Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από συντρόφισσες της Ιταλικής Οργάνωσης Prospettiva Operaria (Εργατική Προοπτική)
Στις 4 και 9 Μαρτίου 2020 ΤEΘΗΚΑΝ σε εφαρμογή μια σειρά μέτρων για την καταπολέμηση και τον περιορισμό της ασθένειας του κορονοϊού Covid-19. Όπως είναι γνωστό, οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες για τα παιδιά και οι σχολικές δραστηριότητες αναστέλλονται μέχρι τις 3 Απριλίου, με δυνατότητα επέκτασης μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, δηλαδή έως τις αρχές Ιουνίου. Μιλάμε για 8 εκατομμύρια ανηλίκους που πρέπει να μείνουν σπίτι. Αυτή η κατάσταση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή των γυναικών οι οποίες, ξαφνικά, έπρεπε επίσης να φροντίζουν τα παιδιά τους για τις ώρες της ημέρας που συνήθως φοιτούν στο σχολείο. Αυτό, φυσικά, εκτός από τα καθήκοντα που ήδη εκτελούν στο σπίτι και τις εργασιακές δεσμεύσεις που χαρακτηρίζουν τη ρουτίνα τους. Η κατάσταση δεν είναι καθόλου εύκολη.
Πώς αντιμετωπίζουν την κατάσταση οι γυναίκες; Πεθαίνουν στη δουλειά, όπως συνήθως. Κάποιες από αυτές μπορούν να υπολογίζουν στη βοήθεια των παππούδων τους, ιδιαίτερα στις γιαγιάδες (κάποιοι δεν συνταξιοδοτούνται ποτέ από το να προσφέρουν υπηρεσίες φροντίδας), άλλες καταφεύγουν στη στήριξη των μεγαλύτερων παιδιών τους, ίσως λόγω ηλικίας, άλλες περνούν τον χρόνο τους μεταξύ τηλεργασίας και οικιακής απασχόλησης. Άλλες ακόμη είναι άνεργες ή έχουν υποστεί μείωση ή μηδενισμό των ωρών εργασίας λόγω των μέτρων περιορισμού στην εξάπλωση του Covid-19 (μπαρ, εστιατόρια, πιτσαρίες, κομμωτήρια, αισθητικοί, καταστήματα κ.λπ.). Στη συνέχεια, υπάρχουν εκείνες που βρίσκονται σε αναγκαστική άδεια, σε “διακοπές”. Τι ωραίες διακοπές είναι αυτές που αναγκάζουν τις γυναίκες να εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο χωρίς ξεκούραση! Τι ωραίες διακοπές είναι αυτές που κρατούν τις γυναίκες απασχολημένες να κατανοήσουν πώς να κάνουν τα παιδιά τους να ακολουθούν τα μαθήματα από απόσταση, παρεμπιπτόντως, χωρίς τα εργαλεία και την κατάλληλη εκπαίδευση. Άλλωστε ούτε καν οι δάσκαλοι δεν ξέρουν πώς να την οργανώσουν… Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν βρίσκεσαι σε διακοπές όταν φροντίζεις κάποιον.
Το διάταγμα #iorestoacasa [μένω στο σπίτι] δεν λαμβάνει υπόψη ότι το σπίτι είναι συχνά η φυλακή των γυναικών, όπου η φροντίδα είναι σχεδόν καταναγκαστική εργασία. Αλλά τα προβλήματα που σχετίζονται με τις συνέπειες του κλεισίματος των σχολείων δεν είναι άγνωστα στον Κόντε και σία οι οποίοι αναγκάστηκαν να συμπεριλάβουν «μέτρα στήριξης των οικογενειών» στο διάταγμα Cura Italia. Αυτά περιλαμβάνουν τη δυνατότητα λήψης ειδικών αδειών, αλλά καταβάλλεται μόνο το 50% του μισθού. Αυτές οι άδειες μπορούν να μοιραστούν μεταξύ των δύο γονέων, εφόσον δεν υπερβαίνουν το σύνολο των 15 ημερών. Ωστόσο, αν ένας γονέας δεν εργάζεται, δεν είναι δυνατό ο άλλος να χρησιμοποιεί τέτοιες άδειες. Στην Ιταλία, το 50% των γυναικών δεν εργάζεται. Ως εκ τούτου, το εν λόγω διάταγμα ρίχνει και πάλι το βάρος της παιδικής φροντίδας στους ώμους των γυναικών.
Μια άλλη δυνατότητα που παρέχεται από το διάταγμα είναι μπόνους αξίας μέχρι 600 ευρώ για την αγορά υπηρεσιών φύλαξης παιδιών. Έως ότου φυσικά χαθεί το απόθεμα. Το ποσό που διατίθεται είναι 1.261,1 εκατ. ευρώ, το οποίο μπορεί να καλύψει περίπου 2,1 εκατομμύρια νοικοκυριά πλήρους απασχόλησης. Πρέπει να ειπωθεί ότι τόσο οι άδειες όσο και τα επιδόματα μωρών είναι αποκλειστικά για γονείς με παιδιά κάτω των 12 ετών. Λες δεν είναι νομικά και ποινικά υπεύθυνοι για την ασφάλεια και την απόδοση των παιδιών μέχρι την ηλικία των 18 ετών.
Οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι μπεϊμπισίτερ είναι γυναίκες. Οι γυναίκες αυτές γενικά εργάζονται υπό καθεστώς μαύρης εργασίας, χωρίς δικαιώματα και με αυθαίρετους κανόνες που βασίζονται σε καταπιεστικά έθιμα που ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει μια εθνική σύμβαση και προβλέπει ένα άθλιο ωρομίσθιο, που κυμαίνεται από 5 έως 8 ευρώ την ώρα. Αυτή είναι η τιμή που έχει οριστεί για την εργασία φροντίδας όταν θεωρείται επαγγελματική απασχόληση. Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί οι γονείς, ειδικά η μητέρα, απλώς και μόνο επειδή έχει γεννήσει τα παιδιά τους, πρέπει να το κάνουν χωρίς να λαμβάνουν τίποτα σε αντάλλαγμα. Δεν ωφελεί η αναπαραγωγή της εργατικής τάξης όλους, ολόκληρη την κοινότητα; Για ποιον λόγο η φροντίδα παιδιών θεωρείται “ιδιωτικό” ζήτημα, το οποίο επιλύεται εντός του σπιτιού φροντίζοντάς τα άμεσα ή πληρώνοντας κάποιον άλλο να το κάνει τουλάχιστον εν μέρει; Γιατί η κοινωνία στο σύνολό της (ακόμη και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης) δεν φροντίζει τα παιδιά της;
Απαιτούμε μια σχεδιασμένη οικονομία που να μπορεί να διαχειρίζεται τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως η εξάπλωση πανδημιών σαν τη σημερινή. Θέλουμε την πλήρη απασχόληση για όλους (και φυσικά) την «κοινωνική εξωτερική ανάθεση» της φροντίδας (αναπαραγωγικής) εργασίας εκτός της οικιακής σφαίρας, όπως έγινε στη Ρωσία μετά την Επανάσταση του 1917. Αυτό που παραμένει σήμερα είναι η πιο σημαντική προσπάθεια για τη χειραφέτηση των γυναικών, κυρίως και πάνω απ’ όλα μέσω της κοινωνικοποίησης των καθηκόντων που η κοινωνία της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης είχε ήδη μεταφέρει αποκλειστικά στους ώμους τους.
