Καπιταλιστική κρίση : Ο διπλός “φόβος” του κ. Ντράγκι και ο εφιάλτης των Ευρωεκλογών του 2019

Καπιταλιστική κρίση

Ο διπλός “φόβος” του κ. Ντράγκι και ο εφιάλτης των Ευρωεκλογών του 2019

 

 

 

Όσο και αν φαίνεται παράδοξο τα δύο μεγάλα κόμματα της ευρωπαϊκής άρχουσας τάξης το Χριστιανοδημοκρατικό και οι διαφόρων ομάδων “σοσιαλιστές” έχουν ήδη βάλει μπροστά τις μηχανές στο φούλ για τις ευρωεκλογές του 2019.

 

Παράδοξο; Ναι αν σκεφτεί κανείς ότι οι “εξουσίες” του Ευρωκοινοβουλίου είναι μηδαμινές σε μια Ευρώπη που ξηλώνεται από όλες τις πλευρές της.

 

Όμως τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά.

 

Ολες οι εκλογικές αναμετρήσεις του 2017 έχουν πείσει τις ηγεσίες των δύο κομμάτων που μαζί αποτέλεσαν τον βασικό πυλώνα του ευρωοικοδομήματος, ότι η ισχυρή τάση αποδόμησης αυτού του οικοδομήματος θα μπορούσε στις ευρωεκλογές του 2019 να πάρει τεράστιες διαστάσεις. Τέτοιες που να αποσταθεροποιήσουν  εντελώς το “σύστημα” εξουσίας, που στήθηκε και ανδρώθηκε ειδικά μετά το τέλος του λεγόμενου “ψυχρού πολέμου”, ήτοι μία γενικευμένη κρίση εξουσίας στην Ενωμένη Ευρώπη.

 

Αυτός ο εφιάλτης κυριαρχεί στα “ενωμένα” επιτελεία Μακρόν – Μέρκελ. Και απέναντι στον εφιάλτη αυτό έχει ξεκινήσει ήδη ένας μαραθώνιος εν όψει των Ευρωεκλογών του 2019 προκειμένου να αποτραπεί “πάση θυσία” ένα αποτέλεσμα που θα δίνει διαστάσεις πλήρους διάλυσης στην μετά Brexit εποχή της Ευρώπης.

 

Απαραίτητη προϋπόθεση αυτής της “καμπάνιας” είναι η διασφάλιση της αποφυγής κάθε ενδεχόμενου οικονομικού “ατυχήματος” εκεί που από στιγμή σε στιγμή θα μπορούσε να σκάσει. Δηλαδή στην οικονομία του χρέους και το τραπεζικό σύστημα που κάθεται πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα ενός και πλέον τρισεκατομμυρίου κόκκινων δανείων στην Ευρωζώνη.

 

Τον ρόλο του… ασφαλιστή αλλά και χρηματοδότη έχει αναλάβει ο κ. Ντράγκι και η Ευρωπαϊκή Κετρική Τράπεζα δηλώνοντας την περασμένη εβδομάδα ότι είναι έτοιμη να συνεχίσει να αγοράζει “χρέος” για άλλο μισό περίπου τρις ευρώ από τώρα και για ένα χρόνο ακόμα.

 

Η βασική απόφαση που ανακοίνωσε μετά το τελευταίο ΔΣ της ΕΚΤ ήταν διπλή:

  • επιβεβαιώθηκε ότι από την ΕΚΤ και τις Κεντρικές Τράπεζες μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018 θα αγορασθούν τίτλοι (ομόλογα) κάπου 180 δις ευρώ για το υπόλοιπο του 2017, και άλλα 270 δις το 2018
  • ο πρόεδρος της ΕΚΤ επαναβεβαίωσε τις αγορές ότι ακόμα και μετά το τέλος των αγορών αυτών που μπορούν να επεκταθούν αν χρειασθεί και πέραν του Σεπτεμβρίου, δηλαδή των 270 δις, τα επιτόκια θα μείνουν χαμηλά για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Με άλλα λόγια η ΕΚΤ διαβεβαίωσε τις αγορές κεφαλαίου του πλανήτη πως ό,τι και να συμβεί στις ΗΠΑ με την νέα διοίκηση της FED, ή στην Ευρώπη, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα συνεχίσουν να τροφοδοτούνται με κεφάλαια που θα “τυπώνει” η ΕΚΤ δίνοντας έτσι μία τάξη μεγέθους για την συνεχιζόμενη κεφαλαιακή πλημμυρίδα κοντά στο μισό τρις ευρώ. Σημειωτέον ότι η ΕΚΤ έχει τυπώσει και ξοδέψει για τον ίδιο σκοπό κάπου πέντε (5) τρις ευρώ μέχρι σήμερα από το 2009. Και κάτι ακόμα πιο εντυπωσιακό – που δείχνει το μέγεθος αυτής της φούσκας – το ποσό που έχει ξοδέψει η ΕΚΤ για το QE είναι κάπου επτά φορές το χρέος που έχουν εκδόσει οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Ολο το υπόλοιπο δηλαδή έχει πάει στις τράπεζες…

 

Η «πράξη» αυτή της ΕΚΤ μοιάζει καθησυχαστική αλλά εμπεριέχει και γεννιέται από δύο φόβους – απειλές, που επιχειρεί να αντιμετωπίσει:

 

* Η μία συμπυκνώθηκε στην φράση του προέδρου της ΕΚΤ που ελάχιστα προσέχθηκε στα εκ των υστέρων σχόλια, ότι δηλαδή η πολυδιαφημισμένη σταθεροποίηση της οικονομίας της Ευρωζώνης τα τελευταία λίγα χρόνια οφείλεται στην πρακτική της ΕΚΤ, ήτοι στην τροφοδοσία της οικονομίας μέσω των τραπεζών με τα τρισεκατομμύρια που τυπώνονται από το 2009 και διοχετεύονται στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Η διακοπή αυτής της τροφοδοσίας θα μπορούσε να προκαλέσει μία πρωτοφανή κεφαλαιακή άμπωτη που θα αποκαλύψει το ποιος κολυμπάει σ’ αυτή την κρίση των τελευταίων ετών «γυμνός». Και ήδη οι ιδέες γι’ αυτό είναι αρκετά γνωστές καθώς η «γύμνια» του ενός τρις ευρώ «κόκκινων δανείων» δείχνει με το… δάχτυλο τον άμεσο κίνδυνο. Να θυμίσουμε εδώ ότι ακριβώς αυτή η κεφαλαιακή άμπωτη μετά το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 αποκάλυψε την «γύμνια» της θωρακισμένης τότε, κατά τον Υπ. Οικονομικών Αλογοσκούφη, ελληνικής οικονομίας που βέβαια σε λίγο κήρυξε χρεοκοπία.

 

* Η δεύτερη ανησυχία πίσω από την κίνηση της ΕΚΤ έχει να κάνει με τις εξελίξεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Είναι προφανές από όσα έγιναν την περασμένη εβδομάδα ότι ο Τράμπ κινείται πλέον σε οριστική αντικατάσταση της Γιέλλεν με άδηλο το μέλλον της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ. Οι πιθανές επιλογές των διαδόχων της Γιέλλεν είναι ήδη γνωστό ότι δεν μπορούν να συνδεθούν με μία σταθερή πρόβλεψη όσον αφορά την κυβέρνηση Τράμπ. Με άλλα λόγια η «συνεργασία» FED – ΕΚΤ μπαίνει σε αχαρτογράφητα νερά και αυτό δεν είναι άνευ σημασίας καθώς σχεδόν το σύνολο του τρίτου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της Fed είχε άμεσα και έμμεσα τροφοδοτήσει τα χαρτοφυλάκια των μεγάλων ευρωτραπεζών μεταξύ των οποίων η Deutsche Bank κ.ά.

 

Και αυτή η αχαρτογράφητη πορεία μέλει να ξεκινήσει μέσα σε συνθήκες που η τραπεζική ενοποίηση της Ευρώπης είναι ακόμα γεμάτη «τρύπες». Η διαβεβαίωση Ντράγκι ότι θα συνεχίσει να τυπώνει χρήμα για τις ευρω-τράπεζες μέχρι τουλάχιστον τον Σεπτέμβριο του 2018 «και για όσο ακόμα χρειασθεί…» και ότι τα επιτόκια θα μείνουν χαμηλά για πολύ ακόμα, θυμίζει λιγάκι το “whatever it takes” του 2012… Όχι άδικα αφού πραγματικά, το τοπίο αλλάζει και ο ίδιος δεν έχει πλέον «καινούργια» εργαλεία για να αμυνθεί απέναντι στον επερχόμενο νέο κύκλο οικονομικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη της Μέρκελ και του Μακρόν.

Γιάν. Αγγ.