Μπροστά σε νέα φάση χρεοκοπίας o ελληνικός καπιταλισμός
Σε ένα περίπου μήνα και συγκεκριμένα, τον Μάιο, κλείνουν οχτώ χρόνια από την επιβολή των Μνημονίων. Κλείνουν οχτώ χρόνια από την εκδήλωση της χρεοκοπίας του ελληνικού καπιταλισμού και την έναρξη διαδοχικών επιχειρήσεων ‘διάσωσής’ του από το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, τον ίδιο μήνα, της 8ης επετείου της υπαγωγής του ελληνικού καπιταλισμού στα Μνημόνια, εισερχόμαστε στην τελική φάση της διατυμπανιζόμενης εξόδου από αυτά.
Κι αυτό γιατί τότε θα αρχίσουν να κορυφώνονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών για την ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του 3ου Μνημονίου.
Ωστόσο, η έξοδος της Ελλάδας από τα Μνημόνια, είτε αυτή είναι ‘καθαρή’ (δηλ. συνοδευθεί με έξοδο στις αγορές χωρίς καμία προληπτική γραμμή στήριξης), είτε όχι, κάθε άλλο παρά σηματοδοτεί την έξοδο της χώρας από την καπιταλιστική χρεοκοπία στην οποία περιήλθε το 2010.
Το αντίθετο, μάλιστα. Και αυτό λόγω του συνδυασμού δύο διπλών αρνητικών εξελίξεων, διεθνών και εθνικών.
Από τη μία μεριά, σε διεθνή κλίμακα, έχει εκτιναχθεί το παγκόσμιο χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) και από την άλλη, σε εθνική κλίμακα, έχει εκτιναχθεί παράλληλα (αν και για άλλους λόγους) το μη εξυπηρετήσιμο ιδιωτικό χρέος επιχειρήσεων και νοικοκυριών προς τράπεζες και δημόσιο.
Από τη μια μεριά, σε διεθνή κλίμακα, έχει κηρυχθεί εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ και από την άλλη, σε εθνική κλίμακα, οι ελληνικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις δεν έχουν υποκαταστήσει τις εισαγωγές από το εξωτερικό ενώ οι εξαγωγές τους είναι μηδαμινές.
Τι σημαίνει αυτός ο συνδυασμός; Η αύξηση του παγκόσμιου χρέους οδηγεί ήδη σε αύξηση των διεθνών επιτοκίων δανεισμού. Με άλλα λόγια οι τράπεζες και διεθνείς αγορές θα δανείζουν πιο ακριβά. Σ’ αυτές τις συνθήκες θα βγει στις αγορές το ελληνικό κράτος που εξακολουθεί να είναι υπερχρεωμένο, αλλά και οι ελληνικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις που είναι επίσης βουτηγμένες στα χρέη.
Την ίδια στιγμή, οι ελληνικές επιχειρήσεις εκτοπίζονται ολοένα και περισσότερο τόσο από τις ευρωπαϊκές και βαλκανικές αγορές από τους Κινέζους και Τούρκους, όσο και από τις εγχώριες αγορές. Κι αυτό γιατί οι ελληνικές επιχειρήσεις κάθε άλλο παρά υποκατέστησαν τις ξένες εισαγωγές κατά τη διάρκεια της οχταετούς κρίσης. Όχι μόνο αυτό, αλλά μαζί με την αναιμική ανάκαμψη του ελληνικού καπιταλισμού τα τελευταία 2 χρόνια, έχουν αυξηθεί πάλι οι εισαγωγές. Έτσι αυξάνεται και πάλι το εμπορικό έλλειμμα (εισαγωγές – εξαγωγές), το οποίο αποτελούσε τη πρώτη εγχώρια αιτία για τη χρεοκοπία του 2010.
Εξάλλου επουδενί δεν μπορεί να περιμένει κανείς κάποια νέα επέκταση στα Βαλκάνια, όπως εκείνη μετά το 1991. Αυτή τελείωσε πριν μάλιστα την ελληνική χρεοκοπία του 2010 και συγκεκριμένα το 2008, όταν κατέρρευσαν οι οικονομίες της ΝΑ Ευρώπης υπό το σοκ του παγκόσμιου κραχ μετά την κατάρρευση της Λήμαν Μπράδερς. Τότε επλήγησαν οι ελληνικές τράπεζες και γι’ αυτό ενισχύθηκαν από την τότε κυβέρνηση (Καραμανλή), λίγους μήνες πριν την εξέγερση του Δεκέμβρη…
Οι δε επικείμενοι δασμοί των ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά προϊόντα θα φέρουν κρίση στις δυτικές – κεντροευρωπαϊκές οικονομίες οι οποίες αποτελούν τις βασικές τροφοδότριες σε ξένους τουρίστες στην Ελλάδα. Άρα και ο τουρισμός και η εστίαση -δηλαδή οι μόνοι κλάδοι που ανέκαμψαν τα τελευταία χρόνια- θα πληγούν οικονομικά το επόμενο διάστημα, ανεξάρτητα από το πλήθος των τουριστών που θα έλθουν φέτος ή του χρόνου.
Αν τα πράγματα είναι έτσι και όχι αλλιώς, ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται αντιμέτωπος σήμερα με μία πολύ χειρότερη πρόσκρουση από εκείνη του 2010. Και αυτό γιατί η αιτία της τότε κρίσης -δηλαδή το παγκόσμιο χρέος- είναι σήμερα, το 2018, πολύ πιο μεγάλο από ό,τι το 2010, αλλά και γιατί ο ελληνικός καπιταλισμός έχει φορτωθεί με μεγαλύτερα μη εξυπηρετήσιμα χρέη από εκείνα που είχε το 2010.
Δίπλα στο υπέρογκο δημόσιο χρέος που προσωρινά μόνο φαίνεται να μπορεί να εξυπηρετείται λόγω των αιματηρών πλεονασμάτων που πέτυχαν οι ελληνικές μνημονιακές κυβερνήσεις, έχει διαμορφωθεί ένα υπέρογκο χρέος του εγχώριου πληθυσμού προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα, την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Για να πληρωθεί αυτό το χρέος, θα πρέπει να φτωχύνει κι άλλο ο λαός, την ώρα μάλιστα που η κυβέρνηση ζητά νέες θυσίες το 2019 μέσα από τις περικοπές συντάξεων και του αφορολόγητου. Και αυτό για μην ξεπεταχθεί πάλι το δημοσιονομικό έλλειμμα το οποίο αποτελούσε τη δεύτερη εγχώρια αιτία της χρεοκοπίας του 2010.
Σε περίπτωση, μάλιστα, που προκληθεί άλλο ένα ελληνικό ‘ατύχημα’ πολύ δύσκολα θα υπάρξει η ‘υποστήριξη’ των ξένων αστικών τάξεων που υπήρξε την περίοδο 2010-2018 απέναντι στην ελληνική αστική τάξη. Κι αυτό λόγω της αποσταθεροποίησης του αστικού ευρωπαϊκού, αλλά και του αμερικάνικου πολιτικού συστήματος που έχει φέρει η άνοδος των εθνικιστικών δυνάμεων…
Από αυτήν την άποψη, όπως υπογραμμίστηκε στο 16ο συνέδριο του ΕΕΚ, απαιτείται μια επαναστατική διεθνιστική απάντηση στην καπιταλιστική κρίση, τον πόλεμο, τον εθνικισμό και τον φασισμό. Απαιτείται να οργανωθούμε και να παλέψουμε για να νικήσουμε!
