Μια παραλλαγή από την Χάννα Άρεντ: η ήττα του homo faber και η αρχή της ευτυχίας
της Yolanda
Η Χάννα Άρεντ στην αρχή του βιβλίου της «Η ανθρώπινη κατάσταση» επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα το οποίο υπάρχει από την αρχαιότητα έως σήμερα, εάν ο άνθρωπος από τη φύση του είναι πολιτικό ον. Από τον Αριστοτέλη μέχρι τους σύγχρονους φιλοσόφους και όπως λέει και η ίδια, ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνος του, αποκομμένος από τα άλλα άτομα ολοκληρωτικά, ακόμη και εάν είναι ερημίτης, τα υπόλοιπα ανθρώπινα όντα ασκούν μία επιρροή επάνω του.
Θεωρούμαστε κοινωνικά όντα και αν έχουμε φτάσει σε σημείο να μην χρειαζόμαστε κανέναν δίπλα μας, έχουμε χάσει την ανθρώπινη μορφή μας και πάμε να αγγίξουμε κάτι θεϊκό αλλά με όλη την αλαζονεία του.
Αν πάλι ασχολούμαστε μόνο με τα του οίκου μας αρνούμαστε την ταυτότητα του πολιτικού όντος, αφού μια πόλις χρειάζεται όχι μόνο την οικογένεια, αλλά κυρίως την κοινωνία, τα κοινά.
Το θέμα είναι όμως, λέμε εμείς, όταν ασχολείσαι με τα κοινά, να έχεις πάρει και τη σωστή πλευρά, να είσαι με αυτούς που οφείλεις να είσαι στην ιστορία…
Και έτσι λοιπόν ερχόμαστε στα λόγια της όπου λέει για τη βία και δη για τους αρχαίους Έλληνες, τους οποίους σήμερα οι φασίστες επικαλούνται, χωρίς όμως να τους έχουν μελετήσει μάλλον σωστά…
«Κατά την αντίληψη που είχαν οι Έλληνες, το να αναγκάζεις τους ανθρώπους δια της βίας, το να προστάζεις αντί να πείθεις, ήταν προπολιτικοί τρόποι ενασχόλησης με τα κοινά, οι οποίοι χαρακτήριζαν την εκτός της πόλεως ζωή, το σπίτι… με τις δεσποτικές εξουσίες…»
Δεν γνωρίζουμε τι έκαναν οι φασίστες σπίτι τους προηγουμένως, αν και θα έπρεπε κάποιος να ειδοποιεί την πρόνοια, αλλά προφανώς και δεν χωράνε οι εκφράσεις αυτές της εξουσίας στην κοινωνία, στον αδύναμο, στον ηλικιωμένο, στο μετανάστη, στον αντιφασίστα.
Δεν μπορεί μία ομάδα ατόμων να τραμπουκίζει, να απειλεί, να δέρνει, να δολοφονεί ελεύθερη…
Και αυτό το είδαμε σήμερα να γίνεται επιτέλους πραγματικότητα! Να παίρνει θέση η δικαιοσύνη και να καταδικάζει!
Από την Αμερική και την Κου Κλουξ Κλαν μέχρι την Ελλάδα, τις νεοναζιστικές ομαδούλες που προσπαθούν να εκφράσουν νεοφασισμό, «ο φασισμός είναι η λευκή τρομοκρατία της εποχής», με λόγια του Αντρέ Γκυλσμάν (που όμως διαβάζουμε ότι υποστήριξε τη Δεξιά…), από τα λευκά τους κολάρα λέμε εμείς, τις κουκούλες και τα καπέλα μέχρι το «Άσπρη είναι η αρία φυλή» της Γώγου, λευκή με την κακή έννοια του λευκού, που διώχνει Iνδιάνους, Βlacks, Εβραίους, Tσιγγάνους… Το λευκό όχι της αγνότητας και των όμορφων συναισθημάτων αλλά του πολέμου, των ψυχιατρείων, των φορείων και των οχημάτων που αποκαλούνται Αύρες, δίνοντας στη λέξη Αύρα, που κανονικά είναι αυτό που εκπέμπουμε, μια έσχατη έννοια που σήμερα κιόλας παραγκώνιζε διαδηλωτές χωρίς απολύτως κανέναν λόγο…
Το βιβλίο που μόλις αναφέραμε έχει στο σύνολό του το όνομα «Νέος φασισμός, Νέα δημοκρατία», κάνοντάς μας να σκεφτούμε τα τωρινά, τα δικά μας, πόσο το κόμμα που είναι στην κυβέρνηση δε διαφέρει ουσιαστικά από το φασισμό…
Επειδή πρέπει να ξέρεις τον αντίπαλό σου για να τον πολεμήσεις διαβάζουμε μέσα σε αυτό το βιβλίο ότι ο Μουσολίνι ισχυριζόταν πως οι φασίστες πρέπει να είναι στρατιώτες που ετοιμάζονται για έναν πόλεμο, να έχουν δηλαδή στρατιωτικά χαρακτηριστικά και πως είναι η μεριά της μπουρζουαζίας που επιτίθεται όταν δεν συνεχίζει το προλεταριάτο, παραφράζοντας και λόγια του Μάο ταυτόχρονα…
Ο Φουκώ και ο Κάφκα έχουν μιλήσει με τη σειρά τους για τη γέννηση της φυλακής και τα βασανιστήρια, λέγοντας πως δεν παρέχουν κανέναν σωφρονισμό, είναι μόνο για τιμωρία και τη χαρά της εξουσίας, μέχρι και την τιμωρία σαν θέαμα σε παλιότερες κοινωνίες για το αδηφάγο κοινό…
Όμως εδώ, η μηχανή της «Σωφρονιστικής αποικίας» αλλάζει στόχο, δεν χτυπά τον μικρό, τον κατηγορούμενο για εξύβριση εξουσίας, ας πούμε, αλλά τον διοικητή, τον βασανιστή, τον φασίστα. Αλλάζει πλευρά η μηχανή και χτυπά τους υποστηρικτές της, τους δημιουργούς της, αυτούς που χαίρονταν με τα βασανιστήρια σε άλλους και εδώ και έτσι χαιρόμαστε και εμείς, αφού δεν υπήρξε άλλος τρόπος λύσης, έστω να καταδικαστούν με ποινή φυλάκισης.
Να ζήσουν το «Πανοπτικόν» σε όλο του το μεγαλείο, με παρακολούθηση ολημερίς και χάνοντας έτσι και το λίγο μυαλό που είχαν.
Άλλωστε μετά από το έγκλημα έρχεται η τιμωρία, η Νέμεσις… η δικαιοσύνη ως Θέμις, Δίκη, το δίκαιο, το fair, το σωστό…
Η αριστοτελική αντίληψη για τη δικαιοσύνη λέει ότι προϋποθέτει αρχές και κανόνες, ηθικά πρέπει να είσαι με απλά λόγια καλός άνθρωπος με αρετές για να είσαι δίκαιος, να κινείσαι με βάση αυτές τις αρετές, καθώς και θεωρείται η Δικαιοσύνη, αντίδραση σε κάθε μορφή υποταγής.
Αυτή την αντίδραση θέλαμε και εμείς σήμερα, να μην υποταχθούμε στο ζυγό του νεοναζισμού, να μην κατεβάσουμε κι άλλο τα κεφάλια αλλά να υψώσουμε ξανά τις γροθιές.
Ο αγώνας θα έχει και συνέχεια… Και σε άλλες νίκες… για Διαρκή Επανάσταση!
