Η Σουδανική Επανάσταση
του Σουνγκούρ Σαβράν
25 Φεβρουαρίου, 2019
Η λαϊκή εξέγερση στο Σουδάν έχει συμπληρώσει ήδη δύο μήνες. Ο λαός του Σουδάν διαδηλώνει στους δρόμους της χώρας από τις 19 Δεκεμβρίου 2018, απαιτώντας από τον δεσπότη Ομάρ αλ Μπασίρ “tasqut bas” (Απλά πέσε). Κυριότερα, οι διαδηλώσεις έχουν μετατραπεί από μια λαϊκή εξέγερση εναντίον της οικονομικής καταστροφής και της πολιτικής θηριωδίας σε μια πλήρως ανεπτυγμένη επανάσταση, που απειλεί τα θεμέλια της δεσποτικής Ισλαμιστικής δικτατορίας του αλ Μπασίρ, ο οποίος ανήλθε στην εξουσία πριν τρεις δεκαετίες, το 1989. Δεν είναι μόνο οι δυνάμεις από την πλευρά του κινήματος που παλεύει για την πτώση του αλ Μπασίρ που συγκεντρώνονται σταδιακά, αλλά και τα αυξανόμενα ρήγματα στο κυβερνητικό μπλοκ, τα οποία δείχνουν ότι το καθεστώς προσπαθεί να διασώσει τον εαυτό του μέσα από δριμύτατα μέσα, τα οποία ενδέχεται ακόμα και να θυσιάσουν τον ίδιο τον δικτάτορα αλ Μπασίρ, χάριν προφύλαξης των συμφερόντων του κοινωνικοοικονομικού μπλοκ που επωφελείται από το καθεστώς.
[…]
Τα γεγονότα πυροδοτήθηκαν τον Δεκέμβριο από τον τριπλασιασμό της τιμής του ψωμιού, μαζί με παρόμοια αύξηση της τιμής των καυσίμων – αποτέλεσμα της κατάργησης των επιδοτήσεων για αυτά τα δύο είδη που επέβαλε το ΔΝΤ. Το Σουδάν βρίσκεται σε οικονομικά δεινή θέση από την απόσχιση του Νοτίου Σουδάν το 2011, πράγμα που μείωσε τα έσοδα από το πετρέλαιο της χώρας κατά τρία τέταρτα. Σε αυτό προστίθεται και οι αυξανόμενες επιπτώσεις της παγκόσμιας ύφεσης, πράγμα που έχει οδηγήσει την τελευταία περίοδο σε σοβαρή κρίση την χώρα.
[…]
Εξ αρχής η ηγεσία βρισκόταν φανερά στα χέρια των Σουδανικών Επαγγελματικών Ενώσεων, περιλαμβάνοντας τις οργανώσεις των ελεύθερων επαγγελματιών, γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών, φαρμακοποιών, καθηγητών, κτλ. – ένα αμάλγαμα σύγχρονων μικροαστικών στρωμάτων και του ανώτερου μορφωμένου στρώματος του προλεταριάτου. Ο προοδευτικός ακτιβισμός αυτών των στρωμάτων είναι αρκετά συνηθισμένος στις μουσουλμανικές χώρες της σύγχρονης εποχής και τουλάχιστον στην περίπτωση της εξέγερσης της Ιορδανίας στα μέσα του 2018 μια παρόμοια οργάνωση ηγήθηκε της πάλης. Παρ’ όλα αυτά, όλες οι ενδείξεις φανερώνουν ότι αυτό που συμβαίνει δεν περιορίζεται σε κάποιου είδους μεσαίας τάξης “δημοκρατική” διαμαρτυρία. Δίπλα στις επαγγελματικές ενώσεις τα συνδικάτα εμφανίζονται και αυτά στον αγώνα και οι γειτονιές που κατοικούνται από τα ευρεία στρώματα των φτωχών της πόλης, μαζί με κάποια αταξικά στρώματα, είναι επίσης πολύ δραστήριες. Η νεολαία, όπως ειπώθηκε ήδη, είναι ισχυρό στοιχείο. Η παρουσία των γυναικών μεταξύ των διαδηλωτών φοιτητών όπως και του όχλου των επαγγελματιών είναι αξιοσημείωτη. Είναι αναγκαίο μάλλον να προστεθεί ότι τόσο οι επαγγελματικές οργανώσεις όσο και τα συνδικάτα κηρύχθηκαν παράνομα κατά την άνοδο την εξουσία του Ομάρ αλ Μπασίρ, μαζί με το Ισλαμικό Μέτωπο του Χασάν αλ Τουραμπί, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με αρχές του 1990 – συνεπώς οι οργανώσεις αυτές είναι στην πραγματικότητα δίκτυα μάλλον, παρά παγιωμένες δομές, βασισμένες στον Σουδανικό νόμο. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του κινήματος είναι η εμβέλειά του σε διαφορετικές εθνικές, θρησκευτικές και φυλετικές ομάδες, προσπαθώντας να προσελκύσει όλους τους διαφορετικούς τομείς. Αυτό είναι ένα από τα κύρια δυνατά σημεία του κινήματος σε μια χώρα όπου οι αλληλοκτόνες διαμάχες μεταξύ τέτοιων ομάδων τα τελευταία χρόνια είναι ο κανόνας μάλλον, παρά η εξαίρεση, με τις συγκρούσεις Βορρά-Νότου και του Νταρφούρ να ξεχωρίζουν για την άκρα βιαιότητα και αιματηρότητά τους, αλλά και με άλλους πολέμους και ένοπλες συρράξεις επίσης παρούσες. Κατά πόσον το κίνημα θα επιτύχει να διατηρήσει την ενότητά του καθ’ όλη την διάρκειά του μένει να φανερωθεί, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είναι εθνική ή φυλετική διαμάχη. Είναι ταξική πάλη, με διάφορες κοινωνικές τάξεις που φανερά έχουν διαφορετικά συμφέροντα να αγωνίζονται ενάντια σε ένα διεφθαρμένο καθεστώς μιας πλούσιας και αποκλείουσας ολιγαρχίας.
[…]
[…]το τεράστιο πλάτος και βάθος του κινήματος και η επιμονή του μας ωθεί στην απεμπόληση του χαρακτηρισμού της λαϊκής εξέγερσης και να προχωρήσουμε στην αναγνώριση ότι οι μάζες αυτές είναι γεμάτες με επαναστατική οργή και ζήλο. Οι ταραχές έχουν κυριαρχήσει σε πολιτείες (ή επαρχίες) τόσο διαφορετικές όσο το Χαρτούμ και το Νταρφούρ, οι οποίες μόνο πριν μια δεκαετία ήταν εμπλεκόμενες σε έναν αιματηρό πόλεμο που έχει χαρακτηριστεί “γενοκτονία”. Εκτείνεται από τα όρια της υποσαχάριας Αφρικής στην δύση μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα στην ανατολή. Σμίγει διάφορες εργαζόμενες τάξεις της κοινωνίας, εκσυγχρονισμένες και συντηρητικές, με τρόπους ζωής που εκτείνονται από τους εύπορους μέχρι τους εξαθλιωμένους. […]Έχει εισέλθει στο τζαμί κατά την προσευχή της Παρασκευής, με συνθήματα μετά την προσευχή σε κάποια τζαμιά και ακόμα και σε δύο περιπτώσεις το ξέσπασμα συγκρούσεων σχετικά με το πνεύμα του παρασκευιάτικου χουτμπά (κηρύγματος). Σε ένα περιστατικό, το παρασκευιάτικο κήρυγμα του διάσημου Σαλαφιστή Ιμάμη Αμπού Χάι Γουσίφ διεκόπη επειδή φανερά υποστήριξε την κυβέρνηση και αρνήθηκε να υποστηρίξει την εξέγερση. Στην Ατμπάρα ένα θρησκευτικό βακφ (ίδρυμα) λεηλατήθηκε λόγω της αντιδραστικής του στάσης προς το μαζικό κίνημα.
[…]η πάλη όλη και περισσότερο παίρνει την μορφή προλεταριακών μεθόδων πάλης, θεμελιωμένες σε ταξικά αιτήματα. Το τελευταίο δεκαήμερο περίπου, εργάτες τόσο από τον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα όχι μόνο έχουν οργανώσει άγριες απεργίες, αλλά ενίοτε κατέλαβαν ακόμα και τους εργασιακούς χώρους τους. Ειδικά οι εργάτες στο Port Sudan, όπου προετοιμάζεται ιδιωτικοποίηση μέσω της πώλησης σε εταιρεία του εξωτερικού, έχουν οργανώσει μια ισχυρή απεργία. Εργάτες σε διάφορες εταιρείες τηλεπικοινωνιών οργανώνουν μπλοκαρίσματα της παραγωγής. Δεν έχουμε πια ένα κίνημα πολιτών, ούτε καν ένα κίνημα διαταξικών μαζών κάτω από την ηγεσία των οργανώσεων της σύγχρονης πτέρυγας της μικρής μπουρζουαζίας και του προλεταριάτου. Εξελίσσεται στην αρένα της αυτενέργειας και αυτοοργάνωσης της πιο επαναστατικής τάξης της σύγχρονης κοινωνίας, του προλεταριάτου.
[…]Διάφορα προγράμματα προτείνονται για την πορεία τόσο της επανάστασης όσο και της αντεπανάστασης από διάφορες πολιτικές δυνάμεις, υποστηριζόμενες προφανώς από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και στρώματα. Το κύριο σενάριο, που κυριαρχεί εντός της ηγεσίας των Σουδανικών Επαγγελματικών Ενώσεων απ’ όσο μπορούμε να κατανοήσουμε, είναι η εκδίωξη του Ομάρ αλ Μπασίρ μαζί με το κόμμα του Εθνικού Κονγκρέσσου, με μια “τεχνοκρατική” μεταβατική κυβέρνηση να αναλαμβάνει τα ηνία για μια περίοδο τεσσάρων ετών, προετοιμάζοντας την χώρα για ένα πολυκομματικό κοινοβουλευτικό καθεστώς. Μια εναλλακτική οδός, που κατά πως φαίνεται υπερασπίζεται μέσα από το μαζικό κίνημα, είναι η άμεση μετάβαση της χώρας σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. […]
Το πρόγραμμα της αντεπανάστασης εκτείνεται από το πραξικόπημα του ίδιου του αλ Μπασίρ μέσω μιας “τακτικής μετάβασης” έως ανοιχτά αντιδραστικές μεθόδους διάσωσης του καθεστώτος, οι οποίες θα καταλήξουν, στο ακραία πεσσιμιστική εκδοχή, σε ένα αποκαλυπτικών διαστάσεων σενάριο. […]
[…]
Η επανάσταση στο Σουδάν είναι βαρύνουσας σημασίας, υπερβαίνοντας τον αξιοσημείωτο ρόλο που κατέχει η χώρα όσον αφορά την γεωστρατηγική θέση της ως σημαντικό παίχτη στην Ερυθρά Θάλασσα, γείτονας της Αιγύπτου και χώρα-πέρασμα μεταξύ του αραβικού κόσμου και της υποσαχάριας Αφρικής. […]
Μια νίκη, ακόμα και μερική, των μαζών του Σουδάν θα προκαλέσει πιθανότατα παρόμοιες διαθέσεις σε άλλες αραβικές χώρες. […] η ύστατη ώρα της αλήθειας θα έρθει όταν ο βόρειος γείτονας του Σουδάν, ο γίγαντας του αραβικού κόσμου, η Αίγυπτος θα υποβληθεί σε παρόμοια φαινόμενα. Εάν ισχύσει αυτό η Αραβική Επανάσταση είναι μακράν από νεκρή.
[…]
Είθε η Σουδανική επανάσταση να πορευτεί από επιτυχία σε νίκη και να εμπνεύσει επαναστατικό ζήλο και θράσος στους λαούς του υπόλοιπου κόσμου, ξεκινώντας από τα αδέλφια της των αραβικών χωρών!
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στην ιστοσελίδα του ΕΕΚ: http://eek.gr
