Aλληλεγγύη στην αντίσταση και την αυτονομία των Ζαπατίστας
(Ιανουάριος 2019)
Όσες και όσοι υπογράφουμε εδώ, πανεπιστημιακοί, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, ακτιβιστές και άνθρωποι καλής θέλησης, καθώς επίσης και οργανώσεις, ενώσεις και συλλογικότητες από διάφορες χώρες, δηλώνουμε:
—την αλληλεγγύη μας και τη στήριξή μας στον EZLN (Ζαπατιστικός Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης) σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της ιστορίας του, και
—την αγανάκτησή μας για την εκστρατεία παραπληροφόρησης, ψεμάτων και συκοφαντιών εναντίον του, η οποία εξελίσσεται σήμερα στο Μεξικό και αλλού.
Για εμάς, όπως και για χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ο αγώνας των Ζαπατίστας αποτελεί παράδειγμα αντίστασης, ακεραιότητας, συνέπειας και πολιτικής δημιουργικότητας. Η κραυγή τους «Ya Basta!» που ακούστηκε πριν 25 χρόνια σε όλο τον πλανήτη, υπήρξε ένα κομβικό γεγονός και ήταν εκείνη που έδωσε το έναυσμα για τις μεγάλες αντιδράσεις απέναντι στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Ήταν η κραυγή τους που άνοιξε το δρόμο για την κριτική ενός μοντέλου που εκείνη την εποχή έμοιαζε να θριαμβεύει απόλυτα και τελεσίδικα. Ήταν επίσης -και παραμένει- η έκφραση του δίκαιου αγώνα των ιθαγενών λαών ενάντια στην καθυπόταξη και την περιφρόνηση αιώνων, και υπέρ του δικαιώματός τους στην αυτονομία. Η λαϊκή αυτοδιακυβέρνηση που έβαλαν σε πράξη οι Ζαπατίστας μέσα από τα Συμβούλια Καλής Διακυβέρνησης τους (Juntas de Buen Gobiernο), αποτελεί ένα παράδειγμα πραγματικής και ριζοσπαστικής δημοκρατίας, που μπορεί να εμπνεύσει τους αγώνες σε ολόκληρο τον κόσμο και αξίζει να μελετηθεί σε όλες τις σχολές κοινωνικών επιστημών του πλανήτη. Η οικοδόμηση της ζαπατιστικής αυτονομίας αντιπροσωπεύει την αδιάκοπη, έντιμη και κριτική αναζήτηση ενός εναλλακτικού και χειραφετητικού σχεδίου, υψίστης σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων ενός κόσμου, ο οποίος μοιάζει να βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε μια βαθιά κρίση: οικονομική, κοινωνική, πολιτική, οικολογική και ανθρωπιστική ταυτόχρονα.
Εκφράζουμε την ανησυχία μας για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ζαπατιστικές κοινότητες και οι ιθαγενείς λαοί στο Μεξικό. Τα σχέδια μεταλλευτικής, τουριστικής και αγροτοβιομηχανικής εκμετάλλευσης και «ανάπτυξης» καθώς και τα σχέδια εγκατάστασης τουριστικών και εμπορευματικών υποδομών στα εδάφη τους είναι – όπως καταγγέλλουν το Ιθαγενικό Εθνικό Συνέδριο και το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης- ευθεία επίθεση στους αγώνες τους και στοχεύουν στην αλλοίωση του τρόπου ζωής τους.
Ειδικά αυτή εδώ τη στιγμή, σε αυτή εδώ τη συγκυρία, ανησυχούμε ιδιαίτερα για τα μεγα-σχέδια που προωθεί η μεξικάνικη κυβέρνηση στο νότο του Μεξικού. Σχέδια όπως ο Trans-isthmus Corridor (ένωση Ατλαντικού-Ειρηνικού μέσω ενός μεγα-αυτοκινητόδρομου), η «δεντροφύτευση» ενός εκατομμυρίου εκταρίων γης (κάθε εκτάριο αντιστοιχεί σε δέκα χιλιάδες στρέμματα γης) για αγροτοβιομηχανική εκμετάλλευση και το λεγόμενο «Τρένο των Μάγιας» -ονομασία που ο υποδιοικητής Μωυσής, εκπρόσωπος του EZLN, κατήγγειλε ως εξευτελισμό και πρόκληση απέναντι στους ιθαγενείς λαούς- μας ανησυχούν ιδιαίτερα.
Πέρα από τις ολέθριες συνέπειες αυτών των σχεδίων για το περιβάλλον, πέρα από τις συνέπειες της ανάπτυξης ενός μαζικού τουρισμού, καταγγέλλουμε και τη βιασύνη με την οποία ξεκίνησε ήδη το μεγα-πρότζεκτ «Τρένο των Μάγιας» στις 16 του περασμένου Δεκέμβρη: με ένα ψευδοτελετουργικό «Σπονδή στη Μάνα Γη για να μας δώσει την άδειά της» – που ο εκπρόσωπος των Ζαπατίστας και ιθαγενικές οργανώσεις κατήγγειλαν ως εξωφρενική πρόκληση- ο νέος πρόεδρος του Μεξικού, Μανουέλ Ομπραδόρ, εγκαινίασε ένα έργο που αγνοεί παντελώς τα στοιχειώδη δικαιώματα των ιθαγενών λαών. Δικαιώματα που κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση 169 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (OIT) και από τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τους ιθαγενείς λαούς και προβλέπουν ότι κανένα έργο δεν μπορεί να υλοποιηθεί σε ιθαγενικά εδάφη εάν προηγουμένως δεν έχει ακουστεί πραγματικά, ελεύθερα και κατόπιν σωστής ενημέρωσης η άποψη των ιθαγενών λαών. Πράγμα που σημαίνει ότι το Μεξικό, αυτή τη στιγμή, παραβιάζει διεθνείς συνθήκες, τις οποίες έχει υπογράψει.
Επιδοκιμάζουμε την απόφαση του EZLN να απορρίψει αυτά τα μεγάλα σχέδια, που βλάπτουν σοβαρά τις αυτόνομες περιοχές και τις μορφές ζωής των ιθαγενών λαών, ιδιαίτερα των λαών Μάγιας που κατοικούν στα νοτιοανατολικά του Μεξικό.
Καταγγέλλουμε εκ των προτέρων κάθε επίθεση εναντίον των ζαπατιστικών κοινοτήτων, είτε γίνουν απευθείας από το ίδιο το μεξικάνικο κράτος, είτε από διάφορες ομάδες και οργανώσεις «πολιτών», ένοπλες ή άοπλες.
Καθιστούμε τη μεξικάνικη κυβέρνηση υπεύθυνη για όποια σύρραξη μπορεί να συμβεί εξαιτίας αυτών των μεγάλων έργων, που αντιστοιχούν σε ένα ξεπερασμένο, αβάσιμο και καταστροφικό μοντέλο «ανάπτυξης», και αποφασίστηκαν από την κορυφή της εξουσίας παραβιάζοντας ανοικτά τα δικαιώματα των ιθαγενών λαών.
Καλούμε κάθε μεγαλόψυχο άνθρωπο να κλείσει τ’ αφτιά του στη σημερινή παραπληροφόρηση σχετικά με τη ζαπατιστική εμπειρία και τα παραπάνω μεγάλα έργα, και να επαγρυπνεί ενόψει του κινδύνου εξαπόλυσης επιθέσεων εναντίον των ζαπατιστικών κοινοτήτων και των ιθαγενών λαών του Μεξικού.
Υπογραφές: