ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ
Μετάφραση – επιμέλεια Γιώργος Χλωρός
Το κείμενο αυτό του Λέον Τρότσκι δημοσιεύθηκε αρχικά στην πρώιμη μορφή της Pravda τεύχος No. 2, στις 17 (30) Δεκεμβρίου 1908, και έχει δημοσιευθεί στα Αγγλικά στο «The Balkan Wars». New York-Sydney 1980, σελ. 3-7. Στο ίντερνετ υπάρχει στο https://sites.google.com/site/sozialistischeklassiker2punkt0/leon-trotsky/1908/leon-trotsky-the-turkish-revolution-and-the-tasks-of-the-proletariat
αλλά συμβουλευτήκαμε και την αγγλική μετάφραση του Καταλανού τροτσκιστή Alejo Martine, από το Καταλανικό Αρχείο του Marxist Internet Archive.
Η εφημερίδα Pravda στην οποία πρωτοδημοσιεύθηκε ήταν η πρώτη μορφή της εφημερίδας με αυτό το όνομα πολύ πριν γίνει το επίσημο όργανο των Μπολσεβίκων. Τότε ακόμη ήταν μια από τις πολλές σοσιαλδημοκρατικές εφημερίδες που βγήκαν από την επανάσταση του 1905 και άνηκε αρχικά στην Ουκρανική οργάνωση Spilka (Ένωση) που ήταν διάσπαση των Ουκρανικής Σοσιαλιστικής επαναστατικής ομάδας που προσέγγισε αρχικά τους Μενσεβίκους και μετά το 1906 τους Μπολσεβίκους. Στα τέλη του 1908 η εκδοτική ομάδα απευθύνθηκε στον Τρότσκι που ήταν ήδη έμπειρος και δοκιμασμένος συγγραφέας με μεγάλο κύρος μέσα στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο για να αναλάβει την αρχισυνταξία και θα μεταφέρει την έδρα της εφημερίδας στην Βιέννη. Λίγο αργότερα η εκδοτική της ομάδα θα συγχωνευτεί με τους Μπολσεβίκους και έτσι η Pravda θα γίνει το επίσημο όργανό τους.

Αυτό το κείμενο γράφτηκε με σκοπό να γίνει μια πρώτη αποτίμηση όχι τόσο της επανάστασης των Νεότουρκων καθαυτής, η οποία ακόμη είναι στα πρώτα της στάδια και δεν έχει κριθεί ακόμη η πορεία της, όσο της επίπτωσής της στις γειτονικές χώρες. Η επανάσταση των Νεότουρκων που μόλις έχει ξεσπάσει είναι κατά τον Τρότσκι το άμεσο προϊόν της Ρωσικής επανάστασης του 1905. Και με την σειρά της οδηγεί σε επαναστατικές εξελίξεις και αλλού. Η θεωρία της διαρκούς επανάστασης και της διεθνούς προοπτικής της επανάστασης διαπνέει συνεπώς την ανάλυση του Τρότσκι. Γι’ αυτό, δεν περιορίζεται μόνο στους ιδιαίτερους όρους που ιστορικά εκτόξευσαν τους Τούρκους αξιωματικούς στην πρωτοπορία της αστικής επανάστασης –εξαιτίας και της έλλειψης ισχυρής Τουρκικής αστικής τάξης– αλλά αναφέρεται σε επαναστατικά γεγονότα που ακολουθούν στην ευρύτερη περιοχή.
Το καλοκαίρι του 1908 κατά την διάρκεια της επανάστασης των Νεότουρκων, ξεσπάει μια δημοκρατική συνταγματική επανάσταση και στη γειτονική Περσία. Εκεί ο Σάχης Mohammad Ali Shah Qajar που ήταν αντίθετος στην παραχώρηση συντάγματος που είχε κάνει ο πατέρας του και επιθυμούσε την επιστροφή του Ισλαμικού νόμου της Σαρία, κάλεσε την Τσαρική κυβέρνηση και την Βρετανία να αναλάβουν δράση ενάντια στους οπαδούς του Συντάγματος.
Ο Τσάρος έδωσε εντολή σε μια ταξιαρχία επίλεκτων Κοζάκων που έδρευε στην γειτονική Ταυρίδα που τότε ανήκε στην Ρωσία, να προστρέξει σε βοήθεια του Σάχη ενάντια στις δημοκρατικές δυνάμεις της Περσίας. Σαν αντάλλαγμα οι Ρώσοι είχαν πάρει το πράσινο φως από τον Σάχη να πλιατσικολογήσουν την πόλη κατά το δοκούν!
Πράγματι, οι Κοζάκοι με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Βλαντιμίρ Λιάκοφ, πέρασαν τα σύνορα και κατευθύνθηκαν στην Τεχεράνη όπου στις 23 Ιουνίου 1908 βομβάρδισαν ανελέητα το κοινοβούλιο (Ματζλές) δολοφονώντας αρκετούς από τους βουλευτές και τους ηγέτες των δημοκρατικών. Με εντολή του Σάχη ο Λιάκοφ ορίστηκε μάλιστα στρατιωτικός διοικητής της Τεχεράνης και ξεκίνησε η λεγόμενη «Μικρή τυραννία», κατά την οποία οι επίλεκτες Κοζάκικες δυνάμεις επέβαλαν την τάξη αποκαθιστώντας την απολυταρχία.
Ωστόσο ένα χρόνο μετά, τον Ιούλιο του 1909, οι δημοκρατικοί αντεπιτέθηκαν και ανακατέλαβαν την πόλη αιχμαλωτίζοντας την Ρωσική στρατιά. Ο Σάχης διασώθηκε την τελευταία στιγμή και διέφυγε στη Ρωσία. Ο συνταγματάρχης Λιάκοφ, πιάστηκε αιχμάλωτος και σε μυστικές διαπραγματεύσεις με την Τσαρική κυβέρνηση, συμφωνήθηκε η παράδοσή του και των εναπομεινάντων δυνάμεών του στην Ρωσία υπό τον όρο της αναγνώρισης από τον Τσάρο της νέας δημοκρατικής και συνταγματικής Περσίας. Αργότερα ο Λιάκοφ θα πάρει μέρος στον εμφύλιο πόλεμο στο πλευρό του Ντενίκιν. Θα εκτελεστεί μέσα στο σπίτι του υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στο Μπατούμ της Αμπχαζίας το 1919, πιθανά με καταδρομική επιχείρηση που αποδόθηκε σε αντάρτες, είτε του Κόκκινου στρατού, είτε αναρχικούς.
Ωστόσο, το 1908 μαζί με τον επαναστατικό αναβρασμό που θα εκδηλωθεί σχεδόν αμέσως στην Περσία (και αλλού) έρχεται και η ιμπεριαλιστική απειλή. Την στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο έχει μεσολαβήσει η μυστική συμφωνία της διπλής διχοτόμησης των Βαλκανίων ανάμεσα σε σφαίρες επιρροής μεταξύ της Αυστρίας και της Ρωσίας που επιδιώκουν να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα έναντι της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Έτσι σχεδόν ταυτόχρονα, το φθινόπωρο του 1908 και μετά το ξέσπασμα της επανάστασης των Νεότουρκων, η μεν Αυστρία θα ανακοινώσει την επίσημη προσάρτηση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και του Σαντζακίου του Νόβι Παζάρ που κατείχε στρατιωτικά από το 1878, διαλύοντας τους θεσμούς αυτοδιοίκησης των τοπικών Σλαβικών λαών (Σέρβων, Κροατών, Μαυροβούνιων και Βοσνίων Μουσουλμάνων). Η δε Ρωσία θα υποθάλψει την τυπική κήρυξη της Βουλγάρικης ανεξαρτησίας και της ενσωμάτωσης σε αυτήν της επαρχίας της Ανατολικής Ρωμυλίας, που αν και ντε φάκτο ήταν ανεξάρτητες από το 1878, ήταν ωστόσο ακόμη τύποις υποτελείς στην Οθωμανική Πύλη.
Ο ανταγωνισμός αυτός θα ανοίξει τις ορέξεις και άλλων ιμπεριαλισμών στο μέλλον για να εκμεταλλευτούν την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Ιταλοί ιμπεριαλιστές και από κοντά οι Γάλλοι θα ακολουθήσουν. Τα μικρά Βαλκανικά κράτη επίσης θα μπουν στην τελική ευθεία της διαμάχης που λίγα χρόνια αργότερα θα οδηγήσει στους Βαλκανικούς πολέμους.
Σε αυτό το κείμενο λοιπόν, ο Τρότσκι χαράσσει μια συνεπή διεθνιστική πολιτική ενάντια στις σειρήνες του Ρωσικού και πανσλαβικού εθνικισμού, ιδιαίτερα από το αστικό δημοκρατικό φιλελεύθερο κόμμα των Καντέτων, που καλούσαν την Τσαρική κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να επέμβει στα Βαλκάνια ενάντια στην Αυστρία στο πλευρό των «Σέρβων αδερφών» ή και ενάντια στην ίδια την επανάσταση των Νεότουρκων.

Αυτό έχει ιδιαίτερη αξία αν αναλογιστούμε ότι στη Ρωσία διανύουμε την πιο σκοτεινή περίοδο που ακολουθεί το οριστικό τέλος της πρώτης επανάστασης του 1905-1906 και το βαθύ σκοτάδι με διώξεις και άγρια καταστολή που ακολουθεί αμέσως μετά. Ο εθνικιστικός παροξυσμός θα ακολουθήσει την άγρια καταστολή. Το κείμενο του Τρότσκι ανήκει σε αυτό το μειοψηφικό ρεύμα που -αν και δεν είναι ταυτόσημο με τους Μπολσεβίκους ακόμη– θα δώσει την μάχη για την υπεράσπιση των αρχών του διεθνισμού μέσα στο σοσιαλιστικό κίνημα
Παρόλο που το κείμενο αυτό αφορά το θέμα των εξελίξεων στα Βαλκάνια και την Μέση Ανατολή και την συζήτηση ανάμεσα στους σοσιαλιστικούς κύκλους της περιοχής από το 1908 μέχρι και τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, ωστόσο δεν είχε συμπεριληφθεί στην γνωστή σχετική συλλογή κειμένων του Τρότσκι που εκδόθηκε στα Ελληνικά από τις εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ στην δεκαετία του 90 και επανεκδόθηκε ξανά πρόσφατα. Αυτήν την έλλειψη καλύπτει η δημοσίευσή του τώρα για πρώτη φορά στα ελληνικά.
Γ.Χ.

Λέον Τρότσκι
I
Η Ρωσική επανάσταση του 1905 βρήκε την ηχώ της σε μέρη πολύ μακρινά, πέρα από τα σύνορα της Ρωσίας. Στη Δυτική Ευρώπη έχει οδηγήσει σε μια ταχύτατη ανάπτυξη του προλεταριακού κινήματος. Αλλά επίσης, έχει ενθαρρύνει πολιτικές κινητοποιήσεις και στις χώρες της Ασίας. [σημείωση του συγγραφέα στο υποσέλιδο της εφημερίδας, ΛΤ: «Κάθε σκεπτόμενος εργάτης πρέπει να μπορεί να παρακολουθεί προσεκτικά την πορεία του επαναστατικού αγώνα σε όλο τον κόσμο. Για να γίνει αυτό πρέπει να εξοικειωθεί με μέσα όπως τον χάρτη με την κατάσταση των κρατών και των χωρών. Οι οργανώσεις του πρέπει να βοηθήσουν σε αυτό το ζήτημα, προμηθεύοντάς τον με τέτοια μέσα, δημοσιεύοντάς τα στον τύπο τους.»]
Στην Περσία, στα σύνορα του Καυκάσου και κάτω από την άμεση επιρροή των εξελίξεων της Ρωσίας, έχει ξεκινήσει ένα επαναστατικός αγώνας, με διάφορες μορφές, που διαρκεί εδώ και περίπου δύο χρόνια. Στην Κίνα και την Ινδία, οι μάζες ξεσηκώνονται ενάντια στους δικούς τους τυράννους και ενάντια στους Ευρωπαίους (καπιταλιστές και ιεραπόστολους) που δεν αρκέστηκαν απλά στην εκμετάλλευση των δικών τους λαών και ήρθαν να λεηλατήσουν και τους λαούς της Ασίας.
Η άμεση επίδραση της τελευταίας Ρωσικής επανάστασης ήταν η επανάσταση που ξέσπασε αυτό το καλοκαίρι στην Τουρκία. Η Τουρκία βρίσκεται στη Βαλκανική χερσόνησο, στην Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη. Προ αμνημονεύτων ετών ήδη η χώρα αυτή έγινε σύμβολο στασιμότητας, ακινησίας και δεσποτισμού. Σε αυτήν την περιοχή, ο Σουλτάνος της Κωνσταντινούπολης δεν μειονεκτεί καθόλου του αδερφού του στην Πετρούπολη και από πολλές πλευρές μάλιστα θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπερτερεί αυτού. Λαοί από διαφορετικές φυλές και θρησκείες (Σλάβοι, Αρμένιοι, Έλληνες) καταπιέζονται με διαβολικό τρόπο.

Αλλά ακόμη και ο λαός του Σουλτάνου, οι Τούρκοι Μουσουλμάνοι, ούτε και αυτοί ζουν μια ευχάριστη ζωή. Οι αγρότες είναι σκλαβωμένοι από τους γραφειοκράτες και τους γαιοκτήμονες, και ζούνε μέσα στη φτώχεια, την αμάθεια και την θρησκευτική φαντασιοπληξία. Υπάρχουν ελάχιστα σχολεία. Η ανάπτυξη εργοστασίων συναντάει κάθε είδους εμπόδια από την ίδια την κυβέρνηση του Σουλτάνου, από τον φόβο της για την ανάπτυξη του προλεταριάτου. Παντού στην κοινωνία οι κατάσκοποι έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους. Η σπατάλη και η κακοδιαχείριση των κονδυλίων από την γραφειοκρατία του Σουλτάνου (κατά τα πρότυπα της Τσαρικής) είναι ατελείωτες. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει στην ολική αποσύνθεση της κρατικής μηχανής. Οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις έχουν περικυκλώσει την χώρα σαν αγέλη πεινασμένων σκύλων και η κάθε μια επιχειρεί να πάρει μια δαγκωματιά της πίτας για λογαριασμό της. Και ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ συνεχίζει να πληρώνει τα εξωτερικά χρέη της χώρας εξαθλιώνοντας τους υπηκόους του. Η λαϊκή δυσαρέσκεια που συσσωρεύτηκε για μια μακρά περίοδο, τώρα, κάτω από την επίδραση των εξελίξεων στη Ρωσία και την Περσία, ξέσπασε ανοιχτά πλέον.
Στη Ρωσία ήταν το προλεταριάτο που τέθηκε επικεφαλής και έγινε η κινητήρια δύναμη της επανάστασης. Στην Τουρκία, όμως, όπως ήδη έχω σημειώσει, η βιομηχανία υφίσταται μόλις σε εμβρυακή μορφή και αναπόφευκτα το προλεταριάτο είναι μικρό σε μέγεθος και εξαιρετικά αδύναμο. Καθώς λοιπόν τα πιο καλά εκπαιδευμένα στοιχεία της Τουρκικής διανόησης, όπως οι δάσκαλοι, οι μηχανικοί κ.λπ. έχουν ελάχιστες ευκαιρίες να ασκήσουν τα ταλέντα και τις ικανότητές τους σε σχολεία ή εργοστάσια, γίνονται αξιωματικοί του στρατού. Πάρα πολλοί από αυτούς, έχουν σπουδάσει στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και έχουν εξοικειωθεί με το καθεστώς που επικρατεί εκεί – και μόλις γυρίζουν πίσω στις εστίες τους, έρχονται αντιμέτωποι με την άγνοια και την φτώχεια του Τούρκου στρατιώτη και με την δυσλειτουργία της κρατικής μηχανής. Αυτό τους γεμίζει με πίκρα και για αυτόν τον λόγο είναι το σώμα των αξιωματικών του στρατού που έγινε το εφαλτήριο του αναβρασμού και της εξεγερτικής διάθεσης.
Όταν ξέσπασε η εξέγερση τον Ιούλιο αυτού του έτους (1908), ο Σουλτάνος βρέθηκε ξαφνικά δίχως να διαθέτει καθόλου στρατό. Ο ένας στρατιωτικός σχηματισμός μετά τον άλλο, προσχωρούσαν στις τάξεις της επανάστασης. Οι αδαείς στρατιώτες φυσικά δεν κατανοούσαν τους σκοπούς του κινήματος αλλά η δυσαρέσκεια για τις συνθήκες διαβίωσής τους, τους οδήγησαν να ακολουθήσουν τους αξιωματικούς τους. Αυτοί απαίτησαν σύνταγμα και απείλησαν πως σε διαφορετική περίπτωση θα ανατρέψουν τον Σουλτάνο. Δεν απέμενε τίποτα άλλο στον Αβδούλ Χαμίτ πέρα από το να εκπληρώσει τα αιτήματα. «Εγγυήθηκε» συνεπώς ένα σύνταγμα -οι Σουλτάνοι πάντα κάνουν τέτοιες «γαλαντομίες» όταν ένα μαχαίρι απειλεί τον λαιμό τους- ανέδειξε στην εξουσία ένα υπουργικό συμβούλιο απαρτισμένο από φιλελεύθερους και πήρε μέτρα για να διοργανωθούν εκλογές για κοινοβούλιο.
Η χώρα με μιας αναγεννήθηκε! Ατελείωτες πολιτικές συζητήσεις ξεκίνησαν διαδοχικά. Πολλές νέες εφημερίδες εμφανίστηκαν. Το νεαρό τουρκικό προλεταριάτο αφυπνίστηκε και σαν από κεραυνό, ξέσπασαν εργατικές απεργίες και δημιουργήθηκαν εργατικές οργανώσεις. Στη Θεσσαλονίκη εκδόθηκε η πρώτη σοσιαλιστική εφημερίδα.
Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές έχει μόλις συγκληθεί για πρώτη φορά το τουρκικό κοινοβούλιο στο οποίο οι Νεότουρκοι αποτελούν την πλειοψηφία. Το αμέσως προσεχές μέλλον θα δείξει ποια θα είναι η τύχη αυτής της τουρκικής «Δούμας».
IΙ

Η Παλαιά Τουρκία, ανήμπορη πλέον, έγινε κομμάτια από τα καπιταλιστικά κράτη. Η Αυστρία, εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια έχει αποσπάσει δύο επαρχίες της Τουρκίας (την Βοσνία και την Ερζεγοβίνη που κατοικούνται από Σέρβους κυρίως). Στη διπλωματική αργκό αυτή η πράξη αρπαγής αποκαλείται «κατοχή», μια έννοια που έχει δηλαδή τον χαρακτήρα μιας προσωρινής διοίκησης για αυτές τις περιοχές. Ωστόσο αυτές έχουν παραμείνει στην αποκλειστική κυριαρχία της Αυστρίας για πάνω από τρεις δεκαετίες.
Όταν οι Τούρκοι τάραξαν τον δεσποτισμό του Σουλτάνου και πήραν στα χέρια τους τις υποθέσεις της χώρας, οι Ευρωπαίοι καρχαρίες ένιωσαν άβολα. Πιθανολόγησαν ότι οι Τούρκοι μόλις ενδυναμώσουν την κρατική τους δομή, θα απαιτήσουν την επιστροφή μερικών από τις περιοχές αυτές. Η Αυστρία συνεπώς έσπευσε με σπουδή να ανακοινώσει ότι η «κατοχή» μετατράπηκε σε «προσάρτηση» – με άλλα λόγια να πάψει κάθε συζήτηση που αμφισβητούσε την παρουσία της στην περιοχή αυτή. Στην πραγματικότητα τίποτα δεν άλλαξε, καθώς η Βοσνία και η Ερζεγοβίνη βρίσκονταν έτσι και αλλιώς σε αυστριακά χέρια. Παρόλα αυτά οι Τούρκοι διαμαρτυρήθηκαν ζητώντας αποζημίωση. Αυτό το διάστημα υπάρχουν πυρετώδεις συνομιλίες ανάμεσα στην τουρκική και την αυστριακή κυβέρνηση για αυτό το ζήτημα.
Ωστόσο αυτό που εμάς μας απασχολεί δεν είναι αυτές καθαυτές οι διαπραγματεύσεις αλλά οι κραυγές και η οργή που έχει προκληθεί μεταξύ των Ρωσικών αστικών κομμάτων, με τους Καντέτους να φιγουράρουν στην πρωτοπορία τους.
«Η Βοσνία κατοικείται από Σέρβους και οι Σέρβοι, ως Σλάβοι είναι αδέρφια μας. Συνεπώς η Ρωσική κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει δράση για να ελευθερώσει την Βοσνία που είναι αιχμάλωτη της Αυστρίας». Αυτή είναι η κραυγή που εξαπολύουν συνεχώς οι Καντέτοι παντού, σε κάθε εφημερίδα τους και σε κάθε πολιτική συζήτηση που κάνουν.
Εμείς οι Σοσιαλδημοκράτες πρέπει να αντιταχθούμε αποφασιστικά σε αυτήν την ανόητη και επικίνδυνη φιλολογία. Στο κάτω κάτω, για φανταστείτε για μια στιγμή τους Φιλελεύθερους να ζητούν από την Τσαρική κυβέρνηση να αναλάβει δράση για να απελευθερώσει τους Σλάβους της Βαλκανικής χερσονήσου. Λες και δεν υπάρχουν σε άλλα σημεία, Σλάβοι που θα έπρεπε να απελευθερωθούν από τον ίδιο τον Τσαρικό ζυγό; Οι Πολωνοί είναι Σλάβοι επίσης. Κι όμως η θέση τους κάτω από την μπότα της αυτοκρατορίας είναι πολύ χειρότερη από αυτήν των Σέρβων κάτω από την αυστριακή κυριαρχία.
Πολωνοί και Ουκρανοί, Λευκορώσοι και Εβραίοι, Αρμένιοι και Γεωργιανοί, Σλάβοι ή μη-Σλάβοι, όλοι έχουμε υποχρεωθεί να γονατίζουμε καθημερινά χύνοντας το αίμα μας ενώπιον της Τσαρικής συμμορίας. Και οι Φιλελεύθεροι καλούν την κυβέρνηση αυτή, την πλέον εγκληματική όλων, να απελευθερώσει τους Σέρβους από τον αυστριακό ζυγό! Για ποιον λόγο; Για να μπορέσει ο Τσάρος να τους αρπάξει για τον εαυτό του και υπό τον πιο άθλιο και αιματηρό ζυγό!

Το προλεταριάτο της Ρωσίας δεν μπορεί να απευθύνεται στον Ρομανώφ και να του ζητά να πολεμήσει την Αυστρία. Διότι η Αυστρία δεν είναι ο εχθρός μας και ο Ρομανώφ δεν είναι ο φίλος μας. Μέσα στην Αυστρία, εμείς όπως και ο Σερβικός λαός, έχουμε έναν αληθινό και αξιόπιστο σύμμαχο, που είναι το Αυστριακό προλεταριάτο, που διεξάγει έναν αγώνα ζωής ή θανάτου ενάντια στην ίδια του την κυβέρνηση.
Από την δική μας μεριά δεν μπορούμε να ενδυναμώσουμε την Τσαρική κυβέρνηση να πολεμήσει ενάντια στην Αυστρία, δεν πρέπει να της προσφέρουμε την δυνατότητα να στρατολογήσει εφέδρους, δεν πρέπει να υπερψηφίσουμε τον πολεμικό προϋπολογισμό και τις δαπάνες της, όπως δηλαδή έκαναν οι προδότες Καντέτοι στη Δούμα, αλλά αντίθετα πρέπει να την αποδυναμώνουμε κάθε μέρα μέχρι να καταφέρουμε να της δώσουμε την χαριστική βολή.
Η ρωσική αυτοκρατορία είναι ο ορκισμένος εχθρός κάθε ελεύθερου λαού παγκοσμίως. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την στιγμή που ο Τσαρικός συνταγματάρχης Λιάκοφ προσωπικά διέλυσε το Περσικό Ματζλές (κοινοβούλιο) και στην πρώτη διαθέσιμη ευκαιρία η Τσαρική κυβέρνηση αναμφίβολα θα θελήσει να χτυπήσει κατά τον ίδιο τρόπο και τους Νεότουρκους.
Είναι για αυτόν τον λόγο που η μάχη μας ενάντια στον Τσαρισμό έχει μια παγκόσμια σημασία. Το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε για τους Σερβο-βόσνιους και κάθε άλλο καταπιεσμένο λαό γενικότερα, θα ήταν να αφαιρέσουμε το στέμμα από το κεφάλι του Νικολάου ΙΙ. Δεν πρέπει να δώσουμε την παραμικρή βοήθεια στις Τσαρικές λόγχες – λόγχες που είναι ποτισμένες από το δικό μας αίμα.
Λέον Τρότσκι
Pravda τεύχος No. 2, 17 Δεκεμβρίου, 1908