Αναφερόμενη στο ΣΥΡΙΖΑ και στην προπαγάνδα του στα ζητήματα ψυχικής υγείας, η Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία αναφέρει:

Μια «συμβουλή» που δινόταν από παλιά σε όσους τα είχαν κυριολεκτικά θαλασσώσει στον όποιο τομέα κυβερνητικής διαχείρισης (οικονομικής, κοινωνικής, υγειονομικής κ.λπ.) είχαν αναλάβει και έρχονταν μετά, όταν οι διάδοχοί τους στη σχετική διαχείριση, αναλάμβαναν να προχωρήσουν περαιτέρω την ίδια πολιτική ερειπίων, την οποία αυτοί μετά παρρησίας εφάρμοζαν, να μιλάνε δήθεν «κριτικά», ως ανέκαθεν αμέτοχοι του επιτελεσθέντος εγκλήματος, η «συμβουλή» αυτή ήταν: «τουλάχιστον, σωπάστε» ή, κατά το «λαϊκότερο», «βουλώστε το».

Είναι το λιγότερο και το πιο «ευγενικό» που θα είχε κανείς να απευθύνει στους οργανωτές της (διαδικτυακής) εκδήλωσης, στις 3/6, υπό τον τίτλο «Ψυχική υγεία και ευάλωτες ομάδες πληθυσμού πριν, κατά την διάρκεια, αλλά και μετά την πανδημία. Ανοιχτοί διάλογοι με ειδικούς, φορείς και κινήματα». Γνωστά ονόματα οι ομιλητές (όπως και κάποιοι από τους παρεμβαίνοντες), ένας προς έναν, με τον ιδιαίτερο και καθόλου αμελητέο ρόλο τους, στα πέντε χρόνια της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ, στην αναπαραγωγή και παγίωση του νεοϊδρυματικού μορφώματος που αποτελεί το σύστημα Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα και στην περαιτέρω υποστελέχωση, ιδιωτικοποίηση και κατασταλτική μετάλλαξή του.

Ας θυμηθούμε, λοιπόν, μερικά από την προ της πανδημίας εποχή, όταν τους είχε «ανατεθεί» η διακυβέρνηση.

•         Καμιά αλλαγή στο σύστημα Ψυχικής Υγείας, που παρέμεινε άκρως ιδρυματικό, με τις ακούσιες νοσηλείες να διαιωνίζονται στο 65% του συνόλου των ψυχιατρικών νοσηλειών και με αδιαφιλονίκητη την εφαρμογή των κατασταλτικών μέτρων: κλειδωμένες πόρτες, μηχανική καθήλωση κλπ.

•         Η έννοια «ψυχιατρική μεταρρύθμιση» έγινε μια απλή λέξη χωρίς περιεχόμενο (απλή λεξιλαγνεία), μεταλλαγμένη σε απλή «διοικητική(!) μεταρρύθμιση», με μια τραγελαφικού χαρακτήρα συγκρότηση των τομέων (γιγαντοτομέων των τριακοσίων έως τετρακοσίων χιλιάδων κατοίκων, αλλά και αυτών, όπως πάντα, μόνο στα «χαρτιά» – ποτέ δεν λειτούργησαν), χωρίς καθόλου κοινοτικές υπηρεσίες. Χαρακτηριστικός και ενδεικτικός της νοοτροπίας των οργανωτών της εκδήλωσης της 3/6, είναι ο σχηματισμός ενός ψυχιατρικού τομέα που συνδέει το, έτσι κι αλλιώς, υπολειτουργικό ΚΨΥ Ζωγράφου, όχι με τους κατοίκους του Ζωγράφου, αλλά με αυτούς κάποιων υπερβόρειων προαστίων(!) και με την ψυχιατρική μονάδα του -επίσης στα Β. Προάστια- «Ογκολογικού Αγ. Αναργύρων». Οι κάτοικοι του Ζωγράφου θα πρέπει να πηγαίνουν στο ΚΨΥ Βύρωνα! Γνωστές οι υπόγειες πελατειακές διαδρομές που οδήγησαν σε τέτοιες αχαρακτήριστες ρυθμίσεις και στην Ψυχική Υγεία.

•         Μια άλλη πτυχή, χαρακτηριστική της γραφειοκρατικής και ταυτόχρονα άκρως αντιθεραπευτικής προσέγγισης, που εγκαθιδρύθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η θεσμοθέτηση της μετάβασης σε στεγαστική δομή, του Δημοσίου ή ΜΚΟ, στη βάση «λίστας αναμονής»: μια ψυχιατρική μονάδα νοσηλείας δηλώνει σε μια κεντρική αρχή καταγραφής αιτημάτων για στέγαση σε δομή ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ότι ο/η τάδε έχει ανάγκη φιλοξενίας σε στεγαστική δομή και, όταν βρίσκεται, όπου βρίσκεται, η όποια κενή θέση, ο/η πρώτος/η στη σειρά, την καταλαμβάνει(!). Η έννοια του «θεραπευτικού» πήγε, έτσι, προ ακόμα της «προ Πινέλ» εποχής.

•         Στη βάση αυτών των κατευθύνσεων συνολικά στην Ψυχική Υγεία, ήταν αναμενόμενο ότι δεν θα έπαυε, και επί ΣΥΡΙΖΑ, η ανέκαθεν προνομιακή αντιμετώπιση των ΜΚΟ ψυχικής υγείας. Όλα τα έργα, στη βάση των συγχρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, κυρίως στεγαστικές δομές, ανατέθηκαν, επί ΣΥΡΙΖΑ, σε ΜΚΟ – κανένα στο Δημόσιο. Αντίστοιχη ήταν και η ανάθεση της διαχείρισης της «προσφυγικής κρίσης» (που ξέσπασε το 2015) και του πακτωλού των σχετικών κοινοτικών και όποιων άλλων χρηματοδοτήσεων, σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ΜΚΟ. Μια ανάθεση που υλοποίησαν οι ΜΚΟ, ως σε διατεταγμένη υπηρεσία και που στόχευε όχι στην αναγνώριση των δικαιωμάτων και στην ουσιαστική απάντηση στις ανάγκες των προσφύγων (άσυλο, αξιοπρεπής στέγαση μέσα στον κοινωνικό ιστό, εργασία, εκπαίδευση κ.λπ.), αλλά στη διαχείριση, μέσα από ποικίλα φραστικά περιτυλίγματα, του στρατοπεδικού τους εγκλεισμού και, εν τέλει, της αποπομπής τους.

•         Στον τομέα των λεγόμενων «ακαταλόγιστων» του αρ. 69 ΠΚ, δεν είναι μόνο ότι, οι όποιες αλλαγές έγιναν, δεν είχαν σχεδόν κανένα πρακτικό αντίκτυπο στην βάναυση καθημερινότητα και στην απουσία του όποιου προγράμματος ζωής και μέλλοντος (και) των ασθενών αυτών. Το μόνο καινούργιο που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η θεσμοθέτηση, και στην Ελλάδα, του «ειδικού κλειστού τμήματος» για τους «ακαταλόγιστους», δηλαδή, του θεσμού του διεθνώς δυσφημισμένου «δικαστικού ψυχιατρείου», που αναμένει και αυτό την υλοποίησή του. Όσο για το Ψυχιατρείο Κρατουμένων στις φυλακές Κορυδαλλού (ΨΚΚ), αρκεί μια επισήμανση: το πιστοποιητικό για «κατάθλιψη» για την αποφυλάκιση του γνωστού Αρ. Φλώρου, που (προφανώς ανάμεσα σε πολλά άλλα, που θα ‘πρεπε να ελεγχθούν) δόθηκε από εκεί.

•         Η όλη νεοϊδρυματική/κατασταλτική λογική των οργανωτών της εκδήλωσης της 3/6 αποκορυφώθηκε με την εισαγωγή και στην Ελλάδα της «υποχρεωτικής θεραπείας στην κοινότητα», ενός άκρως ελεγκτικού, αποτυχημένου διεθνώς ως προς τους διακηρυγμένους στόχους του και κατασταλτικού μέτρου, που δεν πρόλαβε να ψηφιστεί λόγω των εκλογών του περασμένου χρόνου (κάνοντας τους επιστημονικούς συντάξαντες το νομοσχέδιο «να κλαίνε» που δεν πρόλαβε να γίνει νόμος). Αλλά το νομοσχέδιο είναι έτοιμο και πιθανώς περιμένει την εφαρμογή του από την παρούσα κυβέρνηση, που προχώρησε στην υλοποίηση πολλών απ’ όσα είχε ετοιμάσει, και δεν πρόλαβε, ο ΣΥΡΙΖΑ.

•         Καθόλου μικρής σημασίας δεν είναι και η στήριξη που έδωσαν οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ (ψυχίατροι κ.λπ.), μεταξύ άλλων, και μέσα από την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ), στην συνέχιση της εκτέλεσης ακούσιων νοσηλειών σε ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές (κάτι που, στην περιοχή της Αθήνας, λόγω απρόβλεπτων συγκυριών, είχε ανασταλεί με εισαγγελική εντολή) καθώς και η εισήγηση της ΕΨΕ να επιτρέπεται νόμιμα (γιατί, έτσι κι΄ αλλιώς, δεν έπαψε ποτέ να γίνεται) η μηχανική καθήλωση και σε εκούσια νοσηλευόμενους.

•         Και όλα αυτά τη στιγμή που διαιωνιζόταν η, λόγω μνημονίων, υποστελέχωση των δημόσιων υπηρεσιών, οι όποιες προσλήψεις ήταν, ως επί το πλείστον, επικουρικοί γιατροί κλπ., ενώ, ταυτόχρονα, έμπαιναν οι βάσεις της πλήρους ιδιωτικοποίησης μέσα από την θεσμοθέτηση, μεταξύ άλλων, των ΚΕΝ (Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων), που συνίστανται στην πλήρη κοστολόγηση και λογιστικοποίηση, μεταξύ άλλων, και των ιατρικών πράξεων – ακόμα του χρόνου που θα (και που, μάλλον, δεν θα ξανά) μιλήσει κάποιος μ’ έναν ασθενή.

Είναι όλα αυτά, μεταξύ πολλών άλλων, τα προ της πανδημίας, ως μέρος της συνολικής αποδιοργάνωσης του συστήματος Υγείας, που συνετέλεσαν στην εμπέδωση της κυρίαρχης νοοτροπίας και πολιτικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας μέσω του αστυνομευόμενου lockdown ως μονόδρομου, στην περαιτέρω στέρηση των δικαιωμάτων και στην κακομεταχείριση των ασθενών σε ψυχιατρικές κλινικές, στεγαστικές δομές κ.λπ. Την ίδια στιγμή που οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας αποσύρονταν, ανέστειλαν, ή μείωναν τη λειτουργία τους, ακριβώς τη στιγμή που η ανάγκη τους ήταν ακόμα μεγαλύτερη.

Να δούμε, λοιπόν, εκτός από τις συνήθεις αερολογίες σ’ αυτές τις, για τα «μάτια του κόσμου», εκδηλώσεις, αν έστω και ένα από τα παραπάνω ζητήματα θα θιχτεί και με ποιον τρόπο. Αν και το αναμενόμενο είναι ν’ ακουστούν, απλώς, τα «γνωστά», που είναι τα μοδάτα της τρέχουσας επικαιρότητας, λόγω του εκάστοτε συμβάντος. Για το οποίο «να μην κάνουμε και εμείς κάποιο σχόλιο, κάποια κουβεντούλα»;… για τις συνέπειες της πανδημίας στην ψυχική υγεία, για τους «ευάλωτους», για τα κινήματα – που, προφανώς, όποια είναι πραγματικά κινήματα, δεν έχουν καμιά σχέση με τους εν λόγω οργανωτές.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ