της Mαργαρίτας Kουτσανέλου
Μία συνοπτική αποτύπωση της κατάστασης στους διάφορους εργασιακούς χώρους από το ξέσπασμα της κορονοϊκής κρίσης στην Ελλάδα
Χωρίς να έχει περάσει ούτε μήνας από τη στιγμή που η χώρα μπήκε στη δίνη της πανδημίας του κορονοϊού, οι εργαζόμενοι στην ελληνική επικράτεια δέχονται με αφορμή την έκτακτη κατάσταση που δημιούργησε αυτός, απανωτά καίρια πλήγματα με καταιγιστικό τρόπο.
Τίποτα δε μένει όρθιο στα εργασιακά θέματα από την ανίερη συμμαχία κυβέρνησης και εργοδοσίας και σε τίποτα δεν θα μοιάζει η επόμενη ημέρα με ό,τι σήμερα ξέρουμε ως τρόπο οργάνωσης της εργασίας. Με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου που η κυβέρνηση εκδίδει τη μία μετά την άλλη στο όνομα της προστασίας της δημόσιας υγείας, (για την οποία στην πραγματικότητα ελάχιστα ενδιαφέρεται, όπως αποδεικνύεται από την τακτική της στην παροχή των σχετικών υπηρεσιών) σπεύδει να εξασφαλίσει κάθε δυνατή προστασία στους εργοδότες, δίνοντας βορά στην επιβίωσή τους κάθε εργατικό δικαίωμα. Μέτρα όπως η εκ περιτροπής εργασία, η αναστολή των συμβάσεων εργασίας και η διευκόλυνση των απολύσεων, οι ευέλικτες μορφές εργασίας χωρίς δικαιώματα, η μείωση των αποδοχών, η κατάργηση των αδειών γενικεύονται και ό,τι πριν ίσχυε συμπληρωματικά στην κύρια μορφή οργάνωσης της εργασίας γίνεται ο κανόνας. Πριν αναφερθούμε στο τοπίο στα εργασιακά, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από τη στιγμή που ξέσπασε στη χώρα η κορονοϊκή πανδημία και ως σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι παρά τη σφοδρότητα των αντεργατικών μέτρων που η κυβέρνηση παίρνει με ρυθμό πολυβόλου, καμία στρατηγική πρωτοβουλία εκ μέρους της αυτό δεν καταδεικνύει.
Η ελληνική κυβέρνηση και οι καπιταλιστές – εργοδότες βρίσκονται στην πραγματικότητα αντιμέτωποι με ένα αφηνιασμένο ταύρο, την από καιρό δρομολογημένη παγκόσμια οικονομική ύφεση εν μέσω μίας πρωτοφανούς, επίσης παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης. Από το ποδοπάτημα αυτού του αφηνιασμένου ταύρου προσπαθούν να γλιτώσουν με τα νομοθετήματά τους εναντίον της εργασίας και των εργαζόμενων, το οποίο όμως δεν τους κάνει λιγότερο επικίνδυνους.
Με τρεις τρόπους θα μπορούσε να πει κάποιος ότι εμφανίζεται στους χώρους εργασίας και στην παραγωγή η σοβούσα κρίση. Είναι πρώτα απ’ όλα η περίπτωση όπου οι εργαζόμενοι καλούνται να παρέχουν την εργασία τους χωρίς να τηρούνται οι απαραίτητοι κανόνες ασφάλειας και υγιεινής, χωρίς μέτρα ατομικής προστασίας και υπό συνθήκες που εκθέτουν τους εαυτούς τους και όσους έρχονται σε επαφή μαζί τους στην απειλή του δολοφονικού επιδημικού ιού, όπου δεν προστατεύονται οι ευπαθείς ομάδες ή δεν χορηγούνται οι άδειες ειδικού σκοπού κ.λπ. Οι καταγγελίες εργαζόμενων φτάνουν από παντού κατά δεκάδες. Οι περιπτώσεις των εργαζόμενων στην Teleperformance, όπως και στο εργοστάσιο της ΒΙC έχουν γίνει ευρέως γνωστές λόγω του μεγέθους τους, ενώ δεν έχουν την ίδια «τύχη» να ακουστούν εργαζόμενοι σε μικρότερες επιχειρήσεις, όπου εξαναγκάζονται παρόλα αυτά με τρόπο εκβιαστικό όχι μόνο να εργάζονται εκτιθέμενοι στον κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό, αλλά και με υπερεντατικούς ρυθμούς. Και όταν οι εργαζόμενοι δεν καλούνται να εργαστούν υπό τις παραπάνω συνθήκες, είναι επειδή απολύονται ή τίθενται σε διαθεσιμότητα ή σε πλήρη αναστολή της σύμβασής τους, είτε σε εκ περιτροπής εργασία με μείωση των αποδοχών τους, είτε σε αναγκαστική άδεια άνευ αποδοχών. Περισσότερες από 40.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν τις αμέσως επόμενες ώρες από την ανακοίνωση των μέτρων για την αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων, με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ να τινάζεται στον αέρα και να σκορπά τον πανικό στην κυβέρνηση για την εκτίναξη της ανεργίας σε δυσθεώρητα ύψη. Αυτή τη στιγμή κλάδοι όπως οι υπηρεσίες στις αεροπορικές συγκοινωνίες διαλύονται. Οι εργαζόμενοι της SUISSPORT/SKYSERVE μετά από εργασία έως και 10 χρόνια με μηνιαίες συμβάσεις λαμβάνουν στο κινητό τους ειδοποίηση ότι απολύονται. Μετά από χρόνια υπερεκμετάλλευσης με όλων των ειδών τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, καλούνται να επωμιστούν τη ζημιά των εργοδοτών, όταν αυτοί τα προηγούμενα χρόνια θησαύριζαν απ’ αυτούς. Την ίδια μοίρα αναμένεται να έχουν και όσοι ακόμα εργάζονται στο συγκεκριμένο κλάδο, στην Aegean, στον Διεθνή Αερολιμένα «Ελ. Βενιζέλος» κλπ.
Στο ίδιο εφιαλτικό ντόμινο συμπαρασύρονται και αυτοί που είναι αυτοαπασχολούμενοι /ελεύθεροι επαγγελματίες. Η αγροτική παραγωγή οδηγείται στη χωματερή με ανυπολόγιστη ζημία που είναι δυνατόν να προκαλέσει ακόμα και διατροφική κρίση και τους αγρότες να βουλιάζουν ανεπιστρεπτί στα χρέη, ενώ ελεύθεροι επαγγελματίες σε όλα τα επαγγέλματα, από επιστημονικά έως και τεχνικά ή στις υπηρεσίες, ακολουθούν την ίδια μοιραία πορεία στη νέκρωση της δραστηριότητας τους. Η κατάρρευση πυλώνων της όποιας βιομηχανικής παραγωγής μεγάλης κλίμακας στη χώρα πρέπει να αναμένεται μέσα σε αυτές τις συνθήκες παγκόσμιας στάσης του εμπορίου και αυτό όπως γίνεται κατανοητό θα το επωμιστεί ο κόσμος της εργασίας.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να διασώσει ό,τι διασώζεται δεν συμπεριλαμβάνει τους εργαζόμενους. Αντίθετα, στο πρόσωπό τους η κυβέρνηση και οι εργοδότες βλέπουν τη μοναδική πιθανότητα να περισώσουν για τον εαυτό τους και τα συμφέροντά τους ό,τι μπορούν, και δεν θα διστάσουν να αξιοποιήσουν κάθε εργαλείο που του προσφέρεται, όσο αντιδραστικό και να είναι αυτό. Ο μόνος που μπορεί να απαντήσει σε αυτόν τον Αρμαγεδώνα, είναι η ίδια η εργατική τάξη και σήμερα, τώρα είναι η ώρα της.
