του Χόρχε Αλταμίρα
Ανεξάρτητα από τον αντιδραστικό χαρακτήρα του κινήματος των Ταλιμπάν, η εκδίωξη των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν αντιπροσωπεύει μια αδιαμφισβήτητη πολιτική κατάρρευση του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού. Δεν στάθηκαν ικανά ούτε τα τρισεκατομμύρια των δολαρίων που δαπανήθηκαν για τη συγκρότηση ενός στρατού 300 χιλιάδων ανδρών με σύγχρονο οπλισμό ούτε η κατοχή της χώρας από 100 χιλιάδες στρατιώτες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ επί 20 χρόνια, προκειμένου να αποτραπεί μια διαφυγή την οποία ο παγκόσμιος Τύπος δεν διστάζει να χαρακτηρίσει ως δεύτερο Βιετνάμ.
Πριν από δυο δεκαετίες, κατά την εισβολή του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στο Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ βασίστηκαν στη συνενοχή της Ρωσίας αλλά και του Ιράν, που άνοιξαν τους εναέριους χώρους τους για την αμερικανική επιχείρηση. Η παρούσα άλωση της Καμπούλ επήλθε έπειτα από 3 μόλις ημέρες επίθεσης, δίχως οποιαδήποτε αντίσταση κατά την οποία η κυβέρνησή της εγκατέλειψε έντρομη και πανικόβλητη τη χώρα – ακριβώς αυτό που ο Μπάιντεν διαβεβαίωνε ότι δεν πρόκειται να ξανασυμβεί ακριβώς ένα μήνα πριν.
Όπως είναι ευρέως γνωστό παγκοσμίως, αυτό το κίνημα των Ταλιμπάν αποτέλεσε αμερικανικό δημιούργημα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατοχή της χώρας από την ΕΣΣΔ, επί κυβέρνησης Μπρέζνιεφ. Για τον σκοπό αυτό, βασίστηκε στη συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών του Πακιστάν και των φονταμενταλιστών που βρίσκονταν εκεί. Έπειτα από εξαετή διακυβέρνηση, οι Ταλιμπάν και οι χορηγοί τους στρέφονται κατά των ΗΠΑ. Σφυρηλατήθηκε μία εκ βάθρων επισφαλής συμμαχία, καθώς η Ινδία, ο κυριότερος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι σε ιστορική σύγκρουση με το Πακιστάν, το οποίο μαζί με το σημερινό Μπαγκλαντές αποτέλεσε αναπόσπαστο τμήμα των Ινδιών που προέκυψε με την εκδίωξη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.
Η Κεντρική Ασία, που αποτελεί το διάδρομο μεταξύ Άπω και Εγγύς Ανατολής, αποτελεί πεδίο διεθνούς διαμάχης όσον αφορά τον έλεγχο της ροής του εμπορίου, ιδιαίτερα του πετρελαίου, μεταξύ αυτών των δύο χωρών. Η αργεντίνικη Bulgheroni είχε κερδίσει την παραχώρηση για την κατασκευή ενός αγωγού που θα συνέδεε τα δύο άκρα της Ασίας.
Η εισβολή στο Αφγανιστάν συντελέστηκε μέσα σε ένα διεθνές πλαίσιο που ουσιαστικά καθορίστηκε από την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, δηλαδή τον διαχωρισμό των Ασιατικών και Μουσουλμανικών δημοκρατιών της. Κατά την περίοδο 1995-2001, και η ίδια η Ρωσική Ομοσπονδία βρέθηκε στα πρόθυρα της διάλυσής της. Από την εισβολή του Αφγανιστάν ξεκινούσε και ο λεγόμενος “παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας”, που εφεξής διαμόρφωνε την πολιτική των ΗΠΑ.
Δυο χρόνια αργότερα ακολούθησε και η εισβολή στο Ιράκ. Εκτός από το Γκουαντάναμο της Κούβας, η κυβέρνηση Μπους οργάνωσε μυστικά κέντρα κράτησης και βασανισμού και σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Όταν οι ΗΠΑ καθιέρωσαν την κατάργηση της δέουσας διαδικασίας για τη μεταχείριση των κρατουμένων, τότε εξασφάλισαν και την υποστήριξη του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Εν συντομία, η στρατιωτική κατοχή του Αφγανιστάν πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου “αυτοκρατορικής” επίθεσης. Αυτό το Σαββατοκύριακο (14/15 Aυγούστου 2021) η διαφυγή με ελικόπτερο εντάσσεται σε μία περίοδο υποχώρησης.
πρόσφυγες από την Καμπούλ στο Κατάρ, 15 Αυγούστου 2021.
Μολονότι το γεγονός αυτό έχει ήδη επισημανθεί από τον Ομπάμα, που περιόδευσε στη Μέση Ανατολή προσπαθώντας να επανορθώσει για την αποτυχία, το ζήτημα της πλήρους αναγνώρισης της υποχώρησης αυτής επαφίεται στον Τραμπ. Ο Ρεπουμπλικάνος αποτραβήχτηκε σε μια μορφή διεθνούς πολιτικής απομόνωσης με στόχο να αντιμετωπίσει την εσωτερική κρίση στις Η.Π.Α. Από αυτή τη θέση, ο στόχος του ήταν να εδραιώσει μια κυβέρνηση ισχύος και να ξαναχτίσει τις κατεστραμμένες διεθνείς βάσεις. Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο η πτώση της Καμπούλ προσλαμβάνει ιδιαίτερη σημασία.
Η ανάκτηση της πολιτικής εξουσίας από τους Ταλιμπάν έχει να αντιμετωπίσει μια άλλη διεθνή εικόνα. Δεν δύναται να αντιπροσωπεύσει την επιστροφή στις μεθόδους και τους πολιτικούς στόχους του παρελθόντος. Αφενός, λόγω της ανάδυσης της Κίνας, που έχει ενσωματώσει το Πακιστάν στο οικονομικό της δίκτυο, το οποίο είναι γνωστό ως “Δρόμος του Μεταξιού”, και που σχεδιάζει επενδύσεις ευρείας κλίμακας στο Αφγανιστάν.
Η προέλαση της Κίνας και η εκδίωξη των Αμερικάνων από το Αφγανιστάν μεταβάλλουν περαιτέρω την κατάσταση με την Ινδία. Διάφοροι αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών φοβούνται ότι οι οροσειρές του Χίντου Κους θα καταστούν ορμητήριο για επιχειρήσεις σε βάρος της Ινδίας. Προτού συμβεί αυτό, εάν συμβεί ποτέ, η πολιτική κρίση στο Πακιστάν θα λάβει νέες και κάθε άλλο παρά ειρηνικές μορφές.
Η κυβέρνηση του Πακιστάν είναι διχασμένη απέναντι στο σύνολο των πολιτικών ζητημάτων και κυρίως απέναντι στη σύγκρουση με την Ινδία για το γειτονικό Κασμίρ. Η φυγή από το Αφγανιστάν δεν αποτελεί άμβλυνση του αμερικανικού αδιεξόδου στην Κεντρική Ασία, αλλά, αντίθετα, όξυνση της κρίσης, διότι εμπλέκεται και η Κίνα, η οποία για άλλη μια φορά ανακηρύσσεται “στρατηγικός εχθρός” από την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, η πολιτική ηγεσία των Ταλιμπάν είναι εξαιρετικά ενήμερη για το σύνολο των διεθνών συνθηκών που περιβάλλουν την επάνοδο τους στην Καμπούλ. Γίνεται ήδη λόγος για μια δεξιά, ένα κέντρο και μια αριστερά μέσα στο κίνημα των Ταλιμπάν.
Η τεράστια αυτή ήττα των ΗΠΑ αποτελεί απόλυτη συνέπεια των αραβικών επαναστάσεων του 2011/2, πράγμα που συμβαίνει επίσης με τις αραβικές εξεγέρσεις στο εσωτερικό του σιωνιστικού κράτους, όπως φάνηκε στον τελευταίο πόλεμο με τη Γάζα.
Κατά τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρήθηκαν και νέες λαϊκές εξεγέρσεις στην Τυνησία. Για να µην αναφέρουµε τη διάλυση του Λιβάνου, µετά τη χρεωκοπία λόγω του εξωτερικού χρέους του και την έκρηξη στο λιµάνι της Βηρυτού.
Ο “παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας” έχει φτάσει στο άδοξο τέλος του, αφού έχει πλήξει ολόκληρο τον πλανήτη με εγκλήματα. Τις επόμενες ημέρες, ο Μπάιντεν θα εκμεταλλευτεί το εθνικό δίκτυο για να “εξηγήσει” στον αμερικανικό λαό τη φυγή από την Καμπούλ.
Η “έξοδος” από το Αφγανιστάν θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στην κρίση των ΗΠΑ. Έρχεται μετά τη χειρότερη αντιμετώπιση της πανδημίας στον κόσμο, από τη μια, και την επίθεση στο Καπιτώλιο, από την άλλη. Η κρίση στη CIA και στο Πεντάγωνο είναι τρομερή. Η ανώτατη διοίκηση της κατασκοπείας και του πολέμου βρίσκεται σε χειρότερη θέση από αυτή που είχαν οι προκάτοχοί τους μετά την αποτυχία της εισβολής στην Κούβα το 1962. Η θέση του Μπάιντεν και του υπουργικού του συμβουλίου, ιδίως του υπουργείου Άμυνας, έχει εξασθενήσει σημαντικά.
Οφείλουμε να ασχοληθούμε με μια διεξοδικότερη μελέτη της έκτασης της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης από ό,τι έχουμε κάνει μέχρι τώρα. O κόσμος έχει εισέλθει σε μια περίοδο βίαιων ανατροπών – και όχι μόνο εξαιτίας των λαϊκών εξεγέρσεων.
16/08/2021
