Διεθνής Εργατική Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη, Αθήνα 9 και 10 Ιουνίου 2013

 

Η Ευρώπη σε Κρίση και οι παγκόσμιες επιπτώσεις της

Για μια διεθνιστική επαναστατική εναλλακτική λύση!

 

Τα κύρια σημεία της εισήγησης του Σάββα Mιχαήλ

 

Περισσότερα από έξι χρόνια τώρα, μια άνευ προηγουμένου παγκόσμια κρίση, που ξεπερνάει ακόμη και τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, έχει τυλίξει τον καπιταλιστικό κόσμο. Δεν είναι ούτε μια συνηθισμένη κυκλική κρίση, ούτε συγκυριακή διαταραχή, αλλά μια καθολική, συστημική, ιστορική κρίση που θέτει τις μεγαλύτερες προκλήσεις στο παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας. Για όλους εμάς, τους καταπιεσμένους και εκμεταλλευόμενους αυτή είναι η στιγμή της απόφασης και του αγώνα για να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας. Δεν είναι αυτό ή εκείνο το αίτημα, το οποίο απειλείται, αλλά η ίδια μας η ζωή – το δικαίωμα για μια ζωή καθολικής ανθρώπινης χειραφέτησης, απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση, την καταπίεση, την ταπείνωση του ανθρώπου από τον άνθρωπο.

Η πολυσυζητημένη παγκοσμιοποίηση του χρηματιστικού κεφαλαίου και η νεοφιλελεύθερη επίθεση των τελευταίων τριών δεκαετιών, παρά το γεγονός ότι πέτυχε να εξαπλώσει τη μαζική δυστυχία και τεράστια δεινά για την πλειοψηφία της ανθρωπότητας, απέτυχε να επιλύσει την κρίση που ακολούθησε τη διάλυση του μεταπολεμικού κεϋνσιανού πλαισίου του Bretton Woods· παγκοσμιοποίησε όλες τις εσωτερικές αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος, που τελικά εξερράγη. Και η έκρηξη γνωρίζει νέα ξεσπάσματα, καθώς η κρίση κινείται σε ζιγκ-ζαγκ. Κάθε παρέμβαση από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις για τον έλεγχο της κρίσης τους επιστρέφει σα μπούμερανγκ με πιο καταστροφική δύναμη.

Ξεκινώντας από το κέντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού, τις HΠΑ, με την κατάρρευση της αγοράς των ενυπόθηκων δανείων υψηλού ρίσκου, το 2007, και την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, η παγκόσμια οικονομική κρίση και η Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε έχει θέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στο επίκεντρό της, με μια άλυτη κρίση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, του τραπεζικού συστήματος, μια οικονομική και πολιτική κρίση διακυβέρνησης, που οδηγεί σε καθεστωτικές κρίσεις και σε όξυνση των κοινωνικών συγκρούσεων.

Οι καπιταλιστές, οι κυβερνήσεις τους, η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ προσπαθούν να κάνουν τους εργαζόμενους να πληρώσουν για την πτώχευση του δικού τους εκμεταλλευτικού  συστήματος, καταστρέφοντας τις ζωές, τις θέσεις εργασίας, τους μισθούς και τις συντάξεις, τα σπίτια, τα δικαιώματα των εκατομμυρίων με την πιο βάρβαρη -και εντελώς αναποτελεσματική- «λιτότητα» των  προγραμμάτων κοινωνικού κανιβαλισμού.

Παρ’ όλες τις διαφορές στο βαθμό, τη μορφή και το ρυθμό της ανάπτυξής της, η κρίση πλήττει την Ευρώπη στο σύνολό της, Νότια και Βόρεια, Δυτική και Ανατολική. Δεν περιορίζεται μόνο στην περιφέρεια ή στη Νότια Ευρώπη. Η πτώχευση της Ελλάδας ήταν το προανάκρουσμα, ένας μικρόκοσμος που έδειχνε τι θα επακολουθούσε σε ηπειρωτικό και διεθνές επίπεδο, σε μια βαθιά διασυνδεμένη και διεθνοποιημένη οικονομία. Η μόλυνση εξαπλώθηκε σε όλη την περιφέρεια της Ευρωζώνης, στην Ισπανία και την Ιταλία, την τέταρτη και τρίτη ισχυρότερη οικονομία της ευρωζώνης, και τώρα χτυπάει τον «πυρήνα», πρώτα απ’ όλα τη Γαλλία, το «μεγάλο ασθενή» της Ευρώπης που βυθίζεται στην αποβιομηχάνιση και τη μαζική ανεργία, κι έπειτα τη Γερμανία και την Σκανδιναβία. Οι Κάτω Χώρες και η Φινλανδία πέφτουν σε ύφεση και η γερμανική οικονομία επιβραδύνεται επικίνδυνα και αναπόφευκτα.

Το ευρώ, η Ευρωζώνη και όλο το έργο για μια ΕΕ αντιμετωπίζουν την απειλή της αποσύνθεσης, ενώ οι ευρωπαϊκοί λαοί απειλούνται να θαφτούν κάτω από τα ερείπια του «ευρωπαϊκού οικοδομήματος», το οποίο οικοδομήθηκε πάνω στις σάπιες βάσεις του καπιταλισμού. Οι ευρωπαϊκές άρχουσες τάξεις έχουν αποτύχει να πραγματοποιήσουν το παλιό τους όνειρο να ενοποιήσουν την Ήπειρο ώστε να επικρατήσουν στον ανταγωνισμό τους με τις HΠA και την Ασία για την παγκόσμια ηγεμονία.

Ιδιαίτερα, αυτό το σχέδιο ολοκλήρωσης γύρω από το γερμανο-γαλλικό άξονα προήχθη μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη, με την εγκαθίδρυση των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισαβόνας και του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Ο στρατηγικός στόχος τους δεν ήταν η «επέκταση της δημοκρατίας» ή μόνο της «ελεύθερης αγοράς», αλλά ένα είδος αποικισμού του ανατολικού τμήματος της ηπείρου και του πρώην Σοβιετικού χώρου. Τώρα, η θανατηφόρα κρίση που πλήττει το ιμπεριαλιστικό σχέδιο έχει δραματικές επιπτώσεις για την Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, που ήδη υποφέρουν από την αποβιομηχάνιση και την οικονομική κυριαρχία του δυτικοευρωπαϊκού κεφαλαίου στις δύο τελευταίες δεκαετίες. Η δραστική πτώση του βιοτικού επιπέδου, οι περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και θέσεις εργασίας, η εκτεταμένη πρωτοφανής διαφθορά της κυβερνώσας νομενκλατούρας και της Μαφίας που συνδέονται με τους προστάτες τους στη Δύση, γνωρίζουν σήμερα ένα ποιοτικό άλμα, καθώς η κρίση της ΕΕ σπάει τους πιο αδύναμους και ευάλωτους κρίκους στην αλυσίδα της κυριαρχίας. Οι λαϊκές εξεγέρσεις στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, οι μαζικές κινητοποιήσεις στη Σλοβενία και προηγουμένως στο Μαυροβούνιο είναι τα πρώτα σημάδια της αποσταθεροποίησης που αναπτύσσεται εκκινώντας μία νέα φάση κοινωνικών σπασμών στην περιοχή.

Ακόμη και στη μετά-σοβιετική Ρωσία, η σχετική ισορροπία κάτω από το βοναπαρτιστικό καθεστώς του Πούτιν, που γεννήθηκε από τις ανεπίλυτες αντιφάσεις της διαδικασίας της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στη δεκαετία του 1990, συνδέθηκε με τη σχετική παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη του 2002-2007 που βασίστηκε σε ένα νέο γύρο της παγκόσμιας επέκτασης του χρηματιστικού κεφαλαίου, την κερδοσκοπία και τις υψηλές τιμές του πετρελαίου και των εμπορευμάτων. Η σημερινή παγκόσμια κρίση και ύφεση, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αποσυνθέτει την υλική βάση της σχετικής σταθερότητας της τελευταίας δεκαετίας στη Ρωσία, η οποία κινείται πλέον σε αχαρτογράφητα νερά.

Ο παγκόσμιος χαρακτήρας της σημερινής καπιταλιστικής κρίσης και ο απροσδόκητος χαρακτήρας των κοινωνικών-πολιτικών εκρήξεων που παράγει, φαίνονται όχι μόνο στους απότομους κοινωνικούς αγώνες που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ή στο κίνημα των indignados στην Ισπανία ή στις Γενικές Απεργίες στην Πορτογαλία, αλλά και σε χώρες και περιοχές που θεωρούνταν μέχρι τώρα «οάσεις κοινωνικής ειρήνης», όπως η Σουηδία ή η Τουρκία. Το Husby της Στοκχόλμης, μετά από το Clichy-sous-Bois το 2005 στο Παρίσι, την ελληνική εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008, το Λονδίνο το καλοκαίρι του 2011, και τώρα, πάνω απ’ όλα, η πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη, μετά από την πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο και την πλατεία Κάσμπα στην Τύνιδα, την πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα και τo Zuccotti Park στη Νέα Υόρκη, σηματοδοτούν ένα νέο κεφάλαιο στη διεθνή ιστορία του επαναστατικού αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση κάτω από τις ειδικές πρωτοφανείς συνθήκες του σήμερα.

Έτσι, καθίσταται σαφές ότι η πορεία μας προς τα εμπρός, για μια πραγματική εναλλακτική λύση στην Ευρώπη, καθώς και μια σοσιαλιστική διέξοδο από τον εφιάλτη του χρεοκοπημένου καπιταλισμού, δεν μπορεί να περιοριστεί στο σχηματισμό ενός «μετώπου των φτωχών του Νότου» ενάντια στον «πλούσιο» Βορρά, πολύ λιγότερο σ’ ένα μέτωπο των φτωχών του Νότου με τους πλούσιους του Νότου, μαζί με τους Ραχόι, Λέττα, Ολλάντ, Σαμαρά, Αναστασιάδη ή Kοέλιο, εναντίον των φτωχών του Βορρά, των γάλλων ή γερμανών εργαζομένων ή των φτωχών του Husby στη Στοκχόλμη. Πρέπει να σφυρηλατήσουμε ένα ενιαίο επαναστατικό διεθνιστικό μέτωπο όλων των καταπιεσμένων και αποκλεισμένων, όλων των κολασμένων της Γης, Νότου και Βορρά, Ανατολής και Δύσης, από τη Λισαβόνα μέχρι το Βλαδιβοστόκ στην Ευρώπη, στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή της Άνοιξης των λαών, που εξεγέρθηκαν εναντίον όλων των τυράννων, των τοπικών δικτατόρων και των ξένων ιμπεριαλιστών, μια ενωμένη διεθνιστική δύναμη αντίστασης και χειραφέτησης που θα καλύπτει ολόκληρο τον πλανήτη.

Δεν μπορούμε να αγωνιστούμε ενάντια στην Tρόικα της ΕΕ / ΕΚΤ / ΔΝΤ στην Ευρωζώνη και ταυτόχρονα να παραμένουμε παθητικοί μπροστά στην κυριαρχία της ΕΕ πάνω στους λαούς της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, αλλά να αντεπιτεθούμε με αποφασιστικότητα στις παρεμβάσεις των HΠΑ και των ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων κατά των λαών της Μέσης Ανατολής, του Ιράν και της Αφρικής, τις μηχανορραφίες τους με τις τοπικές διεφθαρμένες ολιγαρχίες και το προπύργιό τους το σιωνιστικό Ισραήλ του Νετανιάχου. Πρέπει να πολεμήσουμε τον ιμπεριαλισμό χωρίς να υποταχθούμε στον αστικό εθνικισμό, και να παλέψουμε τον εθνικισμό,  τον σοβινισμό και τους εθνικο-θρησκευτικούς διαχωρισμούς, χωρίς να υποταχθούμε ή να προσαρμοστούμε στον ιμπεριαλισμό.

Ο μαχητικός διεθνισμός είναι σήμερα, στην εποχή της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης σε κρίση, περισσότερο από ποτέ μια εξαιρετική πρακτική, όχι μια αφηρημένη αρχή. Eίναι ένας οδηγός για οργανωμένη δράση, ριζοσπαστική και αποτελεσματική.

Σε μια παγκόσμια κρίση του καπιταλιστικού συστήματος ιστορικής κλίμακας, όπως της τωρινής, χρειαζόμαστε επειγόντως να δώσουμε στο μαχητικό διεθνισμό μας μια κατάλληλα οργανωμένη μορφή. Όσοι από εμάς στη CRFI πήραμε το Δεκέμβριο του 2012 την πρωτοβουλία γι’ αυτήν τη Διεθνή Εργατική Ευρω-Συνδιάσκεψη, υποστηρίζουμε σθεναρά τον αγώνα για μια πραγματική, μάχιμη, μη γραφειοκρατική, επαναστατική Διεθνή, που δεν θα στηρίζεται στην ιστορική αμνησία, αλλά σε όλα τα μαθήματα της εποχή μας, ειδικά της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917. Η Διεθνής δεν μπορεί να διακηρυχθεί από μια μικρή ομάδα ομοϊδεατών και αγωνιστών. Πρέπει να αναπτύξουμε επαφές, συναντήσεις και μια ανοικτή και ειλικρινή συζήτηση μεταξύ των αγωνιστών που προέρχονται από διαφορετικές εμπειρίες σε όλους τους εξελισσόμενους αγώνες διεθνώς. Nα αναπτύξουμε μια αμοιβαία, βαθύτερη κατανόηση της εποχής μας, των καθηκόντων μας, του εαυτού μας, να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη που θα βασίζεται στις κοινές δράσεις, την αλληλεγγύη, σε ένα πρόγραμμα δοκιμαζόμενο στην πράξη.

Για όσους από εμάς αγωνιζόμαστε στην ΕΕ, το επίκεντρο της κρίσης, είναι ζωτικής σημασίας να αποφύγουμε τις «ευρωπαϊστικές» φιλελεύθερες ή ρεφορμιστικές αυταπάτες, ότι αυτή η ιμπεριαλιστική Ένωση των τραπεζιτών και τοκογλύφων, των μεγάλων βιομηχάνων και των διεφθαρμένων πολιτικών παλιόφιλων, αυτή η αυταρχική, καταπιεστική συμμαχία της άρχουσας ελίτ που μετατρέπει την Ευρώπη σε ένα τεράστιο στρατόπεδο επισφαλούς εργασίας, θα μπορούσε ποτέ, ειδικά τη στιγμή αυτή της ιστορικής κρίσης του, να μεταρρυθμιστεί σε μια «κοινωνική και δημοκρατική Ευρώπη». Μια Βαστίλη πέφτει, δεν μεταρρυθμίζεται.

Από την άλλη πλευρά, ο «ευρωσκεπτικισμός» είχε πάντα ένα αστικό αντιδραστικό περιεχόμενο, ακόμα και αν χρησιμοποιεί ένα είδος αριστερής λαϊκίστικης ρητορείας. Μια εναλλακτική διέξοδος από την κρίση, δεν είναι η αλλαγή του νομίσματος από το ευρώ σε μια (υποτιμημένη) δραχμή ή λιρέτα ή πεσέτα κ.λπ., αλλά η ριζική αλλαγή του ίδιου του κοινωνικού συστήματος, πράγμα το οποίο είναι ζωτικής σημασίας. Μια εθνικιστική αναδίπλωση στα ασφυκτικά εθνικά σύνορα, υπό την εθνική άρχουσα τάξη του ίδιου χρεοκοπημένου κοινωνικού συστήματος και τον έλεγχο των εθνικής αστυνομίας, εθνικών στρατηγών ή εθνικών δεσμοφυλάκων δεν είναι μια πραγματικά επιθυμητή ή εφικτή εναλλακτική λύση. Η αυτάρκεια, μια αντιδραστική ουτοπία (ή μάλλον δυστοπία), οδήγησε σε καταστροφές στη δεκαετία του ’30· σε συνθήκες καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης είναι μια καταστροφική φάρσα. Ένα τέτοιο όραμα δεν μπορεί παρά να προωθεί τον ρατσισμό, την καταπίεση και τις διακρίσεις, επιτείνοντας την ήδη κατάσταση κόλασης στις κοινότητες των μεταναστών στην Ευρώπη.

Σήμερα, ο δηλητηριώδης εθνικιστικός λαϊκισμός, παρά τα διάφορα δεξιά ή «αριστερά» χρώματα, και, επιπλέον, η εθνικιστική Δεξιά και ακροδεξιά, κι ακόμα χειρότερα οι επικίνδυνοι ανοιχτά ναζιστικοί σχηματισμοί όπως η «Χρυσή Αυγή» στην Ελλάδα ή το Jobbik στην Ουγγαρία, δείχνουν σαφώς το σκοτεινό δρόμο προς την βαρβαρότητα που παράγεται από το καπιταλιστικό συστημικό αδιέξοδο.

Ο Γόρδιος δεσμός πρέπει να κοπεί με το διεθνιστικό σπαθί: πρέπει να συνδυάσουμε τον αγώνα για τη διάλυση της ιμπεριαλιστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ληστών «από πάνω μας», των εκμεταλλευτών και καταπιεστών, με την πάλη για την σοσιαλιστική ενοποίηση «από τα κάτω», σε ένα κοινό αγώνα όλων των εργαζομένων και των λαϊκών μαζών της Ηπείρου, για να εγκαθιδρυθεί αυτό που στην επαναστατική παράδοση των καταπιεσμένων λέγεται Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης.

Για να προχωρήσουμε προς το στρατηγικό στόχο, είναι επειγόντως απαραίτητο, για όλες αυτές τις συλλογικότητες, τα κινήματα, τις οργανώσεις και τους αγωνιστές που προέρχονται από διαφορετικές παραδόσεις και συμμετέχουν στην ταξική πάλη και τους αγώνες για τη χειραφέτηση, να συζητήσουν ανοιχτά, συλλογικά, με ένα μη σεχταριστικό τρόπο, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, τους βασικούς άξονες ενός Προγράμματος για μια διέξοδο από την κρίση και να αρχίσουμε να συντονίζουμε τους αγώνες μας, με την εκπόνηση και εφαρμογή ενός Σχεδίου για κοινές δράσεις και καμπάνιες.

Στο Kάλεσμά μας προς αυτή τη Διεθνή Εργατική Ευρω-Συνδιάσκεψη, είχαμε προτείνει ορισμένα βασικά προγραμματικά σημεία και εκστρατείες που συνδέονται με αυτά και που συνοψίζουμε πάλι εδώ:

• Πάλη για όλα τα άμεσα ζωτικά αιτήματα της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών.

• Για την ακύρωση ΟΛΟΥ του δημόσιου χρέους – Εθνικοποίηση των τραπεζών κάτω από εργατικό έλεγχο!

• Για την άμεση ακύρωση όλων των «μνημονίων» και σχεδίων «λιτότητας» του κοινωνικού κανιβαλισμού που επιβάλλονται από την ΕΕ, την ΕΚΤ, το ΔΝΤ.

• Κατά της μαζικής ανεργίας, να απαγορευτούν οι απολύσεις, για την κατανομή των ωρών εργασίας μεταξύ όλων των εργαζομένων. Δημόσια έργα υποδομής, που ούτως ή άλλως είναι ζωτικής σημασίας και επείγοντα, θα πρέπει να αναπτυχθούν για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Εθνικοποίηση όλων των βιομηχανιών που απολύουν εργαζόμενους, μεταφέρονται αλλού ή κλείνουν, κάτω από εργατικό έλεγχο και εργατική διαχείριση.

• Κατά των εξώσεων από τα σπίτια λόγω των χρεών, τη διακοπή της ηλεκτρικής ενέργειας ή του νερού λόγω χρεών, ενάντια σε κάθε στέρηση ή την ιδιωτικοποίηση των κοινών αγαθών, συμπεριλαμβανομένης της υγείας και της εκπαίδευσης.

• Ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος.

• Eνάντια  στο φασισμό, το ρατσισμό και τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών, του σεξουαλικού προσανατολισμού, των μειονοτήτων! Για την υπεράσπιση των μεταναστών και όλων των καταπιεσμένων κοινοτήτων!

• Για την κατάργηση του αστικού κρατικού μηχανισμού καταστολής, του ΝΑΤΟ και όλων των ιμπεριαλιστικών στρατιωτικών βάσεων και συμμαχιών – πλήρης αλληλεγγύη σε όλους τους αντί-ιμπεριαλιστικούς αγώνες των καταπιεσμένων εθνών στην Αφρική, την Παλαιστίνη, Μέση Ανατολή, την Ασία και τη Λατινική Αμερική!

Όλοι αυτοί οι αγώνες, όπως τους βλέπουμε, δεν μπορούν να διαχωριστούν από τον αγώνα για την ανατροπή όλων των καπιταλιστικών κυβερνήσεων που επιβάλλουν τις προσταγές της τρόικας της ΕΕ / ΕΚΤ / ΔΝΤ, για να ανοίξει ο δρόμος για κυβερνήσεις των εργατών και των καταπιεσμένων, για την εργατική εξουσία, τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης και τον Παγκόσμιο Σοσιαλισμό.

Αθήνα 11 Iουνίου 2013

Νέα Προοπτική τεύχος#551# Κυριακή 16 Ιουνίου 2013