Ο Μάρξ πράγματι έχει επισημάνει ότι η οικονομία επηρεάζει τις εξελίξεις “σε τελευταία ανάλυση”. Και με την επισήμανση αυτή ήθελε προφανώς να στρέψει την προσοχή στο γεγονός ότι οι στρατηγικής σημασίας εμπειρίες των μαζών στην ταξική πάλη καθορίζουν κοινωνικές συμπεριφορές οι οποίες επηρεάζουν με βίαιο και κυρίως αναπάντεχο τρόπο τις οικονομικές εξελίξεις, που έχουν υπάρξει ως αφορμή κοινωνικών εκρήξεων.
Τα γεγονότα και οι εξελίξεις στην ταξική πάλη τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και στη Γαλλία είναι ένα ενδεικτικό πεδίο αυτής της εξωτερικής και ταυτόχρονα εσωτερικής σχέσης οικονομίας και πολιτικής.
Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί κανείς να παραμελεί την καθ’ εαυτή ανάλυση των εξελίξεων, τόσο στην οικονομία όσο και στην πολιτική.
Είτε αυτό αφορά την εκτίμηση για την κοινωνική έκρηξη στη Γαλλία, είτε τον συγκεκριμένο βηματισμό της οικονομικής κρίσης.
Αξιοπρόσεκτη ως προς αυτό είναι η ανάλυση/προσέγγιση σε ελληνικό ΜΜΕ ενός από τους πλέον γνωστούς αστούς οικονομολόγους, του El Arian, τέως επικεφαλής της PIMCO, του μεγαλύτερου οργανισμού επένδυσης σε κρατικά ομόλογα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο El Arian επισήμανε με αφορμή την αβεβαιότητα στις νομισματικές πολιτικές των κεντρικών τραπεζών και ιδιαίτερα της Fed οτι:
“Η παγκόσμια οικονομία δεν είναι δομημένη για να διατηρεί μία παρατεταμένη περίοδο χαμηλής ανάπτυξης, επιδείνωσης των ανισορροπιών και πειραματισμού στις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών…”.
Η επισήμανσή του αυτή ήταν το σχόλιο για τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ που καταγράφουν την επιβράδυνση της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας και κυρίως των βασικών πυλώνων της δηλαδή της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ασίας (Κίνα – Ιαπωνία).
Εκτίμησε δε ότι “Τις ενδείξεις των αυξανόμενων εντάσεων μπορούμε να τις δούμε παντού γύρω μας. Είτε πρόκειται για την εμφάνιση αρνητικών ονομαστικών επιτοκίων σχεδόν στο ένα τρίτο των παγκόσμιων κρατικών ομολόγων, ή για την εμφάνιση αντικαθεστωτικών κινημάτων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ένας αυξανόμενος αριθμός απίθανων και αδιανόητων (σ.σ. γεγονότων και καταστάσεων) έχουν γίνει πραγματικότητα….”.
Για να κάνει στη συνέχεια την πρόβλεψη ότι: “Ο δρόμος στον οποίο πορευόμαστε ενδέχεται να φτάσει στο τέλος του μέσα στα επόμενα τρία χρόνια καθώς η ανάπτυξη θα αποσταθεροποιείται και οι κεντρικές τράπεζες θα χάνουν τη δυνατότητα συγκράτησης της μεταβλητότητας στις χρηματαγορές. Αυτό που θα ακολουθήσει δεν είναι προκαθορισμένο…”.
Ενα από τα στοιχεία στα οποία η ανάλυση των αστών οικονομολόγων έχει επικεντρώσει την προσοχή της μετά την κρίση του 2008 για να ανιχνεύσει το “μη προκαθορισμένο” είναι οι τιμές των εμπορευμάτων, οι οποίες έχουν καταρρεύσει τα τελευταία χρόνια οδηγώντας στα όρια της χρεοκοπίας ή σε οικονομική επιβράδυνση ακόμα και καλπάζουσες στο πρόσφατο παρελθόν οικονομίες όπως η Βραζιλία, η Τουρκία, η Κίνα, κ.λπ.
Τι ακριβώς έχει συμβεί; Μια ματιά στα στοιχεία που χρησιμοποιούν οι κεντρικές τράπεζες στις τελευταίες Εκθέσεις τους δείχνουν ότι οι τιμές εμπορευμάτων αυξάνονταν επί 9 έτη συνεχώς μέχρι την κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας το 2008.
Στη συνέχεια κατέρρευσαν αλλά μέσα στην διετία 2009-2011 οι τιμές σημείωσαν μια προσωρινή ανάκαμψη η οποία όμως συνδέεται κατά βάση με τις επιπτώσεις της «ποσοτικής χαλάρωσης» στις ΗΠΑ. Τότε οι ΗΠΑ έριξαν περισσότερα από 2,1 τρισ. δολαρίων στις χρηματαγορές. Μέχρι που ξεκίνησε το tapering και οι τιμές άρχισαν να γκρεμίζονται.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι “γκρεμίστηκαν” σε επίπεδα 50% χαμηλότερα σε βάθος 4,5 ετών. Τα σοκ που έσκασαν στην Κίνα και η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης εκεί έσπρωξαν τις τιμές άλλο ένα 20% χαμηλότερα αποκαλύπτοντας τις γιγάντιες υπόγειες πιέσεις που έχουν αρχίσει να δημιουργούνται από την παγκόσμια υφεσιακή επιβράδυνση που επισήμανε πιο πάνω ο El Arian.
To εκπληκτικό δυναμικό αυτών των “εντάσεων” αποκαλύπτεται στο γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες για συνεννοήσεις για την ανάκαμψη της τιμής του πετρελαίου και των παραγώγων του, το 85% των Εμπορευμάτων (Commodities) εξακολουθεί να παραμένει χαμηλότερα από τις τιμές που είχαν πριν ένα χρόνο.
Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς ότι σε ενα τέτοιο διεθνές περιβάλλον η σημασία των στρατηγικής σημασίας εμπειριών της εργατικής τάξης και της άνεργης νεολαίας στη Γαλλία ή την Ελλάδα αποκτούν ένα εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο από εκείνο που θα μπορούσαν να έχουν σε σχέση με ανάλογης μορφής γεγονότα της ταξικής πάλης με το παρελθόν…
Γ. Αγγ.
