του Σωτήρη Παπαδημητρίου*
Η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθήνας στις 22/3/2022 να «παγώσει» τη διαδικασία διαβούλευσης, ακύρωνε έστω και προσωρινά τις ομαδικές απολύσεις μέχρι τις 6 Μάη οπότε θα γινόταν η εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό των ασφαλιστικών μέτρων που έχουν καταθέσει τα Σωματεία.
Ξαφνικά, σε αντίθεση με ό,τι είθισται στη Δικαιοσύνη όπου ο ρυθμός χελώνας θριαμβεύει, μια νέα εκδίκαση ορίστηκε άρον-άρον για τις 30/03/22 προκειμένου να ακυρώσουν την πρώτη απόφαση, που ανέβαλε τις απολύσεις για μετά τις 6/5/22, και να προλάβουν βγάλουν απόφαση για απολύσεις στις 31/3/22… Αυτή είναι η βασική προϋπόθεση των καπιταλιστικών εταιρειών για να υποβάλλουν προσφορές αυτήν την ημέρα.
Το ότι βρέθηκε ένα δικαστήριο μετά τον νόμο Χατζηδάκη να αποδεχτεί σαν βάσιμους τους λόγους που ανάγκασαν τα σωματεία της ΛΑΡΚΟ να καταθέσουν ασφαλιστικά μέτρα ενάντια στην διαδικασία εκποίησης που σχεδίασε η κυβέρνηση και υλοποιούσε ο διορισμένος διαχειριστής, δείχνει πως η κυβέρνηση δεν τήρησε ούτε τα προσχήματα προκειμένου να πετάξει τους εργαζόμενους στον δρόμο.
Τι συνέβη;
Οι κυβερνητικές επιλογές των δέκα τελευταίων χρόνων από τις μνημονικές κυβερνήσεις, έχουν οδηγήσει στην απαξίωση την ΛΑΡΚΟ, και τους εργαζόμενους στο κατώφλι της ανεργίας, προκειμένου να την πουλήσουν σε ιδιώτη, όσο όσο. Προκειμένου δε να το πετύχουν κάνουν τώρα ό,τι δεν έκαναν τόσα χρόνια για να κρατήσουν στην ζωή την κρατικοποιημένη ΛΑΡΚΟ. Μέσα σε λίγες μέρες για να γίνει η ΛΑΡΚΟ ιδιωτική, το κράτος είναι διατιθέμενο να αναλάβει την υποχρέωση για το Ευρωπαϊκό πρόστιμο (από την δήθεν παράνομη οικονομική ενίσχυση)1Η Ελλάδα, στις 21 Ιανουαρίου 2022, καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις περί παράνομων κρατικών ενισχύσεων προς τη ΛΑΡΚΟ, ύψους 136 εκατ. ευρώ, πλέον τόκων (σήμερα στα 170 εκατ. ευρώ), και να νομοθετήσει για το περιβάλλον έτσι ώστε να μην έχει πρόβλημα ο ιδιόκτητης που θα αναδειχτεί μετά την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών.
Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις το σχέδιο για τον διαγωνισμό εκποίησης της ΛΑΡΚΟ, που συμπεριλαμβάνει την αναδιάρθρωση της ΛΑΡΚΟ από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχει ήδη συμπληρώσει δύο χρόνια, καθώς επίσης έχει συμπληρωθεί και ένας χρόνος από την περίοδο που εκδήλωσαν ενδιαφέρον έξι επενδυτές: οι: Commodity & Mining Insight Ireland Limited, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – AD Holdings, Mytilineos, Solway Investment Group Limited, Tharisa Plc και Trafigura Group Pte Ltd.
Μετά όμως τις διερευνητικές συζητήσεις των ενδιαφερομένων με την κυβέρνηση για τα περιβαλλοντικά, επενδυτικά, εργασιακά και ενεργειακά κριτήρια, έμειναν μόνο τρεις. Επίσης η προθεσμία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, για τη μίσθωση του εργοστασίου και την πώληση των μεταλλείων, μετατέθηκε από τις 14 Μαρτίου για τις 31 Μαρτίου. Όμως, ως τότε πάλι δεν θα έχει επιλυθεί η έγκαιρη δημοσιοποίηση της ΑΕΠΟ (περιβαλλοντική αδειοδότηση), που πρέπει να συνοδεύεται από το Σχέδιο Συμμόρφωσης, για τις αναγκαίες περιβαλλοντικές επενδύσεις.
Είναι χαρακτηριστικό πως κάποιοι εκ των τριών επενδυτών μιλούν για πλήρη απαξίωση της βιομηχανίας, σε βαθμό που για να γίνει ανταγωνιστική και να δώσει αξία θα χρειαστεί να επενδυθούν εκατομμύρια ευρώ. Ιδιαίτερα θεωρούν «αγκάθι» την περιβαλλοντική υποβάθμιση, που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στη Λάρυμνα, για την οποία υποστηρίζουν πως κινδυνεύουν να βρεθούν αύριο αυτοί υπόλογοι.
Σαν να μην έφταναν αυτά, έρχεται και μια από τις τελευταίες επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη, του υπερπρόθυμου υπουργού Χατζηδάκη, ο οποίος ως υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας το 2020 προώθησε τη «λύση» πώλησης της ΛΑΡΚΟ, ενώ φέτος για να την ξεπουλήσει ως Υπουργός Εργασίας επικύρωσε μια παράτυπη διαδικασία απολύσεων, που έγινε αιτία για το μπλοκάρισμα των απολύσεων από το Μονομελές Πρωτοδικείο της Αθήνας, στις 22/3/22.
Η δικαστική απόφαση που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη έκανε εν μέρει δεκτή την προσφυγή των πέντε σωματείων, που εκπροσωπούν τους 1060 υπό απόλυση εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ, αποδεχόμενο εμμέσως ότι η διαδικασία που ακολούθησε η Ειδική Διαχείριση της εταιρείας, σε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση, παραβιάζει τη νομοθεσία για τις ομαδικές απολύσεις και τις υποχρεώσεις ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους απολυόμενους εργαζόμενους.
Έτσι έγινε εξαιρετικά αμφίβολο για ακόμα έναν λόγο, το αν σε μια περίπου εβδομάδα, στις 31 Μαρτίου, η Mytilineos και η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς και οι δυο ξένες εταιρείες, θα καταθέσουν προσφορές για την απόκτηση του βιομηχανικού συγκροτήματος στην Λάρυμνα, και των ορυχείων. Οι δυο διαγωνισμοί κινδυνεύουν να κηρυχθούν άγονοι, ή να κλείσουν χωρίς καμιά προσφορά.
Και όλα αυτά συμβαίνουν την στιγμή που το αφήγημα, πως η ΛΑΡΚΟ είναι προβληματική επιχείρηση και προκαλεί μόνο κόστη στον κρατικό προϋπολογισμό, «μπάζει». Η πανδημία με τα λοκντάουν πρώτα και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία, με απροσδόκητο τρόπο έχουν φέρει στο προσκήνιο το νικέλιο και τον ρόλο του όχι μόνο στη χαλυβουργία αλλά και στις μπαταρίες αυτοκινήτων. Το άλμα της τιμής του νικελίου στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου, παρά τη διοικητική «διόρθωση» που ακολούθησε με το κλείσιμο της αγοράς, αποκαλύπτει ότι η ελληνική μεταλλουργία με την δυνατότητα παραγωγής που έχει θα μπορούσε να έχει έσοδα, πάνω από 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ενώ αν προχωρούσε και σε μια επένδυση 200 εκατ. ευρώ, για να κατασκευάσει εγκαταστάσεις για υδρομεταλλουργία που θα ανακτούσε νικέλιο και κοβάλτιο για την παραγωγή μπαταριών, τα έσοδα θα μπορούσαν να φτάσουν και το 1 δις ευρώ.
Γίνεται προφανές λοιπόν πως η απόφαση για παραχώρηση στο ιδιωτικό κεφάλαιο μιας βιομηχανικής δραστηριότητας που υπό τις σημερινές προϋποθέσεις γίνεται χρυσοφόρα, και αν έμενε στα χέρια του δημοσίου και λειτουργούσε κάτω από ένα εθνικό σχεδιασμό, που θα την έβαζε στο κέντρο μιας παράλληλης βιομηχανικής δραστηριότητας, προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, θα δημιουργούσε χιλιάδες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Αντίθετα, οι υποψήφιοι αγοραστές έχουν θέσει όρο πως δεν θέλουν τους εργάτες της ΛΑΡΚΟ με τις αμοιβές που ήδη έχουν. Οι υποψήφιοι ιδιώτες επενδυτές, θέλουν εξ ολοκλήρου στα μέτρα των δικών τους σχεδίων τους εργάτες, για να εξασφαλίσουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος. Εν κατακλείδι η κυβέρνηση επιλέγει να σταθεί δίπλα σε αυτούς που θέλουν να εξασφαλίσουν πως δεν θα έχουν περιβαλλοντολογικά πρόστιμα, πως θα έχουν φτηνούς εργάτες και εξασφαλισμένα φτηνά κεφάλαια για την επένδυση.
Οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ με τον αγώνα τους και την ένσταση στην νομιμότητα των διαδικασιών απόλυσης, κέρδισαν «μια προσωρινή δικαίωση», μια ηθική νίκη στον αγώνα τους, ενώ ταυτόχρονα αποκάλυψαν για άλλη μια φορά το μύθο της «ανεξάρτητης αστικής δικαιοσύνης» μιας και αμέσως μετά την απόφαση που ανέστειλε τις απολύσεις η κυβέρνηση, με παρέμβασή της, κανόνισε να γίνει νέο δικαστήριο στης 30/3/22 που να αποδεχτεί τις απολύσεις, για να προλάβει την προθεσμία των προσφορών. Έτσι αποκάλυψαν ακόμα πως η καπιταλιστική κυβέρνηση Μητσοτάκη, προκειμένου να πραγματοποιήσει τον σχεδιασμό των δανειστών, για ξεπούλημα της ΛΑΡΚΟ, είναι διατεθειμένη να πάει ενάντια στο συμφέρον των εργατών, της τοπικής κοινωνίας και της χώρας μέχρι που να δημιουργήσει ακόμα και χειρότερους νόμους, από τον νόμο Χατζηδάκη, που μόλις πρόσφατα νομοθέτησε.
Το βίωμα της ΛΑΡΚΟ, είναι ένα μάθημα που βάζει στο κέντρο του το ερώτημα, ποιος και για ποιους, κυβερνά αυτή την χώρα; Η απάντηση στο ερώτημα είναι ένα καθήκον που μπορεί να απαντηθεί μόνο συλλογικά από την εργατική τάξη και τους φτωχούς βιοπαλαιστές σύμμαχους της και είναι καιρός που πρέπει οι πρωτοπορίες της τάξης να βοηθήσουν, έτσι που να συζητηθεί όσο το δυνατόν πλατύτερα και σε ανοιχτές εργατικές συνελεύσεις, συνελεύσεις γειτονιάς και κινηματικούς χώρους, αν θέλουμε η τάξη να αποκτήσει βηματισμό που να απαντά στα καυτά ερωτήματα της εποχής για την ζωή της ίδιας και του συνόλου της ανθρωπότητας.
Το Συντονιστικό των Σωματείων της ΛΑΡΚΟ σε συνεδρίαση τονίζει ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί «με πολύμορφες κινητοποιήσεις ανάδειξης και αποτροπής του εγκλήματος στην ΛΑΡΚΟ» και επόμενο μεγάλο σταθμό την πανελλαδική απεργία στις 6 Απρίλη. «Με κοινούς αγώνες με όλους τους εργαζόμενους της χώρας μας, απαιτούμε πολιτικές που δεν θα μας εμπλέκουν σε πολέμους, που θα μας προφυλάσσουν από την ακρίβεια και θα εξασφαλίζουν εργασία, υγεία, στέγη, μόρφωση, αξιοπρεπή διαβίωση».
- Ο Παπαδημητρίου Σωτήρης είναι Αντιπρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λιβαδειάς
Υποσημειώσεις
