ΑΡΧΙΣΕ Η ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ ;

Αρχισε η αποσύνθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ;

Η βιαιότητα των αντιδράσεων των αγορών από την στιγμή που τα αποτελέσματα άρχισαν να συσσωρεύονται δείχνοντας την επικράτηση της απόφασης για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο βρετανικό δημοψήφισμα, έχει αγγίξει τα όρια πανικού.

Η στερλίνα που είχε ανατιμηθεί φτάνοντας το ύψος των 1,5 δολαρίων λόγω των αρχικών εκτιμήσεων για παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. έκανε μια βουτιά χωρίς προηγούμενο όταν έγινε φανερό το αποτέλεσμα, ξεπερνώντας την πτώση (πάνω από 10%) που είχε πάθει την δεκετία του 90 από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια του μεγαλοχρηματιστή Σόρος.

Η νομισματική αναταραχή έχει χτυπήσει κόκκινο θυμίζοντας τις ημέρες της δεκαετίας του 80 που προηγήθηκαν της Συμφωνίας στο Plaza το 85.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που δίνει το πράσινο φως για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση “διαβάζεται” από τις αγορές σαν ενα διπλό μήνυμα εκκίνησης για την αποσύνθεση τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της ίδιας της Μ. Βρετανίας.

Τα πρώτα σχόλια που έγιναν αφορούσαν στο γεγονός ότι τώρα θα κινηθούν όλες οι φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της Ε.Ε., που ζητούν έξοδο όχι μόνο από την Ε.Ε. αλλά και από το Ευρώ.

Τα μάτια στρέφονται ήδη προς την Γαλλία και το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος από την Λεπέν, ενώ ο Σόιμπλε έχει ήδη διατυπώσει την άποψη ότι κατά την γνώμη του η Ολλανδία είναι ο πιθανός επόμενος για έξοδο αν το Brexit νικήσει στη Βρετανία.

Όμως, όλες οι χώρες που βρίσκονται ψηλά στη λίστα για “εξοδο” δεν αφορούν μόνο την Ε.Ε. αλλά και το ευρώ.

Την ίδια στιγμή η έξοδος της Βρετανίας δρομολογεί την επανάληψη δημοψηφισμάτων σε “αυτόνομες” περιοχές όπως η Σκωτία που δεν θέλουν να ακολουθήσουν στη διαδρομή αυτή και έχουν εκφρασμένη θέση παραμονής στην Ε.Ε.

Οι συνέπειες στην αλυσίδα των χωρών της Ε.Ε που έσπασε με το χθεσινό δημοψήφισμα, ολοκληρώνουν και στο πολιτικό/θεσμικό επίπεδο αυτό που είχε αρχίσει στο οικονομικό επίπεδο με το χρεοστάσιο της Ελλάδας το 2010.

Το εγχείρημα της ευρωπαϊκής άρχουσας τάξης για την Ευρωπαϊκή Ένωση αρχίζει να καταρρέει στους πιό ισχυρούς πυλώνες του απειλώντας σαφέστατα πλέον και το ευρώ.

Τα μέτρα που έχουν πάρει οι κεντρικές τράπεζες εν όψη του δημοψηφίσματος στην πραγματικότητα περιορίζουν την ισχύ τους μόνο στο νομισματικό επίπεδο. Και συγκεκριμένα στο να είναι έτοιμες να καλύψουν την ανάγκη του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος σε ρευστότητα προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνθήκες πανικού στις αγορές. Συγκεκριμένα, έχουν ήδη πάρει αποφάσεις για τροφοδοσία η μία της άλλης σε νομίσματα, ευρώ, δολάρια, στερλίνες, κ.λπ. για όσο χρειαστούν. Αλλά αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες από τις δραματικές αλλαγές στις ισοτιμίες των νομισμάτων όπως ήδη συμβαίνει ανάμεσα στο δολάριο, το ευρώ, τη στερλίνα, το γιέν κ.λπ. Αυτή η αναταραχή όμως στις ισοτιμίες “σπάει” τις παγκόσμιες συναλλαγές σε εμπορεύματα, υπηρεσίες, αλλά και στις αγορές χρέους κρατικού και ιδιωτικού με συνέπειες που προς το παρόν δεν είναι ακόμα δυνατό να εκτιμηθούν.

Εκτιμάται πάντως ότι σε κάθε περίπτωση η “ζημία” στους ρυθμούς οικονομικής δραστηριότητας σε παγκόσμια κλίμακα μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη τα επόμενα 24ωρα.

Ήδη έχουν δρομολογηθεί συναντήσεις σε επιπεδο G-7 και G-20 τόσο για τις κεντρικές τράπεζες και τους Υπουργούς Οικονομικών όσο και σε επίπεδο “ηγετών” αφού καταμετρηθούν και αξιολογηθούν οι πιθανές επόμενες εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα των αγορών κεφαλαίου, δηλαδή χρηματιστήρια, ομόλογα, συνάλλαγμα. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες έχουν ήδη δρομολογηθεί έκτακτες συναντήσεις των ΔΣ των μεγάλων κεντρικών τραπεζών ενώ τα τμήματα συναλλάγματος έχουν τεθεί σε συναγερμό στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Το χαρακτηριστικό όμως σε όλα αυτά είναι η παντελής έλλειψη ενός κεντρικού σχεδιασμού για το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί η καταιγίδα που ξέσπασε την Παρασκευή 24/6 στη Βρετανία και απειλεί να συμπαρασύρει στον στρόβιλό της το σύστημα πέραν του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.  

Γ. Αγγ.