Καπιταλιστική Σήψη και η Επείγουσα Ανάγκη για Επαναστατικό Αγώνα
του Άρη Μαραβά
Οι δρόμοι της Ευρώπης σκοτεινιάζουν. Κάτω από τη λαμπερή βιτρίνα της φιλελεύθερης δημοκρατίας, ένα παλιό δηλητήριο αναδύεται ξανά: το δηλητήριο του φασισμού. Δεν είναι τυχαίο, ούτε απομονωμένο περιστατικό, ότι ένας δεκαπεντάχρονος, “γοητευμένος” από τον Χίτλερ, κατακρεούργησε μια συνομήλική του με σχεδόν τελετουργική αγριότητα. Ούτε είναι σύμπτωση τα αλλεπάλληλα παρόμοια φασιστικά εγκλήματα στη Γερμανία, στη Σουηδία και αλλού.
Το μεσημέρι της Πέμπτης, 24 Απριλίου, ένα 15χρονο αγόρι επιτέθηκε στο λύκειο Notre-Dame-de-Toutes-Aides στη Νάντη, Γαλλία. Σκότωσε ένα συνομήλικο κορίτσι μαχαιρώνοντάς το 57 φορές και τραυμάτισε άλλους τρεις νέους. Όλοι τους είναι μαθητές λυκείου του σχολείου.
Αυτές οι ωμές πράξεις δεν είναι ξαφνικές εκρήξεις «ατομικής» τρέλας. Είναι τα δηλητηριασμένα φρούτα μιας κοινωνίας σε αποσύνθεση – ενός καπιταλιστικού συστήματος που σαπίζει κάτω από το ίδιο του το βάρος, ανίκανου να προσφέρει στους νέους κάτι άλλο πέρα από αποξένωση, απόγνωση και μίσος.
Ο φασισμός δεν αναδύεται αυθόρμητα. Είναι το τελευταίο, απεγνωσμένο όπλο της αστικής τάξης, τρομαγμένης από τη δική της αδυναμία. Καθώς οι κρίσεις βαθαίνουν -η οικονομική στασιμότητα, η κοινωνική απομόνωση, η πολιτική αποσύνθεση- η άρχουσα τάξη καλλιεργεί το φασιστικό δηλητήριο για να διασώσει τα προνόμιά της. Ο φασισμός δεν είναι απλά “ακρότητα”: είναι οργανωμένη αντεπανάσταση, σχεδιασμένη να συντρίψει την εργατική τάξη, να καταστρέψει τις δημοκρατικές ελευθερίες και να διασφαλίσει την κυριαρχία του κεφαλαίου μέσω της τρομοκρατίας.
Σήμερα, οι μηχανισμοί που άλλοτε έκρυβαν τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού -το κράτος πρόνοιας, η φιλελεύθερη ανεκτικότητα, οι υποσχέσεις προόδου- καταρρέουν. Η λιτότητα έχει λεηλατήσει την εκπαίδευση και την υγεία. Η ανισότητα διευρύνεται με κάθε νέα μέρα. Εκατομμύρια νέοι βλέπουν μπροστά τους ένα μέλλον επισφαλούς εργασίας, αποκλεισμού και κοινωνικής ανυπαρξίας. Μέσα σε αυτό το κενό, το φασιστικό δηλητήριο βρίσκει έδαφος: δοξάζοντας τη βία, κηρύσσοντας το ρατσιστικό μίσος, προσφέροντας την ψευδαίσθηση υπεροχής στους πραγματικά ανίσχυρους.
Η τραγωδία στη Νάντη δεν είναι αποκομμένη από αυτό το πλαίσιο. Είναι η κραυγή μιας γενιάς που της έκλεψαν την ελπίδα, που παραπλανήθηκε από το αντιδραστικό δηλητήριο, που στρατεύθηκε ενάντια στον ίδιο της τον εαυτό. Είναι μια ζοφερή υπενθύμιση ότι, αν το κομμουνιστικό κίνημα δεν προσφέρει μια επαναστατική διέξοδο -διεθνιστική, ισότιμη και μαχητική-, η άκρα δεξιά θα συνεχίσει να στρατολογεί τους χαμένους και τους απελπισμένους στις στρατιές της απόγνωσης.
Κι όμως, το καπιταλιστικό κράτος, πνιγμένο στην υποκρισία, προσποιείται άγνοια. Καταδικάζει φραστικά τον “εξτρεμισμό” ενώ στην πράξη κανονικοποιεί τη φασιστική αφήγηση. Σε όλη την Ευρώπη, ακροδεξιά κόμματα αποκτούν κοινοβουλευτική νομιμοποίηση. Ο ρατσιστικός εκφοβισμός εντείνεται. Η υστερία κατά των μεταναστών αναπαράγεται καθημερινά από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης. Η αλήθεια είναι απλή: η αστική τάξη προτιμά να φλερτάρει με τον φασισμό παρά να επιτρέψει στην εργατική τάξη να οργανωθεί ανεξάρτητα για τη δική της απελευθέρωση.
Ο Τρότσκι, αναλύοντας την άνοδο του φασισμού τη δεκαετία του 1930, προειδοποιούσε με προφητική διαύγεια ότι ο φασισμός είναι ένα σφυρί, ένα αμβλύ όργανο στα χέρια του κεφαλαίου ενάντια στους εργάτες. Αυτή η προειδοποίηση αντηχεί ακόμη σήμερα. Οι πράξεις ατομικής φασιστικής βίας -είτε με μαχαίρια, είτε με όπλα, είτε με αυτοκίνητα- δεν είναι αποκλίσεις. Είναι προειδοποιήσεις μιας ευρύτερης αντεπίθεσης ενάντια σε ολόκληρη την εργατική τάξη.
Η απάντηση δεν είναι μόνο ηθική αγανάκτηση. Είναι η επαναστατική οργάνωση. Οι νέοι, οι εργάτες, οι μετανάστες -αυτοί που ο φασισμός στοχοποιεί για να εξοντώσει- πρέπει να ενωθούν σε οργανωμένο, συνειδητό αγώνα. Μόνο ένα μαζικό, διεθνιστικό, σοσιαλιστικό κίνημα μπορεί να συντρίψει την απειλή του φασισμού στη ρίζα της – με την ανατροπή του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος που τη γεννά.
Σε κάθε σχολείο όπου φωλιάζει το ρατσιστικό δηλητήριο, πρέπει να χτίσουμε μαχητικές μαθητικές οργανώσεις. Σε κάθε χώρο εργασίας όπου ριζώνουν οι φασιστικές ιδέες, πρέπει να ιδρυθούν ισχυρές εργατικές επιτροπές. Σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό, πρέπει να αντηχήσει το κάλεσμα: ¡No pasaran! Δεν θα περάσουν!
Ο αγώνας ενάντια στον φασισμό είναι αγώνας για τον σοσιαλισμό. Το αίμα που χύθηκε στη Νάντη, στο Μανχάιμ, στο Έρεμπρο απαιτεί όχι μόνο μνήμη αλλά δράση. Απαιτεί την οικοδόμηση ενός επαναστατικού κόμματος ικανού να οδηγήσει τους καταπιεσμένους στη νίκη – όχι μόνο ενάντια στους φασίστες τραμπούκους, αλλά ενάντια στο σύστημα που τους γέννησε.
Η ιστορία δεν χαρίζεται. Μόνο η οργανωμένη δύναμη της εργατικής τάξης, καθοδηγούμενη από το πρόγραμμα της διαρκούς επανάστασης, μπορεί να ανακόψει το σκοτάδι – και να ανάψει τη φωτιά της ανθρώπινης απελευθέρωσης.
