ΑΝ ΟΧΙ ΤΩΡΑ, ΠΟΤΕ;

Η μνημονιακή μετάλλαξη του Σύριζα και του Αλέξη Τσίπρα εξέπληξε, σ΄ ένα βαθμό, κυρίως λόγω της ταχύτητας με την οποία συνέβη και του ολοκληρωτικού της χαρακτήρα (από το «όχι στο μνημόνιο» στο «ναι στο μνημόνιο» μέσα σε μια μέρα), ακόμα και αυτούς που είχαν προβλέψει ότι αυτή η μετάλλαξη ήταν αναπόφευκτη και μέσα στη φύση της πολιτικής τους. Είναι άλλο να το προβλέπεις και άλλο να το βλέπεις μπροστά σου να γίνεται.  

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι εκπρόσωποι του διεθνούς χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου λειτουργούν με το «πιστόλι στον κρόταφο» και ένα κόμμα, και η κυβέρνησή του, της «αριστεράς» θα έπρεπε να το ξέρουν πολύ καλά. Αυτοί που σκόπιμα κράτησαν τις λαϊκές μάζες σε μια παθητική αναμονή επί πέντε μήνες, διαπραγματευόμενοι στις λογικές του «win-win» και λοιπών τεχνοκρατικών προταγμάτων, σαν να επρόκειτο για μια «πρακτική άσκηση» των πανεπιστημιακών τους παραδόσεων, θα έπρεπε να ξέρουν πολύ καλά ότι όλες οι δανειακές συμβάσεις του ΔΝΤ, σε δεκάδες χώρες, εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια, επιβλήθηκαν με εκβιασμούς και πραξικοπήματα και με τον εξής, πάντα, τριπλό στόχο: την πλήρη ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας, την πλήρη διάλυση του Δημόσιου, με την ιδιωτικοποίηση όλων των υπηρεσιών και την παραμονή ενός απλώς «επιτελικού κράτους» και, τέλος, την κατάργηση κάθε έννοιας κοινωνικού κράτους.  

Ενα από τα δεκάδες παραδείγματα, η περίπτωση της Ν. Κορέας, το 1998, όταν η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με το ΔΝΤ συνέπιπτε με την διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών, όπου δυο από τους τέσσερις κύριους υποψήφιους είχαν ταχθεί κατά των πολιτικών του ΔΝΤ. Τότε το ΔΝΤ αρνήθηκε να αποδεσμεύσει τη «δόση» αν και οι τέσσερις υποψήφιοι δεν δεσμεύονταν ότι θα ακολουθούσαν τους κανόνες της νέας συμφωνίας. Το αποτέλεσμα ήταν και οι τέσσερις υποψήφιοι να υπογράψουν σχετική δήλωση ότι θα στήριζαν τα μέτρα του ΔΝΤ- και έτσι η χώρα πήγε σε εκλογές.  

Ως προς τους όρκους πίστης στο ευρώ, στην  ΕΕ, στην ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης και λοιπά κουραφέξαλα, θα έπρεπε να ξέρουν (αν και μάλλον ξέρουν, αλλά κάνουν πως δεν ξέρουν), ότι η ΕΕ δεν ιδρύθηκε για τους λαούς, αλλά για την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου απέναντι σε αυτό των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Με την συμμετοχή της Ελλάδα ως μέλους πρωτίστως για την λειτουργία της ως απλώς συνοριακής χώρας της μεγάλης ιμπεριαλιστικής οικογένειας για την αποτροπή των ήδη από τότε προβλεπόμενων μαζικών πληθυσμιακών μετακινήσεων, παραγόμενων από τις επιπτώσεις της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και των πολεμικών και εμφύλιων συρράξεων που προκαλούσαν και πυροδοτούσαν, εκτός από τις ΗΠΑ, και οι «Διαφωτιστές» της Ευρωπαϊκής μας «οικογένειας».  

Θα έπρεπε να ξέρει ο Τσίπρας (οι διαδοχικοί Βαρουφάκης, Τσακαλώτος κοκ), ότι η Ευρώπη του Maastricht, της Λισαβόνας και του ευρώ, όπως από τις αρχές της δεκαετίας του 90 τονιζόταν στο «Λευκό Βιβλίο», βασίστηκε στην μεταβολή των εργασιακών  σχέσεων μέσω της ελαστικοποίησης των εργασιακών όρων και ωραρίων, μείωση του ωραρίου με μείωση μισθού, μερική απασχόληση, προγράμματα διαρκούς κατάρτισης κλπ. Και εξειδικεύοντας αυτούς τους κατευθυντήριους άξονες, το «Πράσινο Βιβλίο» περιγράφει, την ίδια περίοδο, το πώς η Υγεία και άλλα κοινωνικά δικαιώματα μετατρέπονται από παροχές/κατακτήσεις σε  εμπορεύματα που πωλούνται και αγοράζονται στην ελεύθερη αγορά και πώς οι δικαιούχοι των παροχών  ωθούνται να γίνουν καταναλωτές εμπορεύσιμων υπηρεσιών  για τις οποίες πρέπει να πληρώνουν. Και τονίζει : «Ενώ οι διεθνείς επιχειρήσεις θα μπορούν να υιοθετήσουν μια στρατηγική ‘περικοπής του κόστους’ και να διαπραγματευθούν μια κοινωνική προστασία χαμηλότερου επιπέδου, φαίνεται πιθανότερο ότι θα προτιμήσουν μια ‘ποιοτική’ στρατηγική υψηλών επιπέδων αμοιβής, συμμετοχής και ασφάλειας, λόγω της ανάγκης που υπάρχει για ταχείες αλλαγές στα προϊόντα στα όρια της αγοράς. Οπωσδήποτε, ενώ οι συνθήκες αυτές θα εφαρμόζονται στον ‘πυρήνα’ του εργατικού δυναμικού, η ευελιξία τους εξαρτάται επίσης από ένα ‘ποσοστό’ εργατικού δυναμικού που μπορεί να λαμβάνει διάφορες μορφές, περιλαμβανομένης της εποχικής πρόσληψης, μερικής απασχόλησης και χρήσης εργατικού δυναμικού επί συμβάσει, τόσο χαμηλού, όσο και υψηλού επιπέδου εξειδίκευσης και δεξιοτήτων». Μιλάμε, δηλαδή, για μια απεριόριστα ελάσιμη εργατική δύναμη, προσαρμοσμένη πλήρως στις ανάγκες του κεφαλαίου. Ο Σόϊμπλε αυτά εφαρμόζει, αλλιώς δεν μπορεί να υπάρχει ευρώ και οι οικονομολόγοι του Σύριζα το ξέρουν πολύ καλά, αλλά λειτουργώντας εντός του ευρώ, πέφτουν, εν τέλει, αναγκαστικά γονατιστοί στα πόδια του Σόϊμπλε.  

Οσο κι αν ο Μαρξ, αν ζούσε, ίσως να είχε προσθέσει ένα –δυο ακόμα τόμους στο Κεφάλαιο, για να περιγράψει την εξέλιξη της οικονομίας του κεφαλαίου στη διάρκεια του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, ωστόσο, ο νόμος της «πτωτικής τάσης του μέσου ποσοστού κέρδους», που περιγράφει στο τρίτο τόμο, δεν έχει χάσει στο ελάχιστο την εγκυρότητά του και είναι τα περιεχόμενα του που αποτελούν την θανάσιμη καταδίκη του καπιταλιστικού συστήματος – και που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο, μεταξύ άλλων, και στον, ας τον πούμε, ‘νεοκεϋνσιανισμό της Θεσσαλονίκης’ του Σύριζα.

Είναι σαφές ότι, αν το τρίτο, και χειρότερο, μνημόνιο που υπέγραψε ο Σύριζα, το είχε υπογράψει η δικομματική Σαμαρά- Βενιζέλου, θα είχε υπάρξει ανεξέλεγκτη έκρηξη. Θα  είχε «χυθεί αίμα». Ο Σύριζα, ως «συστημική αριστερά» που είναι (μια αριστερά για λειτουργία εντός και όχι ενάντια στο σύστημα), λειτούργησε στην λογική της εκτόνωσης του θυμού των λαϊκών μαζών και της χειραγώγησης των προσδοκιών που εκφράστηκαν στις εκλογές του Γενάρη και ακόμα πιο μαζικά και με ιδιαίτερη ένταση στο ΟΧΙ της 5 Ιουλίου. Στο βαθμό που δεν είναι άσχετοι και αδαείς, τότε, απλώς, περιέπαιξαν τις πλατειές λαϊκές μάζες μέσα από την πάγια πολιτική του κυρίαρχου συστήματος της διασποράς «φόβου και αδιεξόδου» (ότι «δεν υπάρχει άλλη λύση»), όπου υποτίθεται ότι δίνεται η «μάχη» όλη αυτή την περίοδο, ο κόσμος αγωνιά, βιώνει τις ποικίλες παλινωδίες, δυσκολίες, απειλές, επικρεμάμενους κινδύνους, τον κάνουν να ζήσει μαζί με τους «διαπραγματευτές» την «μέχρις εσχάτων» προσπάθεια, που και αυτή, που δεν έκαναν οι προηγούμενοι, καταλήγει σε αδιέξοδο, καλείται να πει τη γνώμη του στο δημοψήφισμα και την επόμενη μέρα, αυτή η γνώμη του, το ΟΧΙ, γίνεται εν ψυχρώ οπό τον Τσίπρα ΝΑΙ, στο όνομα του ρεαλισμού και της παραμονής στο ευρώ, στην αιτία, δηλαδή του κακού. Με όλο το σκηνικό της κοινωνικής αναστάτωσης και του τρόμου, με τις τράπεζες κλειστές κλπ. «Αρα, δεν γίνεται αλλιώς». Ακόμα και το ΟΧΙ γίνεται, από τους νεόκοπους διαχειριστές του «δόγματος του Σοκ», στη βάση του οποίου λειτουργεί η «Ευρώπη» τους, στοιχείο το οποίο επιχειρείται να λειτουργήσει, εν τέλει, στη λογική της παραίτησης και της υποταγής. Και τα ΜΑΤ του λομπροζιανής κοπής εγκληματολόγου και Υπουργού ΠΡΟΠΟ Πανούση άρχισαν να επανέρχονται «επί το έργον», αυτό που «ήξεραν» (και ποτέ δεν «ξέχασαν») πριν από τις εκλογές του Γενάρη.  

Πόσο γρήγορα μπορούν νέοι, «αναδυόμενοι» ηγέτες της «αριστεράς» να «καβαλήσουν το καλάμι» και από «αριστεροί» να επιδιώξουν να το παίξουν «εθνικοί ηγέτες»; Όταν μάλιστα ο ίδιος ο Τσίπρας γίνεται πρωταγωνιστής της διασποράς φόβου καθώς, στην προσπάθειά του να ελέγξει την «αριστερή του πλατφόρμα», μιλά για iou στους συνταξιούχους κλπ, αν δεν γίνει δεκτό το τρίτο μνημόνιο; Τι διαφορετικό έκανε ο Σαμαράς; Απλώς να ξέρουν πως, ό, τι έχουν κάνει και εξακολουθούν να κάνουν μέχρι τώρα, συντελεί στην κατάρρευση των προσδοκιών πλατειών μαζών σε μια αριστερή προοπτική και ελπίδα (ιδιαίτερα μάλιστα από την στιγμή που τα μέτρα του τρίτου μνημονίου θ΄ αρχίσουν να εφαρμόζονται) ανοίγοντας το δρόμο στην ακροδεξιά και στον φασισμό.  

Λύση εναλλακτική υπάρχει, όχι απλή και εύκολη, αλλά η μόνη που μπορεί ν΄ ανοίξει δρόμους και πραγματικά να δώσει ώθηση σε ριζικές αλλαγές και ανατροπές στην ίδια την Ευρώπη. Δεν είναι το δίλλημα ‘ευρώ ή δραχμή’, αλλά ‘έξω από το σύστημα’. Το ΟΧΙ, όσο και αν προσπαθούν να το ακυρώσουν, είναι ακόμα παρόν στη συνείδηση του κόσμου. Αμεση διαγραφή όλου του χρέους, εθνικοποίηση τραπεζών και των μεγάλων στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεων κάτω από εργατικό έλεγχο, έξω από την ΕΕ, σε μια πραγματικά σοσιαλιστική προοπτική. «Αν όχι τώρα, πότε»;  

 

15 Ιουλίου 2015  
Θ. Μεγαλοοικονόμου

 

http://www.efsyn.gr/arthro/ohi-tora-pote-0