του Θόδωρου Κουτσουμπού

Μια αριστερή σοσιαλίστρια, ειρηνίστρια ακτιβίστρια, ένθερμη υποστηρίκτρια της Παλαιστίνης που χαρακτηρίζει Ισραήλ «γενοκτονικό κράτος» και δεν κρύβει την εναντίωσή της στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης, είναι η 10η πρόεδρος της Ιρλανδικής Δημοκρατίας. Αν και το προεδρικό αξίωμα στην Ιρλανδία έχει εν πολλοίς εθιμοτυπικές αρμοδιότητες, εντούτοις η πολιτική και ψυχολογική σημασία των εκλογικών αποτελεσμάτων είναι μεγάλη. Και ίσως αποδειχθεί σημάδι μιας κυοφορούμενης μεγάλης στροφής, όχι μόνο για την Ιρλανδία αλλά και για πολλές χώρες της Ευρώπης.

Μια “άσημη” -κατά τα κριτήρια των αστικών ΜΜΕ και της επίσημης καπιταλιστικής πολιτικής- αριστερή, που το υψηλότερο αξίωμά της ως τα 68 χρόνια της ήταν δημοτική σύμβουλος, εξελέγη με το 64% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές της Ιρλανδικής Δημοκρατίας, που έγιναν την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025. Τα ΜΜΕ την ψέγουν για τις “αντιδυτικές” της θέσεις, την κριτική της στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Η ίδια έχει καταδικάσει την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ωστόσο χαρακτηρίζει τη στάση του ΝΑΤΟ πολεμοκάπηλη. Έχει παρομοιάσει τις εξοπλιστικές δαπάνες τής Γερμανίας με εκείνες της εποχής των Ναζί, κι έχει κατηγορήσει το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ ότι με την πολιτική τους επέτρεψαν τη γενοκτονία στη Γάζα. Υποστηρίζει την ένωση της δημοκρατίας της Ιρλανδίας με την κατεχόμενη από τον βρετανικό ιμπεριαλισμό Βόρεια Ιρλανδία, και επίσης, σε άλλα ζητήματα παίρνει ριζοσπαστική θέση. Υποστηρίζει επίσης τη νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών και τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων.

Η νίκη της Κόνολι ήταν μη αναμενόμενη, αλλά σαρωτική με 64% – ήταν έκφραση της μαζικής οργής για την κρίση στέγασης και το κόστος ζωής και όλα όσα το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα απεργάζεται για τις λαϊκές εργατικές μάζες και τη νεολαία.

Η αντίπαλός της Χέδερ Χάμφρεϊς παραδέχτηκε την ήττα της – οι πρώτες καταμετρήσεις ψήφων έδειξαν ανυπέρβλητο χάσμα μεταξύ των υποψηφίων. Η Χάμφρεϊς, πρώην υπουργός του κεντροδεξιού νεοφιλελεύθερου κυβερνώντος κόμματος Φάιν Γκαέλ, έλαβε το 29% των ψήφων. Ένα 7% έλαβε ο Τζιμ Γκάβιν, του συγκυβερνώντος συντηρητικού κόμματος Φιάνα Φέιλ ο οποίος αναγκάστηκε να αποσυρθεί λίγο πριν τη λήξη της προεκλογικής εκστρατείας, λόγω ενός σκανδάλου, όμως τα ψηφοδέλτια είχαν ήδη τυπωθεί…

Η προσέλευση στις εκλογές ήταν στο 40%, ενώ υπήρξε και ένας σημαντικός αριθμός άκυρων ψηφοδελτίων στο 13%.

Την υποψηφιότητα της Κόνολι, που κατέβηκε ως ανεξάρτητη υποψήφια, υποστήριξαν τα μικρά κόμματα – οι Σοσιαλδημοκράτες και το People Before Profit (Ο Λαός Πριν από το Κέρδος), το Εργατικό Κόμμα και το Σιν Φέιν, το οποίο έκανε σημαντική προεκλογική καμπάνια υπέρ της Κόνολι. Αλλά η πρώην κλινική ψυχολόγος και δικηγόρος απευθύνθηκε στους νέους και τους ενθουσίασε μέσω podcast και αναρτήσεων που έγιναν viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Καλλιτέχνες και μουσικά συγκροτήματα όπως οι Kneecap και οι Mary Wallopers την υποστήριξαν.

Ένα αιώνα και μερικά χρόνια από την επαναστατική εξέγερση της Ματωμένης Κυριακής του Πάσχα του 1916 στην Ιρλανδία με ηγέτη τον κομμουνιστή Τζέιμς Κόνολι, μια άλλη Κόνολι προκαλεί ρήγματα στη δυτική πλευρά της Ευρώπης.