του Σάββα Μιχαήλ
Παρέμβαση στην εκδήλωση μνήμης του Ευτύχη Μπιτσάκη
22 Οκτωβρίου 2025, Πάντειο Πανεπιστήμιο
[ Μια εξαιρετική βραδιά μνήμης και τιμής στον κομμουνιστή, μαρξιστή, διαλεκτικό υλιστή και καθηγητή πανεπιστημίου Ευτύχη Μπιτσάκη, οργανώθηκε το βράδυ της Τετάρτης 22 Οκτωβρίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ο Ευτύχης Μπιτσάκης “έφυγε” από τη ζωή, πλήρης ημερών, όπως συνηθίζεται να λέγεται, στα 98 του χρόνια, στις 19 Αυγούστου 2025 και κηδεύτηκε στο χωριό του, Κάδρος, στην Κρήτη.
Η εκδήλωση στο κατάμεστο αμφιθέατρο Σάκης Καράγιωργας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ήταν το πολιτικό μνημόσυνο που οργάνωσε Πρωτοβουλία Συγγενών, Συνεργατών και Συντρόφων/σσών του. Ο Σάββας Μιχαήλ, γενικός γραμματέας του ΕΕΚ, ήταν εκ των ομιλητών. Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του. ]
Πώς θα προχωρήσεις σε αχαρτογράφητες θάλασσες, σε καιρούς ταραγμένους; Πώς θα αντιμετωπίσεις τις άλυτες αντιφάσεις, τις μεγάλες προκλήσεις, τις ιστορικές απαιτήσεις μιας μεταβατικής εποχής, “μένοντας πιστός στην πατρίδα μας μέσα στον χρόνο”, όπως ονομάζει την ιστορική εποχή μας ο Τρότσκυ, χωρίς να υποταχτείς στη φαινομενική “παντοδυναμία” των προσωρινών Κυρίαρχων, στον κόσμο της αστικής παρακμής; Ρήξη ή ενσωμάτωση;Αυτό είναι το ζήτημα – όπως το έθεσε εμβληματικά ο κομμουνιστής φιλόσοφος Ευτύχης Μπιτσάκης.
Δεν το τόνισε μόνο το 1989, την στιγμή της “συγκυβέρνησης”, του ανιστόρητου συμβιβασμού των πολιτικών εκπροσώπων των αντίθετων ταξικών στρατοπέδων, των νικητών και των νικημένων της αντιφασιστικής Αντίστασης, της λαϊκής επανάστασης του 1941-49. Τους δρόμους της ρήξης ακολούθησε και στους δρόμους της κοινωνικής απελευθέρωσης κάλεσε, μαθήτεψε κι εκπαίδευσε με όλο του το έργο, θεωρητικό και πρακτικό, σε όλη την συνειδητή ζωή του, στην Αντίσταση, στον εμφύλιο, στις φυλακές, στις εξορίες, στον επιστημονικό στίβο, στα πανεπιστήμια, με την ίδια συνεπή κομμουνιστική στάση ζωής.
Μια στάση χωρίς δογματικές αγκυλώσεις κι αφορισμούς αλλά και χωρίς υπεκφυγές κι υποχωρήσεις. Μια σταθερή στάση που με γνώση και πείρα επιμένει ότι στην κατολίσθηση στην ενσωμάτωση οδηγεί το επαναστατικό κίνημα ο διαχωρισμός της μαρξιστικής θεωρίας από την ενεργό πολιτική πράξη και την ζωντανή πάλη των εργατών και του φτωχού λαού. Στην ήττα, στην αποστράτευση και την υποταγή, ανεξάρτητα από προθέσεις, καταλήγει είτε η αδιαφορία κι ο σκεπτικισμός απέναντι στην θεωρία, ο εμπειρισμός και τυφλός ακτιβισμός, είτε, επίσης, η δογματική απονέκρωση της θεωρίας μέσα σε ασάλευτα σχήματα, κι η άλλη όψη του νομίσματος, η θεωρησιακή ενατένιση του κόσμου χωρίς την πάλη για την αλλαγή του.
Τον Οκτώβριο του 2024 ένα χρόνο πριν το μεγάλο ταξίδι, προλογίζοντας το βιβλίο του με το σημαδιακό τίτλο Για μια εγκόσμια ηθική ζητά: “μια θεωρητικο-πολιτική και πρακτική αγωνιστική θεώρηση που να δίνει απαντήσεις και νόημα σε μεγάλα προβλήματα του Είναι κι όχι να τα παρακάμψει με υπεκφυγές. Μια ακόμα υπενθύμιση ότι η φιλοσοφία έχει τεράστια σημασία και ο άνθρωπος δεν μπορεί να πορευτεί χωρίς αυτήν ”.
Αυτό συνοψίζει και το διάβημα όλης της πνευματικής και αγωνιστικής διαδρομής του Ευτύχη Μπιτσάκη, ξεκινώντας από την Φυσική και Φιλοσοφία με ψευδώνυμο Κώστας Πολίτης το 1965 που άνοιγε τα μάτια του νου σε μια νέα γενιά που ορθωνόταν και αντιμάχονταν το μετεμφυλιακό αντιδραστικό καθεστώς κι αναζητούσε απαντήσεις στον ζωντανό Μαρξισμό και τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις, έξω από νεκρά σχήματα και σταλινικά εγχειρίδια. Στη συνέχεια, στα δεκάδες βιβλία του που ακολούθησαν, επί δεκαετίες, μέχρι το ακροτελεύτιο που πρόλαβε το 2024.
Το διάβημά του στοχεύει σταθερά:
- σε μια Οντολογία χωρίς Μεταφυσική, με αφετηρία τη Διαλεκτική της Φύσης όπως αυτή αναπτύσσεται και τεκμηριώνεται στις επαναστατικές ανακαλύψεις των σύγχρονων φυσικών επιστημών·
- στην αναζήτηση των Δρόμων της Διαλεκτικής της ανθρώπινης Ιστορίας και σκέψης·
- συνολικά, σε μια κοσμοθεωρία του Είναι ως Γίγνεσθαι που θα οδηγεί στη συλλογική πράξη επαναστατικής αλλαγής του κόσμου, στον πανανθρώπινο κομμουνισμό, την συγκεκριμένη Ουτοπία του Μέλλοντός μας.
Για τον κομμουνιστή φιλόσοφο Ευτύχη Μπιτσάκη η μαρξιστική φιλοσοφία υπάρχει μόνον μαχόμενη. Κατεβαίνει στους δρόμους ή πολεμά και στα βουνά, ζει σε φυλακές και στον καθαρό αέρα, γίνεται ασίγαστη πάλη για την Ζωή, μαχόμενος ανθρωπισμός, εγκόσμια Ηθική.
Οι Δρόμοι της Διαλεκτικής είναι οι Δρόμοι της Ελευθερίας. Απαιτούν από μας αυτό που δείχνει η σθεναρή στάση ζωής του συντρόφου μας Ευτύχη Μπιτσάκη.
Στις μέρες μας, αντιστοιχεί στην αραβική λέξη που έμαθε στην ανθρωπότητα η Παλαιστινιακή Αντίσταση: Σομούντ!
20-21 Οκτωβρίου 2025
Στους Δρόμους της Διαλεκτικής και της Ελευθερίας
του Σάββα Μιχαήλ
Παρέμβαση στην εκδήλωση μνήμης του Ευτύχη Μπιτσάκη
22 Οκτωβρίου 2025, Πάντειο Πανεπιστήμιο
[ Μια εξαιρετική βραδιά μνήμης και τιμής στον κομμουνιστή, μαρξιστή, διαλεκτικό υλιστή και καθηγητή πανεπιστημίου Ευτύχη Μπιτσάκη, οργανώθηκε το βράδυ της Τετάρτης 22 Οκτωβρίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ο Ευτύχης Μπιτσάκης “έφυγε” από τη ζωή, πλήρης ημερών, όπως συνηθίζεται να λέγεται, στα 98 του χρόνια, στις 19 Αυγούστου 2025 και κηδεύτηκε στο χωριό του, Κάδρος, στην Κρήτη.
Η εκδήλωση στο κατάμεστο αμφιθέατρο Σάκης Καράγιωργας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ήταν το πολιτικό μνημόσυνο που οργάνωσε Πρωτοβουλία Συγγενών, Συνεργατών και Συντρόφων/σσών του. Ο Σάββας Μιχαήλ, γενικός γραμματέας του ΕΕΚ, ήταν εκ των ομιλητών. Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του. ]
Πώς θα προχωρήσεις σε αχαρτογράφητες θάλασσες, σε καιρούς ταραγμένους; Πώς θα αντιμετωπίσεις τις άλυτες αντιφάσεις, τις μεγάλες προκλήσεις, τις ιστορικές απαιτήσεις μιας μεταβατικής εποχής, “μένοντας πιστός στην πατρίδα μας μέσα στον χρόνο”, όπως ονομάζει την ιστορική εποχή μας ο Τρότσκυ, χωρίς να υποταχτείς στη φαινομενική “παντοδυναμία” των προσωρινών Κυρίαρχων, στον κόσμο της αστικής παρακμής; Ρήξη ή ενσωμάτωση;Αυτό είναι το ζήτημα – όπως το έθεσε εμβληματικά ο κομμουνιστής φιλόσοφος Ευτύχης Μπιτσάκης.
Δεν το τόνισε μόνο το 1989, την στιγμή της “συγκυβέρνησης”, του ανιστόρητου συμβιβασμού των πολιτικών εκπροσώπων των αντίθετων ταξικών στρατοπέδων, των νικητών και των νικημένων της αντιφασιστικής Αντίστασης, της λαϊκής επανάστασης του 1941-49. Τους δρόμους της ρήξης ακολούθησε και στους δρόμους της κοινωνικής απελευθέρωσης κάλεσε, μαθήτεψε κι εκπαίδευσε με όλο του το έργο, θεωρητικό και πρακτικό, σε όλη την συνειδητή ζωή του, στην Αντίσταση, στον εμφύλιο, στις φυλακές, στις εξορίες, στον επιστημονικό στίβο, στα πανεπιστήμια, με την ίδια συνεπή κομμουνιστική στάση ζωής.
Μια στάση χωρίς δογματικές αγκυλώσεις κι αφορισμούς αλλά και χωρίς υπεκφυγές κι υποχωρήσεις. Μια σταθερή στάση που με γνώση και πείρα επιμένει ότι στην κατολίσθηση στην ενσωμάτωση οδηγεί το επαναστατικό κίνημα ο διαχωρισμός της μαρξιστικής θεωρίας από την ενεργό πολιτική πράξη και την ζωντανή πάλη των εργατών και του φτωχού λαού. Στην ήττα, στην αποστράτευση και την υποταγή, ανεξάρτητα από προθέσεις, καταλήγει είτε η αδιαφορία κι ο σκεπτικισμός απέναντι στην θεωρία, ο εμπειρισμός και τυφλός ακτιβισμός, είτε, επίσης, η δογματική απονέκρωση της θεωρίας μέσα σε ασάλευτα σχήματα, κι η άλλη όψη του νομίσματος, η θεωρησιακή ενατένιση του κόσμου χωρίς την πάλη για την αλλαγή του.
Τον Οκτώβριο του 2024 ένα χρόνο πριν το μεγάλο ταξίδι, προλογίζοντας το βιβλίο του με το σημαδιακό τίτλο Για μια εγκόσμια ηθική ζητά: “μια θεωρητικο-πολιτική και πρακτική αγωνιστική θεώρηση που να δίνει απαντήσεις και νόημα σε μεγάλα προβλήματα του Είναι κι όχι να τα παρακάμψει με υπεκφυγές. Μια ακόμα υπενθύμιση ότι η φιλοσοφία έχει τεράστια σημασία και ο άνθρωπος δεν μπορεί να πορευτεί χωρίς αυτήν ”.
Αυτό συνοψίζει και το διάβημα όλης της πνευματικής και αγωνιστικής διαδρομής του Ευτύχη Μπιτσάκη, ξεκινώντας από την Φυσική και Φιλοσοφία με ψευδώνυμο Κώστας Πολίτης το 1965 που άνοιγε τα μάτια του νου σε μια νέα γενιά που ορθωνόταν και αντιμάχονταν το μετεμφυλιακό αντιδραστικό καθεστώς κι αναζητούσε απαντήσεις στον ζωντανό Μαρξισμό και τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις, έξω από νεκρά σχήματα και σταλινικά εγχειρίδια. Στη συνέχεια, στα δεκάδες βιβλία του που ακολούθησαν, επί δεκαετίες, μέχρι το ακροτελεύτιο που πρόλαβε το 2024.
Το διάβημά του στοχεύει σταθερά:
- σε μια Οντολογία χωρίς Μεταφυσική, με αφετηρία τη Διαλεκτική της Φύσης όπως αυτή αναπτύσσεται και τεκμηριώνεται στις επαναστατικές ανακαλύψεις των σύγχρονων φυσικών επιστημών·
- στην αναζήτηση των Δρόμων της Διαλεκτικής της ανθρώπινης Ιστορίας και σκέψης·
- συνολικά, σε μια κοσμοθεωρία του Είναι ως Γίγνεσθαι που θα οδηγεί στη συλλογική πράξη επαναστατικής αλλαγής του κόσμου, στον πανανθρώπινο κομμουνισμό, την συγκεκριμένη Ουτοπία του Μέλλοντός μας.
Για τον κομμουνιστή φιλόσοφο Ευτύχη Μπιτσάκη η μαρξιστική φιλοσοφία υπάρχει μόνον μαχόμενη. Κατεβαίνει στους δρόμους ή πολεμά και στα βουνά, ζει σε φυλακές και στον καθαρό αέρα, γίνεται ασίγαστη πάλη για την Ζωή, μαχόμενος ανθρωπισμός, εγκόσμια Ηθική.
Οι Δρόμοι της Διαλεκτικής είναι οι Δρόμοι της Ελευθερίας. Απαιτούν από μας αυτό που δείχνει η σθεναρή στάση ζωής του συντρόφου μας Ευτύχη Μπιτσάκη.
Στις μέρες μας, αντιστοιχεί στην αραβική λέξη που έμαθε στην ανθρωπότητα η Παλαιστινιακή Αντίσταση: Σομούντ!
20-21 Οκτωβρίου 2025
