΕΚ στις εργατικές και λαϊκές γειτονιές, στην πάλη της αντιμετώπισης όλων των επειγόντων αναγκών και προβλημάτων που γεννούν η κρίση, το κεφάλαιο και το κράτος, προωθώντας την λαϊκή αυτο-οργάνωση κι αυτενέργεια, τις λαϊκές συνελεύσεις, τις Επιτροπές Αγώνα, εκλεγμένες και ανακλητές από τις συνελεύσεις.
* με συγκεντροποίηση και αναβάθμιση της δουλειάς στο εργατικό πολιτικο-συνδικαλιστικό κίνημα, προωθώντας την Πρωτοβουλία για μια Εργατική Κίνηση που θα αγκαλιάζει και θα παρεμβαίνει σε όλους τους χώρους της εργατικής τάξης, εργαζόμενης κι άνεργης, “ντόπιας” και προσφυγικής, ενάντια σε γραφειοκρατίες και γραφειοκρατικές πρακτικές μέσα κι έξω από τα συνδικάτα, συγκροτώντας σε ανεξάρτητη ταξική βάση Κέντρο ή Κέντρα Αγώνα
* με αποφασιστική στροφή στη νέα γενιά, εργαζόμενη, άνεργη, σπουδάζουσα, μαθητική, μια γενιά που της στερούν το μέλλον ενώ είναι το μέλλον και γι’ αυτό βρίσκεται και θα βρίσκεται ολοένα περισσότερο στην πρώτη γραμμή της μάχης. Πρώτιστης ανάγκης και καθήκον για το ΕΕΚ και τις τοπικές οργανώσεις του είναι η αναδιοργάνωση, η εκπαίδευση και δράση της Οργάνωσης Επαναστατικής Νεολαίας (ΟΕΝ)
* με ανοικτό πάντα και μάχιμο το μέτωπο της επαναστατικής μαρξιστικής θεωρίας, της εκπαίδευσης στελεχών στο Κόμμα, την νεολαία, το εργατικό κίνημα, της έκδοσης, διάδοσης και μελέτης έργων της επαναστατικής θεωρίας του Μαρξισμού. Ενάντια στα νεκρά μηχανικά σχήματα, στο κέντρο της δημιουργικής, αδογμάτιστης ανάπτυξης της επαναστατικής θεωρίας βρίσκεται η υλιστική διαλεκτική και η υλιστική αντίληψη της Ιστορίας. Αυτόν το σκοπό θα υπηρετεί η αναβάθμιση και σταθερή λειτουργία της Σχολής Στελεχών “Λέων Τρότσκυ” .
Όλα τα επιμέρους βήματα και οι απαραίτητες αλλαγές και διορθώσεις που θα απαιτηθούν στην πραγμάτωσή τους υπηρετούν και υποτάσσονται στον ιστορικό σκοπό για τον οποίο ιδρύθηκε, πάλεψε και παλεύει το τροτσκιστικό κίνημά μας, μαζί και η Εργατική Διεθνιστική Ένωση (ΕΔΕ) από το 1963 και η συνέχεια της, από το 1985, το Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα (ΕΕΚ-Τροτσκιστές): την πάλη για την παγκόσμια διαρκή επανάσταση και την επαναστατική Τέταρτη Διεθνή για την κομμουνιστική αλλαγή του κόσμου που άρχισε με την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση του 1917 και μέχρι την ολοκλήρωσή της σε όλο τον πλανήτη.
Η ΚΕ του ΕΕΚ-Τροτσκιστές
Ιούλιος 2021
