του Δημήτρη Γεωργίου
* Το παρόν άρθρο γράφτηκε με αφορμή την επέτειο από το θάνατο του Πάμπλο Νερούδα.

Σαν σήμερα, στις 23 Σεπτεμβρίου 1973, πέθανε ο Πάμπλο Νερούδα σε ηλικία 69 χρόνων. Αναμφίβολα, ήταν ένας μεγάλος ποιητής. Όμως, υπάρχουν και άλλες πλευρές του ανθρώπου που δεν είναι τόσο συναρπαστικές, μάλλον είναι πολύ απεχθείς. Μία από αυτές είναι η σχέση του με την προτελευταία απόπειρα δολοφονίας του Τρότσκι στο Μεξικό.
Ο Λέον Τρότσκι στο βιβλίο του ”Τα εγκλήματα του Στάλιν” σημείωνε τα εξής:
”Η μνήμη των ανθρώπων είναι μεγαλόψυχη όταν τα δρακόντεια μέτρα μπαίνουν στην υπηρεσία μεγάλων ιστορικών σκοπών. Αντίθετα η ιστορία δεν θα συγχωρήσει ούτε για μια σταλαγματιά αίμα που προσφέρθηκε στον καινούργιο Μολώχ της αυθαιρεσίας και του προνομίου…
Η επανάσταση θ’ ανοίξει όλα τα μυστικά συρτάρια, θ’ αναθεωρήσει όλες τις δίκες, θα αποκαταστήσει τους συκοφαντημένους, θα στήσει μνημεία στα θύματα, θα ρίξει αιώνιο ανάθεμα στους δημίους. Ο Στάλιν θα εξαφανιστεί από τη σκηνή κάτω από το βάρος των εγκλημάτων του, σαν ο νεκροθάφτης της επανάστασης και η πιο απαίσια μορφή της Ιστορίας.” (σελ. 311).
Σήμερα η επανάσταση κάνει την εμφάνισή της μέσα σε συνθήκες πρωτόγνωρες για τον καπιταλισμό. Κοινωνική, πολιτική, ηθική, οικονομική κρίση, αξεπέραστες. Μέσα από τον συνδυασμό της οικονομικής κρίσης, της πανδημίας του κορωνοιού, του κλιματικού κραχ, του πληθωρισμού, του πολέμου στην Ουκρανία, με πυροδότη τον Αμερικάνικο και Ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό και της προετοιμασίας του για πόλεμο ενάντια στην Κίνα, όλα τα άλυτα ιστορικά προβλήματα ”ανασκαλεύονται” και ζητάνε απάντηση.
Ήτανε [είναι σημ. δική μας] σαν κάποιος να ανακάτευε [ανακατεύει] το κοινωνικό καζάνι ως τον πάτο του, με μια γιγάντια κουτάλα” (Λ. Τρότσκι: 1905, σελ. 206).
Έρχονται στην επιφάνεια ερωτηματικά για τον ρόλο της μαρξιστικής πρωτοπορίας και την τραγική της τύχη από την ”πιο απαίσια μορφή της Ιστορίας”.
Η επανάσταση ανοίγει όλα τα ”μυστικά συρτάρια ” και βγάζει στον αφρό την δυσωδία της συμμετοχής του Στάλιν και των λακέδων του στην δολοφονία του 20ου αιώνα.
Την δολοφονία του Λέοντα Τρότσκι από την Σταλινική μαφία.
Ποιός αλήθεια γνωρίζει ότι ο σημαντικός Χιλιανός ποιητής αλλά και σταλινικός τυφλά πιστός στην γραφειοκρατία του Κρεμλίνου Πάμπλο Νερούδα είχε προσωπική συμμετοχή στην δολοφονία ;

Διαβάζουμε στην αργεντίνικη ιστοσελίδα της ”Politica Obrera” σε άρθρο τής 8-9-2022 με τίτλο :
Η σχέση της Χιλής με την δολοφονία του Τρότσκι.
“Ο Πάμπλο Νερούδα, χρησιμοποιώντας τον ρόλο του ως πρεσβευτής της Χιλής στο Παρίσι, ταξίδεψε στο Μεξικό και διέθεσε το σπίτι του για να συλλέξει όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στην πρώτη απόπειρα κατα της ζωής του Λέον Τρότσκι, τον Μάιο του 1940, μετά από εντολές του Στάλιν. Συνεχίζει το άρθρο : ”Η κατοικία του ηγέτη των μπολσεβίκων ήταν ένα φρούριο με μπάρες, ηλεκτροφόρα καλώδια, αυτόματους συναγερμούς, αλλά η προδοσία του Robert Sheldon Hart o οποίος ήταν φρουρός ασφαλείας εκείνο το βράδυ, άνοιξε την πύλη εισόδου στην ”ομάδα εργασίας” με επικεφαλής τον ζωγράφο David Alfaro Siqueiros και έπεσαν 400 πυροβολισμοί στα δωμάτια που έμεναν ο Τρότσκι και η σύζυγός του. Η επίθεση απέτυχε, εν μέρει, λόγω της απειρίας των σκοπευτών, αλλά κυρίως χάρη στην ταχεία δράση της ασφάλειας του Τρότσκι…
Η παρέμβαση του Νερούδα δεν τελείωσε εκεί. Χρησιμοποίησε τις επαφές του για να αποκτήσει ένα πλαστό διαβατήριο για τον Siqueiros, αφού τον έβγαλε με εγγύηση και αφού εξέτισε μόνο τρεις μήνες φυλακή και τον πήγε στην Χιλή. Οι ελιγμοί του συγγραφέα ήρθαν στο φώς, με αποτέλεσμα ο χιλιανός πρέσβυς στο Μεξικό, Manuel Hidalgo Plaza, να τον θέσει σε διαθεσιμότητα λόγω του σκανδάλου και των οικονομικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Χιλή γι’ αυτό.
Στις 20 Αυγούστου 1940, ο Λέον Τρότσκι τραυματίστηκε στη δεύτερη επίθεση που πραγματοποιήθηκε απο τον Ramon Mercader, πράκτορα της NKVD προκατόχου της KGB. O Τρότσκι πέθανε την επόμενη ημέρα, στο Μεξικάνικο νοσοκομείο La Cruz Verde, μετά από επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Στις 21 Αυγούστου, ο Νερούδα αναλαμβάνει τη θέση του γενικού προξένου στο Μεξικό.
Ο Mercader συνελήφθη απο την μεξικάνικη αστυνομία και καταδικάστηκε σε είκοσι χρόνια φυλακή, στην ίδια φυλακή όπου βρισκόταν ο Siqueiros. Δεχόταν τακτικά επισκέψεις απο τον ποιητή τα Σαββατοκύριακα και του επέτρεπαν, κάνοντας χρήση της διπλωματικής του θέσης, να πάρει τον δολοφόνο για μια νύχτα να ξεκουραστεί, από την φυλακή πηγαίνοντας σε μπαρ και πορνεία (”The killer of Trotsky”, E. Carvajal, 1990).
Η ιστορία βαδίζοντας τον δικό της δρόμο, δρόμο μιας άλλης εποχής, προκειμένου να βρει την αλήθεια της μέσα απο την δράση εκατομμυρίων “ανοίγει τα μυστικά της συρτάρια” προκειμένου να καθαρίσει ”την ήρα απο το σιτάρι”.