Ρεπορτάζ από την δεύτερη ημέρα
του Ερνέστο Αγγελή
Με τους ομιλητές να επικεντρώνουν την προσοχή τους στις οντολογικές, κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της πρωτόγνωρης κρίσης της πανδημίας του κορωνοϊού, η οποία είναι κρίση της ζωής και του Πολιτισμού, έγινε με επιτυχία η δεύτερη εκδήλωση του διήμερου που οργάνωσε η Νέα Προοπτική: “Πανδημία και Πολιτισμός”.
Σε μια ουσιαστική παρουσίαση, οι Σάββας Στρούμπος (σκηνοθέτης, ηθοποιός), Δέσποινα Κουτσούμπα (πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων αρχαιολόγων), Γιάννης Στεφανάκις (ζωγράφος, ποιητής, εκδότης του περιοδικού Νέο Επίπεδο), Ηλίας Παπανικολάου (ζωγράφος), Χριστίνα Δαφνή (σκηνοθέτις κινηματογράφου) και Σάββας Μιχαήλ (ΕΕΚ, συγγραφέας) σκιαγράφησαν την παρούσα κρίση, συνδέοντάς την με όλα τα μεθοδολογικά ζητήματα που αυτή εγείρει στους καλλιτέχνες και τις προοπτικές της υπέρβασης του αδιεξόδου.
Είναι χαρακτηριστικό της συλλογικής, πολιτικής σκέψης που αναπτύχθηκε, ότι όλοι οι ομιλητές, έδωσαν μια μαρτυρία της κατάστασης που επικρατεί στους διαφορετικούς καλλιτεχνικούς χώρους: της απαξίωσης όλης της εργασίας των καλλιτεχνών, με μισθούς πείνας και ανεργία των ηθοποιών, τις ιδιωτικοποιήσεις των πολιτιστικών αγαθών, την μηδενική αμοιβή και αυτοαπασχόληση των ανεξάρτητων κινηματογραφιστών.
Όλοι οι ομιλητές προχώρησαν σε έναν συλλογισμό για την φύση της παρούσας κρίσης και των συνεπειών της στην Ελλάδα και διεθνώς. Ο σ. Σάββας Στρούμπος, ανέδειξε τον κερδοσκοπικό, χρεοκοπημένο και αντιπολιτιστικό χαρακτήρα της επιχειρούμενης εμπορευματοποίησης των καλλιτεχνικών έργων, μέσω ενός τεχνοκρατικού περιτυλίγματος και την διεκδίκηση της ανθρώπινης δημιουργικότητας και ενός ριζικού μετασχηματισμού όλης της κατάστασης στην τέχνη, ως όρο διεξόδου από την κρίση. Η Δέσποινα Κουτσούμπα, μίλησε για τον δυνάμει εφιαλτικό κόσμο μιας ποινικοποιημένης κοινωνικότητας, όπου ο φόβος του Άλλου, υποσκάπτει την ανθρώπινη σχέση. Ο Γιάννης Στεφανάκις για τον κοινωνικό δεσμό, ως όρο του έργου τέχνης. Ο Ηλίας Παπανικολάου για την διάκριση ανάμεσα στην απόσταση-αποξένωση που είναι συνυφασμένη με τον σαπισμένο καπιταλισμό και την απόσταση της κοινωνικής σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο και τον εαυτό του, στο πλαίσιο του πολιτισμού. Η Χριστίνα Δαφνή για την αναστολή του κινηματογράφου, την παραγωγή ελάχιστων εμπορικών ταινιών από το Χόλυγουντ και την αναγκαιότητα της κινητοποίησης των ανεξάρτητων κινηματογραφιστών για την υπεράσπιση και προώθηση του μικρού μήκους κινηματογράφου και κάθε πρωτότυπης παραγωγής, έξω από τα mainstream κανάλια.
Ο σύντροφος Σάββας Μιχαήλ έκανε έναν σφαιρικό όσο και αιχμηρό σχολιασμό, ανάλυση και τοποθέτηση επί όλων των ζητημάτων που είχαν τεθεί τις δύο μέρες, ανεβάζοντας μέσα από την συμβολή του, σε ένα ακόμα υψηλότερο επίπεδο τον όλο προβληματισμό.
Ανέδειξε τον πλαστό χαρακτήρα του όρου “μη-ουσιαστική δραστηριότητα” στην οποία οι θιασώτες της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, κατηγοριοποιούν και καταδικάζουν την τέχνη στον αφανισμό και περιέγραψε την επικρατούσα κατάσταση με το σύνθημα “Ματ παντού – Πολιτισμός πουθενά” – κατ’ αντιστοιχία με το “ΜΑΤ παντού – ΜΕΘ πουθενά” . Μίλησε για την Τίκβα, μια έννοια της Εβραϊκής παράδοσης, που σημαίνει Ελπίδα και εκφράζεται με ένα σχοινί πολλών διαφορετικών κόμπων, οι οποίοι διαμορφώνουν μια συνέχεια διαφορετικών δεσμών, αναφερόμενος στην εμπειρία της δράσης του Δικτύου των Κοινωνικών Ιατρείων με τη Συνέλευση Αγωνιζόμενων Ηθοποιών, στα Εξάρχεια. Κατέστησε σαφή τον παρωχημένο χαρακτήρα της δαιμονοποίησης της τεχνολογίας ή του αντεστραμμένου της ειδώλου, του τεχνολογικού ντετερμινισμού, στην οποία φετιχοποιείται το αντικείμενο και εξοβελίζεται το υποκείμενο, το ανθρώπινο μέσα στον άνθρωπο. Πρότεινε τέλος την συγκρότηση μιας Ανοικτής Συνέλευσης Εργατών του Πολιτισμού, για την παραπέρα συνέχιση του προβληματισμού και της δράσης που πρέπει και μπορεί να γίνει στο επόμενο διάστημα, καλώντας συγχρόνως σε μια πάλη για την ενοποίηση όλων των κινητοποιήσεων στον χώρο του πολιτισμού.
Στο τέλος και μετά την απάντηση των ομιλητών στο καίριο ερώτημα που αφορούσε την ανάπτυξη της τέχνης στην παγκόσμια κρίση, η εκδήλωση ολοκληρώθηκε, μέσα σε ευχαριστίες από τους τηλεθεατές προς τους ομιλητές και τους διοργανωτές της Νέας Προοπτικής, για την πραγματοποίησή της.
Εδώ θα βρείτε το βίντεο της δεύτερης ημέρας.
