Προσυνεδριακός Διάλογος ΕΕΚ
Μέρος Α’
Μετά από 8 μήνες διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να θεσπίσει μέχρι το Πάσχα των Ορθοδόξων (1 Μαΐου) πακέτο μέτρων τουλάχιστον 2,6 δισ. ευρώ στο συνταξιοδοτικό, τα 1,8 δισ. ευρώ εκ των οποίων πρέπει να αποδώσουν φέτος.
Ζητούμενο αυτού του πακέτου είναι διπλό :
• Η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑ, μετοχικά) και πρόνοιας (εφάπαξ).
• Η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης στα ταμεία κύριας ασφάλισης.
Η κυβέρνηση τείνει να συμφωνήσει με τους «θεσμούς» στη μείωση κατά 20-30% των επικουρικών συντάξεων, των εφάπαξ και των μερισμάτων των συνταξιούχων του Δημοσίου για φέτος και την εσωτερική «διάσπαση» των κύριων συντάξεων από το 2017 σε δύο κομμάτια (την εθνική σύνταξη των 384 ευρώ η οποία θα καλύπτεται από το κράτος και ένα υπόλοιπο το οποίο θα καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία).
Στόχος της παρέμβασης στις κύριες συντάξεις είναι η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης προς τα συνταξιοδοτικά ταμεία κατά 1,2 δισ. ευρώ (ή 7%) το 2017.
Έτσι η η κρατική συνταξιοδοτική χρηματοδότηση θα πέσει από τα 13,8 δισ. ευρώ το 2016 στα 12,5 δισ. ευρώ το 2017 (δηλαδή από 7,2% του ΑΕΠ στο 6.6% του ΑΕΠ) .
Στόχος είναι η εν λόγω δαπάνη να παραμείνει σε απόλυτους όρους σε ίδια πάνω – κάτω επίπεδα, δηλαδή στα 12,5 δισ. ευρώ που θα φτάσει το 2017, αλλά να πέσει στο 5% του ΑΕΠ, μιας και δεν αναμένεται μεγάλη αύξηση των συνταξιούχων (και έτσι της κρατικής δαπάνης για την εθνική σύνταξη τους) , ενώ προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ. Έτσι εισάγεται εμμέσως «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» και στα ταμεία κύριας ασφάλισης, μιας και δεν επιτρέπεται κανένα «σωσίβιο» από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα ταμεία θα πρέπει να καταβάλλουν τις συντάξεις πάνω από το επίπεδο των 384 ευρώ ανάλογα με τα δικά τους έσοδα (πχ από εισφορές).
Το «πλαφόν » την κρατική χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών ταμείων υπαγορεύεται από τις μνημονιακές δεσμεύσεις της κυβέρνησης για μόνιμα πλεονάσματα στον κρατικό προϋπολογισμό, έτσι ώστε να είναι η δυνατή η αναχρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Έτσι ακόμα και αν η κυβέρνηση καταφέρει να μη γίνουν περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις φέτος, θα έχει τοποθετήσει μία «νάρκη» από το 2017 και έπειτα – τη «νάρκη» του πλαφόν στην κρατική επιχορήγηση των συντάξεων- καθώς αν τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν τους αναγκαίους πόρους, θα αναγκάζονται να προβούν σε μείωση των συντάξεων.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές προθέσεις, η «τρύπα» που θα αφήσει πίσω της η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης θα κλείσει με αύξηση των εσόδων από την νέα εισφορά 20% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών και των αγροτών, την αξιοποίησης της περιουσίας των ταμείων, τις αποκρατικοποίησης, την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τα ταμεία.
Τι σημαίνει το επερχόμενο πακέτο παρεμβάσεων στις συντάξεις
Αν πράγματι η κυβέρνηση να περάσει τη διάσπαση των μειώσεων στις συντάξεις σε δύο φάσεις, μία φέτος σε βάρος των επικουρικών συντάξεων – εφάπαξ -μερισμάτων και μία από του χρόνου, θα έχει αποφύγει τα «χειρότερα» (δηλαδή μια ταυτόχρονη μείωση σε κύριες και επικουρικές συντάξεις) , αλλά όχι τα «κακά» δηλαδή το να μπει και αυτή -όπως και όλες οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις – στον κύκλο των περικοπών των συντάξεων στο βωμό της αναχρηματοδότησης ενός τεράστιου και μη βιώσιμου δημοσίου χρέους.
Το μόνο που «πέτυχε» η κυβέρνησης της «αριστεράς» ήταν να καθυστερήσει για ενάμισι χρόνο το νέο γύρο των περικοπών στις συντάξεις.
Ωστόσο, αυτή η «επιτυχία» διεξήχθη σε συνθήκες συνέχισης της πολιτικής πλήρους υποταγής στο κεφάλαιο και τη διεθνή ιμπεριαλιστική κηδεμονία (και στο σκέλος της δημοσιονομικών) κόστισε τρία πράγματα στον ελληνικό καπιταλισμό (τον οποίο υπηρετεί η κυβέρνηση) και τα ασφαλιστικά ταμεία τους, για τα οποία ο λογαριασμός θα έλθει στους συνταξιούχους:
Το μη κλείσιμο της 1ης αξιολόγησης του μνημονιακού προγράμματος που συμφωνήθηκε τον Αύγουστο του 2015 στέρησε από το δημόσιο και την οικονομία την εκταμίευση της δόσης και την «ομαλοποίηση» της εσωτερικής και εξωτερικής ζωής του ελληνικού καπιταλισμού.
Η μη «ομαλοποίηση» της οικονομικής ζωής -πολλώ δε μάλλον που ισχύουν ακόμα τα κάπιταλ κοντρόλς- συνέχισε να κρατά σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα τα έσοδα από φόρους και εισφορές, ενώ τα όποια πλεονάσματα εμφάνισε ο προϋπολογισμός οφείλονται στη ημι -στάση πληρωμών για κάθε δημόσια δαπάνη πλην των μισθών και συντάξεων.
Υπό αυτές τις συνθήκες, τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν στεγνώσει από κάθε ρευστό αποθεματικό, μιας και τους τελευταίους 12 μήνες οι καταθέσεις τους έχουν μειωθεί κατά 25%, η ανεργία παραμένει σκαρφαλωμένη στο 24-25% του εργατικού δυναμικού και η μερική απασχόληση συνεχίζει να προελαύνει δίνοντας υποτριπλάσια έσοδα στο ΙΚΑ από εισφορές σε σχέση με την πλήρη απασχόληση.
Μ΄άλλα λόγια η στρατηγική που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛΛ από το Σεπτέμβριο του 2015 -μετά την αποτυχία εκείνης που ήθελε την Ελλάδα «εντός ευρώ, αλλά χωρίς Μνημόνιο» – που ήθελε την Ελλάδα «εντός ευρώ, με Μνημόνιο, αλλά χωρίς…λιτότητα» αποτυγχάνει, επίσης, το στόχο της.
Έτσι και πάλι οι συνταξιούχοι, σημερινοί και αυριανοί, θα πληρώσουν και άλλη μία φορά το «μάρμαρο» της χρεοκοπίας του ελληνικού καπιταλισμού και του κράτους του αλλά και των αποτυχημένων μνημονιακών «διασώσεων» του από το 2010 μέχρι και σήμερα.
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να ντύσει το επερχόμενο «τσεκούρι» στις συντάξεις με το σκισμένο μανδύα της «δικαιοσύνης» και της «βιωσιμότητας» του Ασφαλιστικού δεν θα αλλάξει το ότι οι περικοπές στις συντάξεις θα ανατροφοδοτήσουν το φαύλο κύκλο λιτότητας – ύφεσης, τον οποίο γνωρίσαμε το 2010-2014. Αυτό σημαίνει πως οι μειώσεις στις συντάξεις θα φέρουν και πάλι ύφεση, πτώση στα έσοδα από φόρους και εισφορές και ανάγκη για νέες μειώσεις στις συντάξεις.
Δ.Κ.
