Χιλιάδες άνθρωποι πήραν μέρος σε οργισμένες διαμαρτυρίες στην Πόλη της Γουατεμάλας, το περασμένο Σάββατο (21/11) στη μεγαλύτερη διαδήλωση που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα ενάντια στην κυβέρνηση του προέδρου Αλεχάντρο Γιαματέι – διαμαρτυρόμενοι για τις περικοπές στον προϋπολογισμό του 2021. Ομάδες διαδηλωτών πυρπόλησαν το κτήριο της Βουλής.
Η άνοδος στην εξουσία τον περασμένο Ιανουάριο του συντηρητικού Γιαματέι, οπαδού της θανατικής ποινής, εχθρού των μεταναστών, των αμβλώσεων και του γάμου ομόφυλων ζευγαριών, φυσικά δεν εξαφάνισε την κρίση. Ούτε τη διαφθορά. Ο χειρισμός εκ μέρους του της πανδημίας ήταν πραγματικά καταστροφικός. Η Γουατεμάλα είναι μία από τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής όπου υπήρξαν οι περισσότεροι θάνατοι από τον Covid-19, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ο Γιαματέϊ δεν σταμάτησε τη λειτουργία της μεταποιητικής βιομηχανία και άλλες μονάδες και έτσι η οικονομική «ανάπτυξη» που γνώρισε η Γουατεμάλα δεν απειλήθηκε σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο σε άλλες χώρες στην περιοχή της Κεντρικής Αμερικής. Το κόστος βέβαια ήταν χιλιάδες θάνατοι εργατών που έδωσαν τη ζωή τους για να συνεχίσει η βιομηχανία και να διατηρηθούν τα κέρδη των καπιταλιστών. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι κάτοικοι της Γουατεμάλας έπρεπε να αντιμετωπίσουν και το πέρασμα δύο τυφώνων που άφησαν υλικές ζημιές και περισσότερους από 150 θανάτους στη βόρεια ζώνη της χώρας, και για άλλη μια φορά η κυβέρνηση ήταν άθλια στην αντιμετώπιση αυτής της κρίσης, κάτι το οποίο προκάλεσε τεράστιο θυμό και οργή μεταξύ των καταπιεσμένων κατά του κράτους και της κυβέρνησης του Γιαματέϊ.
Η τρέχουσα κρίση προκλήθηκε από την έγκριση ενός προϋπολογισμού που περιλάμβανε περικοπές σε όλους τους κοινωνικούς τομείς, αλλά διατηρεί τα προνόμια της κυρίαρχης ελίτ. Αυτό ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ο προϋπολογισμός που εγκρίθηκε από το Κογκρέσο της Γουατεμάλας, μετά από πρόταση του Γιαματέϊ, περιλάμβανε περικοπές στην υγεία, την εκπαίδευση, περικοπές σε οργανισμούς που προσπαθούν να μειώσουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αντίθετα, ο αμυντικός προϋπολογισμός (στρατός και αστυνομία) σημείωσε σημαντική αύξηση, όπως και οι κυβερνητικές δαπάνες, δηλαδή μισθοί και επιδόματα βουλευτών και παρατρεχάμενων.
Αυτός ο προϋπολογισμός ήταν πραγματικά προσβλητικός για τις εκμεταλλευόμενες τάξεις, σε μια χώρα με πολύ μεγάλη οικονομία, τη μεγαλύτερη στην Κεντρική Αμερική, με παραγωγή ΑΕΠ 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, αλλά με τεράστιο αριθμό φτωχών, όπου τα προβλήματα του υποσιτισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού είναι τεράστια. Ταυτόχρονα όμως, μια μικρή μειοψηφία συσσωρεύει κέρδη εκατομμυρίων δολαρίων. Η Γουατεμάλα έχει επίσης τους περισσότερους δισεκατομμυριούχους σε όλη την Κεντρική Αμερική, οι οποίοι είναι οι πραγματικοί αφέντες της χώρας και αυτοί που κινούν τα νήματα της πολιτικής.
Από την άλλη πλευρά έχουμε ένα ευρύ στρώμα πολιτικών παρασίτων από όλα τα κόμματα στο Κογκρέσο, που αποτελείται από 160 βουλευτές που “βγάζουν” αρκετές χιλιάδες δολάρια το μήνα σε μια κοινωνία όπου εκατοντάδες οικογένειες πρέπει να επιβιώσουν με λιγότερο από 2 δολάρια την ημέρα.
Αυτές οι περικοπές του προϋπολογισμού έχουν εξαπολύσει την οργή της νεολαίας. Η αστική τάξη, η οποία είναι διαιρεμένη, προσπαθεί να ελέγξει την κρίση και να επωφεληθεί από τα γεγονότα για τον εαυτό της. Στις 23/11 ο Αντιπρόεδρος ζήτησε την παραίτηση του Προέδρου και ολόκληρου του υπουργικού συμβουλίου και ταυτόχρονα θα υποβάλει επίσης την παραίτησή του από Αντιπρόεδρος.
Οι διαδηλώσεις για την παραίτηση του Γιαματέι εξαπλώνονται. Πρόκειται για απίστευτα οργισμένες διαμαρτυρίες με πρωτοπορία τη νεολαία, τις γυναίκες και τα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας που έχουν υποστεί τις επιθέσεις της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης από το Covid-19 και τους τυφώνες.
Το κίνημα, όπως και στις περισσότερες χώρες, στερείται ενός προγράμματος και μιας κατεύθυνσης που θα οδηγούσε στην ανατροπή του συστήματος, που είναι η αιτία όλων των κρίσεων και δεινών. Η Γουατεμάλα έχει ήδη βιώσει την εμπειρία της αλλαγής του προέδρου χωρίς να αλλάξει το σύστημα, ωστόσο, η διαφθορά και τα δεινά του κεφαλαίου συνεχίζουν να οξύνονται, γεγονός που δείχνει ότι δεν είναι μόνο οι κυβερνήσεις αλλά ολόκληρο το καπιταλιστικό σύστημα που πρέπει να ανατραπεί. Το κίνημα πρέπει να εξοπλιστεί με ένα επαναστατικό και κομμουνιστικό πρόγραμμα που θα απαιτεί την απαλλοτρίωση όλων των μεγάλων καπιταλιστών, ώστε ο πλούτος που παράγεται από όλους τους εκμεταλλευόμενους να είναι διαθέσιμος σε όλους προκειμένου να τεθεί ένα τέλος στην πείνα, τη φτώχεια, τις ασθένειες και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο ο τερματισμός των περικοπών με αγωνιστικούς όρους, κάτι που είναι εξαιρετικά θετικό αλλά και για τον τερματισμό της κυριαρχίας της παρασιτικής άρχουσας τάξης, του κράτους της, και την αντικατάστασή της με ένα «κράτος» εργατών, γυναικών, των ιθαγενών, νεολαίας και όλων των καταπιεσμένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό που συμβαίνει στη Γουατεμάλα δεν είναι ασύνδετο από αυτό που βλέπουμε στη Χιλή, το Περού και τον Ισημερινό· συνδέεται στενά με την οικονομική κρίση, τη διαφθορά, την αύξηση της φτώχειας, την ανεργία και την εκμετάλλευση. Όλα αυτά τα προβλήματα είναι προϊόν ενός αποτυχημένου συστήματος, ενός απάνθρωπου συστήματος που πρέπει να ανατραπεί.
Αρ. Μα.
