Η Αλγερία στα πρόθυρα της επανάστασης: Système dégage!

Η Αλγερία στα πρόθυρα της επανάστασης: Système dégage!
του Σουνγκούρ Σαβράν
11 Μαρτίου 2019
[Mέσα σ’ ένα κλίμα κοινωνικής εξέγερσης ο πρόεδρος της Aλγερίας Aμπντελαζίζ Mπουτεφλίκα αναγκάστηκε να δηλώσει πως δεν θα είναι υποψήφιος (για 5η φορά) για την προεδρία. Ωστόσο, ανέβαλε τις εκλογές επιχειρώντας να διατηρήσει την εξουσία του καθεστώτος – ζόμπι.]
Οι φλόγες της κοινωνικής εξέγερσης τυλίγουν την Αλγερία. Το μαζικό κίνημα κερδίζει ένα επίπεδο αυτοπεποίθησης από το οποίο είναι πολύ δύσκολο για κάθε είδος καθεστώτος να του αλλάξει την τροχιά. Στις 8 Μαρτίου που συνέπιπτε με την Παγκόσμια Ημέρα της Εργαζόμενης Γυναίκας, ο τρίτος γύρος των διαδηλώσεων κατά του καθεστώτος που εκπροσωπείται απ’ τον Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, τον ετοιμοθάνατο Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αλγερίας που προσπαθεί να κατέβει για πέμπτη φορά στις επερχόμενες εκλογές, έκανε μια εκπληκτική επίδειξη δύναμης: οι περισσότερες πηγές μιλούν για εκατοντάδες χιλιάδες στην πρωτεύουσα Αλγέρι και για εκατομμύρια σε ολόκληρη τη χώρα. Μία αλγερινή εφημερίδα (Le Matin d’Algérie), επικαλούμενη πηγές από τις δυνάμεις ασφαλείας, αναφέρει ότι ο αριθμός των ανθρώπων που διαδήλωσαν σ’ ολόκληρη τη χώρα ανήλθε στον γιγάντιο αριθμό των 15 εκατομμυρίων!
Ανεξάρτητα από το πόσο ακριβή είναι τα στοιχεία, είναι αναμφισβήτητο ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την πιο εκτεταμένη μαζική κινητοποίηση από την εποχή του αλγερινού πολέμου απελευθέρωσης και επανάστασης 1954-1962. Αυτή η επανάσταση ήταν μία από τις πιο ηρωικές και μακρόχρονες στην ιστορία της παγκόσμιας αντιαποικιακής επανάστασης που ξεπήδησε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το “Algérie française”, σύμφωνα με το οποίο η Αλγερία δεν ήταν αποικία, αλλά αναπόσπαστο τμήμα της Γαλλίας, στο “Algérie indépendante” που τελικά θριάμβευσε, η Γαλλία υπέστη τεράστια ταπείνωση. Μπορεί να ειπωθεί ότι το ίδιο είδος ταπείνωσης αναμένεται για όλους τους υποστηρικτές του υπάρχοντος καθεστώτος εντός και εκτός της χώρας. [O Γάλλος πρόεδρος Mακρόν είναι ο πρώτος που έσπευσε να δώσει υποστήριξη στο καθεστώς του Μπουτεφλίκα].

Η αντίσταση του καθεστώτος

Έχουμε περιγράψει το καθεστώς που βρίσκεται στην εξουσία σε ένα προηγούμενο άρθρο (http://redmed.org/article/algeria-challenging-zombie-state). Πρόκειται για μια σειρά από παλιές καραβάνες που κεφαλαιοποίησαν τη δόξα της επανάστασης για να προσκολληθούν στην εξουσία από το 1962. Είναι γνωστό ότι από τη στιγμή που ο Μπουτεφλίκα έχει καταστεί ανίκανος, είναι στην πραγματικότητα ο αδελφός του, ο Σαΐντ Μπουτεφλίκα και μαζί του, ο Αχμέντ Σαλάχ Γκαΐντ, επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, που κινούν τα νήματα. Ωστόσο, το πιο σημαντικό, είναι ένα σύνολο κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων που κυβερνούν από τα παρασκήνια. Ξεκινώντας από τις ένοπλες δυνάμεις, πολιτικά πολύ ισχυρές και οικονομικά βυθισμένες στη διαφθορά, μαζί με τα κορυφαία κλιμάκια της πολιτικής γραφειοκρατίας, αυτό το μπλοκ συγκεντρώνει όλα εκείνα τα στρώματα που βασίζονται στον πλούτο που παράγεται από τις άφθονες πηγές φυσικού αερίου και πετρελαίου που διαθέτει η χώρα. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται ο ισχυρός σύνδεσμος επιχειρηματιών, le Forum des chefs d’entreprises (FCE – Φόρουμ των Επιχειρηματιών) που ιδρύθηκε το 2000, στο τέλος του εμφυλίου πολέμου μεταξύ του καθεστώτος και των φονταμενταλιστών ισλαμιστών, και υπήρξε από τότε σταθερός υποστηρικτής του καθεστώτος και της ατελείωτης κυριαρχίας της οικογένειας Μπουτεφλίκα. Οι καπιταλιστές του FCE είναι εμφανώς υποταγμένοι στη γαλλική αστική τάξη, όπως και το ίδιο το αλγερινό καθεστώς στην πρώην αποικιακή δύναμη.
Το καθεστώς αυτό προσπαθεί να αντισταθεί στη γιγαντιαία λαϊκή εξεγερτική πλημμυρίδα. Δεδομένου ότι ο ίδιος ο Μπουτεφλίκα δεν έχει απευθυνθεί προσωπικά στο έθνος από τότε που έπαθε το εγκεφαλικό επεισόδιο, παράγονται γράμματα με την υπογραφή του για να κατασιγάσουν το λαό. Το πρώτο από αυτά τα γράμματα υποσχόταν ότι «εάν εκλεγεί» ο Μπουτεφλίκα θα οργανώσει μια διαδικασία εθνικής διαβούλευσης για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος σύμφωνα με τις επιθυμίες του λαού και στη συνέχεια θα πραγματοποιήσει πρόωρες εκλογές τις οποίες δεν θα αμφισβητήσει ο ίδιος προσωπικά. Το δεύτερο ξεκινάει με έναν αυτάρεσκο τόνο για να επαινέσει τη δημοκρατική ωριμότητα της αλγερινής κοινωνίας, μόνο και μόνο για να προειδοποιήσει αυστηρά για την πιθανή παρέμβαση εσωτερικών και εξωτερικών δυνάμεων που παραμονεύουν να βυθίσουν τη χώρα στο χάος. Είναι λοιπόν το φάντασμα της «ματωμένης δεκαετίας» της δεκαετίας του 1990, μέσω της οποίας η κυβέρνηση, ή μάλλον η οικογένεια στην εξουσία, προσπαθεί να απειλήσει τον αλγερινό λαό να υποταχθεί. Και παρόλο που η καταστολή δεν έχει εξαπολυθεί ακόμη, η κυβέρνηση έχει κλείσει τα πανεπιστήμια νωρίς ώστε να χωρίσει και να αποδυναμώσει το κίνημα, δεδομένης της σημασίας των νέων στη δράση. Όμως, πολλά πανεπιστήμια αντέδρασαν με εντυπωσιακό τρόπο, αγνοώντας τις εντολές του υπουργείου και κρατώντας τα ιδρύματα ανοιχτά. Οι καθηγητές έχουν επίσης εμφανιστεί να πλαισιώνουν τους μαθητές τους. Την Κυριακή 10 Μαρτίου μαθητές γυμνασίου έκαναν αποχή και συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της πόλης, φωνάζοντας συνθήματα κατά του Μπουτεφλίκα. Αυτό προκάλεσε την μήνι του Υπουργού Παιδείας, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Ποτέ δεν είναι εύκολο να ελέγξει ή να απωθήσει μια μαζική κίνηση αυτού του μεγέθους οποιαδήποτε κυβέρνηση. Οι προηγούμενες επαναστατικές αναταραχές μάς διδάσκουν ότι όταν ο λαός έχει ήδη καταληφθεί από την επαναστατική παρόρμηση, η καταστολή μπορεί μόνο να εξοργίζει και να ενισχύει την αποφασιστικότητά του. Έτσι, το καθεστώς της Αλγερίας χρονοτριβεί προς το παρόν ενώ προσπαθεί να ενσταλάξει το φόβο του εμφυλίου πολέμου στις μάζες και να τις διαιρέσει.
Αντιμέτωπη με αυτή τη διεφθαρμένη δομή εξουσίας είναι μια νέα δύναμη νεοφιλελεύθερου προσανατολισμού που είναι πιο ανοιχτά φιλο-ιμπεριαλιστική, σε αντίθεση με τη διπρόσωπη ρητορική της εθνικής κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας του υπάρχοντος μπλοκ εξουσίας. Αυτή τη στιγμή το ρεύμα αυτό εκπροσωπείται, πρωτίστως, από τον υποψήφιο Αλί Γκαντιρί, πρώην στρατηγό, ο οποίος υπόσχεται ένα αφηρημένο είδος «ρήξης» από τον υπάρχοντα προσανατολισμό του καθεστώτος.
Πιο σημαντικό από αυτή την αντιπολίτευση είναι η εμφάνιση ρωγμών στο FCE, ως αποτέλεσμα της λαϊκής οργής. Παρόλο που ο Αλί Χαντάντ, ο πρόεδρος της οργάνωσης των αφεντικών, παραμένει πιστός στο καθεστώς, ο αντιπρόεδρος και δύο σημαντικά μέλη κάλεσαν σε μποϊκοτάζ πληρωμής των τελών. Έτσι φαίνεται ότι το καθεστώς-ζόμπι δεν είναι πλέον ζωντανό τουλάχιστον για ένα μέρος της ίδιας της κυβερνώσας μπουρζουαζίας. Αυτό είναι καλός οιωνός για τις άμεσες προοπτικές της λαϊκής εξέγερσης, αλλά και απειλή πιθανής κυριαρχίας επί του μαζικού κινήματος από ένα τμήμα της αστικής τάξης.
Υπάρχουν ακόμη και ρωγμές στο εσωτερικό της ίδιας της εξουσίας. Η ΟΝΜ, η οργάνωση των πρώην μουτζαχεντίν, δηλαδή οι βετεράνοι του πολέμου ανεξαρτησίας κατά της Γαλλίας, βγήκαν ανοιχτά και δήλωσαν ότι βρίσκονται στο πλευρό του λαού και υποστηρίζουν τα αιτήματά τους. Στο ίδιο πνεύμα, η Τζαμιλά Μπουχιρέντ, μια εξέχουσα ηρωΐδα του Απελευθερωτικού Πολέμου, πήρε θέση ανάμεσα στους διαδηλωτές την Παρασκευή. Τουλάχιστον επτά σημαντικές προσωπικότητες, μερικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και μερικοί πρώην βουλευτές παραιτήθηκαν από το κυβερνών κόμμα FLN και εντάχθηκαν στις διαδηλώσεις εναντίον της πέμπτης θητείας του Μπουτεφλίκα. Όλο και περισσότερο, φαίνεται, ότι οι μέρες του καθεστώτος είναι μετρημένες.

Η ταχεία ωρίμανση της εξέγερσης
Εκτός από τους καθαρούς αριθμούς, το μαζικό κίνημα γίνεται πραγματική απειλή επειδή πολιτικά έχει ωριμάσει πολύ γρήγορα μέσα σε ένα μόλις δεκαπενθήμερο που πέρασε από τις 22 Φεβρουαρίου, όταν οργανώθηκε ο πρώτος γύρος διαδηλώσεων. Στη διάρκεια του πρώτου γύρου, ο πολιτικός στόχος φαινόταν να είναι η απαλλαγή από τον πρόεδρο-ζόμπι. Στο δεύτερο γύρο, την 1η Μάρτη, οι λαϊκές μάζες συνειδητοποίησαν ότι το πραγματικό ζόμπι ήταν το καθεστώς που κινούσε τα νήματα του Μπουτεφλίκα και έτσι άρχισε να κατευθύνει τα πυρά του προς το καθεστώς συνολικά. Τώρα και τα συνθήματα και η συζήτηση έχουν φτάσει σε ένα νέο επίπεδο. Δεν είναι πλέον ζήτημα το αν πρέπει να απαλλαγούμε από το καθεστώς, αλλά το πώς.
Tο άλμα είναι σαφές και στα συνθήματα επίσης. Για πολλούς, ίσως και για την πλειοψηφία, δεν είναι πλέον αρκετό η επίτευξη εκλογών χωρίς το Μπουτεφλίκα. Τα αιτήματα έχουν προχωρήσει ώστε να συμπεριλάβουν όχι μόνο την απόσυρση του Μπουτεφλίκα, αλλά και την απόσυρση της κυβέρνησης, καθώς και τη διάλυση των δύο κοινοβουλευτικών σωμάτων. Αυτά τίθενται ως προϋποθέσεις για το πέρασμα σε μια ελεύθερη και δημοκρατική χώρα. Το πως η χώρα θα πρέπει να κινηθεί από το πρώτο σημείο στο δεύτερο είναι θέμα έντονης συζήτησης. Γίνεται λόγος για μια μεταβατική κυβέρνηση και μια συντακτική συνέλευση. Υπάρχει ένα συχνά επαναλαμβανόμενο σύνθημα που λέει «όχι εκλογές πριν από την πτώση των συμμοριών». Πρέπει να σημειωθεί ότι, με αυτό το αίτημα, το μαζικό κίνημα επεκτείνει την εμβέλειά του στον κοινωνικο-οικονομικό τομέα, καθιστώντας έτσι τους στόχους της εξέγερσης κοινωνικούς όσο και πολιτικούς. Αυτό δείχνει ότι εδώ υπάρχει ήδη μια εκκολαπτόμενη τάση για κοινωνική, αλλά και πολιτική επανάσταση.
Είναι συναρπαστικό να βλέπει κανείς πώς τα επαναστατικά λαϊκά κινήματα εύκολα και γρήγορα μαθαίνουν το ένα απ’ το άλλο και μάλιστα συνειδητά μιμούνται τα πρότυπα που χρησιμοποιήθηκαν από άλλες χώρες. Οι δράσεις της Παρασκευής στην Αλγερία έχουν τώρα την ταμπέλα «Πράξεις» όπως στη θεατρική ορολογία, όπως ακριβώς έχουν ονομαστεί από την αρχή τα Σάββατα του κινήματος των Γαλλικών Κίτρινων Γιλέκων. Στη συνέχεια όμως, όπως ήταν αναμενόμενο, οι κυρίαρχες δυνάμεις έμαθαν επίσης η μια από την άλλη. Η κυβέρνηση της Αλγερίας εμπνεύστηκε, κατά πάσα πιθανότητα, από τη σουδανική κυβέρνηση όταν έκλεινε πρόωρα τα πανεπιστήμια για να αποδυναμώσει το κίνημα. Και, φυσικά, πιο κωμικά, η υπόσχεση του Μπουτεφλίκα να διοργανώσει μια εθνική διαβούλευση μετά τις εκλογές είναι μια άξεστη απομίμηση των τακτικών του Μακρόν. Το βρίσκουμε αυτό κωμικό, όχι μόνο επειδή η αλγερινή δομή εξουσίας επιδιώκει να βαδίσει στα βήματα του πρώην αποικιακού ηγεμόνα της, αλλά επίσης επειδή η «εθνική διαδικασία διαβούλευσης» ήταν φάρσα ακόμη και στην αρχική της πατρίδα, τη Γαλλία, και ως εκ τούτου μοιάζει περισσότερο με προσβολή στη νοημοσύνη του αλγερινού λαού παρά σαν σανίδα σωτηρίας του καθεστώτος.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι έχει επιστρέψει το σημαντικότερο σλόγκαν της αραβικής επανάστασης της περιόδου 2011-2013. «Ο λαός θέλει την πτώση του καθεστώτος» τραγουδιόταν σε όλο τον αραβικό κόσμο εκείνα τα χρόνια. Ταξίδεψε στον κόσμο, για να ζωγραφιστεί (στα γαλλικά) στα τείχη του Παρισιού λόγω των κίτρινων γιλέκων και αργότερα επανεμφανίστηκε στην σημερινή αλγερινή εξέγερση. Με μια διαφορά, απ’ ό,τι φαίνεται, απ’ αυτά που διαβάζουμε στον αλγερινό τύπο: Οι Αλγερινοί, οι πιο γαλλόφωνοι όλων των Αραβικών λαών, χρησιμοποιούν αντί του “nizam” (καθεστώς), τη γαλλική λέξη “système” (σύστημα). Αυτός είναι κι ο λόγος για τον οποίο σε ορισμένα πλακάτ διαβάζουμε: “Système dégage”. Το “Dégage” (που σημαίνει “ξεκουμπίσου”»), πρωτοχρησιμοποιήθηκε στην Τυνησία με τη μορφή “Benali, dégage”. Το γεγονός ότι αυτό που πρέπει να ξεκουμπιστεί είναι τώρα το καθεστώς ή το σύστημα και όχι ένας μόνο δικτάτορας δείχνει την ταχεία πολιτική ωρίμανση των αλγερινών μαζών.
Ολόκληρο το άρθρο στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.eek.gr

Προοπτικές
Αρκετά σημεία έχουν βγει αρκετά ξεκάθαρα στην Πράξη ΙΙΙ της αλγερινής εξέγερσης. Το πρώτο είναι ότι, αν και το κυβερνών μπλοκ έχει ρήγματα, δεν πιστεύουμε ότι η εναλλακτική λύση στο καθεστώς θα αναζητηθεί στη νεοφιλελεύθερη πτέρυγα του Γκαντιρί. Εάν πρόκειται να αναδυθεί μια αστική εναλλακτική λύση, αυτή η εναλλακτική λύση θα πρέπει να προέρχεται από το εσωτερικό του κυβερνώντος μπλοκ εξουσίας. Ο λόγος είναι ότι κάτω από τις πιέσεις που δημιουργούνται από την Τρίτη Μεγάλη Ύφεση, ο αχαλίνωτος νεοφιλελευθερισμός και ιδιαίτερα ο παγκοσμιοποιημένος παράγοντας ως η διεθνής επέκταση του νεοφιλελευθερισμού, δεν αποτελούν πλέον δρόμο προς τα εμπρός για τις κυρίαρχες τάξεις των χωρών που βιώνουν τις συνέπειες της ύφεσης στο εσωτερικό τους. Η Αλγερία είναι μια τέτοια χώρα, όπου η κρίση είναι ιδιαιτέρα σοβαρή λόγω της κατάρρευσης της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου από το 2014. Αυτό απαιτεί μια πιο επεμβατική προσέγγιση ακόμη και για τα συμφέροντα της αστικής τάξης.
Δεύτερον, η εργατική τάξη μπαίνει στη διαμάχη με τις δικές της μεθόδους. Την Κυριακή 10 Μαρτίου κηρύχθηκε γενική απεργία, την οποία ακολούθησε ένα αρκετά υψηλό ποσοστό εργατών και εργαζομένων, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Αλγερινού τύπου. Οι δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων επιχειρήσεων όπως η Sonatrach, η Cevital, τα λιμάνια και οι μεταφορές, παρουσίασαν πολύ μεγάλη συμμετοχή. Ορισμένες πόλεις και κωμοπόλεις νέκρωσαν πλήρως. Μέχρι αυτό το σημείο η εξέγερση φαινόταν να είναι ένα είδος διαταξικού κινήματος πολιτών. Αυτή η ενότητα μεταξύ των ανθρώπων από όλα τα κοινωνικά στρώματα φαινόταν σε κάποιους ως η δύναμη του κινήματος. Ως εκ τούτου, κάποιες εξέχουσες προσωπικότητες έχουν βγει ρητά κατά της γενικής απεργίας. Αυτοί οι άνθρωποι ενεργούν πολύ καθαρά, ανεξάρτητα από τις υποκειμενικές τους προθέσεις, ως εκπρόσωποι της μικροαστικής τάξης, αν όχι των αντιφρονούντων πτερύγων της μπουρζουαζίας. Αυτές οι τάξεις δεν θέλουν την εργατική τάξη να αναδειχθεί ως ανεξάρτητη δύναμη επειδή γνωρίζουν ότι θα είναι πιο δύσκολο γι’ αυτές να συγκρατήσουν το κίνημα στην πιο μαλακή αντιμετώπιση απέναντι στο καθεστώς, ώστε να μη βγει εκτός ελέγχου και μετατραπεί σε επανάσταση.
Η ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης με τις δικές της ταξικές μεθόδους -και ελπίζουμε όλο και περισσότερο με τις δικές της ταξικές απαιτήσεις- είναι πρωταρχικής σημασίας για το μέλλον του κινήματος. Προς το παρόν, φαίνεται ότι μόνο τα αποκαλούμενα αυτόνομα συνδικάτα προσχωρούν στη λαϊκή εξέγερση, ενώ τα επίσημα συνδικάτα διστάζουν. Αλλά τώρα, καθώς γράφονται αυτές τις γραμμές, Δευτέρα 11 Μαρτίου, 20 συνδικάτα της Tizi Ouzou wilaya (επαρχίας) που είναι μέλη της επίσημης ομοσπονδίας Union General of Algerian Workers (UGTA) έχουν βγει με σαφήνεια κατά της πέμπτης θητείας του Μπουτεφλίκα. Όλα αυτά είναι εξαιρετικά σημαντικά σημάδια. Στοιχεία του καθεστώτος λιποτακτούν προς την πλευρά των μαζών. Το πιο σημαντικό είναι ότι η εργατική τάξη κερδίζει την ανεξαρτησία της. Μόνο στο βαθμό που η εργατική τάξη γίνει μια ανεξάρτητη κινητήρια δύναμη της εξέγερσης, θα διασφαλιστεί το μέλλον του κινήματος και σε αυτό το βαθμό θα αποφευχθεί το ξεπούλημα του αγώνα από τις μετριοπαθείς δυνάμεις της ανώτερης τάξης.
Η αλγερινή επανάσταση, όταν γίνει πραγματικότητα, θα χρειαστεί όλες τις διαφορετικές λαϊκές τάξεις και στρώματα, συμπεριλαμβανομένων των φτωχότερων στρωμάτων της μικροαστικής τάξης. Ωστόσο, για τη βιωσιμότητα της επανάστασης χρειάζεται ένα ταξικό εργατικό σημάδι στην επανάσταση. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Στην περίπτωση της Τυνησίας, η αρχική πηγή της επανάστασης οφειλόταν στη φτώχεια και την ανεργία την οποία υφίστατο ένα συντριπτικό τμήμα της νεολαίας σ’ αυτό που ονομάζεται «εσωτερικό» της χώρας (σε αντίθεση με την ακτογραμμή, η οποία τουλάχιστον έχει το πλεονέκτημα του τουρισμού). Και όταν η επανάσταση ξεκίνησε στα σοβαρά, η UGTT, η ισχυρή συνδικαλιστική ομοσπονδία, έπαιξε το ρόλο του επικεφαλής οργανωτή και της έδρας των επαναστατών. Στην Αίγυπτο, 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενοι εγκατέλειψαν τις επίσημες συνδικαλιστικές οργανώσεις για να σχηματίσουν νέες, ανεξάρτητες. Και υπήρξε ένα ευρέως διαδεδομένο κίνημα απεργιών που σαφώς επέσπευσε την πτώση του Χόσνι Μουμπάρακ.
Τρίτον, οι εργαζόμενες μάζες υπέφεραν σοβαρά την τελευταία δεκαετία, καθώς η Τρίτη Μεγάλη Ύφεση προκάλεσε όλεθρο στην αλγερινή οικονομία, ιδιαίτερα με τη μορφή πτώσης της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Έτσι, η εξέγερση έχει κοινωνικοοικονομικές ρίζες καθώς και πολιτικά αίτια. Ωστόσο, αυτά δεν κατευθύνονται ακόμη κατά της κυριαρχίας της αστικής τάξης, αλλά μάλλον κατά της «διαφθοράς». Μια ταξικά συνειδητή αντίδραση θα πάρει χρόνο για να αναδυθεί.
Ωστόσο, παρά τα όρια αυτά, η μετάβαση σε μια ολοκληρωμένη επανάσταση ξεκίνησε, κατά τη γνώμη μας, στην Αλγερία. Ο λόγος είναι ότι το μαζικό κίνημα συζητά και διαλέγεται τις λεπτομέρειες σχηματισμού νέων κρατικών δομών. Δεν επαναστατεί μόνο εναντίον των δεινών του, αλλά παίρνει τα πράγματα στα χέρια του και αντανακλά ένα νέο αστερισμό στοιχείων πολιτικής εξουσίας. Είναι πολύ νωρίς για να το ονομάσουμε επανάσταση, αλλά η τάση είναι σαφώς προς τα ‘κεί. Αυτό είναι το πιο σημαντικό σημείο. Το ζήτημα της εξουσίας έχει ήδη τεθεί. Το αν η εργατική τάξη θα δημιουργήσει στη διάρκεια αυτού του αγώνα, οργανώσεις (συμβούλια, εργοστασιακές επιτροπές, και το σημαντικότερο, ένα επαναστατικό κόμμα) που θα μπορούν να χρησιμεύσουν ως βάση για μεταβίβαση της εξουσίας από μια τάξη σε μια άλλη απομένει ακόμη να το δούμε. Μόλις τεθεί σε κίνηση, μια επανάσταση με αυτό το είδος μαζικής υποστήριξης έχει τη δυνατότητα να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Επομένως, κανείς δε μπορεί να προβλέψει το τελικό αποτέλεσμα, εάν η μαζική εξέγερση γίνει επανάσταση.

Μερικές σκέψεις σχετικά με τα καθήκοντα
Είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να προσφέρουμε μια σαφή γραμμή τακτικής από μακριά, εκτός εάν υπάρχει τουλάχιστον ένα σημείο στήριξης στη χώρα μέσω του οποίου μπορεί να παρθεί ο παλμός των μαζών. Το είδος των έτοιμων λύσεων και των λέξεων-κλειδιών που προωθούνται από τις αυτοαποκαλούμενες Διεθνείς, χωρίς να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η συγκεκριμένη θέση των τάξεων και των πολιτικών δυνάμεων στη χώρα, είναι αρκετά μη επιθυμητό. Ωστόσο, ένας διεθνιστικός διάλογος με τους επαναστάτες επιτόπου είναι επίσης επιθυμητός, ακόμα και αναγκαίος.
Η άρνηση των εκλογών υπό αυτές τις συνθήκες και το αίτημα όλα τα υπάρχοντα θεσμικά όργανα εξουσίας να διαλυθούν και να δώσουν τη θέση τους σε νέες δομές είναι, βεβαίως, σωστό. Αυτή είναι ακριβώς μια στιγμή που ένα μποϊκοτάζ (σε περίπτωση που η κυβέρνηση επιμείνει να συνεχίσει με τις εκλογές) ενδείκνυται για πιο καθαρούς όρους, όταν το μαζικό κίνημα έχει τη δυνητική δύναμη να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα όργανα, συμπεριλαμβανομένου του Κοινοβουλίου, με νέα και πιο δημοκρατικά. Κάθε οργάνωση που υποχωρεί από αυτή τη θέση, μια θέση που τώρα συμμερίζονται μεγάλα τμήματα του μαζικού κινήματος, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι συνθηκολογεί ενώπιον του διεφθαρμένου καθεστώτος.
Εντούτοις, μεταξύ των δύο συνταγών που κυκλοφορούν, εκείνων μιας μεταβατικής κυβέρνησης και μιας κυρίαρχης συντακτικής συνέλευσης, οι προλεταριακοί σοσιαλιστές πρέπει σίγουρα να επιλέξουν την τελευταία. Μια μεταβατική κυβέρνηση που αναμένεται να προετοιμάσει τη χώρα για δημοκρατικές εκλογές, μια κυβέρνηση που δε θα είναι υπόλογη σε κανένα εκλεγμένο σώμα, είναι μια φόρμουλα για την απορρόφηση και υποκατάσταση του μαζικού κινήματος μέσα στο περίγραμμα της αστικής εξουσίας. Η εμπειρία της τρέχουσας σουδανικής επανάστασης μάς διδάσκει συγκεκριμένα ότι αυτός ο τύπος κυβέρνησης θα είναι «τεχνοκρατικός» από τη φύση του (βλέπε το άρθρο μας σχετικά με την επανάσταση του Σουδάν, http://redmed.org/article/sudan-revolution) και έτσι παραμένει στα χέρια της μικροαστικής και της αστικής τάξης, που έχουν τους «ειδικούς» στις γραμμές τους, και απαντούν στην πρόκληση του ιμπεριαλισμού απουσία οποιασδήποτε άλλης εξουσίας. Μια κυρίαρχη συντακτική συνέλευση θα είναι η εξουσία στην οποία θα πρέπει να λογοδοτεί μια μεταβατική κυβέρνηση.
Φυσικά, δεν πρέπει να υπάρχει φετιχισμός με τη συντακτική συνέλευση. Εάν η εργατική τάξη και οι αγροτικές μάζες ή οι άνεργοι και τα άλλα καταπιεσμένα στρώματα παράξουν τα όργανα της αυτοοργάνωσής τους, τότε οι προλεταριακοί σοσιαλιστές θα πρέπει, όταν η ισορροπία δυνάμεων το επιτρέψει, να υπερβούν το κάλεσμα για συντακτική συνέλευση με το αίτημα για μια κυβέρνηση εργατών και εργαζόμενων ή μια κυβέρνηση εργατο-αγροτική βασισμένη σ’ αυτά τα όργανα αυτοοργάνωσης.
Όλα αυτά είναι πολύ γενικά για να καθοδηγήσουν τους προλετάριους επαναστάτες στην Αλγερία. Καθορίζουν όχι ποιες τακτικές πρέπει να επιδιωχθούν, αλλά ποιες τακτικές δεν πρέπει να επιδιωχθούν.
Μια τελευταία λέξη για την «ειρηνική» φύση του κινήματος. Δεν είναι κάτι νέο. Ήταν η μόδα και κατά την αιγυπτιακή επανάσταση. Το γεγονός ότι οι επαναστάτες απέφυγαν να οπλίσουν το λαό το εκμεταλλεύτηκε ο βοναπάρτης αλ Σίσι, επικεφαλής της μοναδικής ένοπλης δύναμης στη χώρα (εκτός από τους φονταμενταλιστές ισλαμιστές), είναι τώρα καθαρό σε όλους για να το δουν. Εμείς ταπεινά προσπαθήσαμε να υπενθυμίσουμε στους Αιγύπτιους επαναστάτες ότι όλες οι επαναστάσεις επιλύουν τελικά τα εκκρεμή ζητήματα με τα όπλα. Οι αλγερινές μάζες, όπως και οι Σουδανοί, κραυγάζουν “silmiya, silmiya” («ειρηνικά, ειρηνικά») όταν είναι έξω και διαδηλώνουν. Αυτό είναι κατανοητό σε μια χώρα που εξακολουθεί να φέρει τις ουλές ενός καταστροφικού εμφυλίου πολέμου που κράτησε όλη τη δεκαετία του 1990. Τέλος πάντων, δεν είναι μόνο «σε τελική ανάλυση», όπως έχουμε επισημάνει πιο πάνω, που πολλές επαναστάσεις πρέπει να καταφύγουν σε ένοπλο αγώνα. Αλλά η προσοχή προς τη στιγμή αυτή στην ψυχολογία των μαζών είναι διαφορετικό από τον αφοπλισμό τους.

Διεθνισμός
Υπάρχουν διαφορετικές πτυχές των συγκεκριμένων καθηκόντων του διεθνούς προλεταριάτου στο πλαίσιο μιας εξέγερσης. Θα επισημάνουμε απλώς μια πολύ συγκεκριμένη πτυχή στην αλγερινή υπόθεση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για το αλγερινό μαζικό κίνημα να δημιουργήσει διαρκείς και στενές σχέσεις με το κίνημα των κίτρινων γιλέκων στη Γαλλία και αντίστροφα. Ένας λόγος είναι προφανώς η αμοιβαία αλληλεγγύη μεταξύ δύο εξεγερτικών κινημάτων στις δύο χώρες. Ένας άλλος λόγος είναι η απάντηση των εξεγερμένων στην αλληλεγγύη μεταξύ των κυρίαρχων τάξεων των δύο χωρών. Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός είχε χώσει τη μύτη του στην τυνησιακή επανάσταση και αναμφισβήτητα θα κάνει το ίδιο στην Αλγερία και μια κοινή απάντηση σ’ αυτό είναι απαραίτητη. Μια άλλη είναι η αποικιακή πτυχή της ιστορίας των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών: μια συμμαχία των καταπιεσμένων και των εκμεταλλευόμενων θα αποτελέσει παράδειγμα της ομορφιάς του διεθνισμού για τον υπόλοιπο κόσμο. Άλλο ένα ακόμα, και εδώ ερχόμαστε στο επίκεντρο του θέματος, είναι η ύπαρξη μιας μεγάλης κοινότητας μεταναστών αλγερινής καταγωγής που ζει και εργάζεται στη Γαλλία, που θα μπορούσε να συμβάλει στην παροχή της σύνδεσης για να δημιουργήσει την πολύ αναγκαία αλληλεγγύη μεταξύ των δύο κινημάτων. Τέλος, αντίστροφα: όχι μόνο θα βοηθούσε το αλγερινό κίνημα να έρθει σε επαφή με τα κίτρινα γιλέκα, αλλά θα ήταν ακόμη πιο χρήσιμο για το γαλλικό κίνημα, γιατί θα δημιουργούσε γι’ αυτούς έναν νέο και πολύ ισχυρό σύμμαχο στους “beurs”, τις μαζικές μεταναστευτικές κοινότητες των Αράβων στη Γαλλία και, ειδικότερα, τις γενιές που γεννήθηκαν στη Γαλλία.
Βρισκόμαστε στην αυγή μιας νέας φάσης της διεθνούς πάλης. Ονομάζουμε αυτήν την περίοδο τρίτο κύμα της παγκόσμιας επανάστασης. Μετά από μια αρχική φάση το 2011-2013, το κίνημα φάνηκε να υποχωρεί και να περνάει από αυτό που ονομάζουμε «κοινοβουλευτική στιγμή». Αλλά το 2018 έγινε μάρτυρας λαϊκών εξεγέρσεων σε όλο τον κόσμο. Έτσι, φαίνεται ότι ανοίγεται μια νέα φάση, στην οποία οι επαναστάσεις και οι εξεγέρσεις θα υπαγορεύσουν και πάλι τους όρους του αγώνα σε διάφορες χώρες. (Για λεπτομέρειες σχετικά με το επιχείρημα βλέπε http://redmed.org/article/2018-year-resurgence-third-wave-world-revolution). Σαν να επιβεβαιώνουμε ότι η φάση που ανοίγει δεν είναι μια εντελώς νέα διαδικασία, αλλά η αναβίωση του επαναστατικού κύματος της περιόδου 2011-2013, έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της σε δύο αραβικές χώρες, το Σουδάν και την Αλγερία.
Το να μελετάμε αυτές τις εξεγέρσεις, ανταρσίες και, όπου είναι εφικτό, τις αναμφισβήτητες επαναστάσεις, όχι μόνο στον αραβικό κόσμο αλλά παντού, από τη Ζιμπάμπουε στην Ουγγαρία, από την Αϊτή μέχρι το Ιράκ, θα μας προετοιμάσει για την επόμενη θύελλα. Αλλά χωρίς επαναστατικά προλεταριακά κόμματα και χωρίς μια επαναστατική Διεθνή βασισμένη σ’ αυτά, η εργατική τάξη δε μπορεί να κερδίσει. Το πρόγραμμα, η στρατηγική και οι τακτικές γίνονται πραγματικοί οδηγοί δράσης μόνο όταν υπάρχουν μαχητικά κόμματα και βασίζουν την πολιτική τους σε αυτά για να οδηγήσουν τις εργαζόμενες τάξεις στην εξουσία.