Το ξημέρωμα του Σαββάτου 31 Αυγούστου 2024 έφυγε από κοντά μας η Κατερίνα Θανοπούλου. Την Τετάρτη 30 Οκτώβρη, η κόρη της Ανθή Παπαδάκη και οι Εκδόσεις “Άπαρσις” οργάνωσαν εκδήλωση αποχαιρετισμού στο Αμφιθέατρο της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων.
Η Κατερίνα “ήταν εκεί”. Σε μία ατμόσφαιρα “γιορτής” μίλησαν για τη ζωή της φίλοι, σύντροφοί της, σύντροφοι από την “Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα” που διετέλεσε υποψήφια στις εκλογές της 8/10/23, συνάδελφοι από την εκπαίδευση, ήταν μαθηματικός ειδικής εκπαίδευσης με σπουδές σε διάφορους τομείς (Ειδική Εκπαίδευση, Διαπολιτισμική και Εξ Αποστάσεως), ποιητές που συνεργάστηκαν μαζί της καθώς η ίδια ήταν ποιήτρια και συγγραφέας. Είδαμε σε γιγαντοοθόνη στιγμές από την πλούσια σε δράση και αγωνιστικότητα ζωή της και νέα παιδιά έπαιξαν μουσική και τραγούδησαν αφού η ίδια αγαπούσε πολύ το χορό και το τραγούδι. Η συντρόφισσα Κατερίνα Μάτσα πρώην επιστημονικά υπεύθυνη του 18 Ανω διάβασε μήνυμα από τον σύντροφο Σάββα Μιχαήλ που βρισκόταν στην Αργεντινή και μίλησε για τη ζωή της Κατερίνας Θανοπούλου. Το κείμενο της Κατερίνας Μάτσα δημοσιεύεται παρακάτω.
Τρισεύγενη Βαρελά – Γιαννατσή
της Κατερίνας Μάτσα
Η Κατερίνα Θανοπούλου υπήρξε μια σπουδαία γυναίκα, παιδαγωγός, εκδότρια, ποιήτρια, ακούραστη και ασυμβίβαστη αγωνίστρια, μια στρατευμένη γυναίκα. Γι’ αυτήν η στράτευση ταυτιζόταν με την πολιτική δουλειά, που έχει, εξ ορισμού, θεραπευτική δύναμη. Δίνει όραμα και μεγαλώνει το αίσθημα της αλληλεγγύης.
« Το να μπορούμε να πολιτικοποιούμε τον πόνο μας, να τον μετατρέπουμε σε πηγή γνώσης, σε κάτι που μας ενώνει με άλλους ανθρώπους, όλα αυτά έχουν θεραπευτική δύναμη, λέει η Σίλβια Φεντερίτσι, δίνοντας τον ορισμό της χαρούμενης στράτευσης. Αυτό που χαρακτήριζε, ακριβώς, την Κατερίνα Θανοπούλου, πάντα με το χαμόγελο και στις πιο δύσκολες περιστάσεις.
« Ψάχνουμε πέλαγα ανεξερεύνητα ενώ φοβόμαστε», λέει σε ένα ποίημά της (« Ζώσα Μνήμη»).
Είχε τάξει τον εαυτό της, από μικρή ηλικία, στον αγώνα για το δίκιο των κατατρεγμένων, των ευάλωτων, των «αόρατων» για το σύστημα, των ψυχικά ασθενών και των εξαρτημένων, που τους ήξερε καλά, αφού η νοσηλεύτρια μητέρα της εργαζόταν στο ΨΝΑ. Και όταν αυτοί αποφάσιζαν να αντισταθούν και να γίνουν ορατοί έδινε μαζί τους, σε ισότιμη βάση, τη μάχη ενάντια στο σύστημα και τους θεσμούς του. Είμαι σίγουρη ότι αν ζούσε σήμερα θα ήταν μαζί μας στους δρόμους ενάντια στον τελευταίο νόμο που καταργεί το ΨΝΑ και όλα τα δημόσια θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τη συγκλονιστική εκδήλωση, που η ίδια οργάνωσε στα Προπύλαια, στα πλαίσια της προεκλογικής καμπάνιας της Ανατρεπτικής Συμμαχίας για το Δήμο της Αθήνας, όπου ήταν και εκείνη υποψήφια. Εκεί οι απεξαρτημένοι του 18Άνω αφηγήθηκαν την ιστορία τους και το πώς κατάφεραν, μέσα από τη θεραπεία τους, να βγούν από την κόλαση των ουσιών και να γίνουν μαχητές της ζωής. Ακούγοντάς τους η Κατερίνα έλαμπε από χαρά, γιατί έβλεπε τη δύναμη της Ζωής, που διεκδικεί τα δικαιώματά της, τη δύναμη του αγώνα ενάντια στην κοινωνική αδικία και τον ευτελισμό του ανθρώπου, το όραμα μιας κοινωνίας ελευθερίας και δικαιοσύνης.
Η Κατερίνα Θανοπούλου ήταν πολύ συναισθηματικός άνθρωπος και ταυτόχρονα πολύ λογικός. Το συναίσθημα συνδυαζόταν με τη λογική, και αυτός ο συνδυασμός δίνει χαρά, τη χαρά που, όπως λέει ο Σπινόζα, προέρχεται από τη λογική και την κατανόηση και μας φέρνει πιο κοντά στους άλλους. Κατανοώντας μια κατάσταση αλλάζουμε και αυτό το κατορθώνουμε μαζί με τους άλλους ανθρώπους. Η συλλογικότητα δίνει δύναμη και έμπνευση, σε κάνει, ακόμα και στις πιο δύσκολες καταστάσεις να τραγουδάς «ένα τραγούδι κόκκινο που σαλπάρει στις θάλασσες της ανάγκης», όπως λέει σε ένα ποίημά της. Και ήταν αυτό το «κόκκινο τραγούδι», που την έκανε ξεχωριστή.
«Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης άλλο πέλαγος διαλέγω», το πέλαγος των ανοιχτών οριζόντων που οδηγούν σ’ ένα καλύτερο κόσμο, ένα κόσμο όπου όλοι θα μπορούν να κάνουν όνειρα και αυτά τα όνειρα να τα μοιράζονται με τους συντρόφους τους στον αγώνα και με όλο τον κόσμο.
« Στους καιρούς
που οι σεισμοί ξεριζώνουν
δεν λες αρκεί
να σκουπίσω τα πεσμένα φύλλα
Η αλήθεια υπάρχει
Στα γρατζουνισμένα χέρια
Στα μάτια που μπορούν να δούν
Όχι τη σπιθαμή
Μα τον κόσμο ολόκληρο»
λέει στο ποίημά της («Ζώσα Μνήμη») και μας καλεί να μη μείνουμε στο μικρό, το ευτελές, το κοινότοπο, που μετράς με τη μεζούρα τού εμποροράφτη, όπως έλεγε ο Μάρξ, αλλά στο «υψηλόν», τον κόσμο ολόκληρο.
Γι’ αυτό, στο τελευταίο βιβλίο της, «Η τελίτσα και το Σύμπαν», με το τρυφερό δικό της κείμενο και την υπέροχη εικαστική δημιουργία του Αδριανού Αγγελόπουλου, όπου αναδεικνύει τη μοναδικότητα του καθενός μέσα στο απέραντο του σύμπαντος, αλλά και τη σύνδεση όλων μας, η Κατερίνα Θανοπούλου αφήνει παρακαταθήκη τη δική της ευχή:
«Εύχομαι μέσα από το δικό σας ταξίδι σ’ αυτό το βιβλίο ν ανοίξουν ορίζοντες, γαλαξίες και σύμπαντα με τη βαθιά πεποίθηση πως η αγάπη και η γνώση είναι οι καλές νεράιδες του δικού μας παραμυθιού».
Πολιτικό μνημόσυνο 30/10/24
