του Fanis P
Η τελική απόφαση για την απομάκρυνση του μνημείου του σοβιετικού Κόκκινου στρατού που ελευθέρωσε τη Βουλγαρία από τον φασισμό, ελήφθη τον Αύγουστο του 2023. Αποφασίστηκε η απομάκρυνση του μνημείου από το κεντρικό πάρκο “Κνιαζέσκα γκράντινα ” (πάρκο του Πρίγκηπα) που βρίσκεται δίπλα από το κεντρικό Πανεπιστήμιο της Σοφίας από το 1956 και να μεταφερθεί στο στο Μουσείο Σοσιαλιστικής Τέχνης.
Το χάλκινο γλυπτό ύψους οκτώ μέτρων εδράζεται σε μια βάση ύψους 37 μέτρων, στη λεωφόρο Tsar Osvoboditele (Τσάρος Απελευθερωτής). Απεικονίζει έναν σοβιετικό στρατιώτη να σηκώνει ένα όπλο στον αέρα και συνοδεύεται από έναν άνδρα και μια γυναίκα που κρατούν ένα παιδί. Η τοποθέτηση του μνημείου έγινε με αφορμή τη 10η επέτειο από την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από τον σοβιετικό Κόκκινο Στρατό στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στη βάση του αγάλματος απεικονίζονται σκηνές από την Οκτωβριανή Επανάσταση, αρχή της παγκόσμιας επανάστασης κατά τον Λένιν, και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε η ΕΡΤ, είναι προφανές ότι το βουλγαρικό κράτος προσπαθεί με κάθε τρόπο να ξεφορτωθεί να μνημεία και κάθε λογής κατάλοιπα του καθεστώτος Ζίφκοβ (του “υπαρκτού σοσιαλισμού”) που παραπέμπουν στον αντιφασιστικό αγώνα, το εργατικό κίνημα, τον Κόκκινο Οκτώβρη αλλά και αόριστα συνδέονται με την ΕΣΣΔ και την Ρωσία. Η επίσημη δικαιολογία των αρχών είναι ότι το παλιό μνημείο αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια. Αυτό συμβαίνει την στιγμή που η Βουλγαρία στέλνει πολεμικό εξοπλισμό στην Ουκρανία, παρά τις οικονομικές και στρατιωτικές αδυναμίες που έχει πλέον, 30 χρόνια από την κατάρρευση του καθεστώτος Ζίφκοφ και την αρχή μιας βάρβαρης και ξέφρενης καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Ανάλογες πράξεις αποκαθήλωσης μνημείων για τον Κόκκινο στρατό γίνονται και σε άλλες χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ που συντάσσονται με τον αμερικανο-νατοϊκό ιμπεριαλισμό και εξυμνούν τους ναζιστές συνεργάτες των στρατιών του Χίτλερ.
Το μνημείο έως τις 24 Δεκεμβρίου έχει απομακρυνθεί αλλά η βάση του με τα ανάγλυφα με εικόνες από το 1917 και το 1945 έχουν ακόμα μείνει. Αφ’ ότου ανακοινώθηκε το σχέδιο κατεδάφισης του μνημείου, δυνάμεις του ακροδεξιού αλλά παράλληλα αντινατοϊκού “βαζράζντανε” (αναγέννηση) -που είναι το τρίτο κόμμα στην βουλή – μαζί με δυνάμεις μιας μικρής αριστερής οργάνωσης (23 Σεπτεμβρίου) και μιας νέας διάσπασης του “ΜΠεΣεΠε” (Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, που αποτελεί κομμάτι του ΚΚΒ που όταν βγήκε εκτός νόμου ίδρυσαν το ΒΣΚ που ακολούθησε πιο δεξιά διαδρομή από αυτή του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος), την “Λέβιτσα” (αριστερά) που δεν αποτελεί τίποτα παραπάνω από ένα κόμμα με αρχιμαφιόζους της αστικής τάξης που για διαφορετικούς λόγους αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από το ΒΣΚ αλλά και κάποια πιο αξιόλογα πρόσωπα, απροσδιόριστα πολιτικά που ανήκουν σε αυτόν τον πολιτικό χώρο, οργάνωσαν πλήθος συγκεντρώσεων υπεράσπισης του μνημείου που μάζεψαν πλήθος κόσμου.
Επίσης διανυκτέρευσαν στο μνημείο μια αντιπροσωπεία από κάθε μία από αυτές τις οργανώσεις, σχεδόν όλη την διάρκεια από το Αύγουστο ως τον Δεκέμβρη που κατεδαφίστηκε.
Στις εικόνες το άγαλμα πριν και το άγαλμα τώρα, με κλειστή την πρόσβαση στο χώρο του μνημείου και το άγαλμα του Λένιν στο μουσείο σοσιαλιστικής τέχνης.