ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: Ο καπιταλισμός απειλεί τη ζωή στον πλανήτη

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: Ο καπιταλισμός απειλεί τη ζωή στον πλανήτη

Το αφιέρωμα αυτό είναι συνέχεια της πετυχημένης εκδήλωσης στη Locomotiva, την Παρασκευή 20/12/2019, με θέμα: «Η κλιματική κρίση αντιμετωπίζεται; Ο καπιταλισμός ως πηγή του προβλήματος», με ομιλητές τους συντρόφους Αντωνόπουλο Παύλο, Στεφανάκη Σταμάτη και Δαφνή Γρηγόρη.

TO ΦAINOMENO TOY ΘEPMOKHΠIOY
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, είναι αποτέλεσμα της αύξησης, σε τεράστιους ρυθμούς, της ποσότητας των εκλυομένων αερίων του θερμοκηπίου, από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Από την αρχή πρέπει να επισημάνουμε ότι το πρόβλημα αυτό δεν οφείλεται στην ποιότητα των αερίων, δηλαδή την χημική συμπεριφορά τους ή στις χημικές τους ιδιότητες, αλλά στην ποσότητά τους.
Για να κατανοήσουμε αυτό το φαινόμενο πρέπει να πάμε αρκετά πίσω, στην αρχή της εμφάνισης της ζωής (πριν από 2 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια). Πρέπει να δούμε πώς αυτή εξελίχθηκε και τι έχει συμβεί τα τελευταία 70 χρόνια, από την ανθρώπινη δραστηριότητα οργανωμένη μέσα στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και πώς αυτή, τώρα, απειλεί να καταστρέψει όλη την ζωή στον πλανήτη.
Στα αρχικά στάδια της ζωής, υπήρχαν πολύ μικροί οργανισμοί (υδρόβιοι μονοκύτταροι ή ακόμα και μικρότεροι) σε συνθήκες που επικρατούσαν υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλες ποσότητες ηλιακής ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας (υπεριώδης ακτινοβολία). Τα αέρια που κυριαρχούσαν ήταν το μεθάνιο (CH4), η αμμωνία (NH3) και υπήρχε παντελής έλλειψη οξυγόνου (Ο2). Στα πρώιμα στάδια της ζωής, εμφανίστηκαν οργανισμοί, ως αποτέλεσμα της εξέλιξης, που είχαν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, δηλαδή λειτουργούσαν χρησιμοποιώντας το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και το νερό (H2O) μαζί με ταυτόχρονη δέσμευση ηλιακής ενέργειας για να συνθέτουν οργανική ύλη, βιομάζα (την γλυκόζη C6H12O6) και οξυγόνο (Ο2). Οι οργανισμοί που τώρα φωτοσυνθέτουν είναι τα φυτά και κυρίως το φυτοπλαγκτόν στις θάλασσες. Το καύσιμο των δασών και η ρύπανση των θαλασσών μπλοκάρει αυτήν την διαδικασία.
Η παραγωγή του οξυγόνου (Ο2) άλλαξε ριζικά την κατάσταση, με την μετατροπή της αμμωνίας (ΝΗ3) σε ελεύθερο άζωτο (Ν2) και του μεθανίου σε διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Έτσι, σταδιακά δημιουργήθηκε η ατμόσφαιρα. Στην ατμόσφαιρα, πλέον, εδώ και περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια, κυριαρχούν το ελεύθερο άζωτο (Ν2) και το οξυγόνο (Ο2) και σε πολύ μικρότερες ποσότητες το διοξείδιο του άνθρακα, οι υδρατμοί και άλλα αέρια. Μάλιστα, στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας (στρατόσφαιρα) το οξυγόνο (Ο2) μετατρέπεται σε όζον (Ο3) δημιουργώντας την οζονόσφαιρα η οποία απορροφά την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου δημιουργώντας μια προστατευτική ομπρέλα για την ανάπτυξη της ζωής. Tα τελευταία 50 χρόνια με την χρήση των προωθητικών αερίων στα σπρέϋ και των ψηκτικών αερίων (Freon) στα ψηκτικά μηχανήματα (ψυγεία και αιρκοντίσιον) καταστρέφεται μέρος της οζονόσφαιρας (τρύπα του όζοντος) επιτρέποντας έτσι να περνάει ένα μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας.

Ο ρόλος της ατμόσφαιρας για την θερμοκρασία και το φαινόμενο του θερμοκηπίου
Η δημιουργία της ατμόσφαιρας, μαζί με την λειτουργία της φωτοσύνθεσης, παίζει ένα αποφασιστικό ρόλο για την ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής. Δημιουργείται ένα προστατευτικό περιβάλλον, με πολύ μεγάλη παραγωγή βιομάζας και η ύπαρξη του Ο2 επέτρεψε την αερόβια αναπνοή, η οποία μέσω της μεγάλης ενέργειας που μπορούν να δεσμεύουν οι οργανισμοί, έκανε δυνατή την εξέλιξη της ζωής προς τους ανώτερους οργανισμούς. Εκτος από αυτό, όμως, επέτρεψε την ρύθμιση και του κλίματος για την ανάπτυξη της ζωής. Η ηλιακή ακτινοβολία αποτελούμενη από μια μεγάλη γκάμα ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων περνάει την ατμόσφαιρα χωρίς να υπάρχει δυνατότητα απορρόφησής της και φτάνει στη γη. Εκεί ένα μικρό μέρος απορροφάται, κυρίως με την φωτοσύνθεση, και το υπόλοιπο μετατρέπεται σε υπέρυθρη ακτινοβολία (θερμότητα), που αντακλάται και χάνεται στο διάστημα, ένα μέρος, όμως, από αυτήν κατακρατάται από τα μόρια των αεριών της ατμόσφαιρας, επιτρέποντας την σταθερότητα της θερμοκρασίας μέρας και νύκτας. Στους πλανήτες που δεν υπάρχει ατμόσφαιρα η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ μέρας νύκτας είναι 100 με 200 0C. Στην πραγματικότητα η ατμόσφαιρα λειτουργεί σαν ένα σεντόνι γύρω από την γη διατηρώντας μια θερμική ισορροπία.
Τα τελευταία κυρίως 70 χρόνια με την διοχέτευση τεράστιων ποσοτήτων αερίων του θερμοκηπίου, κυρίως διοξειδίου του άνθρακα, τα μόρια της ατμόσφαιρας έγιναν πιο πυκνά και έτσι το ποσό της θερμότητας που κατακρατάται είναι μεγαλύτερο. Το σεντόνι γύρω από την γη γίνεται… κουβέρτα. Λέγεται, μάλιστα, φαινόμενο θερμοκηπίου γιατί η λειτουργία του είναι παρόμοια με το διάφανο πλαστικό των θερμοκηπίων, που κατακρατεί την ανακλώμενη θερμότητα της γης θερμαίνοντας το θερμοκήπιο.

Στο παραπάνω γράφημα της NASA φαίνεται ότι ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα διατηρείτο σταθερή για 800.000 χρόνια γύρω στα 180 με 300 ppm, χωρίς ποτέ να ξεπερνάει το όριο των 300 ppm – τα τελευταία 70 χρόνια εκτινάσεται στα 420 ppm

Το εφιαλτικό σενάριο: η μαζική απελευθέρωση Μεθανίου
Το διοξείδιο του άνθρακα CO2 είναι μεν το κυριότερο αέριο του θερμοκηπίου, αλλά τα υπόλοιπα αέρια είναι δραστικότερα του CO2· το μεθάνιο είναι 21 φορές δραστικότερο, τα άλλα βιομηχανικά αέρια έχουν πολλαπλάσια δραστικότητα, με πρωταθλητή το εξαφθοριούχο θείο SF6 που είναι 24000 φορές δραστικότερο!
Οι μεγάλες όμως ποσότητες μεθανίου, βρίσκοναι σε στερεή κατάσταση παγωμένες, υδρίτες, στους πυθμένες των θαλασσών και κάτω από τα μονίμως παγωμένα εδάφη (permafrost) των αρκτικών περιοχών. (1m3 υδρίτη περιέχει 164 m3 συμπυκνωμένο μεθάνιο). Η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο: Η θέρμανση του μόνιμα παγωμένου εδάφους (permafrost) των αρκτικών περιοχών οδηγεί στη σταδιακή διάσπαση των υδριτών του μεθανίου, που από εκατομμύρια χρόνια βρίσκονται παγιδευμένοι εκεί. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας των ωκεανών “βάζει στο παιχνίδι” και τους υδρίτες μεθανίου των ωκεανών, οι οποίοι θα αρχίσουν να διασπώνται. Η διάσπαση των ωκεάνιων υδριτών του μεθανίου οδηγεί σε αποσταθεροποίηση των πυθμένων και σε υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, που εκθέτουν επιπλέον ποσότητες υδριτών σε χαμηλότερες πιέσεις διευκολύνοντας τη διάσπασή τους.
Σύμφωνα με μια θεωρία, το πλέον εκτεταμένο συμβάν μαζικής εξαφάνισης των ειδών (mass extinction event), το οποίο έγινε στην Πέρμια περίοδο πριν 250 εκατομμύρια χρόνια και κατά το οποίο εξαφανίστηκε το 90-95% των υδρόβιων οργανισμών και περίπου το 70% των χερσαίων οργανισμών, οφείλεται σε μαζική απελευθέρωση μεθανίου από τη διάσπαση των ωκεάνιων υδριτών του μεθανίου. Πολλοί φοβούνται πως “ό,τι συνέβη στο παρελθόν, μπορεί να συμβεί και στο μέλλον”.
Υ.Γ. Στην ΑΟΖ στη νότια Κρήτη, που είναι περιοχή διεκδίκησης μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, έχουν συνυπολογίσει στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και τις μεγάλες αποθέσεις υδριτών που υπάρχουν εκεί, χωρίς να υπάρχει εμπειρία ούτε τεχνογνωσία για την εκμετάλλευσή τους!

Μείωση παγοκάλυψης στην Ανταρκτική, κατά 127 Γιγατόνους το χρόνο.


Μείωση παγοκάλυψης στην Γροιλανδία κατά 286 Γιγατόνους το χρόνο.

Ποια είναι τα αέρια του θερμοκηπίου

• Διοξείδιο του άνθρακα (CO2)
• Μεθάνιο (CH4)
• Οξείδια του αζώτου, (NO2, Ν2Ο κ.α.)
• Υδροφθοράνθρακες (HFCs)
• Φωσφοροφθοράνθρακες (PFCs)
• Θειο-εξαφθορίδια (SF6)

Πώς παράγονται αυτά τα αέρια;
Διοξείδιο του άνθρακα (66%):
• Μηχανές εσωτερικής καύσης (παραγωγή ενέργειας, βιομηχανία, αγροτική παραγωγή, μεταφορές, αστική χρήση κ.λπ.). Από διάφορες καύσης (δασών, στερεών αποβλήτων κ.α.)
Μεθάνιο (17%):
• Αποτέλεσμα παραγωγής, επεξεργασίας και μεταφοράς ορυκτών καυσίμων όπως και της αγροτικής και κτηνοτροφική παραγωγής. Μια εκτίμηση της IPPC (2001) ανέφερε έκλυση 350 εκατομμυρίων τόνων/έτος από ανθρωπογενείς πηγές, έναντι 250 εκατομμυρίων τόννων/έτος από φυσικές πηγές, εκρήξεις ηφαιστίων κ.α.
Οξείδια του αζώτου (6%):
• Εκπομπή από την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, τη βιομηχανία και από καύση ορυκτών καυσίμων και στερεών αποβλήτων.
Φθοριούχα αέρια: CFCs, HFCs, HCFCs, PFCs, SF6 (11%):
• Παράγονται από διάφορες βιομηχανικές διαδικασίες

Αυστραλία

Αιτία η κλιματική αλλαγή, με μεγάλη περίοδο ξηρασίας και υψηλές θερμοκρασίες. Αποτέλεσμα επιδείνωση του φαινομένου με καταστροφή μεγάλων εκτάσεων δασών, περίπου 12 εκατομμύρια στρέμματα, και διοχέτευση τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Η Αυστραλία είναι μία από τις χώρες με τις υψηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, κυρίως εξαιτίας της εξάρτησής της από τα ορυκτά καύσιμα και με τις πυρκαγιές.
Η συντηρητική κυβέρνηση συνασπισμού του Μόρισον, υποβαθμίζει τη σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με την άνευ προηγουμένου και πρόωρη εποχή των πυρκαγιών. Ο περιορισμός των δαπανών για την δασοπροστασία, στα πλαίσια δημοσιονομικών περικοπών, σε μια χώρα που κάθε χρόνο, αυτή την εποχή, έχουμε μεγάλες πυρκαγιές, είναι η κύρια αιτία της μεγάλης καταστροφής.
Ο Μόρισον κατά την διάρκεια των καταστροφών συνέχιζε τις οικογενειακές του διακοπές στη Χαβάη!

Η κλιματική κρίση είναι ταξική
• Μεγάλες εταιρίες δείχνουν να αγνοούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις ανάγκες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Η βιομηχανία ήξερε εδώ και δεκαετίες το πρόβλημα.
• Σε αύξηση κατά 2 βαθμούς Κελσίου : 100 – 400 εκατομμύρια άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν πείνα, ενώ 1 – 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν θα έχουν πρόσβαση σε νερό· αναμένονται 250 – 300 χιλιάδες θάνατοι από ασθένειες που οφείλονται στην αύξηση της θερμοκρασίας.
• Φτωχοί θα χάσουν τα σπίτια τους.
• Μέχρι το 2050, 140 εκατομμύρια άνθρωποι από την Υποσαχάρια Αφρική, Νότια Ασία και Λατινική Αμερική θα πρέπει να μεταναστεύσουν για διάφορους λόγους. Το 2017 18,8 εκατ. από 135 χώρες μετακινήθηκαν, σχεδόν οι διπλάσιοι από τους πρόσφυγες πολέμων.
• Άνθρωποι από φτωχές χώρες θα επηρεαστούν σε ποσοστό 75-80%. Θα αντιμετωπίσουν έλλειψη πόρων, εργασίας κ.λπ. Ενώ περίπου 120 εκατ. από τη μεσαία τάξη θα γίνουν φτωχοί.
• Τα ανθρώπινα δικαιώματα θα δοκιμαστούν, λόγω των οικονοκών και κοινωνικών μεταβολών (μετανάστες, ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού). Δικαιώματα στην εργασία, πρόσβαση στην υγεία, την εκπαίδευση, τα δικαιώματα του παιδιού,  της γυναίκας, το δικαίωμα στην στέγαση κ.λπ. θα τεθούν σε αμφισβήτηση.
• Πολιτικοί και επιχειρηματίες έχουν χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία την οικονομική κατάσταση για να σταματήσουν δράσεις για το κλίμα.
• Κράτη και άνθρωποι που έχουν πλουτίσει από τις εκπομπές αερίων έχουν μεταφέρει το κόστος στους φτωχούς.
*«Οι πλούσιοι θα έχουν την δυνατότητα να πληρώσουν για να αποφύγουν τις αφόρητα υψηλές θερμοκρασίες, την ξηρασία και την πείνα, που θα προκαλεί η κλιματική κρίση, την ώρα που οι υπόλοιποι θα υποφέρουν.»
* «Πάνω από 250 εκατομμύρια δολάρια ξόδεψαν την τελευταία δεκαετία οι πέντε μεγαλύτερες ιδιωτικές πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου προκειμένου να επηρεάσουν τις αποφάσεις της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή.»
*«Προετοιμάζονται “ειδικές λύσεις” για τους έχοντες, αγοράζοντας ήδη από τώρα εκτάσεις, χρηματοδοτώντας εξωτικές επιλογές (π.χ. καταφύγια ή τεχνολογικές επιλογές εξωφρενικές) για να μην χάσουν τα πρόνομιά τους.
Και μέσα σε όλα αυτά, η τελευταία συνάντηση για την Κλιματική κρίση, δεν κατέληξε σε κάτι συγκεκριμένο ΑΛΛΑ τορπιλίστηκε. Στην ουσία έχουμε πισωγύρισμα.

ΠAPAΓΩΓOI PYΠΩN
Εταιρίες:
100 εταιρίες παράγουν το 71% των εκπομπών αερίου και με σημαντικό μερίδιο ευθύνης τις ExxonMobil, Shell, BP και Chevron. (CDP Carbon Majors Report 2017 )
Κράτη:
Οι δέκα χώρες με τις υψηλότερες εκπομπές για το 2018 είναι η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Γερμανία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Νότια Κορέα και ο Καναδάς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο χωρών κατατάσσεται στην τρίτη θέση. Σημειώστε ότι οι ΗΠΑ, τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξήσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

ANAΓKAIA H ANATPOΠH TOY KAΠITAΛIΣMOY
Ο άνθρωπος είναι μεν προϊόν της φύσης, ως αποτέλεσμα της εξέλιξης, αλλά από την άλλη, με την δυνατότητα χρήσης των εργαλείων και σαν συνέπεια αυτού, η κοινωνικοποίησή του, δεν ακολουθεί την διαδικασία εξέλιξης των άλλων ζώων. Είναι το μόνο ζώο που δεν αναπτύσει νέες ικανότητες για να προσαρμόζεται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο φυσικό περιβάλλον, αλλά αντίστροφα, με την χρήση εργαλείων, προσαρμόζει το περιβάλλον στις ανάγκες και τις επιθυμίες του. Αυτή η ικανότητα έδωσε στον άνθρωπο την δυνατότητα να εξελιχθεί με ταχύτατους ρυθμούς, που καμία σχέση δεν έχουν με την διαδικασία εξέλιξης των άλλων οργανισμών.
Αυτή, όμως, η κυριαρχία του ανθρώπου στη φύση, δεν είναι αποτέλεσμα της ατομικής αλλά της κοινωνικής δράσης του. Η δράση αυτή, αναπτύσεται μέσα στα συγκεκριμένα ιστορικά πλαίσια, μέσα από συγκεκριμένες κάθε φορά κοινωνικές σχέσεις παραγωγής.
Στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του ανθρώπου, αυτές οι επεμβάσεις ήταν τοπικές και ήπιου χαρακτήρα. Στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, οι παρεμβάσεις γίνονται πιο βίαιες και σε διεθνή κλίμακα. Ιδιαίτερα στην ιμπεριαλιστική περίοδο, περίοδο παρακμής του καπιταλισμού, οι παρεμβάσεις στο περιβάλλον γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικές και σε πλανητική κλίμακα. Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν προκαλέσει τεράστια οικολογικά προβλήματα. Η ρύπανση των θαλασσών, του αέρα αλλά και του υπέδαφους, η τρύπα του όζοντος, η όξινη βροχή, η ερημοποίηση περιοχών, η αλόγιστη χρήση των πρώτων υλών, τα πυρηνικά «ατυχήματα», οι καταστροφές στα χημικά εργοστάσια, η αλόγιστη χρήση νέων χημικών προϊόντων που παράγονται από τον άνθρωπο (πλαστικά, εντομοκτόνα, φυτοφάρμακα, κ.α.), η μόλυνση των πόσιμων νερών του πλανήτη, οι βίαιες παρεμβάσεις στα οικοσυστήματα και κυρίως η κλιματική αλλαγή, απειλούν πλέον την συνέχιση της ζωής πάνω στη γη.
Η αιτία όλων αυτών είναι ότι η παραγωγή εξυπηρετεί μόνο τις ανάγκες του Κεφαλαίου, χρησιμοποιώντας την φύση σαν ατομική ιδιοκτησία και φτηνό υλικό προς κατανάλωση χωρίς κανένα ενδιαφέρον για τις καταστροφές που προκαλεί.
«Το αληθινό όριο της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής είναι το ίδιο το κεφάλαιο, είναι το γεγονός ότι το κεφάλαιο και η αυτοαξιοποίησή του εμφανίζεται σαν αφετηρία και τέρμα, σαν κίνητρο και σκοπός της παραγωγής, ότι η παραγωγή είναι μόνο παραγωγή για το κεφάλαιο και όχι αντίστροφα, η παραγωγή δεν δίνει τα μέσα για μια διαρκώς αναπτυσόμενη διαδικασία ζωής για την κοινωνία των παραγωγών», Καρλ Μαρξ Κεφάλαιο τόμος 3 σελ. 316 εκδόσεις Σύγχρονη εποχή.
Ο άνθρωπος είναι αναπόσπαστο μέρος της φύσης, και αυτές οι καταστροφές υπονομεύουν όχι μόνο την ανάπτυξή του αλλά και την ίδια την ύπαρξή του.
O Λένιν, στις αρχές του 20ου αιώνα, περιγράφοντας τον ιμπεριαλισμό ως το στάδιο παρακμής του καπιταλισμού, έλεγε ότι «ο ιμπεριαλισμός μπλοκάρει την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και τις οδηγεί στην καταστροφή…» . Τώρα, περισσότερο από ποτέ, αυτή η πρόβλεψη επιβεβαιώνεται με τους πολέμους, τη φτώχεια, τη μαζική ανεργία, τη μετακίνηση πληθυσμών λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αλλά και της απειλούμενης καταστροφής του περιβάλλοντος. Η θέση αυτή του Λένιν χλευάστηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, γιατί ταυτίστηκαν, από τον Σταλινισμό, οι παραγωγικές δυνάμεις με τα μέσα παραγωγής και την τεχνολογική ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Μαρξ και τον Λένιν, η κυριότερη παραγωγική δύναμη είναι ο ανθρωπος, η εργατική τάξη. Όταν μιλάμε για παραγωγικές δυνάμεις δεν είναι μόνο τα εργαλεία, είναι η συνολική δραστηριότητα του ανθρώπου, η κουλτούρα του, η επιστήμη και η ίδια ανάπτυξη της ζωής. Αυτή τώρα απειλείται και με την κλιματική κρίση, και την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Οι καπιταλιστές και το πολιτικό προσωπικό τους αντιμετωπίζουν την κλιματική κρίση ή θεωρώντας ότι δεν υπάρχει (γραμμή Τραμπ) καταγγέλοντας μάλιστα ως οικοτρομοκράτες όσους αναφέρονται σε αυτήν ή χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για την καταστροφή που έρχεται και καθιστούν υπεύθυνο τον καθένα ξεχωριστά καλύπτοντας τους πραγματικούς υπευθύνους. Οι Διεθνείς παγκόσμιοι καπιταλιστικοί οργανισμοί, ΟΗΕ και Ε.Ε., με το Πρωτόκολο του Κιότο (1997) και την συνέχειά του με την Συμφωνία του Παρισιού (2016) το μόνο που έχουν συμφωνήσει είναι η συμφωνία για την Διεθνή Εμπορία Εκπομπών. Mε αυτήν, κάθε κράτος ή εταιρεία έχει το δικαίωμα να πουλάει δικαιώματα εκπομπής αερίων, εάν η πωλήτρια εταιρία ή το κράτος είχε μείωση εκπομπών. Αυτά τα Δικαιώματα έχουν μπει στα χρηματιστήρια και αποτελούν τμήματα στο καλάθι των παραγώγων!
Από την άλλη είναι αρκετά ελπιδοφόρο το διεθνές κίνημα των μαθητών «Fridays for future», που ξεκίνησε από την Σουηδέζα 16χρονη μαθήτρια Γκρέτα Τούνμπεργκ με απεργία κάθε Παρασκευή, και επεκτάθηκε σε Γερμανία, Βέλγιο, Σουηδία, Φιλανδία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία όπου κάθε Παρασκευή έχουν σχολική απεργία με διαδηλώσεις δεκάδων χιλιάδων νέων. Τα λόγια της Γκρέτας στον ΟΗΕ εκφράζουν αυτό το κίνημα: «Πώς τολμάτε; Μου κλέψατε τα όνειρά μου και την παιδική ηλικία μου με τα κενά λόγια σας». «Ο κόσμος υποφέρει, πεθαίνει. Ολόκληρα οικοσυστήματα καταρρέουν, βρισκόμαστε στις αρχές ενός μαζικού αφανισμού κι εσείς για το μόνο που μιλάτε είναι για τα χρήματα, για παραμύθια μιας αέναης οικονομικής ανάπτυξης; Πώς τολμάτε;»
Η καταστροφή του περιβάλλοντος, επιβάλει την ανάπτυξη ενός μαζικού διεθνούς κινήματος της εργατικής τάξης του λαού και της νεολαίας, που θα βάζει στο κέντρο του την ανατροπή του καπιταλισμού. Αν ο καπιταλιστικός τρόπος οργάνωσης της παραγωγής είναι η αιτία του προβλήματος, απαιτείται ένας νέος τρόπος οργάνωσης της παραγωγής που δεν θα λειτουργεί προς όφελος του κεφαλαίου, αλλά προς όφελος των παραγωγών.
Η πάλη για τη σωτηρία του πλανήτη απαιτεί ένα πραγματικό οικολογικό κίνημα, μέρος της πάλης της εργατικής τάξης για την ανατροπή του καπιταλισμού και τον παγκόσμιο κομμουνισμό.

Γρηγόρης Δαφνής