ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ 24Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΠΟΣΕ-ΙΚΑ. «Η ΚΑΛΗ ΔΙΑΘΕΣΗ-ΠΙΣΤΗ-ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΕΧΕΙ ΧΑΘΕΙ»

Λίγο πριν το 24ο Συνέδριο της ΠΟΣΕ-ΙΚΑ

 

«η καλή διάθεση-πίστη-εμπιστοσύνη έχει χαθεί»[i]

 

Αν η παραπάνω δήλωση ήταν πραγματική, τότε η Ομοσπονδία μας δεν θα καλούσε υπουργούς, υφυπουργούς, γραμματείς και Διοικητές στο  24ο συνέδριο της Ομοσπονδίας Εργαζομένων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Αν στον ιδιωτικό τομέα διαπίστωνε κανείς σε συνέδριο σωματείου ή ομοσπονδίας την παρουσία κυβερνητικών παραγόντων και μελών του ΣΕΒ, θα δημιουργούντο εύλογες απορίες.

 

Αντίθετα, στο δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, η παρουσία αντίστοιχων θεσμικών παραγόντων θεωρείται αναγκαία προϋπόθεση της λειτουργίας του συνδικαλιστικού κινήματος για την επίτευξη των στόχων του.

Η ιστορία βέβαια έχει τις ρίζες της στις μεταβολές που υπήρξαν από τη δεκαετία του ’80 όταν το ΠΑΣΟΚ παραχώρησε συνδικαλιστικές ελευθερίες (Ν.1264/82)[ii]  με ταυτόχρονη ενσωμάτωση των κορυφαίων θεσμών του εργατικού κινήματος στα Διοικητικά Συμβούλια των οργανισμών τους οποίους το κράτος έλεγχε (Ν.1365/1983)[iii].  Στον ίδιο νόμο (άρθρο 4) γίνεται τροποποίηση των άρθρων του 1264/82 περί κήρυξης απεργίας στις «κοινωνικοποιημένες επιχειρήσεις», ως αντάλλαγμα της εκχώρησης θέσεων διοίκησης σε εκλεγμένους συνδικαλιστές στα ΔΣ των επιχειρήσεων και οργανισμών (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ κλπ) που ελέγχονται από το κράτος.

 

Οι δύο νόμοι, προϊόν της πτώσης της χούντας και της καταπιεστικής δεξιάς, αλληλένδετοι όσον αφορά το περιεχόμενό τους, αποτέλεσαν τον πυρήνα της πολιτικής διείσδυσης του ΠΑΣΟΚ στο συνδικαλιστικό κίνημα στο δημόσιο τομέα αφού ξαναχάραξαν τον ορισμό της «κοινωνικοποιημένης επιχείρησης» (που από την εποχή ακόμα της παρισινής κομμούνας οριζόταν ως ο απόλυτος έλεγχος των εργαζομένων επί των λειτουργιών κάθε επιχείρησης ακόμα και του ίδιου του κράτους, αυτό ήταν και το απόλυτα καινοτόμο στοιχείο του 1871) και ταυτόχρονα συμφιλίωναν τα ταξικά αντίθετα μέρη, εργοδότες και εργαζόμενους μέσω του «ειρηνοποιού και κοινωνικού διαιτητή», το ίδιο το αστικό κράτος στα ΔΣ των επιχειρήσεων και λοιπών οργανισμών.

 

Έτσι, «κοινωνικοποιημένες επιχειρήσεις» θεωρούνται αυτές που η διοίκησή τους ασκείται από το κράτος, τους εργοδότες και τους εργαζόμενους. Η «κοινωνικοποίηση» γίνεται γιατί εξυπηρετείται το «εθνικό και κοινωνικό συμφέρον», αν και το εθνικό συμφέρον ταυτίζεται με την τάξη η οποία ασκεί την ηγεμονία του έθνους  κι εν προκειμένω της άρχουσας τάξης, της αστικής.

 

Η προσαρμογή των συνδικαλιστικών ηγεσιών στο σύνθημα της «Αλλαγής» είχε πολιτικές συνέπειες: Tην παραίτηση από κάθε επαναστατική αλλαγή και ρήξη με την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων. Ο υπουργός, ο υφυπουργός, ο γραμματέας του υπουργείου, οι ειδικοί σύμβουλοι, οι Διοικητές των επιχειρήσεων και οργανισμών έγιναν πιο προσιτοί, λιγότερο εχθρικοί κι έτσι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, περισσότερο συνεννοήσιμοι. Οι μεταρρυθμίσεις, μικρές ή μεγάλες συμφωνούντο εκ των προτέρων κι έβρισκαν κοινωνική αποδοχή. Οι μεταρρυθμίσεις έγιναν η ζωή του εργατικού κινήματος σε μια εποχή διαρκούς επέκτασης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου που απέκτησε ορίζοντα μέσω του νεοφιλελευθερισμού, την αυτορρύθμιση των αγορών και τη παγκοσμιοποίηση.

Το αστικό κράτος νομιμοποίησε το ρόλο του ειρηνοποιού των αγεφύρωτων ταξικών αντιθέσεων κι απέκρυψε συστηματικά το ρόλο του ως μηχανισμού ταξικής κυριαρχίας κι επιβολής. Οι εκλεγμένοι συνδικαλιστές έγιναν βουλευτές, αφού η απόσταση συμφερόντων που χώριζε πια το εργατικό κίνημα από τους εργοδότες και το ίδιο κράτος είχε μικρύνει τόσο, όσο η απόσταση στις καρέκλες ενός ΔΣ δημόσιας επιχείρησης , ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ.

Ο ρόλος του ειρηνοποιού του κράτους και η συνεννόηση και συμφιλίωση των αντίθετων ταξικών πλευρών διήρκεσε σχεδόν τρεις δεκαετίες και κατέρρευσε σε μια νύχτα. Το Δεκέμβρη 2008 όταν η νεολαία εξεγέρθηκε για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και τον Απρίλη 2010 όταν ανακοινώθηκε η χρεοκοπία της χώρας. Η παρεχόμενη προστασία στις «κοινωνικοποιημένες επιχειρήσεις» τέλειωσε με ένα σοκ: Το μαύρο στην ΕΡΤ και την πλήρη αγνόηση της ΠΟΣΠΕΡΤ.

 

Από εκεί και μετά φάνηκε όλη η γύμνια της συνδικαλιστικής πρακτικής που εμφάνιζε τους εκλεγμένους συνδικαλιστές μας ικανούς να διαχειριστούν τα εργασιακά μας και όχι μόνο προβλήματα. Σωματεία, Ομοσπονδίες και ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ παρέλυσαν μπροστά στη πρωτοφανή κατάσταση. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση σε χρόνο ρεκόρ ισοπέδωσε τις τρεις δεκαετίες «συνεννόησης, καλής διάθεσης, πίστης κι εμπιστοσύνης».

 

Από αυτή τη σκοπιά, το 24ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας μας, ναι μεν έχει σκοπό να συζητήσει όλα τα τεκταινόμενα περί ΕΦΚΑ αλλά δεν μπορεί να αγνοήσει το νέο ιστορικό περιβάλλον που έχει διαμορφώσει η καπιταλιστική κρίση.

Τώρα οι τίτλοι τέλους πέφτουν για το ΙΚΑ κι ο καθένας πρέπει να σκεφτεί αν πρέπει το εργατικό κίνημα να διεκδικεί θέσεις στο ΔΣ του ΕΦΚΑ (προσωρινό ή όχι), θέσεις στις επιτροπές των οργανογραμμάτων για να αποκατασταθεί «η καλή διάθεση-πίστη-εμπιστοσύνη» που χάθηκε. Μια ολόκληρη ιστορική εποχή έχει τελειώσει.

 

Στις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η πολιτική της ταξικής συμφιλίωσης «απονεύρωσε τις καλύτερες δυνάμεις»[iv]  της εργατικής τάξης. «Σ’ αυτή τη μαθητεία η εργατική τάξη ξέμαθε εξ’ ολοκλήρου το μίσος και τη θέληση για αυτοθυσία. Αφού και τα δύο τα τροφοδοτούσε η εικόνα των υποδουλωμένων προγόνων και όχι βέβαια το ιδανικό των απελευθερωμένων εγγονών[v]

 

Σωστά η Ριζοσπαστική Παρέμβαση Εργαζομένων που για πρώτη φορά συμμετέχει σε συνέδριο της ΠΟΣΕ-ΙΚΑ αναγνωρίζει τις δυνατότητες μας να νικήσουμε σε αυτό τον ανελέητο ταξικό αγώνα καλώντας την «Ομοσπονδία μας να οργανώσει ένα συνέδριο επανεξοπλισμού του εργατικού κινήματος για τις μάχες που έρχονται και όχι ένα συνέδριο συμφιλίωσης με τα μνημόνια, αφοπλισμού κι αποδοχής του ΕΦΚΑ ως το «μικρότερο κακό».  Να κληθούν να παρακολουθήσουν το συνέδριό μας, όλοι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία ιδιαίτερα όσα συγχωνεύονται στο ΕΦΚΑ, τα ΔΣ των συλλόγων μας κι όχι μόνο οι αντιπρόσωποι που έχουν εκλεγεί. Ακόμα και μειοψηφικά σχήματα που δεν εκλέχτηκαν στις εκλογές των σωματείων μας. Οι «διαπραγματεύσεις» στα υπουργεία κουνώντας τη λευκή σημαία θα έχουν τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα με τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους θεσμούς: την υποταγή στα μνημόνια. Να αλλάξουμε πορεία πριν να είναι πολύ αργά για όλους μας[vi]

 

Αν οι συνάδελφοι της Ομοσπονδίας θέλουν να μας πείσουν για το λόγου το αληθές, είναι καλύτερα να σκίσουν τις προσκλήσεις στους υπουργούς και λοιπούς διοικητές, ν΄απαρνηθούν θέσεις σε ΔΣ και επιτροπές και να ξαναπιάσουν το νήμα της ιστορίας από εκεί που το άφησε το μαχόμενο εργατικό κίνημα:

Το ζήτημα της κοινωνικής μεταρρύθμισης και της επανάστασης, του τελικού σκοπού και το κινήματος, είναι από μια άλλη πλευρά ταυτόσημα το ζήτημα, αν το εργατικό κίνημα θάχει μικροαστικό ή προλεταριακό χαρακτήρα».[vii]

 

30/10/2016

 

Γιάννης Χατζηγιάννης

Εργαζόμενος ΙΚΑ Βόλου



[i] ΠΟΣΕ-ΙΚΑ: Ανακοίνωση συνάντησης με υφυπουργό Πετρόπουλο στις 17/10/16, http://www.poseika.gr/index.php/activities-ds-pose/actions-ds-seperator/announcements-menu/2609-2016-10-19-14-14-26

[ii] ΦΕΚ 79/Α/1-7-1982

[iii] ΦΕΚ 80/A/22-6-1983 (Ν.1365/83).  Λίγα χρόνια μετά ψηφίστηκε ο Ν.1767/88(ΦΕΚ 63/Α/6-4-1988) με τον οποίο θεσπίστηκε στον ιδιωτικό τομέα η συγκρότηση συμβουλίων εργαζομένων στον οποίο εξαιρούνται οι «κοινωνικοποιημένες επιχειρήσεις» του Ν.1365/83. Γι αυτές είχε ήδη υπάρξει πρόνοια συμμετοχής στα ΔΣ.

[iv] WALTER BENJAMIN: Θέσεις για τη φιλοσοφία της Ιστορίας, Θέση ΧΙΙ, Προμήνυμα Κινδύνου, εκδ. ΠΛΕΘΡΟΝ, σελ.140

[v] W.B.Θέση ΧΙI

[vi] ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΙΚΑ: Ανακοίνωση 22/10/16 με τίτλο «Με άσφαιρα στη συνάντηση με τον Υφ. Πετρόπουλο»

 

[vii] ROSA LUXEMBURG: Μεταρρύθμιση ή επανάσταση, εκδ. Κοροντζή, σελ 9, κριτική της R.L. στις απόψεις του Μπερνστάιν