του Σάββα Μιχαήλ-Μάτσα

1. Καθώς ο πόλεμος δια πληρεξουσίου που προκάλεσε το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία εισέρχεται στον όγδοο μήνα μαζικής καταστροφής, μια νέα, απειλητικότερη κλιμάκωση της πολεμικής σύγκρουσης με τη Ρωσία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2022, ξεκίνησε μια ουκρανική αντεπίθεση στην περιοχή του Χαρκόβου, η οποία πέτυχε να οδηγήσει σε σημαντική υποχώρηση τις ρωσικές δυνάμεις και κατέλαβε πόλεις στρατηγικής σημασίας όπως το Ιζιούμ στον ποταμό Ντονέτς. Η απάντηση της ρωσικής ηγεσίας ήταν να κηρύξει στις 21 Σεπτεμβρίου «μερική επιστράτευση» 300.000 νέων στρατευμάτων και να προκηρύξει δημοψήφισμα στις 23-27 Σεπτεμβρίου στις Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ καθώς και στη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια για την ένταξή τους στη Ρωσική Ομοσπονδία. Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν συντριπτικά υπέρ της ένταξης στη Ρωσική Ομοσπονδία, γιορτάστηκαν πανηγυρικά στη Μόσχα στις 30 Σεπτεμβρίου και επικυρώθηκε από την ρωσική κάτω και την άνω Βουλή στις 3 και 4 Οκτωβρίου.

Το πολεμικό μέτωπο στο Ντονμπάς μετατράπηκε επίσημα σε σύνορο μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και οποιαδήποτε περαιτέρω επίθεση στα εδάφη που ενώθηκαν με τη Ρωσία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως casus belli, μια αιτία ανοιχτής και άμεσης αντιπαράθεσης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Το Κίεβο υπέβαλε αμέσως αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ με διαδικασία fast track. Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ απάντησαν αόριστα ότι η αίτηση «θα γίνει αποδεκτή κάποια άλλη στιγμή». Η ΕΕ απάντησε με νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Η κλιμάκωση, συμπεριλαμβανομένων της απειλής –όχι μπλόφας– και από τις δύο πλευρές για χρήση «τακτικών» πυρηνικών όπλων, φέρνει την υπαρκτή απειλή μιας πυρηνικής καταστροφής πιο κοντά από ποτέ.

Χάρτης του ρωσσοουκρανικού πολέμου, 13/10/2022.
Δημοσιεύεται βάσει της αδείας Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International.

Στο μεταξύ, ενώ συνεχίζονταν οι εορτασμοί στη Μόσχα για την ενσωμάτωση των τεσσάρων περιοχών στη Ρωσική Ομοσπονδία, η καλά προετοιμασμένη, βαριά οπλισμένη, εκπαιδευμένη και εποπτευόμενη από το ΝΑΤΟ ουκρανική αντεπίθεση συνεχίζεται, ανακαταλαμβάνοντας τον στρατηγικό σιδηροδρομικό κόμβο Κράσνυι (Κόκκινο) Λυμάν, που βρίσκεται σε κρίσιμη θέση μεταξύ του Χαρκόβου, του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Αναπτύσσεται περαιτέρω η προέλαση των ουκρανικών δυνάμεων στο μέτωπο της περιοχής της Χερσώνας, με στόχο την ίδια τη Χερσώνα ως κύρια στρατηγική πόλη, στις πύλες της Μαύρης Θάλασσας.

Οι εορτασμοί στο Κίεβο, την Ουάσιγκτον και σε όλες τις δυτικές πρωτεύουσες, καθώς και εκείνοι για τους αντίθετους λόγους στη Μόσχα, είναι εκτός τόπου και χρόνου. Οι ανακοινώσεις των δυτικών κεντρικών μέσων μαζικής ενημέρωσης για μια επικείμενη ήττα της Ρωσίας «είναι πολύ υπερβολικές», για να χρησιμοποιήσω το ειρωνικό σχόλιο του Μαρκ Τουέιν μετά τις ανακοινώσεις του Τύπου για τον θάνατό του. Είναι πράξεις προπαγανδιστικού πολέμου, αναπόσπαστο μέρος της κλιμακούμενης πολεμικής αναμέτρησης. Δεν επιτρέπεται, όμως, καμία αυταπάτη: συντελείται μια επικίνδυνη καμπή στον πόλεμο στην Ουκρανία που επιταχύνει τώρα τη διολίσθηση προς την άβυσσο. Δεν είναι ώρα για εορτασμούς όταν το απειλητικό φάσμα του πυρηνικού αφανισμού πλανάται πάνω από την ανθρωπότητα και την ύπαρξη ζωής πάνω στη Γη.

2. Η κλιμάκωση του πολέμου ήταν αναμενόμενη. Νωρίτερα, σε ένα προηγούμενο σημείο καμπής, μετά την αποτυχία της αρχικής ρωσικής επίθεσης για την κατάληψη του Κιέβου με πόλεμο-αστραπή και τον επαναπροσανατολισμό των ρωσικών δυνάμεων στο Ντονμπάς ως κύριο μέτωπο στρατιωτικής σύγκρουσης, τα περισσότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κρατικοί αξιωματούχοι στη Δύση προέβλεψαν το άνοιγμα μιας «παρατεταμένης περιόδου αδιεξόδου» και «έναν μακρύ πόλεμο φθοράς».

Η άποψή μας, που εκφράστηκε σε ανακοινώσεις του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Κέντρου «Κρίστιαν Ρακόφσκι», συμπεριλαμβανομένης και της Διακήρυξης της Έκτακτης Αντιπολεμικής Αντιιμπεριαλιστικής Συνδιάσκεψής του στις 25-26 Ιουνίου 2022, που δημοσιεύτηκε στο RedMed.org [και στη Νέα Προοπτική] ήταν ακριβώς η αντίθετη.

Είχαμε προειδοποιήσει στην τελική Διακήρυξη της Διάσκεψης: «Η παράταση του πολέμου δεν σημαίνει απλώς έναν μακρύ πόλεμο φθοράς ή ένα παρατεταμένο αδιέξοδο. Σημαίνει, πάνω από όλα, μια ολοένα και πιο βίαιη διαδικασία κλιμάκωσης, μιας περαιτέρω διεθνούς επέκτασης του πολέμου, που οδηγεί τελικά σε θερμοπυρηνική καταστροφή της ζωής πάνω στη Γη».

Η εκτίμησή μας βασίστηκε και συνεχίζει να βασίζεται στον διεθνή χαρακτήρα, τις διεθνείς κινητήριες δυνάμεις, την διεθνή δυναμική της πολεμικής προσπάθειας του ΝΑΤΟ για τον κατακερματισμό και τον αποικισμό του πρώην σοβιετικού χώρου και πρώτα απ’ όλα της Ρωσίας και μετά της Κίνας.

Όπως ορθά τόνισε η Διακήρυξη της Διεθνούς Διάσκεψης του Ιουνίου 2022 του Κέντρου «Κρίστιαν Ρακόφσκι», «Ο πόλεμος στην Ουκρανία σηματοδοτεί ένα δραματικό σημείο καμπής της ιστορίας, με κινητήρια δύναμη την κλιμακούμενη παγκόσμια κρίση του αποσυντιθέμενου ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού και αλλάζει την πολιτική και κοινωνική διαμόρφωση του κόσμου. Φέρνει την ανθρωπότητα στο χείλος της αβύσσου, ανοίγοντας τις πύλες σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο και έναν πυρηνικό Αρμαγεδδώνα. Το πρώτο και επείγον καθήκον της διεθνούς εργατικής τάξης και των καταπιεσμένων είναι να σταματήσουν την ιμπεριαλιστική πολεμική κίνηση προς τον παγκόσμιο αφανισμό, μετατρέποντάς την σε επαναστατικό αγώνα για καθολική χειραφέτηση, για τον παγκόσμιο Σοσιαλισμό».

Εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε αυτή την εκτίμηση και τη γενική γραμμή, που επιβεβαιώνεται δραματικά και πάλι από τις πρόσφατες εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου.

Ο ισχυρισμός των ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ ότι είναι η «Ρωσία του Πούτιν» που πρέπει να κατηγορηθεί για την τρέχουσα κλιμάκωση είναι πράξη ακραίας υποκρισίας. Είναι εξίσου γελοίος με τον προηγούμενο ισχυρισμό, ο οποίος αποκαλούσε την πολεμική σύγκρουση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 «απρόκλητο πόλεμο του Πούτιν», ένα προπαγανδιστικό τέχνασμα που κάλυπτε πλήρως τις ασταμάτητες προβοκάτσιες του ίδιου του ΝΑΤΟ: την συνεχή επέκτασή του προς ανατολάς έως τα ρωσικά σύνορα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το πραξικόπημα του Μαϊντάν το 2014 που το ακολούθησαν 8 χρόνια «υβριδικού πολέμου» εναντίον του λαού του Ντονμπάς και, τελευταίο αλλά όχι έσχατο, τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στον τρέχοντα πόλεμο στην Ουκρανία με δημόσια διακηρυγμένο πολεμικό στόχο «τη στρατηγική ήττα της Ρωσίας»…

Η τρέχουσα φάση κλιμάκωσης ξεκίνησε με την ουκρανική αντεπίθεση στην περιοχή του Χαρκόβου, η οποία προετοιμάστηκε λεπτομερώς από το ΝΑΤΟ, εξοπλίστηκε βαριά με τα πιο προηγμένα όπλα, με προσωπικό καλά εκπαιδευμένο από συμβούλους των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και καθοδηγήθηκε σε κάθε βήμα απευθείας με τα μέσα στρατιωτικής τεχνολογίας υψηλού επιπέδου των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ. Οι δορυφόροι των ΗΠΑ επισήμαναν τα στρατιωτικά τρωτά σημεία στο βορειοανατολικό μέτωπο στην περιοχή του Χαρκόβου, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής πόλης Ιζιούμ, όπου είχαν απομείνει μόνο μερικές χιλιάδες ρωσικές παραστρατιωτικές δυνάμεις χωρίς βαρύ οπλισμό.

Ο χρόνος της αντεπίθεσης και της κλιμάκωσης ήταν ξεκάθαρα καθορισμένος για να αποφευχθούν φθινοπωρινές βροχές που κάνουν τα πεδία των μαχών λασπωμένα και κυρίως ο επερχόμενος βαρύς χειμώνας που αποτρέπει λόγω χιονιού και κακών καιρικών συνθηκών μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις στο στρατιωτικό θέατρο των επιχειρήσεων.

Κανείς, από καμία πλευρά, δεν μπορεί να υποτιμήσει τον ρόλο που έπαιξε ο «Στρατηγός Χειμώνας» όχι μόνο στο ιστορικό παρελθόν, στους πολέμους με τη ναπολεόντεια Γαλλία και τη ναζιστική Γερμανία, αλλά κυρίως σήμερα με την όξυνση της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, ιδιαίτερα με την ενεργειακή κρίση που πλήττει την Ευρώπη και τη βιομηχανική μηχανή της, τη Γερμανία.

Η δολιοφθορά στους αγωγούς Nord-Stream 1 και 2 που συνδέουν τη Ρωσία με τη Γερμανία, έγινε στο πλαίσιο της τρέχουσας κλιμάκωσης – ενώ η Ρωσία δεν είχε καμία ανάγκη ή ενδιαφέρον να πυροβολήσει τα ίδια της τα πόδια.

Ο ισχυρός παράγοντας της αυξανόμενης ενεργειακής κρίσης αποκαλύπτει όλες τις εύθραυστες διαχωριστικές γραμμές στην Ατλαντική Συμμαχία, μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε. καθώς και εντός της ίδιας της Ε.Ε. Είναι προφανές ότι το μεγαλύτερο μέρος του οικονομικού κόστους του πολέμου στην Ουκρανία πέφτει ως συντριπτικό βάρος σε μια καπιταλιστική Ευρώπη που είναι ήδη παγιδευμένη στον εφιάλτη μιας παγκόσμιας ύφεσης σε συνδυασμό με υψηλό πληθωρισμό. Ο Νίαλ Φέργκιουσον, ο γνωστός αντιδραστικός ιστορικός, συγγραφέας του διαβόητου βιβλίου Η Δύση και οι Υπόλοιποι, και ενεργός στρατηγικός σύμβουλος του ιμπεριαλισμού, υποστηρίζει ότι «η προοπτική μιας ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη -η οποία θα μπορούσε να φθάσει πιθανώς σε διαστάσεις όπως εκείνες της Βαϊμάρης- όσον αφορά την οικονομική αναταραχή και τη λαϊκή δυσαρέσκεια – και οι πιθανές πολιτικές συνέπειες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα δοκιμάσουν τη συνοχή του δυτικού μπλοκ και τη συνέχιση της υποστήριξης στην Ουκρανία» (Βλέπε Bloomberg.com και Geopolitical Monitor, 20 Σεπτεμβρίου 2022).

Οι φυγόκεντρες δυνάμεις και οι τάσεις κατακερματισμού εντείνονται εντός της Ε.Ε. Το σχεδιαζόμενο πακέτο ενεργειακής στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών της Γερμανίας ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, για να θωρακίσει τη δική της εθνική οικονομία, προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες από όλα σχεδόν τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Όχι μόνο ο Όρμπαν της Ουγγαρίας, αλλά και ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο Λεμέρ, δύο Επίτροποι της ΕΕ, ο Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος οικονομικών και ο Τιερί Μπρετόν, επίτροπος εσωτερικής αγοράς, επέκριναν δριμύτατα το γερμανικό εθνικό σχέδιο. Ακόμη και ένας διαβόητος υπερασπιστής των συμφερόντων της ΕΕ, ο Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας και αρχιτέκτονας της ΕΕ, μαζί με την Αμερικανίδα Τζάνετ Γέλεν, των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, προειδοποίησε ότι «αντιμέτωποι με τις κοινές απειλές της εποχής μας, δεν μπορούμε να χωριστούμε ανάλογα με τον διαθέσιμο χώρο στους εθνικούς μας προϋπολογισμούς» (Financial Times, 3 Οκτωβρίου 2022). Ο πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης απειλεί την επιβίωση της ήδη εύθραυστης ΕΕ. Έβαλε στην ημερήσια διάταξη τόσο τους αυξανόμενους εθνικιστικούς ανταγωνισμούς όσο και τις κοινωνικές εκρήξεις και την εξέγερση των μαζών.

Σε τελευταία περίπτωση, η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, κι όχι οι στρατηγοί, οι αστοί πολιτικοί ή οι εθνικιστές οποιουδήποτε χρώματος, είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής των εξελισσόμενων γεγονότων, οδηγώντας τις καταπιεσμένες μάζες της Ευρώπης και του κόσμου στην αρένα του αγώνα, όπου κρίνεται η ιστορική τους μοίρα…

3. Οι σοβαρές στρατιωτικές αποτυχίες των ρωσικών στρατευμάτων δεν ήταν τυχαίες. Δεν μπορούν να εξηγηθούν με τον συνήθη γραφειοκρατικό τρόπο του «παιχνιδιού να ρίχνεις την ευθύνη σε άλλους», αποφεύγοντας κάθε κεντρική ευθύνη του κράτους, βρίσκοντας αποδιοπομπαίους τράγους στο ένα ή άλλο άτομο και παραμένοντας εσκεμμένα τυφλοί στα βαθύτερα πολιτικά και κοινωνικά αίτια. Η μέχρι στιγμής απάντηση της ηγεσίας του ρωσικού κράτους στη συνεχιζόμενη δυτική ιμπεριαλιστική πολεμική επίθεση προκαλεί εκτεταμένη σύγχυση και δεν μπορεί να νικήσει αυτή την επίθεση.

Οι πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ είχαν εμφανιστεί το 2014 ως μέρος της εξέγερσης της ρωσόφωνης εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών του Ντονμπάς ενάντια στα δικτατορικά μέτρα της εγκατεστημένης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης-μαριονέτα στο Κίεβο, και απαιτούσαν αυτονομία. Η λαϊκή αντίσταση αντιμετώπισε όχι μόνο τη βαρβαρότητα των Ουκρανών φασιστών, αλλά και ένα γραφειοκρατικό ζουρλομανδύα που επιβλήθηκε από τη Μόσχα σε αναζήτηση ενός ανέφικτου συμβιβασμού με τον δυτικό ιμπεριαλισμό – όπως απέδειξαν οι αποτυχημένες συμφωνίες Μινσκ I και II. Ο πληθυσμός του Ντονμπάς υπέφερε και αντιστάθηκε κατά τη διάρκεια 8 ετών βάναυσου «υβριδικού» πολέμου κατά των Λαϊκών Δημοκρατιών, χωρίς καν να έχει την επίσημη αναγνώριση αυτών των Δημοκρατιών από τη Μόσχα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022. Ο λόγος ήταν και πάλι η αναζήτηση ενός ανέφικτου συμβιβασμού με τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Ο ίδιος λόγος βρίσκεται τώρα πίσω από την καθυστερημένη ενσωμάτωση των πρώην Λαϊκών Δημοκρατιών καθώς και των εδαφών της Χερσώνας και της Ζαπορίζια. Αυτό το βήμα είναι κάτι περισσότερο από μια πολιτική κατευνασμού των αυξανόμενων ανησυχιών στο εσωτερικό, τις αποτυχίες της «μερικής επιστράτευσης», μιας τακτικής για να αντιμετωπιστούν οι επικρίσεις και να κερδηθεί η υποστήριξη του μεγαλορωσικού σοβινιστικού στρατοπέδου. Ο πραγματικός στόχος του Κρεμλίνου είναι και πάλι να έχει στη διάθεσή του περισσότερα διαπραγματευτικά χαρτιά σε αναζήτηση ενός ανέφικτου συμβιβασμού με τον ολοένα πιο επιθετικό ιμπεριαλισμό των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ που απαιτεί πλήρη συνθηκολόγηση και αλλαγή καθεστώτος.

Μια σαφής ένδειξη της αυτοκαταστροφικής αναζήτησης συμβιβασμού από τη Μόσχα είναι η απεχθής απόφαση να ανταλλάξει 55 Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου συν έναν Ουκρανό κρεμλινόφιλο ολιγάρχη με 215 Ουκρανούς φασίστες και ξένους μισθοφόρους, συμπεριλαμβανομένων των Ναζί του Αζόφ της Μαριούπολης. Την ανταλλαγή διαπραγματεύθηκαν σαν μεσολαβητές ο Ερντογάν και ο βάναυσος Σαουδάραβας χασάπης Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Ποιος μπορεί να πιστέψει ότι η λεγόμενη «αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας» σαν κύριος στόχος της ρωσικής «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» μπορεί να προωθηθεί με την απελευθέρωση των διαβόητων Ναζί εγκληματιών πολέμου, ειδικά τη στιγμή των σοβαρών στρατιωτικών αποτυχιών της ίδιας της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης»;

4. Πίσω από τις στρατηγικές και πολιτικές αποτυχίες κρύβονται κοινωνικά ιστορικά αίτια. Παρά την επίσημη ρητορική για την τραγική καταστροφή της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η καταστροφική διαδικασία καπιταλιστικής αποκατάστασης που ξεκίνησε από αυτή την κατάρρευση παραμένει η στρατηγική γραμμή που ακολουθεί πιστά και προστατεύεται από το μετασοβιετικό ρωσικό κράτος. Η καπιταλιστική παλινόρθωση σκορπίζει την κοινωνική ανισότητα και τη διαφθορά, διαλύει την κοινωνική συνοχή, συγκρούεται με άλυτες οικονομικές αντιφάσεις που εκφράζονται περισσότερο από μια δεκαετία τώρα, πριν από τον πόλεμο, από μια μακρά στασιμότητα, πολύ πιο καταστροφική από τα πακέτα αντιρωσικών δυτικών κυρώσεων του 2022. Η γραφειοκρατική υπερτροφία του κράτους και ο βοναπαρτισμός που υψώνεται πάνω από την κοινωνία, προσπαθώντας να εξασφαλίσει τον έλεγχο, διαμεσολαβώντας μεταξύ ανταγωνιστικών ολιγαρχικών ομάδων συμφερόντων, μεταξύ των ελίτ και του λαού, καθώς και μεταξύ της ρωσικής και παγκόσμιας οικονομίας και πολιτικής, υπονομεύουν τις βάσεις του αυτο-ονομαζόμενου «ισχυρού συγκεντρωτικού κράτους», αποσταθεροποιώντας και καθιστώντας το ευάλωτο στην πίεση και την επίθεση του ιμπεριαλισμού.

Σε αντίθεση με την ιστορική αλήθεια, στην επίσημη ομιλία του για την ενσωμάτωση στη Ρωσία των Ντονιέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Β. Πούτιν ταύτισε τον Γέλτσιν και Σία με τον… Λένιν και τους Μπολσεβίκους, την καταστροφή του 1991 της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης με τη Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτώβρη του 1917 που ίδρυσε τη Σοβιετική Ένωση πριν από εκατό χρόνια, το 2022:

«Το 1991 στο δάσος Μπιελοβέσκα, εκπρόσωποι της κομματικής ελίτ πήραν την απόφαση να τερματίσουν τη Σοβιετική Ένωση, χωρίς να ρωτήσουν τους απλούς πολίτες τι ήθελαν, και οι λαοί ξαφνικά βρέθηκαν αποκομμένοι από την πατρίδα τους. Αυτό διέλυσε και διαμέλισε την εθνική μας κοινότητα και πυροδότησε μια εθνική καταστροφή.Ακριβώς όπως η κυβέρνηση οριοθέτησε αθόρυβα τα σύνορα των σοβιετικών δημοκρατιών, ενεργώντας στα παρασκήνια μετά την επανάσταση του 1917 [η υπογράμμιση δική μας],οι τελευταίοι ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης, σε αντίθεση με την άμεση έκφραση της βούλησης της πλειοψηφίας του λαού στο δημοψήφισμα του 1991, κατέστρεψαν τη μεγάλη χώρα μας και απλώς έκαναν τους λαούς στις πρώην δημοκρατίες να το αντιμετωπίσουν αυτό ως τετελεσμένο γεγονός».

Στη συνέχεια, ο Ρώσος Πρόεδρος απάλλαξε περιέργως τους νεκροθάφτες της ΕΣΣΔ από κάθε συνείδηση του τί έκαναν, για να αρνηθεί αμέσως μετά οποιαδήποτε ανάγκη για αναβίωση της Σοβιετικής Ένωσης:

Μπορώ να παραδεχτώ ότι δεν ήξεραν καν τι έκαναν και τι συνέπειες θα είχαν τελικά οι πράξεις τους. Αλλά τούτο δεν έχει πια σημασία.Δεν υπάρχει πλέον Σοβιετική Ένωση, δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Στην πραγματικότητα, η Ρωσία δεν τη χρειάζεται πλέον σήμερα˙ δεν είναι αυτή η φιλοδοξία μας…» [η υπογράμμιση δική μας].

Οι τάχα «χωρίς επίγνωση» τυμβωρύχοι της ΕΣΣΔ απαλλάσσονται˙ ούτως ή άλλως, η Σοβιετική Ένωση δεν χρειάζεται σήμερα!!

Αλλά ακριβώς σήμερα, για να αποφύγει την καταστροφή, τον κατακερματισμό και τον αποικισμό από τον ιμπεριαλισμό, η Ρωσία δεν χρειάζεται μεγάλες ρωσικές σοβινιστικές φαντασιώσεις -μια συνταγή καταστροφής- αλλά μια γνήσια σοβιετική Αναγέννηση, Σοβιετική εξουσία και διεθνισμό στην πράξη, μια νέα Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών ελεύθερων λαών, χωρίς Βοναπάρτες, ολιγάρχες, καπιταλιστές και γραφειοκράτες, εκτεινόμενη από τη Λισαβόνα έως το Βλαδιβοστόκ!

Η επαναστατική κληρονομιά του Βλαντιμίρ Λένιν είναι ζωτικής σημασίας σήμερα, όχι τα φασιστικά παραληρήματα του Ιβάν Ιλίν για την αποκατάσταση στη Ρωσία ενός καθεστώτος τύπου Φρανθίσκο Φράνκο… Ένας ανανεωμένος διεθνιστικός Μπολσεβικισμός-Λενινισμός, εμπλουτισμένος από όλες τις απελευθερωτικές εμπειρίες της εποχής μας, οργανωμένος σε μια επαναστατική Διεθνή, αφιερωμένη στην παγκόσμια επανάσταση, αυτό είναι το πιο ισχυρό όπλο για να νικήσουμε τον ιμπεριαλισμό, για τη διεθνή νίκη γνήσιων Σοβιέτ.

5. Ήδη το 1929, ο Λεβ Νταβίντοβιτς Τρότσκι είχε προειδοποιήσει ότι η καταστροφή της Σοβιετικής Ένωσης και η καπιταλιστική παλινόρθωση δεν θα μπορούσαν να είναι μια μηχανική επιστροφή στον ρωσικό καπιταλισμό πριν από το 1917, αλλά μια διαδικασία βίαιης αποικιοποίησης και κατακερματισμού από τον δυτικό ιμπεριαλισμό. Το αλλαγμένο παγκόσμιο περιβάλλον, οι διεθνείς και εθνικές συνθήκες στα τέλη του 20ού και τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα είναι ακόμη χειρότερες από αυτές που αντιμετώπισε η πρώην Σοβιετική Ένωση το 1929.

Ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε στην τσαρική Ρωσία, μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο, κατά τη μετάβαση στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του παγκόσμιου καπιταλισμού, όταν το αγγλικό, γαλλικό και γερμανικό κεφάλαιο επενδύοντας μαζικά στη Ρωσία οδήγησαν στην εκβιομηχάνιση και την εμφάνιση ενός ισχυρού προλεταριάτου, το οποίο έγινε ο ηγέτης της σοσιαλιστικής επανάστασης που ανέτρεψε τον τσαρισμό, νίκησε 14 ιμπεριαλιστικούς στρατούς εισβολής και έδωσε ένα ιστορικό πλήγμα στον παγκόσμιο καπιταλισμό σε ιμπεριαλιστική παρακμή, εγκαινιάζοντας την παγκόσμια επανάσταση προς τον παγκόσμιο σοσιαλισμό και μια κομμουνιστική κοινωνία.

Αντίθετα, η κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991 με τον καταστροφικό ρόλο του γραφειοκρατικού κόμματος/νομεκλατούρα του κράτους άνοιξε τις πύλες στο παγκοσμιοποιημένο χρηματοοικονομικό κεφάλαιο που λεηλάτησε τον δημόσιο πλούτο με τους μεταπράτες συνεργάτες του, τους αναδυόμενους ολιγάρχες, που εξήγαγαν το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κλεμμένου πλούτου στο εξωτερικό, σε «υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους» και στην κερδοσκοπία στις παγκοσμιοποιημένες αγορές. Το αποτέλεσμα ήταν πρώτα η χρεωκοπία της Ρωσίας το 1998, κάτω από τον αντίκτυπο του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού Κραχ του 1997. Στη συνέχεια, μετά από μια περίοδο σχετικής σταθεροποίησης που βασίστηκε στην επανεθνικοποίηση στρατηγικών τομέων όπως η ενέργεια και η αρχική άνοδος της τιμής του πετρελαίου στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το παγκόσμιο κραχ του 2008 και η μακροχρόνια ύφεση βύθισαν τη ρωσική οικονομία στη στασιμότητα. Γίνεται σαφές ότι ενώ στα τέλη του 19ου – 20ού αιώνα το ξένο βιομηχανικό και τραπεζικό κεφάλαιο είχε προωθήσει την εκβιομηχάνιση στην προεπαναστατική Ρωσία, στη μετασοβιετική Ρωσία, η παγκοσμιοποίηση του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου έφερε αποβιομηχάνιση στους περισσότερους τομείς, εκτός κυρίως από τους τομείς της ενέργειας και της στρατιωτικής και διαστημικής υψηλής τεχνολογίας.

Οι κοσμοϊστορικές συνθήκες έχουν αλλάξει σήμερα, σε αυτή την προχωρημένη περίοδο ιμπεριαλιστικής παρακμής του παγκόσμιου καπιταλισμού που εκφράζεται με την ακόμα άλυτη, σπειροειδή παγκόσμια κρίση που ξεκίνησε με την έκρηξη της παγκοσμιοποίησης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου το 2008. Αυτή είναι η βαθύτερη και πιο καθοριστική αιτία για ένα διπλό αδιέξοδο:

πρώτον, το ιστορικό αδιέξοδο του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού που δίνει ώθηση στην κίνηση προς τον παγκόσμιο πόλεμό του, πάνω απ’ όλα για να κατακερματίσει και να αποικίσει τη Ρωσία και την Κίνα, τις δύο χώρες όπου η παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση κέρδισε τις μεγαλύτερες νίκες της τον 20ό αιώνα,

δεύτερον, το αδιέξοδο της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στη μετασοβιετική Ρωσία.

Το διπλό αδιέξοδο μπορεί να οδηγήσει σε μια παγκόσμια καταστροφή χωρίς μια διεθνή επαναστατική κινητοποίηση των ίδιων των μαζών, αναζωογονώντας, προωθώντας και ξεπερνώντας διαλεκτικά τις προηγούμενες επαναστατικές εμπειρίες της μεταβατικής μας εποχής: τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση του 1917, τον επαναστατικό λαϊκό πόλεμο στην Κίνα, την Κουβανική Επανάσταση, τις αντιαποικιακές επαναστάσεις την «κόκκινη δεκαετία» από τον Μάιο του 1968 έως τη νίκη στο Βιετνάμ, τις επαναστάσεις στην Πορτογαλία το 1974 και στο Ιράν το 1978-79.

Στην τρέχουσα, ταχέως κλιμακούμενη αντιπαράθεση του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού με επικεφαλής τις ΗΠΑ εναντίον της Ρωσίας και της Κίνας, η καταστροφή που μας απειλεί δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί και να νικηθεί αποφασιστικά μόνο με απλά στρατιωτικά μέσα ή προσωρινές διπλωματικές συμφωνίες, αν και τα δύο μπορεί να είναι απαραίτητα. Το περίφημο ρητό του Κλαούζεβιτς «ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα» παραμένει πλήρως έγκυρο.

Η νίκη ενάντια στον ιμπεριαλισμό χρειάζεται συνεπή, ανυποχώρητη επαναστατική πολιτική σε διεθνή κλίμακα για να κινητοποιήσει και να ενώσει τις μάζες στη Ρωσία, στην Ουκρανία, στην Ευρώπη και την Αμερική, στον παγκόσμιο Νότο και τον Παγκόσμιο Βορρά ενάντια στον κοινό ιμπεριαλιστικό ταξικό εχθρό, κι όχι να τις διασπά και να τις εξουδετερώνει διαχωρίζοντας τις μάζες με εθνοτικές και εθνικιστικές διαχωριστικές γραμμές. Μια διεθνή επαναστατική πολιτική που θα κινητοποιήσει και οργανώσει τις λαϊκές μάζες υπό την ηγεσία της εργατικής τάξης ως πρωταγωνιστή και δημιουργό της Ιστορίας, όχι σαν πιόνια στο παιχνίδι των Κυρίαρχων, όχι ως αδρανή αντικείμενα αλλά ως υποκείμενα της καθολικής ανθρώπινης χειραφέτησης.

Αυτός ο ιστορικός μετασχηματισμός που χρειάζεται επειγόντως για να διεξαχθεί νικηφόρα ο πόλεμος ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο χρειάζεται επαναστατική ηγεσία, όχι γραφειοκράτες με εθνικιστική μυωπία, που προστατεύουν τα μικροσυμφέροντα και την προσωπική τους εξουσία. «Η τέχνη της επαναστατικής ηγεσίας είναι πρωτίστως η τέχνη του σωστού πολιτικού προσανατολισμού» (Τρότσκι). Αυτό ακριβώς λείπει σε αυτήν την περίοδο γενικευμένου αποπροσανατολισμού.

Το σημερινό κολοσσιαίο αλλά επείγον έργο για έναν διεθνιστικό επαναπροσανατολισμό της μάχιμης πρωτοπορίας και των μαζών είναι πρωτίστως καθήκον των επαναστατών διεθνιστών κομμουνιστών που χτίζουν τη Διεθνή στο επίπεδο των προκλήσεων της ιστορικής μας εποχής.

5 Οκτωβρίου 2022
Μετάφραση Γιάννης Σιμ.