ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΜΑΣ ΚΙΝΗΜΑ
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ
Λόγος του συντρόφου Τρότσκυ κατά την συνεδρίαση των σοβιέτ της Μόσχας της 12ης Μαΐου 1923
Σύντροφοι, χθες έλαβα στο γραφείο μου μερικές ειδήσεις κι έγιναν μερικά γεγονότα που θα σας αφηγηθώ. Εδέχτηκα την επίσκεψη δύο συντρόφων, αντιπροσώπων των εργατών ενός χαρτοποιείου του κυβερνείου Καλούς. Ο ένας εργάζεται στο εργοστάσιο αυτό προ 51 ετών, ο άλλος προ 46. Πριν λίγα λεπτά είχα λάβει από τον Επίτροπο των Εξωτερικών την είδηση της δολοφονίας του φίλου και απεσταλμένου μας σ. Βορόφσκυ. Μαζί σχεδόν έλαβα και ένα δέμα εφημερίδων, που εκδίδονται στο εξωτερικό από πρώην τσιφλικούχους και κεφαλαιούχους της χώρας μας.
Δεν ξέρω σύντροφοι, αν σας έχω μιλήσει για τη λυσσώδη και ανήκουστα ηλίθια καμπάνια ψευδών εφευρέσεων και παραληρημάτων που διεξάγει εναντίον μας ο λευκός τύπος των φυγάδων. Η περίοδος που ζούμε και που την χαρακτηρίζει μια μεγάλη και πάντα αυξανομένη συγκέντρωση της δυνάμεως των Σοβιέτ με τις εργατικές μάζες όλης της Συνομοσπονδίας μας, ένα μεγάλο επαναστατικό κίνημα των λαών, η περίοδος αυτή παριστάνεται από τον παραληρούντα αστικό τύπο ως περίοδος νέων ανατροπών σ’ όλες της γωνιές της Σοβιετικής Ρωσσίας, ως περίοδος καθ’ ην επαναστατεί το ένα σύνταγμα μετά το άλλο, ως περίοδος καταρρεύσεως της κρατικής μηχανής και διαλύσεως του κομμουνιστικού κόμματος. Κι αν διαβάσει κανείς τα φύλλα που εκδίδονται στη Βαρσοβία, στο Έλσιγκφορς, στη Ρίγα, στο Ρεβάλ και σ’ άλλα μέρη, θα διερωτηθεί ακουσίως του ποιος τις εκδίδει και για ποιον τις εκδίδει ή μάλλον ποιος τα έχει χαμένα, εκείνοι που τις εκδίδουν ή εκείνοι που τις υποστηρίζουν.
Πρέπει να λεχθεί ότι πηγή των βλακωδών αυτών φημών καυχάται, ότι είναι ένας όμιλος ανταποκριτών που εδρεύουν στο Έλσιγκφορς. Και εν ονόματι τίνος τα γράφουν αυτά, τι θέλουν μ’ αυτά να πετύχουν; Θέλουν να εξεγείρουν εναντίον μας τον ιμπεριαλισμό;
Μεταξύ μας και μεταξύ της ιμπεριαλιστικής Δύσεως κείται μια άλυσος ξένων κρατών. Και αν παρά τη θέλησή μας διεγείρετο κανένας πόλεμος ή αποκλεισμός, τα πρώτα κτυπήματα θα τα υφίσταντο λόγω της γεωγραφικής θέσεώς τους τα κράτη αυτά.
Και χθες, οι δύο γέροι εργάτες, που ανέφερα στην αρχή, μου διηγήθηκαν το τι υπόφεραν από το 1918, πείνα, κρύο, πραγματική κατάρρευση το 1919 και το 20 ακόμα, εν μέρει και το 1921, και μου είπαν ότι τώρα είναι από κάθε άποψη καλά. Οι γέροι αυτοί, οι ήρωες αυτοί της εργασίας, είχαν μαζί τους μερικές δωδεκάδες καταλόγους ειδών που θα τους χρησίμευαν για την πλήρωση βιομηχανικών και εκπολιτιστικών αναγκών.
Με τα χέρια τους που τρέμαν από την πολύχρονη εργασία τους, μου έδειξαν με δίκαιαν υπερηφάνεια τα δείγματα αυτά της αναβιούσης βιομηχανίας μας. Και λέμε μαζί μ’ αυτούς ακόμα δύο, τρία, πέντε χρόνια δουλειά με ειρήνη και θα αναχθούν τα σχολεία μας, ο πολιτισμός μας, τα οικονομικά μας σε πολύ ψηλή περιωπή. Σκεπτόμαστε για πόλεμο; Εμείς, με τις απεριόριστες εκτάσεις, τον πολυεκατομμύριο πληθυσμό μας, με την οπισθοδρόμησή μας, τη φτώχεια μας, την ελλιπή μας παίδευση, θα σκεφτούμε για δύναμη, για κατακτήσεις, για επιθέσεις; Όχι λέμε μόνο, καταραμένος εκείνος που υψώνει τη φωνή του για μίαν επίθεση, για έναν πόλεμο.
Ένας από τους δύο εργάτες, εργάζεται προ 51 ετών (δεν ξέρω πόσων χρονών είναι ο λόρδος Κώρζον) και αν του πει κανείς ότι εμείς, το Κράτος των εργατών και των χωρικών, έχουμε οποιεσδήποτε διαθέσεις πολέμου δε θα καταλάβει τη γλώσσα αυτή. Ούτε θέλει να την ακούσει. Η εργατιά θα έδιωχνε από τις τάξεις της καθένα που δε θα υπερασπιζότανε, με όλα του τα μέσα, την ειρήνη και την εργασία. Ουχ ήττον ο αέρας στα σύνορα της Σοβιετικής Ρωσσίας επύκνωσε και πρέπει πάλι να προσέξουμε τα σχέδια όχι μόνο των κυβερνήσεων αλλά και μεμονωμένων ομίλων, μεμονωμένων κλικών πλάι στις κυβερνήσεις αυτές, γιατί, κατά τη σημερινή αστάθεια της Ευρωπαϊκής πολιτικής, η στάση των ομίλων και των κλικών αυτών και των προσώπων που βρίσκονται επικεφαλής μιας ιμπεριαλιστικής δυνάμεως μπορεί να πλέξει τον κόμπο σε σημείο που η μόνη λύση θα είναι το κόψιμο με το σπαθί. Υπερμαχόμεθα της ειρήνης με όλες μας τις δυνάμεις και υποστηρίζουμε τη διπλωματία μας, που τίμια, ευσυνείδητα, σταθερά, αγωνίζεται για την ανεξαρτησία της Σοβιετικής συνομοσπονδίας με τα ειρηνικά όπλα της συνεννοήσεως και των διαπραγματεύσεων. Και φρονώ σύντροφοι, ότι κάθε ερυθρός στρατιώτης, και για μας ο στρατιώτης είναι ένας πολίτης που λαμβάνει ενεργό μέρος στην πολιτική ζωή της χώρας· ότι κάθε ερυθρός στρατιώτης εννοεί τη γλώσσα της Σοβιετικής δυνάμεως και της διπλωματίας της. Είναι η γλώσσα της ησυχίας, της νουθεσίας και της συστάσεως προς φρόνηση.
Σύντροφοι, ξέρω, ότι έχουμε πολλούς και βασίμους λόγους να ανησυχήσουμε, να δείξουμε τη γροθιά μας και να τρίξουμε τα δόντια. Η κατάσταση όμως είναι τέτοια, που χρειάζεται όλη μας η φρόνηση, η επιφύλαξη και η προορατικότης μας. Η μάζα των εργατών και χωρικών της Μόσχας απέδειξε ότι εννοεί τον κίνδυνο της σημερινής καταστάσεως.
Δεν ξέρουμε αν η ενέργεια του Κώρζον είναι μεμονωμένη ενέργεια της Μεγάλης Βρετανίας ή μήπως και άλλοι εγκρίνουν τα διπλωματικά αυτά σχέδια. Το ξέρουμε αυτό και γι’ αυτό το περισσότερο δεν κάνουμε κανένα λόγο, που θα όξυνε την κατάσταση ή θα άνοιγε το δρόμο προς μίαν ειρηνική λύση δια διαπραγματεύσεων. Θέλουμε προ παντός την ειρήνην. Εννοείται όχι να την εξαγοράσουμε δια της υποχωρήσεως, όχι μεταβάλλοντας τη Σοβιετική Συνομοσπονδία σε κράτος εξαρτημένο από τον ξένο ιμπεριαλισμό. Ξέρουμε ότι οι κυβερνήσεις της Αντάντ κατά τα έτη αυτά της μεταπολεμικής περιόδου και της ειρήνης των Βερσαλλιών εσυνήθισαν να συμπεριφέρονται στους άλλους λαούς, κράτη και έθνη σε τόνο προσταγής. Να ξέρουν όμως ότι ο τόνος αυτός εξασθενεί πολύ για να φτάσει στη Μόσχα.
Εμείς, η Δημοκρατία των εργατών και χωρικών, είμαστε έτοιμοι για τις μεγαλύτερες συνεννοήσεις, επί τη βάσει όμως πάντοτε συμφωνιών, συνθηκών, της ανεξαρτησίας και της ισότητας. Και γι’ αυτό στέκουμε όλοι, τόσο στην Κυβέρνηση, όσο και στις τάξεις του κόμματός μας και στις τάξεις των εκατομμυρίων εργατικών και χωρικών μαζών, όλοι σαν ένας άνθρωπος, πίσω από τη διπλωματία μας, που για το συμφέρον της ειρήνης και της ασφάλειας ανέλαβε να συνάψει συνθήκες, εμπορικές συμβάσεις και οικονομικές σχέσεις με άλλες χώρες.
Και όπως όλοι οι άλλοι, έτσι κι ο ερυθρός στρατός και ο στόλος μας στέκουν πίσω από τη διπλωματία μας. Ο στρατός ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον τι σημαίνει πόλεμος, ξέρει τι θα εσήμαινε σήμερα για μας ένας πόλεμος. Σήμερα, με την τωρινή ένταση της καταστάσεως στην Ευρώπη θα ήταν ο πόλεμος ζήτημα ζωής ή θανάτου, θα ήταν πόλεμος που θα διαρκούσε όχι μήνες, αλλά χρόνια. Θα ήταν πόλεμος που θα ενέκρινε την οικονομική και την εκπολιτιστική εργασία για πολλά χρόνια. Γι’ αυτό λέμε.
«Παρελθέτω αφ’ ημών το ποτήριον τούτο». Θέλουμε την ειρήνη. Αυτό το φωνάζουμε σ’ όλα τα στοιχεία που ηγούνται στη χώρα αυτή, αυτό λέει ο ερυθρός στρατός, ο ερυθρός στόλος, που είναι σάρκα από τη σάρκα, αίμα από το αίμα της εργατιάς, το παν για την ειρήνη.
Αλλά, σύντροφοι, αν η επιθυμία αυτή της ειρηνικής εργασίας, που άκουσα από το στόμα των εργατών εκείνων, που πέρασαν μισόν αιώνα στο μπάγκο της δουλειάς επάνω, αν η επιθυμία αυτή που βγαίνει από το βάθος της ψυχής των εργατών και χωρικών όλης της Σοβιετικής Ρωσσίας, αν η θέλησή μας για την ειρήνη προσκρούσει, αν ο κλοιός του ιμπεριαλισμού σφιχτεί περισσότερο γύρω μας, όταν η μια απάντηση ακολουθεί την άλλη και παίρνει υλική μορφή, αν οι λόγχες του ιμπεριαλισμού στραφούν κατά του στήθους μας, τότε θα πούμε:
«Ο Ερυθρός Στρατός και ο Ερυθρός Στόλος, που επιθυμούν ειρηνικήν εργασία, ο Ερυθρός Στρατός και ο Ερυθρός Στόλος θα εκτελέσουν πάντα το καθήκον τους».
[Το κείμενο είναι από τον Ριζοσπάστη της 17 – 6 – 1923, κεντρικό στη σελ. 3. Το πληκτρολόγησε η συντρόφισσα Olga Stefanidou. Το“αλιεύσαμε” από το Facebook, από τον “τοίχο” της ομάδας Αρχειομαρξιστικές μνήμες.]
