του Άρη Μαραβά
Η ιατρική έρευνα για τo εμβόλιο COVID 19 μοιάζει ολοένα και περισσότερο με κούρσα θάνατο ή με το τζογάρισμα σε ιπποδρομίες. Όπως είναι γνωστό, στις 9 Σεπτεμβρίου, η Pfizer ανακοίνωσε ότι το εμβόλιό της παρέχει προστασία από τη νόσου COVID 19 με αποτελεσματικότητα 90%. Μια εβδομάδα αργότερα, η Moderna ξεπέρασε τον ισχυρισμό της Pfizer με ένα εμβόλιο με αποτελεσματικότητα σε ποσοστό 94,5%. Λίγες ημέρες αργότερα, η Pfizer δήλωσε ότι ανέλυσε εκ νέου τα αποτελέσματα και ότι το εμβόλιο τους παρέχει 95% προστασία.
Η Wall Street αντέδρασε, φυσικά (!;) σε αυτά τα “θετικά” νέα και το χρηματιστήριο συνολικά εκτοξεύτηκε στα ύψη. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer, Μπούρλας, πούλησε 5,6 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές την ίδια μέρα που η εταιρεία του έκανε την πρώτη της ανακοίνωση, αποκτώντας άμεσα μια τεράστια περιουσία.
Τα δελτία τύπου αυτών των εταιρειών βασίστηκαν σε κλινικές δοκιμές, δηλαδή σε πειράματα στα οποία εμβολιάστηκαν δεκάδες χιλιάδες εθελοντές. Ωστόσο, όταν εξετάστηκαν προσεκτικά τα δελτία τύπου, αναγνωρίστηκε ότι οι εταιρείες αυτές ανέφεραν “ενδιάμεσα” αποτελέσματα και όχι τελικά αποτελέσματα. Δηλαδή, οι εταιρείες δεν είχαν ακόμη ολοκληρώσει αυτά τα πειράματα και δεν είχαν αναλύσει πλήρως τα αποτελέσματα.
Συνήθως τα τελικά αποτελέσματα τέτοιων κλινικών δοκιμών δημοσιεύονται λεπτομερώς σε επιστημονικά περιοδικά προκειμένου να αναλυθούν από άλλους επιστήμονες και ρυθμιστικούς κρατικούς ιατρικούς φορείς. Απαιτούνται αρκετές ακόμη κλινικές δοκιμές πριν από τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και, στη συνέχεια, τα εμβόλια εφαρμόζονται στον πληθυσμό σε μεγάλη κλίμακα.
Αντ’ αυτού, ακολουθώντας όλες αυτές τις παρακαμπτήριες οδούς, αυτές οι εταιρείες κυνηγούν ουσιαστικά γρήγορα κέρδη προτού άλλες εταιρείες έχουν την ευκαιρία να εμπλακούν στην «κούρσα». Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 53 υποψήφια εμβόλια σε κλινικές δοκιμές επί ανθρώπων παγκοσμίως, και άλλα 155 βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας και ανάπτυξης. Έτσι, δεδομένου ότι τα άλλα εμβόλια μπορούν επίσης να λειτουργήσουν όπως αυτά της Moderna και της Pfizer, όποιος αναφέρει τα αποτελέσματά τους πρώτος αποκτά και την προσοχή των κερδοσκόπων του χρηματιστηρίου και γεμίζει τις τσέπες του με κέρδη αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Moderna, μια νεοσύστατη εταιρεία που ιδρύθηκε το 2010, δεν έχει παράγει ποτέ εμβόλιο στο παρελθόν και δεν έχει πουλήσει ποτέ προϊόντα. Τώρα αξίζει 35 δισεκατομμύρια δολάρια. Το εμβόλιο της Pfizer βασίζεται στο έργο μιας άλλης νεοσύστατης εταιρείας, της BioNTech, η οποία ιδρύθηκε το 2008 και η οποία επίσης δεν παρήγαγε ποτέ εμβόλιο και δεν πώλησε ποτέ προϊόν. Η αξία αυτής της εταιρείας λέγεται ότι τώρα ανέρχεται στα 22 δισεκατομμύρια δολάρια. Όσο για την Pfizer, εκτιμάται ότι μόνο το εμβόλιό της θα φέρει την εταιρεία κοντά στα 14 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως το 2021. Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο θα κάνει μερικούς δισεκατομμυριούχους σε μια νύχτα.
Η ανάπτυξη εμβολίων πρέπει να ανταποκρίνεται σε ιατρικούς λόγους και να μην βασίζεται στο κέρδος. Αλλά στον καπιταλιστικό κόσμο, τα κέρδη, φυσικά, προηγούνται. Για τους καπιταλιστές, η επιτακτική ανάγκη της κοινωνίας να βρει μια λύση σε μια θανατηφόρα πανδημία είναι κάτι περισσότερο από μια ευκαιρία να αποκομίσουν τεράστια κέρδη σε βάρος πάντα των μαζών.
ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Το πρώτο κύμα του Covid-19 στις ΗΠΑ έπληξε την πολιτεία της Ουάσιγκτον, τη Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσεϋ, το Ντιτρόιτ και τη Νέα Ορλεάνη τον περασμένο Μάρτιο. Το δεύτερο κύμα έπληξε τη Φλόριντα, το Τέξας και μεγάλο μέρος του Νότου το καλοκαίρι. Το τρίτο κύμα ξέσπασε στις αρχές του φθινοπώρου στις βόρειες πολιτείες και βορειοδυτικά. Ωστόσο σήμερα, ο ιός κατακλύζει όλη τη χώρα. Τριάντα πολιτείες φτάνουν σε πρωτοφανή ρεκόρ μέρα με τη μέρα. Καμία πολιτεία δεν είχε λιγότερα κρούσματα από την προηγούμενη εβδομάδα. Το αντίθετο μάλιστα. Η κατάσταση στις πολιτείες που νόμιζαν ότι είχαν «αναρρώσει», επιδεινώθηκε. Ο ιός, που κάποτε περιοριζόταν στις πόλεις, πέρασε και στην ύπαιθρο.
Σχεδόν 700.000 άνθρωποι νοσηλεύονται σήμερα, διπλάσιος αριθμός από αυτόν που υπήρχε ένα μήνα πριν. Σε πολλές αγροτικές περιοχές, οι οποίες σήμερα υποφέρουν από τον ιό, δεν υπάρχουν καθόλου νοσοκομεία. Οι μεγάλες κερδοσκοπικές αλυσίδες, οι οποίες κατέλαβαν τα ιατρικά συστήματα πριν από αρκετές δεκαετίες, έκλεισαν τις λίγες ιατρικές μονάδες που υπήρχαν, εγκαταλείποντας τελείως την ύπαιθρο.
Σε πολιτείες όπως η Βόρεια και Νότια Ντακότα και το Ουισκόνσιν, τα νοσοκομεία που υπάρχουν έχουν στην κυριολεξία πλημμυρίσει με ασθενείς. Ο προστατευτικός εξοπλισμός είναι σε έλλειψη. Το ίδιο και το ιατρικό προσωπικό, γιατροί και νοσοκόμες/οι. Οι διοικήσεις των νοσοκομείων, ανησυχώντας για τα περιθώρια κέρδους τους, είχαν ήδη περικόψει δραματικά προσωπικό και εξοπλισμό. Οι νοσηλευτές, χωρίς επαρκή προστατευτικό εξοπλισμό, μολύνονται καθημερινά.
Η κατάσταση χειροτερεύει για όλες τις πολιτείες μέρα με τη μέρα. Την εβδομάδα που πέρασε, καταγράφηκαν 1.300 θάνατοι από το Covid-19, 50% πάνω από τον προηγούμενο μήνα. Όλοι αυτοί οι αριθμοί αυξάνονται γεωμετρικά, διπλασιάζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση θα είναι χειρότερη την επόμενη εβδομάδα, και χειρότερη την μεθεπόμενη εβδομάδα.
Οι υποσχέσεις για ένα διαθέσιμο εμβόλιο, ίσως, κάποια στιγμή στο μέλλον, δεν αλλάζουν την τροχιά στην οποία βρίσκεται η μητρόπολη του καπιταλισμού επί του παρόντος. Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι κάθε φαρμακευτική εταιρεία που παράγει ή προσπαθεί να παράξει ένα εμβόλιο είναι έτοιμη να αυξήσει τα κέρδη της. Ήταν προφανές από τότε που ήρθε το “πρώτο κύμα” ότι αντιμετωπίζουμε έναν θανατηφόρο ιό. Δεδομένου του πόσο διασυνδεδεμένος είναι ολόκληρος ο κόσμος με τις επιχειρήσεις και τα ταξίδια, αυτός ο ιός είχε τη δυνατότητα να εξαπλωθεί γρήγορα. Εξαπλώθηκε, μεταπηδώντας από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο, από το ένα μέρος της χώρας στο άλλο.
Η “καταστροφή» στην οποία βρισκόμαστε σήμερα ήταν προβλέψιμη ήδη από την περασμένη άνοιξη. Στην πραγματικότητα, δεδομένου του τι γνώριζε ήδη η ιατρική επιστήμη για αυτό το είδος του κορωνοϊού, ήταν προβλέψιμο τον Ιανουάριο, αφότου εμφανίστηκε για πρώτη φορά εκτός Κίνας.
Ένα πολιτικό σύστημα, στόχος του οποίου θα ήταν να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του πληθυσμού, αντιμέτωπο με αυτή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα ανταποκρινόταν με ένα πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης. Θα αναδιοργανωνόταν, θα συγκέντρωνε πόρους, θα μετέφερε όλα τα χρήματα που χρειαζόταν από περιττές ή δευτερεύουσες δαπάνες. Θα είχε απαλλαγεί από τις φορολογικές ελαφρύνσεις για καπιταλιστές και άλλα παράσιτα και τις επιδοτήσεις για τις μεγάλες τράπεζες και τις βιομηχανικές εταιρείες και θα έριχνε χρήματα στη δημόσια υγεία και αυτό ισχύει όχι μόνο για τις Η.Π.Α. αλλά για όλη την υφήλιο.
Αυτό όμως που βιώνουμε είναι το ακριβώς αντίθετο. Ο νόμος CARES των 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, έδωσε λιγότερο από το 5% των χρημάτων στο ιατρικό σύστημα – και ακόμα λιγότερα από αυτά πήγαν στην περίθαλψη των ασθενών. Αφιέρωσε λίγο περισσότερο από το 10% για άμεσες ενισχύσεις για τον πληθυσμό. Το τεράστιο ποσό πήγε στις επιχειρήσεις – και συνεπώς στις τράπεζες. Με άλλα λόγια, το πολιτικό σύστημα έκανε αυτό για το οποίο ήταν πάντα οργανωμένο: συνέχισε να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της παρασιτικής καπιταλιστικής τάξης, σε βάρος του πληθυσμού.
Ένα τέτοιο οικονομικό και πολιτικό σύστημα πρέπει να πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων, και να αντικατασταθεί από ένα σύστημα που, αν αντιμετώπιζε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης όπως η σημερινή, θα οργάνωνε μέτρα έκτακτης ανάγκης. Η ιατρική επιστήμη γνωρίζει από καιρό πώς να αποτρέψει την εξάπλωση μιας επιδημίας. Αυτό όμως που χρειάζεται είναι ένα πολιτικό και οικονομικό σύστημα δεσμευμένο να ενεργεί προς όφελος της πλειοψηφίας και όχι των καπιταλιστών.
