της Κατερίνας Μάτσα
Καύσωνας πρωτοφανούς διάρκειας σε όλη τη χώρα, πολλαπλές εστίες πυρκαγιάς σε Αχαΐα, Αγρίνιο, Σουφλί, Φάρσαλα, Ρόδο, όλα αυτά εν μέσω του τέταρτου κύματος της πανδημίας του κορονοϊού. Εφιαλτικό το θερινό τοπίο στην Ελλάδα.
Όπως τονίζει ο πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Μανώλης Πλειώνης σε συνέντευξή του (Εφ. Συν. 15/7/21), η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στην Αττική τα τελευταία 40 χρόνια φτάνει τους 1,5 βαθμούς Κελσίου, ενώ η αντίστοιχη παγκόσμια αύξηση είναι 0,5. Γενικά, η νοτιοανατολική Μεσόγειος ανήκει στις πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή περιοχές. «Η δεκαετία 2010-20 υπήρξε η θερμότερη καταγεγραμμένη περίοδος στον πλανήτη από την προβιομηχανική περίοδο, με θερμότερη χρονιά το 2020 (και το 2016), παρόλο που ο πλανήτης μας βίωσε το φαινόμενο La Nina, που προκαλεί μείωση της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Στη Σιβηρία, η θερμοκρασία το 2020 έφθασε τους 38 βαθμούς, με δραματικά αποτελέσματα και στην αλλαγή του αρκτικού κύκλου παγοποίησης».
Το τοπίο είναι εξίσου εφιαλτικό σε όλο τον πλανήτη. Το φετινό καλοκαίρι του 2021 είναι ένα από τα θερμότερα καλοκαίρια, με φοβερή ξηρασία και πυρκαγιές παντού και καταστροφικές πλημμύρες στην Ευρώπη και την Κίνα. Η ζωή στον πλανήτη Γή απειλείται..
Το Σχέδιο Biden για την κλιματική αλλαγή είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο, μέρος του «Σχεδίου αμερικανικών θέσεων εργασίας», έχει κόστος 2 τρις δολάρια και έχει ως διακηρυγμένο στόχο να μπει η χώρα στο δρόμο προς τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας αποκλειστικά, χωρίς χρήση κάρβουνου μέχρι το 2035 και με μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050. Η υλοποίηση του σχεδίου θα γίνεται παράλληλα με τις Συμφωνίες του Παρισιού για τη μείωση της υπερθέρμανσης πλανήτη. Όμως, τόσο οι ειδικοί όσο και πολλοί ακτιβιστές βρίσκουν το σχέδιο πολύ ανεπαρκές και, επιπλέον, δεν φαίνεται να περνά από τη Γερουσία… (Τhe New York Times, 22/7/21).
Σε ανάλογο πνεύμα κινείται και το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Fit for 55», με διακηρυγμένο στόχο τη μετατροπή της ευρωπαϊκής ηπείρου σε ενεργειακά ουδέτερη μέχρι το 2050. Πρώτο βήμα η μείωση των εκπομπών ρύπων στις χώρες της ΕΕ κατά 55% μέχρι το 2030. Το σχέδιο περιλαμβάνει 12 προτάσεις, που πρέπει να εγκριθούν από όλα τα κράτη-μέλη, κάτι που μοιάζει ουτοπικό. Ακόμα και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Τίμερμανς δήλωσε ότι περιμένει αντιπολίτευση από όλα τα κράτη-μέλη. Προς το παρόν, αντιδρούν έντονα οι χώρες με ισχυρή βιομηχανία αυτοκινήτων, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, καθώς και κλάδοι όπως η ναυτιλία και οι αεροπορικές συγκοινωνίες .
Όπως αναφέρει η Μαρία Ψαρά σε ανταπόκρισή της από τις Βρυξέλλες (Εφ.Συν., 15/7/21), ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνονται αφορά αλλαγές στο σύστημα εκπομπής ρύπων στις χώρες της ΕΕ, τη μεγαλύτερη αγορά άνθρακα σε παγκόσμια κλίμακα. Το 90% των εκπομπών ρύπων προέρχονται από τομείς όπως ο χάλυβας, το τσιμέντο, τα χημικά προϊόντα, που καλύπτονται από δωρεάν δικαιώματα ρύπων. Αυτό που προτείνεται είναι ακριβώς η κατάργηση του «δωρεάν». Μπορεί, νομίζω, να φαντασθεί κανείς τις αντιδράσεις των βιομηχανικών κολοσσών!
Ένα άλλο σημαντικό μέτρο, που προτείνεται είναι ο λεγόμενος «φόρος άνθρακα», για τα προϊόντα που θα εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ. Ούτε αυτό το μέτρο μπορεί να υλοποιηθεί, κορυφώνονται ήδη οι αντιδράσεις από τις ενδιαφερόμενες χώρες, που θέτουν ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού. Εξάλλου, θα πρέπει να εγκριθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, πράγμα σχεδόν αδύνατο!
Οι μεγάλοι κλάδοι που θίγονται είναι οι μεταφορές και οι κατασκευές, όπου η ενέργεια προέρχεται κατά 75% από ορυκτά καύσιμα. Η φορολόγησή των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θίγει πολύ μεγάλα συμφέροντα, με επιπλέον επιπτώσεις στην τσέπη των καταναλωτών πετρελαίου θέρμανσης. Προβλέπονται ισχυρές αντιδράσεις από όλες τις πλευρές…
Με αυτά τα δεδομένα, η δήλωση της ανεκδιήγητης Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι «αντιμετωπίζουμε ριζικά την κλιματική αλλαγή και αυτό το οφείλουμε στα παιδιά μας», παίρνει τον χαρακτήρα του εμπαιγμού.
Ο γνωστός αριστερός οικονομολόγος Michael Roberts σημείωσε εύστοχα ότι «η υπερθέρμανση του πλανήτη χρειάζεται ένα παγκόσμιο σχεδιασμό και όχι μια πολιτική τιμών» (M. Roberts Blog, 22/7/21). Σημειώνει, δε, μεταξύ των άλλων, ότι ένα σχέδιο που προτείνει αύξηση των τιμών του κάρβουνου για να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων είναι αδιέξοδο. Γιατί, ποιος θα ρυθμίσει τις τιμές; Ποια κυβέρνηση θα τα βάλει με τη βαριά βιομηχανία εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, με τη στρατιωτική βιομηχανία, τις αεροπορικές εταιρείες, τις ναυτιλιακές εταιρείες, τις βιομηχανίες χημικών και φαρμακευτικών προϊόντων, τη βιομηχανία επεξεργασμένων τροφών, γεωργικών και αλιευτικών προϊόντων, τα ορυχεία, αλλά και το τραπεζικό σύστημα, που τροφοδοτεί με δάνεια όλους αυτούς τους τομείς, προωθώντας με κάθε τρόπο τις εκπομπές ρύπων;
Η κλιματική καταστροφή που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη Γη απαιτεί ένα παγκόσμιο σχέδιο παραγωγής των αναγκαίων αγαθών για ολόκληρη την κοινωνία, με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τόσο στον παγκόσμιο Βορρά όσο και στον παγκόσμιο Νότο, δημόσιες συγκοινωνίες, δημόσια συστήματα ύδρευσης, δημόσια Υγεία, δημόσια Παιδεία…
Φυσικά όλα αυτά τα μέτρα προϋποθέτουν την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος, που παράγει ρύπους και θάνατο, μέσα από την παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση.
