Συνεχόμενες ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις φέρνει το συμπληρωματικό Μνημόνιο. Οι ανατροπές αυτές θα ξεκινήσουν άμεσα ενώ θα ολοκληρωθούν τον Σεπτέμβριο του 2018.
Και αυτό γιατί από τον τρέχοντα μήνα, κατά τον οποίο θεσπίστηκε το βασικό πλαίσιο των ανατροπών στις ομαδικές απολύσεις, στο συνδικαλιστικό νόμο και τις συλλογικές συμβάσεις, θα φτάσουμε στο Σεπτέμβριο του 2018 μέχρι να κλείσει ο κύκλος εφαρμογής των συμφωνημένων μεταξύ κυβέρνησης – θεσμών αλλαγών.
Πιο συγκεκριμένα, την περασμένη εβδομάδα ψηφίστηκε ουσιαστικά μόνο η πρώτη “δόση” άμεσα εφαρμόσιμων μέτρων του νέου εργασιακού (ομαδικές απολύσεις, συνδικαλιστικός νόμος), ενώ στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπονται άλλες δύο “δόσεις” εφαρμογής ανατροπών.
Συγκεκριμένα, το Μάρτιο του 2018 θα πρέπει να εφαρμοστούν οι αλλαγές στη μεσολάβηση – διαιτησία οι οποίες θα καθοριστούν ένα μήνα νωρίτερα, δηλαδή το Φεβρουάριο.
Από το Σεπτέμβριο του 2018 θα επανέλθουν οι αρχές της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και της ευνοϊκότερης ρύθμισης συμβάσεις, αν και η “επαναφορά” τους θα θεσπιστεί κατά τον τρέχοντα μήνα. Ενδιάμεσα, όμως, υπάρχει ένας κρίσιμος σταθμός το Σεπτέμβριο του 2017, κατά τον οποίο η κυβέρνηση θα πρέπει να αποσαφηνίσει την έννοια της “αντιπροσωπευτικότητας” των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων.
Βάσει του αρχικού Μνημονίου (Αύγουστος 2015), οι αλλαγές στις θεσμικό πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων, τις συλλογικές συμβάσεις και το συνδικαλιστικό νόμο έπρεπε να είχαν θεσπιστεί το Σεπτέμβριο του 2016.
Αντί αυτού, η κυβέρνηση έφτασε στο Μάιο του 2017 (δηλαδή με εννιά μήνες καθυστέρηση) για να ψηφίσει μέτρα επί του εργασιακού, ενώ για να διαμορφωθεί το τελικό νέο τοπίο στις εργασιακές σχέσεις που φέρνει το επικαιροποιημένο Μνημόνιο θα χρειαστούν άλλοι δεκαεπτά μήνες.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Μνημόνιο της 2ας Μαΐου, το χρονοδιάγραμμα των ανατροπών στο εργασιακό έχει ως εξής:
1) Εφαρμόζονται αμέσως οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων και στο συνδικαλιστικό νόμο.
Πιο αναλυτικά:
– Καταργείται η υπουργική προέγκριση των ομαδικών απολύσεων
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, μια ομαδική απόλυση θα αποφασίζεται από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, στο οποίο θα υπάρχει εφεξής ισότιμη εκπροσώπηση κράτους, εργαζομένων και εργοδοτών, θα κρίνει μόνο τη νομιμότητα των διαδικασιών που τηρήθηκαν (ενημέρωση εργαζομένων και διαβούλευση μαζί τους) από την επιχείρηση προκειμένου να προβεί σε ομαδικές απολύσεις.
-Αλλάζει ο συνδικαλιστικός νόμος.
Θεσπίζεται, μεταξύ άλλων, ότι οι απεργίες πρωτοβάθμιων σωματείων θα αποφασίζονται με απαρτία 50% των μελών τους.
2) Ψηφίστηκε η αναστολή της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης θα ισχύει έως το τέλος του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής (προαπαιτούμενο δόσης), δηλαδή έως τον Αύγουστο του 2018. Άρα οι αρχές αυτές επανέρχονται το Σεπτέμβριο του 2018.
Με άλλα λόγια, ενώ η ακύρωση/αναστολή των παραπάνω αρχών που αφορούν τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις θα ψηφιστεί εντός του Μαΐου του 2017 θα εφαρμοστεί μετά από δεκαεπτά μήνες από σήμερα.
Η τελική μορφή, όμως, της επαναφοράς της αρχής της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων (δηλ. της ισχύος των κλαδικών συμβάσεων και στα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων) θα αποσαφηνιστεί το Σεπτέμβριο του 2017, δηλαδή σε πέντε μήνες από σήμερα. Και αυτό γιατί το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπει ότι μέχρι το Σεπτέμβριο του 2017, θα πρέπει να ελεγχθεί η αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συμφωνιών.
3) Το Μάρτιο του 2018 θα θεσπιστούν οι αλλαγές στη Μεσολάβηση και τη Διαιτησία
Το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπει πως η κυβέρνηση θα πρέπει μέχρι το Δεκέμβριο του 2017 να υποβάλλει μία έκθεση (με βάση μία ανεξάρτητη νομική άποψη) σχετικά με το ρόλο της Διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Υπενθυμίζεται πως με παλιότερη διάταξη είχε καταργηθεί η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας. Ωστόσο τον Ιούνιο του 2014, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την εν λόγω διάταξη.
Δ. Κ.