Διπλή κρίση έρχεται πιό γρήγορα

 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να μπαίνει στον κυκεώνα της πολιτικής και οικονομικής κρίσης νωρίτερα από όσο οι επιτελάρχες της πολιτικής στα μεγάλα οικονομικά και πολιτικά κέντρα της Ευρωζώνης υπολόγιζαν.

Οι αλλεπάλληλοι σπασμοί στις χρηματιστηριακές και συναλλαγματικές αγορές γίνονται πιο συχνοί, πιο πυκνοί και μπλέκονται ολοένα και περισσότερο με τα ανοικτά και άλυτα πολιτικά ζητήματα που αμφισβητούν την δυνατότητά της να διατηρήσει την εσωτερική της συνοχή.

Στο οικονομικό επίπεδο, το έμβολο που επισπεύδει την διεθνή αναταραχή παραμένει η απόφαση της Fed να προλάβει να αυξήσει τα επιτόκια σε ένα επίπεδο τέτοιο, που να μπορεί έστω και εν μέρει να χρησιμοποιήσει και πάλι το εργαλείο της νομισματικής πολιτικής όταν ο πραγματικός όγκος από το ανεξέλγκτο “τσουνάμι” εμφανισθεί στον ορίζοντα.

Οι συνέπειες αυτής της κίνησης είναι εμφανείς στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα καθώς η “επιστροφή” κεφαλαίων αφήνει πίσω της “μαύρες τρύπες” που καταπίνουν οικονομίες ολόκληρων χωρών. Αυτές οι συνέπειες επιδεινώνονται από τις επιπτώσεις του προστατευτισμού και του εμπορικού πολέμου που έχει δρομολογήσει ο Τράμπ, καταστρέφοντας ένα προς ένα τα εργαλεία της μεταπολεμικής διαχείρισης και ισορροπίας.

Στην Ευρωζώνη το περιβάλλον αυτό πυροδοτεί εσωτερικά προβλήματα και ανοικτές πληγές, που σχεδόν όλες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν να κάνουν με το ιδιωτικό κατά κύριο λόγο, αλλά και το δημόσιο χρέος, και διαπερνά το τραπεζικό σύστημα.

Η ΕΚΤ έχει ανακοινώσει την διακοπή των πολιτικών ποσοτικής χαλάρωσης (QE) και την αντιστροφή της πολιτικής αυτής μετά την 1/1/2019, με πρόθεση να αρχίσει να αυξάνει και αυτή τα επιτόκια αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.
Οι εξελίξεις όμως είναι τέτοιες που κάνουν πολλούς αναλυτές να αμφιβάλλουν για το αν η ΕΚΤ θα προλάβει να κάνει αυτό που ήδη έχει αρχίσει από το 2014 η Fed. Με άλλα λόγια να αποκτήσει και πάλι έστω και εν μέρει, τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής και να μπορεί να ξαναχρησιμοποιήσει τα επιτόκια για να αντιμετωπίσει όπως η Fed το επερχόμενο οικονομικό τσουνάμι.

Η ΕΚΤ βέβαια ακόμα συνεχίζει να “τυπώνει” και να ρίχνει στις τράπεζες και τα κράτη-μέλη “νέο” χρήμα το οποίο μόνο κατ’ ελάχιστο ποσοστό μετατρέπεται και “λειτουργεί” ως κεφάλαιο, όπως φαίνεται αν συγκρίνει κανείς τα ποσά που έχει ρίξει στις τράπεζες και τα μεγέθη των επενδύσεων που έχουν “γεννηθεί” από αυτά. Και αυτό παρ’ ότι οι τράπεζες δανείζονται από αυτή με αρνητικά επιτόκια (-0,02%).

Αυτό θα σταματήσει στα τέλη του 2018, αλλά το “χρήμα” που έχει τυπώσει και αγοράσει με αυτό χρέος, προς το παρόν με το που θα λήγει θα ξαναεπενδύεται σε χρέος…

Με άλλα λόγια ο όρος επιβίωσης θα συνεχίσει να ανακυκλώνεται μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Και αυτό γιατί κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν το τραπεζικό σύστημα, που έχει απορροφήσει πάνω από 2 τρισ. ευρώ από αυτό το “χρήμα” και παρ’ όλα αυτά δεν μπορεί να καθαρίσει το ένα τρισ. ευρώ των κόκκινων δανείων, θα αντέξει την απόσυρσή του.

Τα κόκκινα δάνεια παρά την χωρίς όρια χρηματοδότηση από την ΕΚΤ και τις κυβερνήσεις παραμένουν μία ανεξέλεγκτη ωρολογιακή βόμβα για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ αλλά και η μέχρι στιγμής υλοποίηση των προϋπολογισμών της Ε.Ε., διαμορφώνουν πλέον μία σαφή πρόβλεψη για επιβράδυνση της οικονομίας τόσο για εξωτερικούς όσο και για εσωτερικούς λόγους, ανεξάρτητα από τις απρόβλεπτες αντιδράσεις των αγορών.

Μέσα σ’ αυτό το οικονομικό περιβάλλον και τις συνέπειές του, είναι που καταρρέουν εκλογικά οι πολιτικοί ογκόλιθοι της χριστιανοδημοκρατίας και της σοσιαλδημοκρατίας.
Αυτοί πάνω στους οποίους έχει θεμελιωθεί μεταπολεμικά το οικοδόμημα της ΕΕ.

Σε αυτά τα θεμέλια έχει βάλει “φωτιά” η στάση της φασιστοειδούς συμμαχίας της Λέγκα με το κόμμα των 5 Aστέρων στην Ιταλία, που έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τα “άγια των αγίων” της κοινοτικής γραφειοκρατίας, το Βερολίνο και το Παρίσι. Αυτά τα θεμέλια ταρακουνάει η απόσχιση της Βρετανίας (Brexit) μέσα στο 2019, μία “έξοδος” της οποίας κανείς προς το παρόν από τους επίδοξους διαχειριστές της στην ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη δεν τολμά να κάνει μία πρόβλεψη για το πόσο και τι θα κοστίσει στην Ε.Ε. και το εγχείρημα του ευρώ.

Το 2019, έτος Ευρωεκλογών, φαίνεται να έχει όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει ή να εισάγει την Ευρώπη στην οικονομική και πολιτική “τέλεια καταιγίδα”. H Eλλάδα, ο “σπασμένος κρίκος” της αλυσίδας προφανώς θα υποστεί επίσης τις συνέπειες…